سوره النحل

سوره الحجر	سوره النحل	سوره الإسراء
شماره کتابت : ١٦ جزء : نزول ترتيب نزول : ٧٠ محل نزول : مكه اطلاعات آماری تعداد آیات : ١٢٨ تعداد کلمات : ٢٠٩٢ تعداد حروف :

در حال بارگیری... آتَيْنَاه آتَيْنَاهُم آمَنُوا آيَة أَبْکَم أَتَى أَثَاثا أَثْقَالَکُم أَجَل أَجَلُهُم أَجْرَهُم أَجْمَعِين أَحَدُهُم أَحَدُهُمَا أَحْسَن أَخْرَجَکُم أَرْبَى أَرْذَل أَرْسَلْنَا أَزْوَاجا أَزْوَاجِکُم أَشْرَکُوا أَشْعَارِهَا أَصْلَحُوا أَصْوَافِهَا أَعْجَمِي أَعْلَم أَعْمَالَهُم أَقْرَب أَلا أَلْسِنَتُهُم أَلْسِنَتُکُم أَلْقَوْا أَلْوَانُه أَمْر أَنّهُم أَنْت أَنْزَل أَنْزَلْنَا أَنْفُسَهُم أَنْفُسِهِم أَنْفُسِکُم أَنْکَاثا أَوْبَارِهَا أَوْحَى أَوْحَيْنَا أَوْفُوا أَيْمَانَکُم أَيْمَانُهُم أَيْنَمَا أَکْثَرُهُم أَکْنَانا أُمَم أُمّة أُمّهَاتِکُم أُنْثَى أُهِل أُکْرِه إِبْرَاهِيم إِقَامَتِکُم إِلَيْهِم إِلٰه إِلٰهَيْن إِنّه إِنّکُم إِيتَاء إِيمَانِه إِيّاه اتّبِع اتّخِذِي اتّقَوْا اثْنَيْن اجْتَبَاه اخْتَلَفُوا ادْع اسْتَحَبّوا اشْکُرُوا اصْبِر اضْطُرّ التّرَاب الثّمَرَات الدّم الدّنْيَا الدّين الذّکْر الرّجِيم الرّزْق السّاعَة السّبِيل السّبْت السّلَم السّمَاء السّمَاوَات السّمْع السّوء السّوْء الشّجَر الشّمَائِل الشّمْس الشّيْطَان الصّالِحِين الضّرّ الطّيّبَات الطّيْر اللّه اللّيْل النّار النّاس النّجُوم النّحْل النّخِيل النّهَار الْآخِرَة الْأَبْصَار الْأَرْض الْأَعْلَى الْأَعْنَاب الْأَفْئِدَة الْأَمْثَال الْأَنْعَام الْأَنْفُس الْأَيْمَان الْإِحْسَان الْبَحْر الْبَصَر الْبَغْي الْبَلاَغ الْبَنَات الْبِغَال الْجِبَال الْحَرّ الْحَسَنَة الْحَمِير الْحَمْد الْحَيَاة الْحَکِيم الْحُسْنَى الْخَيْل الْخِنْزِير الْعَذَاب الْعَزِيز الْعُمُر الْفَحْشَاء الْفُلْک الْقَمَر الْقَوْل الْقَوْم الْقُدُس الْقُرْآن الْقُرْبَى الْقِيَامَة الْمَثَل الْمَلاَئِکَة الْمَوْعِظَة الْمَيْتَة الْمُبِين الْمُتّقِين الْمُشْرِکِين الْمُنْکَر الْيَمِين الْيَوْم الْکَاذِبُون الْکَافِرُون الْکَافِرِين الْکَذِب الْکِتَاب بَأْسَکُم بَاغ بَاق بَالِغِيه بَدّلْنَا بَشَر بَعْدِهَا بَعْض بَعْضَکُم بَلَد بَلَى بَنِين بَيْنَهُم بَيْنَکُم بُشّر بُشْرَى بُطُون بُطُونِه بُطُونِهَا بُيُوتا بُيُوتِکُم بِآيَات بِأَحْسَن بِأَمْرِه بِأَنّهُم بِاللّه بِالّتِي بِالْآخِرَة بِالْأُنْثَى بِالْإِيمَان بِالْحَق بِالْحِکْمَة بِالْعَدْل بِالْمُهْتَدِين بِالْکُفْر بِجَهَالَة بِخَيْر بِرَادّي بِرَبّهِم بِشِق بِظُلْمِهِم بِعَهْد بِمَن بِمِثْل بِنِعْمَة بِک تَأْکُلُون تَابُوا تَاللّه تَتَوَفّاهُم تَتّخِذُوا تَتّخِذُون تَتّقُون تَجْأَرُون تَحْزَن تَحْمِل تَخْتَلِفُون تَذَکّرُون تَذُوقُوا تَرَک تَسْتَخِفّونَهَا تَسْتَعْجِلُوه تَسْرَحُون تَشْتَرُوا تَشْکُرُون تَصِف تَضْرِبُوا تَعَالَى تَعْلَمُون تَعْمَلُون تَفْتَرُون تَفْعَلُون تَقُولُوا تَقِيکُم تَنْقُضُوا تَوَلّوْا تَوْکِيدِهَا تَک تَکُون تَکُونُوا تُرِيحُون تُسِيمُون تُسْلِمُون تِبْيَانا ثَمَرَات ثَمَنا ثُبُوتِهَا جَاء جَائِر جَادِلْهُم جَرَم جَعَل جَعَلْتُم جَمَال جَهْرا جَوّ جُعِل جُلُود جِئْنَا حَرَام حَرّم حَرّمْنَا حَسَنا حَسَنَة حَفَدَة حَلاَل حَلاَلا حَنِيفا حَيَاة حَيْث حِلْيَة حِين خَالِصا خَلَق خَلَقَهَا خَلَقَکُم خَيْر دَابّة دَاخِرُون دَخَلا دَم دُونِک دِفْء ذَا ذَرَأ ذَکَر ذُلُلا ذِي رَأَى رَبّنَا رَبّهُم رَبّهِم رَبّک رَجُلَيْن رَحِيم رَحْمَة رَزَقَکُم رَزَقْنَاه رَزَقْنَاهُم رُوح رِزْقا رِزْقِهِم زِدْنَاهُم زِينَة سَاء سَائِغا سَاعَة سَبِيل سَبِيلِه سَخّر سَرَابِيل سَوَاء سَکَرا سَکَنا سُبُل سُبْحَانَه سُلْطَانُه سُوء سِرّا شَاء شَاکِرا شَجَر شَرَاب شَرَح شَهِيدا شَيْء شَيْئا شُرَکَاءَهُم شُرَکَاؤُنَا شِفَاء صَالِحا صَبَرُوا صَبَرْتُم صَبْرُک صَدَدْتُم صَدّوا صَدْرا صِرَاط ضَرَب ضَل ضَيْق طَيّبا طَيّبَة ظَعْنِکُم ظَل ظَلَمُوا ظَلَمْنَاهُم ظِلاَلا ظِلاَلُه عَاد عَاقَبْتُم عَاهَدْتُم عَبْدا عَذَاب عَذَابا عَرَبِي عَظِيم عَلَيْه عَلَيْهَا عَلِيم عَمِل عَمِلُوا عَنْکُم عُوقِبْتُم عِلْم عِنْدَکُم غَزْلَهَا غَضَب غَفُور غَيْب فَأَحْيَا فَأَلْقَوْا فَإِلَيْه فَإِنّمَا فَإِيّاي فَارْهَبُون فَاسْتَعِذ فَاسْلُکِي فَبِالْبَاطِل فَبِنِعْمَة فَتَزِل فَتَمَتّعُوا فَرِيق فَرْث فَزَيّن فَسَوْف فَضّل فَضْلِه فَعَاقِبُوا فَعَل فَعَلَيْهِم فَغَيْر فَلَنُحْيِيَنّه فَمِن فَهُم فَهُو فَوْق فَوْقِهِم فَکَفَرَت فُضّلُوا قَال قَالُوا قَانِتا قَبْلِهِم قَبْلِک قَدَم قَدِير قَرَأْت قَرْيَة قَصَصْنَا قَصْد قَلِيل قَلِيلا قَلْبُه قُل قُوّة قِيل لَآيَات لَآيَة لَبَنا لَتُسْأَلُن لَجَعَلَکُم لَحْم لَحْما لَرَءُوف لَعَلّکُم لَعِبْرَة لَغَفُور لَمِن لَنَجْزِيَن لَنَجْزِيَنّهُم لَهَدَاکُم لَهُو لَيَحْکُم لَيُبَيّنَن لَکَاذِبُون لِأَنْعُمِه لِبَاس لِتَأْکُلُوا لِتَرْکَبُوهَا لِتَفْتَرُوا لِتُبَيّن لِسَان لِغَيْر لِقَوْم لِلشّارِبِين لِلصّابِرِين لِلنّاس لِلّذِين لِلّه لِلْمُسْلِمِين لِيَکْفُرُوا لِيُثَبّت لِکَي لِکُل مَاء مَتَاع مَتَاعا مَثَل مَثَلا مَسّکُم مَلَکَت مَمْلُوکا مَنَافِع مَوْتِهَا مَوْلاَه مَکَان مُؤْمِن مُبِين مُحْسِنُون مُخْتَلِف مُخْتَلِفا مُسَخّرَات مُسَمًّى مُسْتَقِيم مُسْوَدّا مُشْرِکُون مُطْمَئِن مُفْتَر مُفْرَطُون مِلّة مِنّا نَبْعَث نَدْعُو نَزّلَه نَزّلْنَا نَصِيبا نَعْلَم نَقَضَت نُسْقِيکُم نِعْمَة نِعْمَتَه هَاجَرُوا هَادُوا هَدَاه هَدَى هَل هُدًى هُون هٰؤُلاَء وَاحِد وَاحِدَة وَاصِبا وَجْهُه وَلِيّهُم يَأْت يَأْخُذَهُم يَأْمُر يَبْلُوکُم يَتَفَکّرُون يَتَوَارَى يَتَوَفّاکُم يَتَوَلّوْنَه يَتَوَکّلُون يَجْحَدُون يَجْعَلُون يَحْکُمُون يَخَافُون يَخْتَلِفُون يَخْرُج يَخْلُق يَدُسّه يَذّکّرُون يَرَوْا يَسْتَأْخِرُون يَسْتَطِيعُون يَسْتَقْدِمُون يَسْتَوُون يَسْتَوِي يَسْتَکْبِرُون يَسْجُد يَسْمَعُون يَشَاء يَشْتَهُون يَشْعُرُون يَصْنَعُون يَظْلِمُون يَعِظُکُم يَعْبُدُون يَعْرِشُون يَعْرِفُون يَعْقِلُون يَعْلَم يَعْلَمُون يَعْمَلُون يَفْتَرُون يَفْتَرِي يَفْعَلُون يَقُولُون يَقْدِر يَمْلِک يَمْکُرُون يَنْفَد يَنْهَى يَهْدِي يَهْدِيهِم يَوْم يَوْمَئِذ يَک يَکْرَهُون يَکْفُرُون يُؤَاخِذ يُؤَخّرُهُم يُؤْذَن يُؤْمَرُون يُؤْمِنُون يُتِم يُخَفّف يُرَدّ يُسْتَعْتَبُون يُشْرِکُون يُضِل يُعَلّمُه يُفْسِدُون يُفْلِحُون يُلْحِدُون يُمْسِکُه يُمْسِکُهُن يُنَزّل يُنْظَرُون يُنْفِق يُنْکِرُونَهَا يُوَجّهْه کَالّتِي کَذٰلِک کَشَف کَظِيم کَفَر کَفَرُوا کَفِيلا کَل کَلَمْح کُلِي کُنّا

