سوره الدخان

سوره الزخرف	سوره الدخان	سوره الجاثية
شماره کتابت : ٤٤ جزء : نزول ترتيب نزول : ٦٤ محل نزول : مكه اطلاعات آماری تعداد آیات : ٥٩ تعداد کلمات : ٣٨٢ تعداد حروف :

در حال بارگیری... آبَائِکُم آتَيْنَاهُم آتِيکُم آخَرِين آمِنِين أَجْمَعِين أَدّوا أَمِين أَمْر أَمْرا أَنْت أَنْزَلْنَاه أَهْلَکْنَاهُم أَوْرَثْنَاهَا أَکْثَرَهُم إِسْتَبْرَق إِسْرَائِيل إِلَي إِلٰه إِنّه إِنّهُم إِنّي إِنّکُم اتْرُک اخْتَرْنَاهُم الذّکْرَى الرّحِيم الزّقّوم السّمَاء السّمَاوَات السّمِيع اللّه النّاس الْآيَات الْأَثِيم الْأَرْض الْأَوّلِين الْأُولَى الْبَحْر الْبَطْشَة الْبُطُون الْجَحِيم الْحَمِيم الْعَالَمِين الْعَذَاب الْعَزِيز الْعَظِيم الْعَلِيم الْفَصْل الْفَوْز الْمَوْت الْمَوْتَة الْمُبِين الْمُتّقِين الْمُسْرِفِين الْمُهِين الْکَرِيم الْکُبْرَى الْکِتَاب اکْشِف بَلاَء بَنِي بَيْنَهُمَا بَکَت بِآبَائِنَا بِالْحَق بِحُور بِدُخَان بِرَبّي بِسُلْطَان بِعِبَادِي بِلِسَانِک بِمُنْشَرِين بِکُل تَأْتِي تَرَکُوا تَرْجُمُون تَعْلُوا تَمْتَرُون تَوَلّوْا تُؤْمِنُوا تُبّع جَاءَهُم جَنّات جُنْد حم حَکِيم خَلَقْنَا خَلَقْنَاهُمَا خَيْر خُذُوه ذُق رَأْسِه رَب رَبّنَا رَبّه رَبّک رَحِم رَحْمَة رَسُول رَهْوا زَوّجْنَاهُم زُرُوع سَوَاء سُنْدُس شَجَرَة شَيْئا شَک صَادِقِين صُبّوا طَعَام عَائِدُون عَالِيا عَذَاب عَنْه عُذْت عُيُون عِبَاد عِلْم عِنْدِنَا عِين فَأَسْر فَأْتُوا فَإِنّمَا فَارْتَقِب فَاعْتَزِلُون فَاعْتِلُوه فَاکِهَة فَاکِهِين فَتَنّا فَدَعَا فَضْلا فَوْق فِرْعَوْن قَالُوا قَبْلَهُم قَبْلِهِم قَلِيلا قَوْم قَوْما لاَعِبِين لَعَلّهُم لَيَقُولُون لَيْلا لَيْلَة مَجْنُون مَقَام مَوْتَتُنَا مَوْلًى مُؤْمِنُون مُبَارَکَة مُبِين مُتَقَابِلِين مُتّبَعُون مُجْرِمُون مُجْرِمِين مُرْتَقِبُون مُرْسِلِين مُعَلّم مُغْرَقُون مُنْتَقِمُون مُنْذِرِين مُنْظَرِين مُوقِنِين مِيقَاتُهُم نَبْطِش نَجّيْنَا نَحْن نَعْمَة هٰؤُلاَء وَقَاهُم يَتَذَکّرُون يَدْعُون يَذُوقُون يَسّرْنَاه يَعْلَمُون يَغْشَى يَغْلِي يَلْبَسُون يَلْعَبُون يَوْم يُحْيِي يُغْنِي يُفْرَق يُمِيت يُنْصَرُون کَاشِفُو کَالْمُهْل کَذٰلِک کَرِيم کَغَلْي کَم کُنّا

لیست آیات ١ ٢ ٣ ٤ ٥ ٦ ٧ ٨ ٩ ١٠ ١١ ١٢ ١٣ ١٤ ١٥ ١٦ ١٧ ١٨ ١٩ ٢٠ ٢١ ٢٢ ٢٣ ٢٤ ٢٥ ٢٦ ٢٧ ٢٨ ٢٩ ٣٠ ٣١ ٣٢ ٣٣ ٣٤ ٣٥ ٣٦ ٣٧ ٣٨ ٣٩ ٤٠ ٤١ ٤٢ ٤٣ ٤٤ ٤٥ ٤٦ ٤٧ ٤٨ ٤٩ ٥٠ ٥١ ٥٢ ٥٣ ٥٤ ٥٥ ٥٦ ٥٧ ٥٨ ٥٩

متن سوره

بِسمِ اللَّهِ الرَّحمٰنِ الرَّحيمِ حم (١)

حم.

