النحل ٩٧

از الکتاب
کپی متن آیه
مَنْ‌ عَمِلَ‌ صَالِحاً مِنْ‌ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَى‌ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ‌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ‌ حَيَاةً طَيِّبَةً وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ‌ أَجْرَهُمْ‌ بِأَحْسَنِ‌ مَا کَانُوا يَعْمَلُونَ‌

ترجمه

هر کس کار شایسته‌ای انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالی که مؤمن است، او را به حیاتی پاک زنده می‌داریم؛ و پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام می‌دادند، خواهیم داد.

ترتیل:
ترجمه:
النحل ٩٦ آیه ٩٧ النحل ٩٨
سوره : سوره النحل
نزول : ٥ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٢٠
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً»: حتماً بدو زندگی خوشایند و پاکیزه‌ای می‌بخشیم. مراد زندگی فردی لبریز از قناعت و رضایت و شکیبائی بر مصائب جهان و شکر بر نعمتهای یزدان، و به تبع آن زندگی جمعی قرین با آرامش و امنیّت و رفاه و صلح و صفا و محبّت و دوستی و تعاون و همکاری و دیگر مفاهیم سازنده انسانی است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

ابوصالح گوید: سبب نزول آیه چنین بوده که جماعتى از یهودیان و مسیحیان و بت‌پرستان در مکانى نشسته بودند و هر یک از آن‌ها خود را برتر و بالاتر از دیگرى می‌دانست. خداوند این آیه را به رسول خویش نازل نمود،[۱] و نیز گویند این آیه به خاطر برگردانیدن زمین مغصوب از طرف امرؤالقیس به عبدان نازل گردیده است.[۲]

تفسیر


نکات آیه

۱- ارزش عمل صالح در پیشگاه خداوند، مشروط به ایمان است. (من عمل صلحًا ... و هو مؤمن)

۲- تساوى زن و مرد در برخوردارى از پاداشهاى الهى و بهره مندى از حیات پاکیزه و دلپذیر (من عمل صلحًا من ذکر أو أُنثى و هو مؤمن فلنحیینّه حیوة طیّبة)

۳- دستیابى انسان به زندگى پاکیزه و خوشایند، در گرو عمل صالح ناشى از ایمان است. (من عمل صلحًا ... و هو مؤمن فلنحیینّه حیوة طیّبة)

۴- ایمان و عمل صالح، دو عامل براى دستیابى انسان به کمال و حیات برتر (من عمل صلحًا ... و هو مؤمن فلنحیینّه حیوة طیّبة) مراد از جمله «نحیینّه حیاة طیّبة» حیات معنوى است; چه اینکه روشن است کسانى که عمل صالح انجام مى دهند، داراى حیات مادى اند و مراد از حیات معنوى، کمال وجودى و رشد و تعالى است.

۵- تأثیر ایمان و عمل، در سلامت و دلپذیرى زندگى دنیوى انسان (من عمل صلحًا ... و هو مؤمن فلنحیینّه حیوة طیّبة) برداشت فوق، مبتنى بر این نکته است که مراد از «حیاة طیّبة» همین زندگى دنیوى باشد.

۶- زندگى واقعى و ارزشمند، حیات همراه با ایمان و عمل صالح است. (من عمل صلحًا ... و هو مؤمن فلنحیینّه حیوة طیّبة) برداشت فوق مبتنى بر دو نکته است: الف) بنابر اینکه «حیاة طیّبة» زندگى دنیوى باشد. ب) زنده شدن انسان مؤمن و نیک کردار در زندگى دنیا، اشاره به این معنا دارد که زندگى بدون ایمان، در حقیقت زندگى شایسته و درخور شأن انسان نیست و حیات واقعى به ایمان و عمل صالح است.

۷- خداوند، پاداش دهنده مؤمنان نیک کردار بر اساس بهترین عمل آنان (من عمل صلحًا ... و هو مؤمن ... و لنجزینّهم أجرهم بأحسن ما کانوا یعملون)

۸- نقش اساسى و محورى عمل صالح، در دستیابى به سعادت و پاداش اخروى (من عمل صلحًا ... و هو مؤمن ... و لنجزینّهم أجرهم بأحسن ما کانوا یعملون) برداشت فوق، به خاطر این است که در آغاز آیه اثربخشى عمل، مشروط به ایمان شده است (من عمل صالحاً ... و هو مؤمن) در عین حال در پایان آیه پاداش اخروى تنها منوط به عمل دانسته شده و از ایمان سخن به میان نیامده است.

روایات و احادیث

۹- «عن النبى(ص) [فى قوله تعالى «فلنحیینّه حیاة طیّبة» قال]: إنها القناعة و الرضا بما قسم الله;[۳] از رسول خدا(ص) روایت شده است که [درباره سخن خدا «فلنحیینّه حیاة طیبّة» فرمود]: همانا آن حیات طیبه قناعت و راضى بودن به آن چیزى است که خدا قسمت کرده است».

موضوعات مرتبط

  • ارزشها: ملاک ارزشها ۱، ۶
  • ایمان: آثار ایمان ۱، ۳، ۴، ۵
  • پاداش: استفاده از پاداش ۲; عوامل پاداش ۷; عوامل پاداش اخروى ۸
  • تکامل: عوامل تکامل ۴
  • حیات: مراد از حیات طیبه ۹
  • خدا: افعال خدا ۷; پاداشهاى خدا ۷; رضایت به مقدرات خدا ۹
  • زن: تساوى زن و مرد ۲; زندگى پاکیزه زن ۲
  • زندگى: ایمان در زندگى ۶; زمینه زندگى پاکیزه ۳; زندگى ارزشمند ۶; عمل صالح در زندگى ۶; عوامل سلامت زندگى ۵
  • سعادت: عوامل سعادت ۸
  • عمل صالح: آثار عمل صالح ۳، ۴، ۵، ۸; شرایط ارزشمندى عمل صالح ۱
  • قناعت: اهمیت قناعت ۹
  • مؤمنان: پاداش مؤمنان صالح ۷
  • مرد: زندگى پاکیزه مرد ۲
  • مقامات معنوى: عوامل مقامات معنوى ۴

منابع

  1. تفسیر روض الجنان.
  2. تفسیر مجمع البیان.
  3. مجمع البیان، ج ۶، ص ۵۹۳; نورالثقلین، ج ۳- ، ص ۸۴، ح ۲۱۶.