لیست آیات ١ ٢ ٣ ٤ ٥ ٦ ٧ ٨ ٩ ١٠ ١١ ١٢ ١٣ ١٤ ١٥ ١٦ ١٧ ١٨ ١٩ ٢٠ ٢١ ٢٢ ٢٣ ٢٤ ٢٥ ٢٦ ٢٧ ٢٨ ٢٩ ٣٠ ٣١ ٣٢ ٣٣ ٣٤ ٣٥ ٣٦ ٣٧ ٣٨ ٣٩ ٤٠ ٤١ ٤٢ ٤٣ ٤٤ ٤٥ ٤٦ ٤٧ ٤٨ ٤٩ ٥٠ ٥١ ٥٢ ٥٣ ٥٤ ٥٥ ٥٦ ٥٧ ٥٨ ٥٩ ٦٠ ٦١ ٦٢ ٦٣ ٦٤ ٦٥ ٦٦ ٦٧ ٦٨ ٦٩ ٧٠ ٧١ ٧٢ ٧٣ ٧٤ ٧٥ ٧٦ ٧٧ ٧٨ ٧٩ ٨٠ ٨١ ٨٢ ٨٣ ٨٤ ٨٥ ٨٦ ٨٧ ٨٨ ٨٩ ٩٠ ٩١ ٩٢ ٩٣ ٩٤ ٩٥ ٩٦ ٩٧ ٩٨ ٩٩ ١٠٠ ١٠١ ١٠٢ ١٠٣ ١٠٤ ١٠٥ ١٠٦ ١٠٧ ١٠٨ ١٠٩ ١١٠ ١١١ ١١٢ ١١٣ ١١٤ ١١٥ ١١٦ ١١٧ ١١٨ ١١٩ ١٢٠ ١٢١ ١٢٢ ١٢٣ ١٢٤ ١٢٥ ١٢٦ ١٢٧ ١٢٨

متن سوره

بِسمِ اللَّهِ الرَّحمٰنِ الرَّحيمِ أَتىٰ أَمرُ اللَّهِ فَلا تَستَعجِلوهُ سُبحٰنَهُ وَ تَعٰلىٰ عَمّا يُشرِكونَ (١)

امر خدا در رسید، پس در آن شتاب مکنید. او منزه و فراتر است از آنچه (با وی) شریک می‌سازند.

يُنَزِّلُ المَلٰئِكَةَ بِالرّوحِ مِن أَمرِهِ عَلىٰ مَن يَشاءُ مِن عِبادِهِ أَن أَنذِروا أَنَّهُ لا إِلٰهَ إِلّا أَنا۠ فَاتَّقونِ (٢)

فرشتگان را - با «روح‌» (صادر) از فرمان خود - بر هر کس از بندگانش که بخواهد (با پیامی) فرو می‌فرستد که: «بیم دهید که همانا معبودی جز من نیست، پس از من پروا کنید.»

خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَ الأَرضَ بِالحَقِّ تَعٰلىٰ عَمّا يُشرِكونَ (٣)

آسمان‌ها و زمین را به حق (ربانی) آفرید. (او) فراتر است از آنچه (با وی) شریک می‌دارند.

خَلَقَ الإِنسٰنَ مِن نُطفَةٍ فَإِذا هُوَ خَصيمٌ مُبينٌ (٤)

انسان را از نطفه‌ای آفرید. پس آن‌گاه او ستیزه‌جویی آشکارگر است.

وَ الأَنعٰمَ خَلَقَها لَكُم فيها دِفءٌ وَ مَنٰفِعُ وَ مِنها تَأكُلونَ (٥)

و دام‌ها را برایتان آفرید (که‌) در آنها برای شما (وسیله‌ی) گرمی و سودهایی است و از آنها می‌خورید؛

وَ لَكُم فيها جَمالٌ حينَ تُريحونَ وَ حينَ تَسرَحونَ (٦)

و در آنها برای شما زیبایی‌ای است؛ آن‌گاه که (آنها را) از چراگاه برمی‌گردانید و هنگامی که آزاد (شان) می‌کنید.

وَ تَحمِلُ أَثقالَكُم إِلىٰ بَلَدٍ لَم تَكونوا بٰلِغيهِ إِلّا بِشِقِّ الأَنفُسِ إِنَّ رَبَّكُم لَرَءوفٌ رَحيمٌ (٧)

و بارهایتان را به شهری می‌برند که جز با مشقت جا‌نانه بدان‌ها نمی‌توانستید برسید. بی‌گمان پروردگارتان به‌راستی مهربانِ رحمتگر بر ویژگان است.

وَ الخَيلَ وَ البِغالَ وَ الحَميرَ لِتَركَبوها وَ زينَةً وَ يَخلُقُ ما لا تَعلَمونَ (٨)

و اسبان و استران و خران را (آفرید) تا بر آنها سوار شوید و (برایتان) زینتی است. و آنچه را نمی‌دانید می‌آفریند.

وَ عَلَى اللَّهِ قَصدُ السَّبيلِ وَ مِنها جائِرٌ وَ لَو شاءَ لَهَدىٰكُم أَجمَعينَ (٩)

و نمودن راه راست [تنها] بر عهده‌ی خداست. و برخی از راه‌ها بیراهه است. و اگر (خدا) بخواهد بی‌گمان همگی‌تان را هدایت می‌کند.

هُوَ الَّذى أَنزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً لَكُم مِنهُ شَرابٌ وَ مِنهُ شَجَرٌ فيهِ تُسيمونَ (١٠)

اوست کسی که از آسمان، آبی فرود آورد که برایتان از آن آشامیدنی و روییدنی(هایی) است (که رمه‌های خود را) در آن می‌چرانید.

يُنبِتُ لَكُم بِهِ الزَّرعَ وَ الزَّيتونَ وَ النَّخيلَ وَ الأَعنٰبَ وَ مِن كُلِّ الثَّمَرٰتِ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَإيَةً لِقَومٍ يَتَفَكَّرونَ (١١)

به وسیله‌ی آن، کشت و زیتون و درختان خرما و انگور و از هر (گونه) محصولات (دیگر) برایتان می‌رویاند. همواره در اینها برای گروهی که اندیشه می‌کنند نشانه‌ای است.

وَ سَخَّرَ لَكُمُ الَّيلَ وَ النَّهارَ وَ الشَّمسَ وَ القَمَرَ وَ النُّجومُ مُسَخَّرٰتٌ بِأَمرِهِ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَإيٰتٍ لِقَومٍ يَعقِلونَ (١٢)

و شب و روز و خورشید و ماه را برایتان رام گردانید، و ستارگان به فرمانش مسخرند. بی‌گمان در این (کارها) برای مردمی که خردورزی می‌کنند به‌راستی نشانه‌هایی است.

وَ ما ذَرَأَ لَكُم فِى الأَرضِ مُختَلِفًا أَلوٰنُهُ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَإيَةً لِقَومٍ يَذَّكَّرونَ (١٣)

و (همچنین) آنچه را در زمین به رنگ‌های گوناگون برای شما پدید آورد [:مسخر شما ساخت]. بی‌گمان، در این (کارها) برای مردمی که (حقایقی را) با کوشش و کاوش به یاد می‌آورند نشانه‌ای است.

وَ هُوَ الَّذى سَخَّرَ البَحرَ لِتَأكُلوا مِنهُ لَحمًا طَرِيًّا وَ تَستَخرِجوا مِنهُ حِليَةً تَلبَسونَها وَ تَرَى الفُلكَ مَواخِرَ فيهِ وَ لِتَبتَغوا مِن فَضلِهِ وَ لَعَلَّكُم تَشكُرونَ (١٤)

و اوست کسی که دریا را (برایتان) مسخر گردانید تا از آن گوشت تازه بخورید؛ و پیرایه‌ای که آن را می‌پوشید، از آن با کوشش بیرون آورید. و کشتی‌ها را در آن، شکافنده‌(‌ی آب) می‌بینی. و تا از فضل او بجویید و شاید شما شکر گزارید.