وَ الكِتٰبِ المُبينِ (٢)

سوگند به کتاب روشنگر.

إِنّا أَنزَلنٰهُ فى لَيلَةٍ مُبٰرَكَةٍ إِنّا كُنّا مُنذِرينَ (٣)

همانا ما آن را در شبی پر برکت نازل کردیم (و) ما همواره هشداردهنده بوده‌ایم.

فيها يُفرَقُ كُلُّ أَمرٍ حَكيمٍ (٤)

در آن (شب) هر امر فشرده‌ای، جدا (و از هم باز) می‌شود.

أَمرًا مِن عِندِنا إِنّا كُنّا مُرسِلينَ (٥)

کاری [:فیصله‌ای] را از جانب ما. همواره ما فرستنده(ی پیامبران و فرشتگان) بوده‌ایم:

رَحمَةً مِن رَبِّكَ إِنَّهُ هُوَ السَّميعُ العَليمُ (٦)

رحمتی از پروردگارت. او همانا او بسیار شنوای بس داناست.

رَبِّ السَّمٰوٰتِ وَ الأَرضِ وَ ما بَينَهُما إِن كُنتُم موقِنينَ (٧)

پروردگار آسمان‌ها و زمین و آنچه میان آن دو است؛ اگر یقین داشته‌اید.

لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ يُحيۦ وَ يُميتُ رَبُّكُم وَ رَبُّ إبائِكُمُ الأَوَّلينَ (٨)

معبودی جز او نیست‌؛ او زنده می‌کند و (همو) می‌میراند؛ پروردگار شما و پروردگار پدران نخستینتان.

بَل هُم فى شَكٍّ يَلعَبونَ (٩)

بلکه آنان در (ژرفای) شکی، بازی می‌کنند.

فَارتَقِب يَومَ تَأتِى السَّماءُ بِدُخانٍ مُبينٍ (١٠)

پس در انتظار روزی باش که آسمان دودی نمایانگر بر آوَرَد،

يَغشَى النّاسَ هٰذا عَذابٌ أَليمٌ (١١)

(که) مردم را فرا گیرد، این است عذابی پر درد.

رَبَّنَا اكشِف عَنَّا العَذابَ إِنّا مُؤمِنونَ (١٢)

(گویند:) «پروردگارمان! این عذاب را از ما بازگردان. بی‌گمان ما ایمان‌آورندگانیم.»

أَنّىٰ لَهُمُ الذِّكرىٰ وَ قَد جاءَهُم رَسولٌ مُبينٌ (١٣)

آنان را کجا (جای آن) یادواره باشد، حال آنکه به‌راستی برایشان پیامبری روشنگر آمده است.

ثُمَّ تَوَلَّوا عَنهُ وَ قالوا مُعَلَّمٌ مَجنونٌ (١٤)

سپس، از او روی برتافتند و گفتند: «تعلیم‌یافته‌ای دیوانه است.»

إِنّا كاشِفُوا العَذابِ قَليلًا إِنَّكُم عائِدونَ (١٥)

بی‌چون ما اندکی باز دارنده‌ی عذابیم (ولی) همواره شما برگشت‌کنندگان (به همان گناهان) می‌باشید.

يَومَ نَبطِشُ البَطشَةَ الكُبرىٰ إِنّا مُنتَقِمونَ (١٦)

روزی (در‌رسد) که دست به بزرگ‌ترین حمله می‌زنیم. همانا ما انتقام‌‌گیرندگانیم.

وَ لَقَد فَتَنّا قَبلَهُم قَومَ فِرعَونَ وَ جاءَهُم رَسولٌ كَريمٌ (١٧)

و بی‌گمان، پیش از آنان قوم فرعون را آزمونی آتشین نمودیم، حال آنکه پیامبری با کرامت برایشان آمد.

أَن أَدّوا إِلَىَّ عِبادَ اللَّهِ إِنّى لَكُم رَسولٌ أَمينٌ (١٨)

(به آنان گفت:) «بندگان خدا را به من باز سپارید. همانا من برای شما فرستاده‌ای امینم.»

وَ أَن لا تَعلوا عَلَى اللَّهِ إِنّى إتيكُم بِسُلطٰنٍ مُبينٍ (١٩)

«و اینکه بر خدا برتری و (زبردستی) ننمایید. من همانا برای شما آورنده‌ی سلطه‌ای بیانگرم .»