وَ أَلقىٰ فِى الأَرضِ رَوٰسِىَ أَن تَميدَ بِكُم وَ أَنهٰرًا وَ سُبُلًا لَعَلَّكُم تَهتَدونَ (١٥)

و در زمین کوه‌هایی استوار و پایدار افکند، تا (زمین متحرک)، شما را پرتاب نکند و رودها و راه‌هایی را (پدید آورد) تا شاید شما (به مقاصدتان) راه یابید.

وَ عَلٰمٰتٍ وَ بِالنَّجمِ هُم يَهتَدونَ (١٦)

و نشانه‌هایی (دیگر را نیز) و آنان به وسیله‌ی ستارگان درخشان راه‌یابی می‌کنند.

أَفَمَن يَخلُقُ كَمَن لا يَخلُقُ أَفَلا تَذَكَّرونَ (١٧)

پس آیا کسی که می‌آفریند چون کسی است که نمی‌آفریند؟ آیا پس (از این نشانه‌ها حقایقی را) به یاد نمی‌آورید؟

وَ إِن تَعُدّوا نِعمَةَ اللَّهِ لا تُحصوها إِنَّ اللَّهَ لَغَفورٌ رَحيمٌ (١٨)

و اگر نعمت(های) خدا را بشمارید آنها را به شماره نیاورید. همانا خدا به‌راستی بس پوشنده‌ای رحمتگر بر ویژگان است.

وَ اللَّهُ يَعلَمُ ما تُسِرّونَ وَ ما تُعلِنونَ (١٩)

و خدا آنچه پنهان می‌سازید و آنچه را که آشکار می‌دارید می‌داند.

وَ الَّذينَ يَدعونَ مِن دونِ اللَّهِ لا يَخلُقونَ شَيـًٔا وَ هُم يُخلَقونَ (٢٠)

و کسانی را که دون خدا را می‌خوانند (اینان) چیزی نمی‌آفرینند و خود آفریده می‌شوند.

أَموٰتٌ غَيرُ أَحياءٍ وَ ما يَشعُرونَ أَيّانَ يُبعَثونَ (٢١)

مردگانی‌اند نه زندگان، و درک نمی‌کنند کی برانگیخته می‌شوند.

إِلٰهُكُم إِلٰهٌ وٰحِدٌ فَالَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِالإخِرَةِ قُلوبُهُم مُنكِرَةٌ وَ هُم مُستَكبِرونَ (٢٢)

معبود شما معبودی است یگانه. پس کسانی که به آخرت ایمان نمی‌آورند دل‌هایشان انکارکننده(ی حق) است و اینان کبرجویانند.

لا جَرَمَ أَنَّ اللَّهَ يَعلَمُ ما يُسِرّونَ وَ ما يُعلِنونَ إِنَّهُ لا يُحِبُّ المُستَكبِرينَ (٢٣)

ناگزیر (و) بی‌گمان خدا آنچه را پنهان می‌دارند و (یا) آشکار می‌سازند می‌داند. به‌راستی او گردنکشان را دوست نمی‌دارد.

وَ إِذا قيلَ لَهُم ماذا أَنزَلَ رَبُّكُم قالوا أَسٰطيرُ الأَوَّلينَ (٢٤)

و هنگامی که به آنان گفته شود: «پروردگارتان چه چیز نازل کرده است‌؟» گویند: «افسانه‌های پیشینیان را.»

لِيَحمِلوا أَوزارَهُم كامِلَةً يَومَ القِيٰمَةِ وَ مِن أَوزارِ الَّذينَ يُضِلّونَهُم بِغَيرِ عِلمٍ أَلا ساءَ ما يَزِرونَ (٢٥)

تا (آنکه) روز قیامت بار گناهان خود را کاملاً بردارند. و (نیز بخشی) از بار گناهان کسانی را که -بدون دانش (و بینش)- آنان را گمراه می‌کنند. هان! چه بد باری را می‌کشند.

قَد مَكَرَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم فَأَتَى اللَّهُ بُنيٰنَهُم مِنَ القَواعِدِ فَخَرَّ عَلَيهِمُ السَّقفُ مِن فَوقِهِم وَ أَتىٰهُمُ العَذابُ مِن حَيثُ لا يَشعُرونَ (٢٦)

پیش از آنان بی‌گمان کسانی مکر کردند. پس خدا بنیان آنان را از ریشه‌ها برکند. پس از بالای سرشان سقف بر آنان فرو ریخت. و در حالی که دقت (و بررسی) نمی‌کردند عذاب به سراغشان آمد.

ثُمَّ يَومَ القِيٰمَةِ يُخزيهِم وَ يَقولُ أَينَ شُرَكاءِىَ الَّذينَ كُنتُم تُشٰقّونَ فيهِم قالَ الَّذينَ أوتُوا العِلمَ إِنَّ الخِزىَ اليَومَ وَ السّوءَ عَلَى الكٰفِرينَ (٢٧)

سپس روز قیامت رسواشان می‌کند و می‌گوید: «کجایند شریکان من، کسانی که در(باره‌ی) آنان (با پیامبران) جدایی (و مخالفت) می‌داشته‌اید؟»کسانی که به آنان علم داده شده گفتند: «در حقیقت امروز رسوایی و خواری بر (سر و سامان) کافران است.»

الَّذينَ تَتَوَفّىٰهُمُ المَلٰئِكَةُ ظالِمى أَنفُسِهِم فَأَلقَوُا السَّلَمَ ما كُنّا نَعمَلُ مِن سوءٍ بَلىٰ إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ بِما كُنتُم تَعمَلونَ (٢٨)

کسانی که فرشتگان جان‌هاشان را بر می‌گیرند، حال آنکه که به خودشان ستمکار بودند، پس سر تسلیم فرود آوردند (و گویند:) «اما هیچ کار بدی نمی‌کرده‌ایم‌.» آری خدا به آنچه می‌کرده‌اید همواره بسی داناست.

فَادخُلوا أَبوٰبَ جَهَنَّمَ خٰلِدينَ فيها فَلَبِئسَ مَثوَى المُتَكَبِّرينَ (٢٩)

پس از درب‌های دوزخ وارد شوید حال آنکه در آن‌ها ماندنی هستید. پس به‌راستی چه بد است جایگاه متکبران.

وَ قيلَ لِلَّذينَ اتَّقَوا ماذا أَنزَلَ رَبُّكُم قالوا خَيرًا لِلَّذينَ أَحسَنوا فى هٰذِهِ الدُّنيا حَسَنَةٌ وَ لَدارُ الإخِرَةِ خَيرٌ وَ لَنِعمَ دارُ المُتَّقينَ (٣٠)

و به کسانی که تقوا پیشه کردند گفته شد: «پروردگارتان چه نازل کرد؟» گفتند: «خوبی‌ای.» برای کسانی که در این دنیا نیکی‌ای کردند (زندگی) نیکویی است و بی‌گمان سرای آخرت بهتر است. و به‌راستی چه نیکوست سرای (پایانی) پرهیزگاران،

جَنّٰتُ عَدنٍ يَدخُلونَها تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ لَهُم فيها ما يَشاءونَ كَذٰلِكَ يَجزِى اللَّهُ المُتَّقينَ (٣١)

باغ‌های جاودانه (که) در آنها داخل می‌شوند، حال آنکه رودها از زیر (درختان)شان روانند. در آنجا هر چه بخواهند برایشان (فراهم) است. خدا پرهیزگاران را این‌گونه پاداش می‌دهد.

الَّذينَ تَتَوَفّىٰهُمُ المَلٰئِكَةُ طَيِّبينَ يَقولونَ سَلٰمٌ عَلَيكُمُ ادخُلُوا الجَنَّةَ بِما كُنتُم تَعمَلونَ (٣٢)

(همان) کسانی که فرشتگان جان‌هاشان را بدون کاستی - در حالی که پاکیزه‌اند- می‌گیرند (و) می‌گویند: «درودی بر شما! به (پاداش) آنچه انجام می‌داده‌اید به بهشت در آیید.»

هَل يَنظُرونَ إِلّا أَن تَأتِيَهُمُ المَلٰئِكَةُ أَو يَأتِىَ أَمرُ رَبِّكَ كَذٰلِكَ فَعَلَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم وَ ما ظَلَمَهُمُ اللَّهُ وَ لٰكِن كانوا أَنفُسَهُم يَظلِمونَ (٣٣)

آیا (کافران) جز اینکه فرشتگان سویشان آیند، یا فرمان پروردگارت (بر عذابشان) در رسد، انتظاری دارند؟ کسانی که پیش از آنان بودند (نیز) این‌گونه (رفتار) کردند، و خدا به ایشان ستم نکرد، بلکه آنان به خودهاشان ستم می‌کرده‌اند.

فَأَصابَهُم سَيِّـٔاتُ ما عَمِلوا وَ حاقَ بِهِم ما كانوا بِهِ يَستَهزِءونَ (٣٤)

پس کارهای بدشان به آنان در رسید و آنچه مسخره‌اش می‌کرده‌اند آنان را فرا (و فرو) گرفت.

وَ قالَ الَّذينَ أَشرَكوا لَو شاءَ اللَّهُ ما عَبَدنا مِن دونِهِ مِن شَيءٍ نَحنُ وَ لا إباؤُنا وَ لا حَرَّمنا مِن دونِهِ مِن شَيءٍ كَذٰلِكَ فَعَلَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم فَهَل عَلَى الرُّسُلِ إِلَّا البَلٰغُ المُبينُ (٣٥)

و کسانی که مشرک شدند گفتند: «اگر خدا می‌خواست - نه ما و نه پدرانمان - هیچ چیزی را غیر از او نمی‌پرستیدیم، و بدون (حکم) او چیزی را حرام نمی‌شمردیم.» پیشینیانشان (نیز) چنان رفتار کردند. پس آیا جز ابلاغ آشکارگر بر پیامبران (وظیفه‌ای) است‌؟

وَ لَقَد بَعَثنا فى كُلِّ أُمَّةٍ رَسولًا أَنِ اعبُدُوا اللَّهَ وَ اجتَنِبُوا الطّٰغوتَ فَمِنهُم مَن هَدَى اللَّهُ وَ مِنهُم مَن حَقَّت عَلَيهِ الضَّلٰلَةُ فَسيروا فِى الأَرضِ فَانظُروا كَيفَ كانَ عٰقِبَةُ المُكَذِّبينَ (٣٦)

و بی‌چون و بی‌گمان در میان هر امتی فرستاده‌ای برانگیختیم که:«خدا را بپرستید، و از طغیانگران بپرهیزید.» پس برخی از ایشان را خدا هدایت کرد، و برخی از ایشان کسی است که گمراهی بر او به حق ثابت شد. پس در زمین بگردید پس ببینید فرجام تکذیب‌کنندگان چگونه بوده است.

إِن تَحرِص عَلىٰ هُدىٰهُم فَإِنَّ اللَّهَ لا يَهدى مَن يُضِلُّ وَ ما لَهُم مِن نٰصِرينَ (٣٧)

اگر بر هدایتشان حرص می‌ورزی، پس بی‌گمان خدا کسی را که فرو می‌گذارد هدایت نمی‌کند، و برایشان هیچ یاری‌کنندگانی نیستند.

وَ أَقسَموا بِاللَّهِ جَهدَ أَيمٰنِهِم لا يَبعَثُ اللَّهُ مَن يَموتُ بَلىٰ وَعدًا عَلَيهِ حَقًّا وَ لٰكِنَّ أَكثَرَ النّاسِ لا يَعلَمونَ (٣٨)

و با پربارترین سوگندهایشان به خدا سوگند یاد کردند که «خدا کسی را که می‌میرد بر نخواهد انگیخت.» آری، این وعده(ی انگیختن) بر او حقی است (ربانی)، ولی بیشتر مردم نمی‌دانند.

لِيُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذى يَختَلِفونَ فيهِ وَ لِيَعلَمَ الَّذينَ كَفَروا أَنَّهُم كانوا كٰذِبينَ (٣٩)

تا (خدا) آنچه را در آن اختلاف می‌کنند، برایشان توضیح دهد و تا کسانی که کافر شدند، بدانند که آنان بی‌گمان دروغگویان بوده‌اند.

إِنَّما قَولُنا لِشَيءٍ إِذا أَرَدنٰهُ أَن نَقولَ لَهُ كُن فَيَكونُ (٤٠)

ما وقتی چیزی را اراده کنیم تنها بدان می‌گوییم: «شو»، پس (بی‌درنگ) می‌شود.

وَ الَّذينَ هاجَروا فِى اللَّهِ مِن بَعدِ ما ظُلِموا لَنُبَوِّئَنَّهُم فِى الدُّنيا حَسَنَةً وَ لَأَجرُ الإخِرَةِ أَكبَرُ لَو كانوا يَعلَمونَ (٤١)

و کسانی که پس از ستمدیدگی‌شان در (راه) خدا هجرت کردند، همواره در این دنیا جای نیکویی به آنان می‌دهیم، و اگر می‌دانسته‌اند پاداش آخرت بس بزرگ‌تر است؛

الَّذينَ صَبَروا وَ عَلىٰ رَبِّهِم يَتَوَكَّلونَ (٤٢)

کسانی که صبر کردند و تنها بر پروردگارشان توکل می‌کنند.

وَ ما أَرسَلنا مِن قَبلِكَ إِلّا رِجالًا نوحى إِلَيهِم فَسـَٔلوا أَهلَ الذِّكرِ إِن كُنتُم لا تَعلَمونَ (٤٣)

و(اما) پیش از تو جز مردانی که بدیشان وحی می‌کنیم گسیل نداشتیم. پس اگر دانسته‌اید، از یادآورندگان [:پژوهندگان کتاب‌های آسمانی] جویا شوید.

بِالبَيِّنٰتِ وَ الزُّبُرِ وَ أَنزَلنا إِلَيكَ الذِّكرَ لِتُبَيِّنَ لِلنّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيهِم وَ لَعَلَّهُم يَتَفَكَّرونَ (٤٤)

(و این جویایی) با نشانه‌های آشکار و نوشته‌ها(ی وحیانی است ) ، و این ذکر [:قرآن] را فرا سویت فرود آوردیم تا برای مردمان آنچه را سویشان نازل شده است تبیین کنی. و شاید آنان بیندیشند.

أَفَأَمِنَ الَّذينَ مَكَرُوا السَّيِّـٔاتِ أَن يَخسِفَ اللَّهُ بِهِمُ الأَرضَ أَو يَأتِيَهُمُ العَذابُ مِن حَيثُ لا يَشعُرونَ (٤٥)

پس آیا کسانی که بدی‌ها را دسیسه کردند ایمن شدند از اینکه خدا به سبب نافرمانیشان) زمین را بشکافد، یا از جایی که حدس نمی‌زنند عذاب برایشان بیاید؟

أَو يَأخُذَهُم فى تَقَلُّبِهِم فَما هُم بِمُعجِزينَ (٤٦)

یا در حال جابه‌جا شدنشان (گریبان) آنان را بگیرد. پس آنان ناتوان کنند‌گان (خدا) نیستند.

أَو يَأخُذَهُم عَلىٰ تَخَوُّفٍ فَإِنَّ رَبَّكُم لَرَءوفٌ رَحيمٌ (٤٧)

یا آنان را در حالی که بس وحشت‌زده‌اند فرو گیرد؟ پس همانا پروردگارتان مهربانِ رحمتگر بر ویژگان است.

أَوَلَم يَرَوا إِلىٰ ما خَلَقَ اللَّهُ مِن شَيءٍ يَتَفَيَّؤُا۟ ظِلٰلُهُ عَنِ اليَمينِ وَ الشَّمائِلِ سُجَّدًا لِلَّهِ وَ هُم دٰخِرونَ (٤٨)

آیا و فراسوی چیزهایی که خدا آفریده است، ننگریسته‌اند که (چگونه) سایه‌هایشان از (جانب) راست و (از جوانب) چپ‌ها(شان) خوار و بی‌مقدار برای خدا سجده‌کنانند ؟

وَ لِلَّهِ يَسجُدُ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَ ما فِى الأَرضِ مِن دابَّةٍ وَ المَلٰئِكَةُ وَ هُم لا يَستَكبِرونَ (٤٩)

و آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین از جنبندگان و فرشتگان است، برای خدا سجده می‌کنند حال آنکه تکبر نمی‌ورزند.

يَخافونَ رَبَّهُم مِن فَوقِهِم وَ يَفعَلونَ ما يُؤمَرونَ (٥٠)

از پروردگارشان - که (به گونه‌ای مطلق) فوق آنهاست- می‌هراسند و آنچه را مأمورند انجام می‌دهند.

وَ قالَ اللَّهُ لا تَتَّخِذوا إِلٰهَينِ اثنَينِ إِنَّما هُوَ إِلٰهٌ وٰحِدٌ فَإِيّٰىَ فَارهَبونِ (٥١)

و خدا فرمود: «دو معبود (برای خود) بر مگیرید» - تنها او خدایی یگانه است - «پس تنها از من، (همین) من بهراسید.»

وَ لَهُ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَ الأَرضِ وَ لَهُ الدّينُ واصِبًا أَفَغَيرَ اللَّهِ تَتَّقونَ (٥٢)

و آنچه در آسمان‌ها و زمین است از اوست، و طاعت پایدار خالصانه (نیز) از آنِ اوست. پس آیا از غیر خدا پروا می‌دارید؟

وَ ما بِكُم مِن نِعمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ثُمَّ إِذا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فَإِلَيهِ تَجـَٔرونَ (٥٣)

و هر نعمتی که دارید از خداست. سپس چون آسیبی شما را در رسد سوی او زاری‌کنان همچون وحشیان روی می‌آورید.

ثُمَّ إِذا كَشَفَ الضُّرَّ عَنكُم إِذا فَريقٌ مِنكُم بِرَبِّهِم يُشرِكونَ (٥٤)

سپس هنگامی که آن زیان را از شما برگرفت، ناگهان گروهی از شما به پروردگارشان شرک می‌ورزند.

لِيَكفُروا بِما إتَينٰهُم فَتَمَتَّعوا فَسَوفَ تَعلَمونَ (٥٥)

(بگذار) تا آنچه را به ایشان داده‌ایم کفر یا کفران کنند: «اکنون(از نعمت‌هایم) برخوردار شوید، پس در آینده‌ای دور خواهید دانست.»

وَ يَجعَلونَ لِما لا يَعلَمونَ نَصيبًا مِمّا رَزَقنٰهُم تَاللَّهِ لَتُسـَٔلُنَّ عَمّا كُنتُم تَفتَرونَ (٥٦)

و از آنچه روزیشان دادیم نصیبی برای آن چه (از بتان و طاغوتان) نمی‌دانند می‌نهند. به خدا سوگند بی‌چون از آنچه به دروغ بر می‌بافتید، بی‌امان بازخواست می‌شوید.