وَ إِنّى عُذتُ بِرَبّى وَ رَبِّكُم أَن تَرجُمونِ (٢٠)

«و به‌راستی من به پروردگار خود و پروردگار شما پناه بردم، (از این) که مرا سنگباران کنید.»

وَ إِن لَم تُؤمِنوا لى فَاعتَزِلونِ (٢١)

«و اگر برای من ایمان (به خدا) نمی‌آورید، پس از من بس کناره بگیرید.»

فَدَعا رَبَّهُ أَنَّ هٰؤُلاءِ قَومٌ مُجرِمونَ (٢٢)

پس پروردگار خود را خواند که: «همانا اینان گروهی مجرمانند.»

فَأَسرِ بِعِبادى لَيلًا إِنَّكُم مُتَّبَعونَ (٢٣)

(فرمود:) «پس بندگانم را شبانه ببر، (که) همواره شما مورد پیگردید.»

وَ اترُكِ البَحرَ رَهوًا إِنَّهُم جُندٌ مُغرَقونَ (٢٤)

«و دریا را حال آنکه آرام است پشت سر بگذار. بی‌گمان آنان سپاهیانی غرق‌شدگانند.»

كَم تَرَكوا مِن جَنّٰتٍ وَ عُيونٍ (٢٥)

(وه!) چه باغ‌ها و چشمه‌سارانی (که آنها بعد از خود) بر جای نهادند.

وَ زُروعٍ وَ مَقامٍ كَريمٍ (٢٦)

و کشتزارهایی و جایگاهی گرامی.

وَ نَعمَةٍ كانوا فيها فٰكِهينَ (٢٧)

و نعمتی نقمت‌‌وار که از آن با بی‌بندوباری و خوشحالی برخوردار بوده‌اند.

كَذٰلِكَ وَ أَورَثنٰها قَومًا إخَرينَ (٢٨)

(آری) این چنین (بود) و آنها را به گروهی دیگر به میراث دادیم.

فَما بَكَت عَلَيهِمُ السَّماءُ وَ الأَرضُ وَ ما كانوا مُنظَرينَ (٢٩)

پس آسمان و زمین بر آنان زاری نکردند. و مهلت‌یافتگان (هم) نبوده‌اند.

وَ لَقَد نَجَّينا بَنى إِسرٰءيلَ مِنَ العَذابِ المُهينِ (٣٠)

و به‌راستی، فرزندان اسرائیل را از عذاب خفت‌آور به‌درستی رهانیدیم؛

مِن فِرعَونَ إِنَّهُ كانَ عالِيًا مِنَ المُسرِفينَ (٣١)

از (دستِ) فرعون که بی‌امان سرآمدی از اسراف‌گران بود.

وَ لَقَدِ اختَرنٰهُم عَلىٰ عِلمٍ عَلَى العٰلَمينَ (٣٢)

و بی‌گمان آنان را بر (پایه‌ی) علمی (مطلق) بر جهانیان (در ظاهر) به‌راستی برگزیدیم.

وَ إتَينٰهُم مِنَ الإيٰتِ ما فيهِ بَلٰؤٌا۟ مُبينٌ (٣٣)

و از نشانه‌ها(ی ربّانی) آنچه را که در آن آزمایشی آتشین (و) آشکارگر بود، بدیشان دادیم.

إِنَّ هٰؤُلاءِ لَيَقولونَ (٣٤)

همواره اینان [:کافران] همی گویند:

إِن هِىَ إِلّا مَوتَتُنَا الأولىٰ وَ ما نَحنُ بِمُنشَرينَ (٣٥)

«جز مرگِ نخستین، دیگر (مرگی) نیست و ما پراکنده‌‌شدگان (از گورهامان پس از مرگمان) نیستیم.»

فَأتوا بِـٔابائِنا إِن كُنتُم صٰدِقينَ (٣٦)

«اگر (از) راستان بوده‌اید، پس پدران ما را (باز پس) بیاورید.»

أَهُم خَيرٌ أَم قَومُ تُبَّعٍ وَ الَّذينَ مِن قَبلِهِم أَهلَكنٰهُم إِنَّهُم كانوا مُجرِمينَ (٣٧)

آیا ایشان بهترند، یا قوم تُبَّع و کسانی که پیش از آنها بودند؟ آنان را هلاک کردیم. بی‌گمان ایشان (از) مجرمان بوده‌اند.

وَ ما خَلَقنَا السَّمٰوٰتِ وَ الأَرضَ وَ ما بَينَهُما لٰعِبينَ (٣٨)

و ما آسمان‌ها و زمین و آنچه را که میان آن دو است، بازی‌کنان نیافریدیم‌.