وَ يَجعَلونَ لِلَّهِ البَنٰتِ سُبحٰنَهُ وَ لَهُم ما يَشتَهونَ (٥٧)

و برای خدا دخترانی بر می‌گیرند. منزه است او. حال آنکه برای خودشان است آنچه دلخواهشان است.

وَ إِذا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِالأُنثىٰ ظَلَّ وَجهُهُ مُسوَدًّا وَ هُوَ كَظيمٌ (٥٨)

و هنگامی که یکی از آنان را به دختر مژده آورند، چهره‌اش سیاه می‌گردد در حالی که خشم (و اندوه) خود را فرو برنده است.

يَتَوٰرىٰ مِنَ القَومِ مِن سوءِ ما بُشِّرَ بِهِ أَيُمسِكُهُ عَلىٰ هونٍ أَم يَدُسُّهُ فِى التُّرابِ أَلا ساءَ ما يَحكُمونَ (٥٩)

از بدی آنچه بدو بشارت داده شده، از قبیله(ی خود) بسی پنهان می‌شود. آیا او را با خواری نگه دارد یا در خاک پنهانش کند؟ وه چه بد داوری می‌کنند.

لِلَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِالإخِرَةِ مَثَلُ السَّوءِ وَ لِلَّهِ المَثَلُ الأَعلىٰ وَ هُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (٦٠)

نماد زشت برای کسانی است که به آخرت ایمان ندارند. و برترین نماینده از آن خداست و او است عزیز حکیم.

وَ لَو يُؤاخِذُ اللَّهُ النّاسَ بِظُلمِهِم ما تَرَكَ عَلَيها مِن دابَّةٍ وَ لٰكِن يُؤَخِّرُهُم إِلىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى فَإِذا جاءَ أَجَلُهُم لا يَستَـٔخِرونَ ساعَةً وَ لا يَستَقدِمونَ (٦١)

و اگر خدا مردم را به (سزای) ستمشان بازخواست کند، هیچ جنبنده‌ای بر روی زمین باقی نگذارد ولی (کیفر) آنان را تا وقتی معین واپس نهد. پس هنگامی که اجلشان در رسد، ساعتی [:زمانی] نه (می‌توانند از آن) تأخیر بخواهند و نه (می‌توانند از آن) پیشی جویند‌.

وَ يَجعَلونَ لِلَّهِ ما يَكرَهونَ وَ تَصِفُ أَلسِنَتُهُمُ الكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ الحُسنىٰ لا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ النّارَ وَ أَنَّهُم مُفرَطونَ (٦٢)

و چیزی را که هرگز خوش نمی‌دارند، برای خدا می‌نهند، و زبانشان دروغ‌پردازی می‌کند که :بی‌گمان نیکوترین(زندگی) از آن ایشان است. بی‌گمان آتش برای آنان است، و همانان به‌راستی از حد در گذشتگانند.

تَاللَّهِ لَقَد أَرسَلنا إِلىٰ أُمَمٍ مِن قَبلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيطٰنُ أَعمٰلَهُم فَهُوَ وَلِيُّهُمُ اليَومَ وَ لَهُم عَذابٌ أَليمٌ (٦٣)

به خدا سوگند، به‌راستی سوی امت‌های پیش از تو (رسولانی) به‌درستی فرستادیم. پس شیطان اعمالشان را برایشان آراست. پس امروز (هم) سرپرستشان (هم) اوست و برایشان عذابی دردناک است.

وَ ما أَنزَلنا عَلَيكَ الكِتٰبَ إِلّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِى اختَلَفوا فيهِ وَ هُدًى وَ رَحمَةً لِقَومٍ يُؤمِنونَ (٦٤)

و ما (این) کتاب را بر تو نازل نکردیم، مگر برای اینکه آنچه را در آن اختلاف کرده‌اند، برایشان توضیح دهی. حال آنکه برای مردمی که ایمان می‌آورند، هدایت و رحمتی (جاودانه) است.

وَ اللَّهُ أَنزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَحيا بِهِ الأَرضَ بَعدَ مَوتِها إِنَّ فى ذٰلِكَ لَإيَةً لِقَومٍ يَسمَعونَ (٦٥)

و خدا از آسمان آبی فرود آورد. پس با آن زمین را بعد از مرگش زنده کرد. قطعاً در این (رحمت بزرگ) برای مردمی که (حق را) می‌شنوند به‌راستی نشانه‌ای (بزرگ برای حق‌شناسی) است.

وَ إِنَّ لَكُم فِى الأَنعٰمِ لَعِبرَةً نُسقيكُم مِمّا فى بُطونِهِ مِن بَينِ فَرثٍ وَ دَمٍ لَبَنًا خالِصًا سائِغًا لِلشّٰرِبينَ (٦٦)

و بی‌گمان در چهارپایان برایتان همانا عبرتی است، از آنچه در شکم‌هایشان است از میان سرگین و خونی، شیری ناب به شما می‌نوشانیم (که) برای نوشندگان گواراست.

وَ مِن ثَمَرٰتِ النَّخيلِ وَ الأَعنٰبِ تَتَّخِذونَ مِنهُ سَكَرًا وَ رِزقًا حَسَنًا إِنَّ فى ذٰلِكَ لَإيَةً لِقَومٍ يَعقِلونَ (٦٧)

و از میوه‌های درختان خرما و انگور، باده‌ا‌ی مستی‌بخش، و خوراکی نیکو برای خود بر می‌گیرید. بی‌گمان در این برای مردمانی که خردورزی می‌کنند نشانه‌ای بس بزرگ است.

وَ أَوحىٰ رَبُّكَ إِلَى النَّحلِ أَنِ اتَّخِذى مِنَ الجِبالِ بُيوتًا وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمّا يَعرِشونَ (٦٨)

و پروردگارت به سوی زنبور عسل وحی [:الهام غریزی] کرد که: «از کوه‌ها و از درختان و از آنچه داربست (و چفته‌سازی) می‌کنند، خانه‌هایی برای خود برگیر.»

ثُمَّ كُلى مِن كُلِّ الثَّمَرٰتِ فَاسلُكى سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا يَخرُجُ مِن بُطونِها شَرابٌ مُختَلِفٌ أَلوٰنُهُ فيهِ شِفاءٌ لِلنّاسِ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَإيَةً لِقَومٍ يَتَفَكَّرونَ (٦٩)

«سپس از همه‌ی میوه‌ها بخور. پس راه‌های پروردگارت را (در این راه) ناگزیر فرمانبردارانه، بپوی.» (آن‌گاه) از درون شکم‌هاشان، آشامیدنی‌ای که به رنگ‌های گوناگون است بیرون می‌آید (و) در آن برای مردمان درمانی (فراوان) است. در این (جریان زنبوران) برای گروهی که اندیشه می‌کنند بی‌گمان نشانه‌ای همواره بزرگ است.

وَ اللَّهُ خَلَقَكُم ثُمَّ يَتَوَفّىٰكُم وَ مِنكُم مَن يُرَدُّ إِلىٰ أَرذَلِ العُمُرِ لِكَى لا يَعلَمَ بَعدَ عِلمٍ شَيـًٔا إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ قَديرٌ (٧٠)

و خدا شما را آفرید؛ سپس (جانهای) شما را می‌گیرد. و بعضی از شما تا خوارترین (دوره‌ی) سال‌های زندگی [:فرتوتی] باز گردانده می‌شود، تا پس از دانستنی اندک، (دیگر) چیزی نداند. بی‌گمان خدا بس دانایی بسیار تواناست.

وَ اللَّهُ فَضَّلَ بَعضَكُم عَلىٰ بَعضٍ فِى الرِّزقِ فَمَا الَّذينَ فُضِّلوا بِرادّى رِزقِهِم عَلىٰ ما مَلَكَت أَيمٰنُهُم فَهُم فيهِ سَواءٌ أَفَبِنِعمَةِ اللَّهِ يَجحَدونَ (٧١)

و خدا بعضی از شما را در روزی بر بعضی دیگر فزونی داد. پس کسانی که (در روزیشان) فزونی یافته‌اند، روزی خود را به زرخریدان خود نمی‌دهند تا در آن با هم برابر باشند. پس آیا با نعمت خدا (او را) انکار (و اِنگار) می‌کنند؟

وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِن أَنفُسِكُم أَزوٰجًا وَ جَعَلَ لَكُم مِن أَزوٰجِكُم بَنينَ وَ حَفَدَةً وَ رَزَقَكُم مِنَ الطَّيِّبٰتِ أَفَبِالبٰطِلِ يُؤمِنونَ وَ بِنِعمَتِ اللَّهِ هُم يَكفُرونَ (٧٢)

و خدا برایتان از خودهاتان همسرانی نهاد و از همسرانتان برایتان فرزندان و نوادگانی قرار داد و از پاکیزه‌ها(ی مواد زندگی) روزیتان داد. پس آیا به باطل ایمان می‌آورند و (هم) ایشان به نعمت خدا(شان) کفر می‌ورزند؟

وَ يَعبُدونَ مِن دونِ اللَّهِ ما لا يَملِكُ لَهُم رِزقًا مِنَ السَّمٰوٰتِ وَ الأَرضِ شَيـًٔا وَ لا يَستَطيعونَ (٧٣)

و از مادون خدا چیزهایی را می‌پرستند که از آسمان‌ها و زمین به هیچ وجه اختیار روزی‌ای برایشان و (نیز) توان آن را (هم) ندارند.

فَلا تَضرِبوا لِلَّهِ الأَمثالَ إِنَّ اللَّهَ يَعلَمُ وَ أَنتُم لا تَعلَمونَ (٧٤)

پس برای خدا مَثَل‌هایی (ناروا) نزنید، که خدا به‌راستی می‌داند و شما نمی‌دانید.

ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا عَبدًا مَملوكًا لا يَقدِرُ عَلىٰ شَيءٍ وَ مَن رَزَقنٰهُ مِنّا رِزقًا حَسَنًا فَهُوَ يُنفِقُ مِنهُ سِرًّا وَ جَهرًا هَل يَستَوۥنَ الحَمدُ لِلَّهِ بَل أَكثَرُهُم لا يَعلَمونَ (٧٥)

خدا مَثَلی زده است: «بنده‌ای مملوک را که هیچ کاری از او بر نمی‌آید، آیا (او) با کسی که به وی از جانب خود روزی نیکو داده‌ایم و او از آن در نهان و آشکار انفاق می‌کند یکسانند؟» سپاس خدای راست. (نه) بلکه بیشترشان نادانی می‌کنند.

وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَجُلَينِ أَحَدُهُما أَبكَمُ لا يَقدِرُ عَلىٰ شَيءٍ وَ هُوَ كَلٌّ عَلىٰ مَولىٰهُ أَينَما يُوَجِّههُ لا يَأتِ بِخَيرٍ هَل يَستَوى هُوَ وَ مَن يَأمُرُ بِالعَدلِ وَ هُوَ عَلىٰ صِرٰطٍ مُستَقيمٍ (٧٦)

و خدا مَثَلی (دیگر) زد: «دو مرد هستند که یکی از آنها لال است (که) کاری از او بر نمی‌آید حال آنکه سربار سرپرستش(نیز) می‌باشد. به هر جا که او را می‌فرستد هیچ خیری (به همراه) نمی‌آورد. آیا او با کسی که به عدالت فرمان می‌دهد و بر راهی بس راست است یکسان است‌؟»

وَ لِلَّهِ غَيبُ السَّمٰوٰتِ وَ الأَرضِ وَ ما أَمرُ السّاعَةِ إِلّا كَلَمحِ البَصَرِ أَو هُوَ أَقرَبُ إِنَّ اللَّهَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (٧٧)

و نهان آسمان‌ها و زمین تنها از خداست. و کار ساعت [:قیامت] جز مانند یک چشم برهم‌زدن یا او نزدیکتر (از آن) نیست. به‌راستی خدا بر هر چیزی بسی تواناست.

وَ اللَّهُ أَخرَجَكُم مِن بُطونِ أُمَّهٰتِكُم لا تَعلَمونَ شَيـًٔا وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمعَ وَ الأَبصٰرَ وَ الأَفـِٔدَةَ لَعَلَّكُم تَشكُرونَ (٧٨)

و خدا شما را از شکم‌های مادرانتان - در حالی که چیزی نمی‌دانید - بیرون آورد، و برای شما گوش‌ها و چشم‌ها و دل‌های فروزان نهاد؛ شاید سپاسگزاری کنید.

أَلَم يَرَوا إِلَى الطَّيرِ مُسَخَّرٰتٍ فى جَوِّ السَّماءِ ما يُمسِكُهُنَّ إِلَّا اللَّهُ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَإيٰتٍ لِقَومٍ يُؤمِنونَ (٧٩)

آیا سوی پرندگانی که در فضای آسمان رام شده‌اند ننگریسته‌اند؟ جز خدا کسی آنها را (از سقوط) نگه نمی‌دارد. به راستی در این (قدرت‌نمایی) برای مردمی که ایمان می‌آورند همانا نشانه‌هایی است.

وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِن بُيوتِكُم سَكَنًا وَ جَعَلَ لَكُم مِن جُلودِ الأَنعٰمِ بُيوتًا تَستَخِفّونَها يَومَ ظَعنِكُم وَ يَومَ إِقامَتِكُم وَ مِن أَصوافِها وَ أَوبارِها وَ أَشعارِها أَثٰثًا وَ مَتٰعًا إِلىٰ حينٍ (٨٠)

و خدا برایتان از خانه‌هایتان آرامشگاهی قرار داد. و از پوست‌های حیوانات نعمت‌وار برایتان خانه‌هایی نهاد (که) با آن‌ها هنگام جابه‌جا شدنتان و هنگام ماندنتان سبک‌بار باشید، و از پشم‌ها و کرک‌ها و موهای آنها وسایل زندگی و بهره‌ای تا زمانی (معین قرار داد).

وَ اللَّهُ جَعَلَ لَكُم مِمّا خَلَقَ ظِلٰلًا وَ جَعَلَ لَكُم مِنَ الجِبالِ أَكنٰنًا وَ جَعَلَ لَكُم سَرٰبيلَ تَقيكُمُ الحَرَّ وَ سَرٰبيلَ تَقيكُم بَأسَكُم كَذٰلِكَ يُتِمُّ نِعمَتَهُ عَلَيكُم لَعَلَّكُم تُسلِمونَ (٨١)

و خدا از آنچه آفریده برای شما سایه‌بان‌هایی قرار داد. و از کوه‌ها برایتان پناهگاه‌هایی نهاد. و (نیز) برای شما تن‌پوش‌هایی مقرر کرد (که) شما را از گرما حفظ می‌کند، و تن‌پوش‌هایی که شما را از ناراحتی‌ها و برخوردها(ی سرما یا گرما و برخوردهای جنگی و غیر آن) نگه می‌دارد. این گونه (خدا) نعمتش را بر (سروسامان)تان تمام می‌گرداند، شاید شما (به فرمانش) گردن نهید.

فَإِن تَوَلَّوا فَإِنَّما عَلَيكَ البَلٰغُ المُبينُ (٨٢)

پس اگر(از حق) رویگردان شوند، بر تو فقط ابلاغ روشنگر است.

يَعرِفونَ نِعمَتَ اللَّهِ ثُمَّ يُنكِرونَها وَ أَكثَرُهُمُ الكٰفِرونَ (٨٣)

نعمت خدا را می‌شناسند، سپس منکر آن می‌شوند و بیشترشان کافرند.

وَ يَومَ نَبعَثُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ شَهيدًا ثُمَّ لا يُؤذَنُ لِلَّذينَ كَفَروا وَ لا هُم يُستَعتَبونَ (٨٤)

و روزی از هر امتی گواهی بر می‌انگیزیم. سپس به کسانی که کافر شدند رخصت (سخنی) داده نمی‌شود و ایشان مورد سرزنش هم قرار نمی‌گیرند (که این شایستگی را هم ندارند).

وَ إِذا رَءَا الَّذينَ ظَلَمُوا العَذابَ فَلا يُخَفَّفُ عَنهُم وَ لا هُم يُنظَرونَ (٨٥)

و کسانی که ستم کردند هنگامی که عذاب را ببینند (از عذابشان ) کاسته نمی‌گردد و نه ایشان مهلت می‌یابند.

وَ إِذا رَءَا الَّذينَ أَشرَكوا شُرَكاءَهُم قالوا رَبَّنا هٰؤُلاءِ شُرَكاؤُنَا الَّذينَ كُنّا نَدعوا مِن دونِكَ فَأَلقَوا إِلَيهِمُ القَولَ إِنَّكُم لَكٰذِبونَ (٨٦)

و هنگامی که کسانی که شرک ورزیدند شریکان خود را ببینند گویند: «پروردگارمان! این‌هایند شریکان ما که (آن‌ها را) مادون تو می‌خوانده‌ایم.» پس (شریکان) گفته‌ی آنان را به سویشان می‌افکنند که: «شما دروغگویانید.»

وَ أَلقَوا إِلَى اللَّهِ يَومَئِذٍ السَّلَمَ وَ ضَلَّ عَنهُم ما كانوا يَفتَرونَ (٨٧)

و آن روز سوی خدا سر تسلیم(شان) را فرود می‌آورند، و آنچه را که به دروغ بر می‌بافته‌اند از نظرشان ناپدید گردد.

الَّذينَ كَفَروا وَ صَدّوا عَن سَبيلِ اللَّهِ زِدنٰهُم عَذابًا فَوقَ العَذابِ بِما كانوا يُفسِدونَ (٨٨)

کسانی که کافر شدند و (دیگران را هم) از راه خدا بازداشتند، به سبب آنچه افساد می‌کرده‌اند عذابی بر عذابشان افزودیم.

وَ يَومَ نَبعَثُ فى كُلِّ أُمَّةٍ شَهيدًا عَلَيهِم مِن أَنفُسِهِم وَ جِئنا بِكَ شَهيدًا عَلىٰ هٰؤُلاءِ وَ نَزَّلنا عَلَيكَ الكِتٰبَ تِبيٰنًا لِكُلِّ شَيءٍ وَ هُدًى وَ رَحمَةً وَ بُشرىٰ لِلمُسلِمينَ (٨٩)

و (یادآور) روزی که در هر امتی گواهی بر ایشان از خودشان برانگیزیم و تو را (هم) بر (همه‌ی) اینان گواه آوریم. و این کتاب را به تدریج بر تو فرو فرستادیم در حالی که برای هر چیزی روشنگر است و (نیز) هدایت و رحمت و بشارت برای اسلام آورندگان است.

إِنَّ اللَّهَ يَأمُرُ بِالعَدلِ وَ الإِحسٰنِ وَ إيتائِ ذِى القُربىٰ وَ يَنهىٰ عَنِ الفَحشاءِ وَ المُنكَرِ وَ البَغىِ يَعِظُكُم لَعَلَّكُم تَذَكَّرونَ (٩٠)

محققاً خدا به دادگری و نیکوکاری و بخشش به خویشان نزدیکتر فرمان می‌دهد و از زشتکاری آشکار و (کار) ناپسند و ستم باز می‌دارد (و) شما را اندرز می‌دهد، شاید شما (حقایق) را به خوبی یاد آورید.