ما خَلَقنٰهُما إِلّا بِالحَقِّ وَ لٰكِنَّ أَكثَرَهُم لا يَعلَمونَ (٣٩)

ما آن دو را جز به حق نیافریدیم ولی بیشترشان نمی‌دانند.

إِنَّ يَومَ الفَصلِ ميقٰتُهُم أَجمَعينَ (٤٠)

همواره روز جداسازی آخرین وقت مقرر (و جایگاه و پایگاه) همه‌ی آنهاست.

يَومَ لا يُغنى مَولًى عَن مَولًى شَيـًٔا وَ لا هُم يُنصَرونَ (٤١)

روزی که هیچ دوستی از هیچ دوستی (توان) هیچ‌گونه کفایتی را ندارد و نه آنان (به‌وسیله‌ای دیگر) یاری می‌شوند؛

إِلّا مَن رَحِمَ اللَّهُ إِنَّهُ هُوَ العَزيزُ الرَّحيمُ (٤٢)

مگر کسی را که خدا(یش) رحمت کرده است. همانا اوست‌، (هم)او عزیز رحمتگر بر ویژگان.

إِنَّ شَجَرَتَ الزَّقّومِ (٤٣)

همواره درخت زقّوم،

طَعامُ الأَثيمِ (٤٤)

خوراک گناه‌پیشه است.

كَالمُهلِ يَغلى فِى البُطونِ (٤٥)

چون لِرد داغ روغن زیتون در شکم‌ها می‌جوشد؛

كَغَلىِ الحَميمِ (٤٦)

همانند جوشش (مایعی) سخت داغ.

خُذوهُ فَاعتِلوهُ إِلىٰ سَواءِ الجَحيمِ (٤٧)

او [:گناه‌پیشه] را بگیرید؛ پس با قوت و شدت و اهانت گریبانش را برگیرید و در میان دوزخش بکشانید.

ثُمَّ صُبّوا فَوقَ رَأسِهِ مِن عَذابِ الحَميمِ (٤٨)

سپس از عذابِ مایعی داغ بر سرش فرو ریزید.

ذُق إِنَّكَ أَنتَ العَزيزُ الكَريمُ (٤٩)

«بچش (که) تو، (همین) تو بی‌چون عزیزی بس گرامی هستی!»

إِنَّ هٰذا ما كُنتُم بِهِ تَمتَرونَ (٥٠)

بی‌گمان این است (همان) چیزی که درباره‌ی آن تردید می‌کردید.

إِنَّ المُتَّقينَ فى مَقامٍ أَمينٍ (٥١)

به‌راستی پرهیزگاران در جایگاهی امن هستند.

فى جَنّٰتٍ وَ عُيونٍ (٥٢)

در بوستان‌هایی (با درختان) سر به هم آورده و (کنار) چشمه‌سارها،

يَلبَسونَ مِن سُندُسٍ وَ إِستَبرَقٍ مُتَقٰبِلينَ (٥٣)

از پرنیانی نازک و دیبایی ستبر می‌پوشند، حال آنکه برابر یکدیگرند.

كَذٰلِكَ وَ زَوَّجنٰهُم بِحورٍ عينٍ (٥٤)

(آری،) چنان است و آنها را با حوریان درشت‌چشم همسر گردانیدیم.

يَدعونَ فيها بِكُلِّ فٰكِهَةٍ إمِنينَ (٥٥)

در آنجا هر میوه‌ای را (که بخواهند) آسوده‌خاطر (همی) می‌خوانند (و می‌خواهند).

لا يَذوقونَ فيهَا المَوتَ إِلَّا المَوتَةَ الأولىٰ وَ وَقىٰهُم عَذابَ الجَحيمِ (٥٦)

در آنجا جز مرگِ نخستین، مرگی نخواهند چشید، و (خدا) آنها را از عذاب دوزخ نگاه داشته است.

فَضلًا مِن رَبِّكَ ذٰلِكَ هُوَ الفَوزُ العَظيمُ (٥٧)

حال آنکه (این) بخششی است از جانب پروردگارت. این است همان کامیابی راحت بزرگ.

فَإِنَّما يَسَّرنٰهُ بِلِسانِكَ لَعَلَّهُم يَتَذَكَّرونَ (٥٨)

پس تنها آن (قرآن) را به زبان تو آسان گردانیدیم، شاید با کاوشی پند گیرند.

فَارتَقِب إِنَّهُم مُرتَقِبونَ (٥٩)

پس بس مراقب باشید (که) اینان بی‌گمان همواره مراقبند.

محتوای سوره

• تفسیر آیات