وَ أَوفوا بِعَهدِ اللَّهِ إِذا عٰهَدتُم وَ لا تَنقُضُوا الأَيمٰنَ بَعدَ تَوكيدِها وَ قَد جَعَلتُمُ اللَّهَ عَلَيكُم كَفيلًا إِنَّ اللَّهَ يَعلَمُ ما تَفعَلونَ (٩١)

و هنگامی که با خدا پیمان بستید به پیمانتان وفا کنید، و سوگندها (خودی) را پس از استوار کردنشان مشکنید؛ حال آنکه محققاً خدا را بر خود ضامن (و گواه) قرار دادید. به‌راستی خدا آنچه را انجام می‌دهید می‌داند.

وَ لا تَكونوا كَالَّتى نَقَضَت غَزلَها مِن بَعدِ قُوَّةٍ أَنكٰثًا تَتَّخِذونَ أَيمٰنَكُم دَخَلًا بَينَكُم أَن تَكونَ أُمَّةٌ هِىَ أَربىٰ مِن أُمَّةٍ إِنَّما يَبلوكُمُ اللَّهُ بِهِ وَ لَيُبَيِّنَنَّ لَكُم يَومَ القِيٰمَةِ ما كُنتُم فيهِ تَختَلِفونَ (٩٢)

و مانند آن زنی نباشید - که رشته‌ی تابیده‌ی خود را پس از محکم کردنی از هم گسست - که سوگندهای خود را میان خویش وسیله‌ی (فریب و) تقلب سازید (به خیال این) که گروهی از گروه دیگر (در داشتن امکانات) افزون باشند. فقط خدا شما را بدین وسیله می‌آزماید و (نیز) برای اینکه روز قیامت در آنچه اختلاف می‌کرده‌اید برای شما آشکار سازد.

وَ لَو شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَكُم أُمَّةً وٰحِدَةً وَ لٰكِن يُضِلُّ مَن يَشاءُ وَ يَهدى مَن يَشاءُ وَ لَتُسـَٔلُنَّ عَمّا كُنتُم تَعمَلونَ (٩٣)

و اگر خدا بخواهد بی‌چون شما را امتی یگانه می‌کند. ولی هر که را بخواهد بیراه می‌کند و هر که را بخواهد به راه می‌آورد. و به راستی از آنچه انجام می‌داده‌اید بی‌گمان پرسیده خواهید شد.

وَ لا تَتَّخِذوا أَيمٰنَكُم دَخَلًا بَينَكُم فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعدَ ثُبوتِها وَ تَذوقُوا السّوءَ بِما صَدَدتُم عَن سَبيلِ اللَّهِ وَ لَكُم عَذابٌ عَظيمٌ (٩٤)

و سوگندهای خودتان را دستاویز تقلب میان خودتان قرار مدهید تا گامی بعد از استواریش بلغزد و شما به (سزای) آنچه (مردم را) از راه خدا بازداشته‌اید بدی را بچشید. و(اگر چنان کنید) برای شما عذابی بزرگ است.

وَ لا تَشتَروا بِعَهدِ اللَّهِ ثَمَنًا قَليلًا إِنَّما عِندَ اللَّهِ هُوَ خَيرٌ لَكُم إِن كُنتُم تَعلَمونَ (٩٥)

و با پیمان خدا بهایی ناچیز را نخرید. تنها آنچه نزد خداست - اگر می‌دانسته‌اید - همان برایتان نیکی‌ای است.

ما عِندَكُم يَنفَدُ وَ ما عِندَ اللَّهِ باقٍ وَ لَنَجزِيَنَّ الَّذينَ صَبَروا أَجرَهُم بِأَحسَنِ ما كانوا يَعمَلونَ (٩٦)

آنچه نزد شماست نابود می‌شود و آنچه نزد خداست پایدار است. و همواره کسانی را که شکیبایی کردند به بهتر از آنچه عمل می‌کردند، همانا پاداش خواهیم داد.

مَن عَمِلَ صٰلِحًا مِن ذَكَرٍ أَو أُنثىٰ وَ هُوَ مُؤمِنٌ فَلَنُحيِيَنَّهُ حَيوٰةً طَيِّبَةً وَ لَنَجزِيَنَّهُم أَجرَهُم بِأَحسَنِ ما كانوا يَعمَلونَ (٩٧)

هر کس - از مرد یا زن - در حال ایمانش (کار) شایسته‌ای انجام دهد همواره او را به‌راستی زندگی‌ای پاکیزه می‌بخشیم و به‌درستی به آنان بهتر از آنچه انجام می‌دادند بس پاداش خواهیم داد.

فَإِذا قَرَأتَ القُرإنَ فَاستَعِذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيطٰنِ الرَّجيمِ (٩٨)

پس چون قرآن بخوانی، از (شرّ) شیطان مطرود، ازخدا همی پناه بخواه.

إِنَّهُ لَيسَ لَهُ سُلطٰنٌ عَلَى الَّذينَ إمَنوا وَ عَلىٰ رَبِّهِم يَتَوَكَّلونَ (٩٩)

بی‌گمان او را بر کسانی که ایمان آوردند و بر پروردگارشان توکل می‌کنند سلطه‌ای نیست.

إِنَّما سُلطٰنُهُ عَلَى الَّذينَ يَتَوَلَّونَهُ وَ الَّذينَ هُم بِهِ مُشرِكونَ (١٠٠)

سلطه‌ی او [:شیطان] تنها بر کسانی است که وی را به سرپرستی بر می‌گیرند و (بر) کسانی که به وسیله‌‌ی او [:شیطان] مشرکانند.

وَ إِذا بَدَّلنا إيَةً مَكانَ إيَةٍ وَ اللَّهُ أَعلَمُ بِما يُنَزِّلُ قالوا إِنَّما أَنتَ مُفتَرٍ بَل أَكثَرُهُم لا يَعلَمونَ (١٠١)

و چون (نشانه و) آیتی را به جای آیتی دیگر بیاوریم - و حال آنکه خدا به آنچه به تدریج نازل می‌کند داناتر است‌- گویند: «تو فقط دروغ بافی.» (نه) بلکه بیشتر آنان نادانی می‌کنند.

قُل نَزَّلَهُ روحُ القُدُسِ مِن رَبِّكَ بِالحَقِّ لِيُثَبِّتَ الَّذينَ إمَنوا وَ هُدًى وَ بُشرىٰ لِلمُسلِمينَ (١٠٢)

بگو: «آن را روح‌القدس از طرف پروردگارت به تدریج به حق فرود آورده تا کسانی را که ایمان آورده‌اند استوار گرداند و برای کسانی که (در برابر خدا) تسلیمند هدایت و بشارتی بزرگ است.»

وَ لَقَد نَعلَمُ أَنَّهُم يَقولونَ إِنَّما يُعَلِّمُهُ بَشَرٌ لِسانُ الَّذى يُلحِدونَ إِلَيهِ أَعجَمِىٌّ وَ هٰذا لِسانٌ عَرَبِىٌّ مُبينٌ (١٠٣)

و به‌راستی و درستی می‌دانیم که آنان بی‌چون می‌گویند: «جز این نیست که بشری به او (قرآن) می‌آموزد.» (چنان نیست زیرا) زبان کسی که (این) نسبت (دروغین) را به او می‌دهید غیر عربی است و این (قرآن) عربی‌ای روشن‌گر است.

إِنَّ الَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِـٔايٰتِ اللَّهِ لا يَهديهِمُ اللَّهُ وَ لَهُم عَذابٌ أَليمٌ (١٠٤)

بی‌گمان کسانی که به آیات خدا ایمان نمی‌آورند خدا آنان را هدایت نمی‌کند و برایشان عذابی درناک است.

إِنَّما يَفتَرِى الكَذِبَ الَّذينَ لا يُؤمِنونَ بِـٔايٰتِ اللَّهِ وَ أُولٰئِكَ هُمُ الكٰذِبونَ (١٠٥)

تنها کسانی دروغ‌پردازی می‌کنند که به آیات خدا ایمان نمی‌آورند و ایشان خودشان دروغگویانند.

مَن كَفَرَ بِاللَّهِ مِن بَعدِ إيمٰنِهِ إِلّا مَن أُكرِهَ وَ قَلبُهُ مُطمَئِنٌّ بِالإيمٰنِ وَ لٰكِن مَن شَرَحَ بِالكُفرِ صَدرًا فَعَلَيهِم غَضَبٌ مِنَ اللَّهِ وَ لَهُم عَذابٌ عَظيمٌ (١٠٦)

(دروغ زن) کسی است که پس از ایمانش به خدا کفر ورزد مگر آن کس که مجبور شده و قلبش به ایمان اطمینان دارد. لیکن کسانی که سینه‌هاشان را به کفر گشاده کرده، پس خشم خدا بر آنان است و برایشان عذابی بزرگ است.

ذٰلِكَ بِأَنَّهُمُ استَحَبُّوا الحَيوٰةَ الدُّنيا عَلَى الإخِرَةِ وَ أَنَّ اللَّهَ لا يَهدِى القَومَ الكٰفِرينَ (١٠٧)

این بدین سبب است که اینان، بی‌گمان، زندگی دنیا را بر آخرت - از روی محبت - برگزیدند، و اینکه خدا گروه کافران را هرگز هدایت نمی‌کند.

أُولٰئِكَ الَّذينَ طَبَعَ اللَّهُ عَلىٰ قُلوبِهِم وَ سَمعِهِم وَ أَبصٰرِهِم وَ أُولٰئِكَ هُمُ الغٰفِلونَ (١٠٨)

اینانند کسانی که خدا بر دل‌ها و گوش‌ها و دیدگانشان مهر نهاده و ایشان (هم)اینان غافلانند.

لا جَرَمَ أَنَّهُم فِى الإخِرَةِ هُمُ الخٰسِرونَ (١٠٩)

ناگزیر اینان در آخرت، (هم)ایشان همواره زیان‌کارانند.

ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذينَ هاجَروا مِن بَعدِ ما فُتِنوا ثُمَّ جٰهَدوا وَ صَبَروا إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعدِها لَغَفورٌ رَحيمٌ (١١٠)

سپس پروردگارت برای کسانی که پس از آزمونی آتشین (از محیطی گمراه کننده) هجرت کرده (و) سپس جهاد نموده و شکیبایی کردند، به‌راستی پروردگارت (نسبت به آنان) بعد از آن (همه مصایب) به راستی بسی پوشنده‌ی رحمتگر بر ویژگان است.

يَومَ تَأتى كُلُّ نَفسٍ تُجٰدِلُ عَن نَفسِها وَ تُوَفّىٰ كُلُّ نَفسٍ ما عَمِلَت وَ هُم لا يُظلَمونَ (١١١)

روزی (که) هر کسی می‌آید در حالی که از خود دفاع می‌کند؛ و هر کسی به آنچه کرده بی‌کم‌وکاست پاداش می‌یابد در حالی که بر آنان ستم نرود.

وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا قَريَةً كانَت إمِنَةً مُطمَئِنَّةً يَأتيها رِزقُها رَغَدًا مِن كُلِّ مَكانٍ فَكَفَرَت بِأَنعُمِ اللَّهِ فَأَذٰقَهَا اللَّهُ لِباسَ الجوعِ وَ الخَوفِ بِما كانوا يَصنَعونَ (١١٢)

و خدا (برای ناسپاسان) گروهی را مَثَل زده است که غرق در امن و امان بودند، در حالی که روزیشان از هر سو برایشان به گونه‌ای فراوان می‌رسید. پس نعمت‌های خدا را کفران کردند و خدا (هم) به سزای آنچه بر می‌ساخته‌اند، لباس گرسنگی و هراس را به آنان چشانید.

وَ لَقَد جاءَهُم رَسولٌ مِنهُم فَكَذَّبوهُ فَأَخَذَهُمُ العَذابُ وَ هُم ظٰلِمونَ (١١٣)

و به‌راستی و درستی فرستاده‌ای از خودشان برایشان آمد، پس او را تکذیب کردند. پس در حالی که ظالم بودند آنان را عذاب فرو گرفت.

فَكُلوا مِمّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ حَلٰلًا طَيِّبًا وَ اشكُروا نِعمَتَ اللَّهِ إِن كُنتُم إِيّاهُ تَعبُدونَ (١١٤)

پس از آنچه خدا شما را روزی داده است حلال و پاکیزه‌ای بخورید و نعمت خدا را - اگر تنها او را می‌پرستید - شکر گزارید.

إِنَّما حَرَّمَ عَلَيكُمُ المَيتَةَ وَ الدَّمَ وَ لَحمَ الخِنزيرِ وَ ما أُهِلَّ لِغَيرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضطُرَّ غَيرَ باغٍ وَ لا عادٍ فَإِنَّ اللَّهَ غَفورٌ رَحيمٌ (١١٥)

(خدا) تنها مردار و خون (ریخته شده) و گوشت خوک و آنچه را (به هنگام ذبح‌) نام غیر خدا بر آن برده شده حرام گردانیده است. (با این همه) هرکس (که به خوردن آنها) ناگزیر شود، در حالی که ستمکار و جویای اضطرار و (نیز) برگشت‌کننده‌(ی به این) حرام نباشد؛ خدا بی‌گمان بسی پوشنده‌ی رحمتگر بر ویژگان است.

وَ لا تَقولوا لِما تَصِفُ أَلسِنَتُكُمُ الكَذِبَ هٰذا حَلٰلٌ وَ هٰذا حَرامٌ لِتَفتَروا عَلَى اللَّهِ الكَذِبَ إِنَّ الَّذينَ يَفتَرونَ عَلَى اللَّهِ الكَذِبَ لا يُفلِحونَ (١١٦)

و به آنچه زبان شما به دروغ می‌پردازد، مگویید: «این حلال است و این حرام.‌» تا بر خدا افترایی دروغین بزنید. به‌راستی کسانی که بر خدا افترای دروغ می‌بندند (خود و دیگران را) رستگار نمی‌کنند.

مَتٰعٌ قَليلٌ وَ لَهُم عَذابٌ أَليمٌ (١١٧)

این (بهره‌ی دنیوی) متاعی است اندک و برایشان عذابی است پر درد.

وَ عَلَى الَّذينَ هادوا حَرَّمنا ما قَصَصنا عَلَيكَ مِن قَبلُ وَ ما ظَلَمنٰهُم وَ لٰكِن كانوا أَنفُسَهُم يَظلِمونَ (١١٨)

و بر کسانی که یهودی شدند، آنچه را قبلاً بر تو حکایت کردیم حرام گردانیدیم. و ما به آنان ستم نکردیم، بلکه آنان (خود) به خودشان ستم می‌کرده‌اند.

ثُمَّ إِنَّ رَبَّكَ لِلَّذينَ عَمِلُوا السّوءَ بِجَهٰلَةٍ ثُمَّ تابوا مِن بَعدِ ذٰلِكَ وَ أَصلَحوا إِنَّ رَبَّكَ مِن بَعدِها لَغَفورٌ رَحيمٌ (١١٩)

سپس پروردگارت به راستی برای کسانی که به نادانی مرتکب گناه شدند، سپس بعد از آن توبه نموده و (گناهشان را جبران و) اصلاح کردند، البته پروردگارت پس از آن بسی پوشنده‌ی رحمتگر بر ویژگان است.

إِنَّ إِبرٰهيمَ كانَ أُمَّةً قانِتًا لِلَّهِ حَنيفًا وَ لَم يَكُ مِنَ المُشرِكينَ (١٢٠)

به‌راستی ابراهیم (به تنهایی) امتی بود، خاضع و فرمان‌بردار خدا (و) از هر باطلی رویگردان بود و از مشرکان نبود.

شاكِرًا لِأَنعُمِهِ اجتَبىٰهُ وَ هَدىٰهُ إِلىٰ صِرٰطٍ مُستَقيمٍ (١٢١)

حال آنکه نعمت‌هایش را شکرگزار بود، (خدا) او را برگزید و به راهی راست هدایتش فرمود.

وَ إتَينٰهُ فِى الدُّنيا حَسَنَةً وَ إِنَّهُ فِى الإخِرَةِ لَمِنَ الصّٰلِحينَ (١٢٢)

و در دنیا به او (زندگی) نیکی دادیم و به‌راستی او در آخرت بی‌گمان از شایستگان (ویژه) است.

ثُمَّ أَوحَينا إِلَيكَ أَنِ اتَّبِع مِلَّةَ إِبرٰهيمَ حَنيفًا وَ ما كانَ مِنَ المُشرِكينَ (١٢٣)

سپس فراسوی تو وحی کردیم که: « از آیین ابراهیم - در حالی که رویگردان از باطل بود - پیروی کن حال آنکه از مشرکان نبود.»

إِنَّما جُعِلَ السَّبتُ عَلَى الَّذينَ اختَلَفوا فيهِ وَ إِنَّ رَبَّكَ لَيَحكُمُ بَينَهُم يَومَ القِيٰمَةِ فيما كانوا فيهِ يَختَلِفونَ (١٢٤)

(جریان) شنبه، تنها بر کسانی - که درباره‌ی آن اختلاف کردند - مقرر گردید. و به راستی پروردگارت روز رستاخیز میان آنان درباره‌ی چیزی که در مورد آن اختلاف می‌کرده‌اند به درستی داوری خواهد کرد.

ادعُ إِلىٰ سَبيلِ رَبِّكَ بِالحِكمَةِ وَ المَوعِظَةِ الحَسَنَةِ وَ جٰدِلهُم بِالَّتى هِىَ أَحسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبيلِهِ وَ هُوَ أَعلَمُ بِالمُهتَدينَ (١٢٥)

با فرزانگی و اندرز نیکو (مکلفان را) به راه (راهوار) پروردگارت دعوت کن و با آنان با نیکوترین شیوه مجادله نمای. به‌راستی پروردگارت به (حال) کسی که از راه او منحرف شده داناتر و(هم) او به (حال) راه‌یافتگان (نیز) داناتر است.

وَ إِن عاقَبتُم فَعاقِبوا بِمِثلِ ما عوقِبتُم بِهِ وَ لَئِن صَبَرتُم لَهُوَ خَيرٌ لِلصّٰبِرينَ (١٢٦)

اگر پیگیری کنید، همان گونه که مورد عقوبت قرار گرفته‌اید (متجاوز را) به عقوبت رسانید، و اگر به‌درستی صبر کنید البته آن برای شکیبایان بهتر است.

وَ اصبِر وَ ما صَبرُكَ إِلّا بِاللَّهِ وَ لا تَحزَن عَلَيهِم وَ لا تَكُ فى ضَيقٍ مِمّا يَمكُرونَ (١٢٧)

و صبر کن و صبر تو جز به (توفیق) خدا نیست. و بر آنان اندوه مخور و از آنچه نیرنگ می‌کنند در تنگی مباش.

إِنَّ اللَّهَ مَعَ الَّذينَ اتَّقَوا وَ الَّذينَ هُم مُحسِنونَ (١٢٨)

بی‌گمان، خدا با کسانی است که پرهیز داشتند و (با) کسانی (است) که (هم)آنان نیکوکارند.

محتوای سوره

• تفسیر آیات