الكهف ٥٣
ترجمه
| الكهف ٥٢ | آیه ٥٣ | الكهف ٥٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«ظَنُّوا»: یقین داشتند. «مُوَاقِعُوهَا»: افتادگان در آن. روندگان بدان. «مَصْرِفاً»: مکانی که بدان رو کنند. انصراف و روگردانی. این واژه می‌تواند اسم مکان یا اسم زمان و یا مصدر میمی باشد. «لَمْ یَجِدُوا عَنْهَا مَصْرِفاً»: گریزی از دوزخ ندارند. مکانی که از دست دوزخ بدان رو کنند نمی‌یابند. زمان روگردانی از آن را نخواهند داشت.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ إِذَا رَأَى الَّذِينَ ظَلَمُوا... (۱) وَ قِيلَ ادْعُوا شُرَکَاءَکُمْ... (۱)
وَ مَنْ يُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ... (۰) وَ لَقَدْ جِئْتُمُونَا فُرَادَى کَمَا... (۱) وَ يَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعاً ثُمَ... (۰) فَکَفَى بِاللَّهِ شَهِيداً بَيْنَنَا... (۰) هُنَالِکَ تَبْلُو کُلُ نَفْسٍ مَا... (۰) وَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ... (۰) کَلاَّ سَيَکْفُرُونَ بِعِبَادَتِهِمْ... (۰) وَ قِيلَ ادْعُوا شُرَکَاءَکُمْ... (۱) وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ... (۰) فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّينِ... (۰) وَ مَنْ أَضَلُ مِمَّنْ يَدْعُو مِنْ... (۰) وَ إِذَا حُشِرَ النَّاسُ کَانُوا لَهُمْ... (۰) وَ ضَلَ عَنْهُمْ مَا کَانُوا... (۱) وَ اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاَةِ... (۰) وَ امْتَازُوا الْيَوْمَ أَيُّهَا... (۱)
تفسیر
- آيات ۴۷ - ۵۹ سوره كهف
- جابجائى كوهها در قيامت كه به تعبيرهاى مختلفى در قرآن آمده است
- يادآورى قيام وعرضه گشتن مشركين وهمه مردم بر پروردگار، همراه با اعمالشان وديگرهيچ
- اشاره به چند نكته وخصوصيت درباره قيامت
- از ياد بردن قيامت سبب اصلى اعراض از هدايت وفساداعمال است
- ((وضع كتاب (( در قيامت ، كتابى كه هيچ صغيره وكبيره اى را فروگذار نكرده ومجرمان(چه مشرك وچه غير مشرك ) از آن بيمناكند
- تجسم گناهان كوچك وبزرگ ووحشت گنهكاران در قيامت
- مراد از ولايت شيطان در جمله : ((افتخذونه وذريته اولياء من دونى وهم لكم عدو((
- دوبرهان كه در آيه ((ما اشهد تهم خلق السموات والارض ...(( براى نفى ولايت ابليس وذرية اش اقامه شده است
- وجوه مختلف ديگرى كه مفسرين درباره معنى ومفاد آيه فوق گفته اند
- معناى اينكه فرمود: ((در قيامت ما بين مشركين وشركاءمحل هلاكت قرار داده ايم ((
- معناى جمله : ((وربك الغفور ذوالرحمة (( ومعنايى كه در سياق آيات تهديد افاده مى كند
- بحث روايتى
- (چند روايت در ذيل آيات گذشته )
نکات آیه
۱- مجرمان، در صحنه قیامت، ناظر شعله هاى آتش دوزخ اند. (و رءا المجرمون النار)
۲- مکان هلاکت بارى که بین مشرکان و معبودان پندارى آن ها فاصله مى شود، آتش دوزخ است. (و جعلنا بینهم موبقًا . و رءا المجرمون النار)
۳- مجرمان، در قیامت، به دوزخى بودن خود و نداشتن راه گریزى از آن، پى خواهند برد. (فظنّوا انّهم مواقعوها و لم یجدوا عنها مصرفًا) بیان دیدگاه مشرکان در مورد ورود به جهنم با فعل «ظنّ»، حکایت از آن دارد که آنان، در آن شرایط، خود را دوزخى مى بینند، ولى هنوز امیدهایى - هر چند واهى - به نجات دارند. ولى به زودى درمى یابند که گریزگاهى براى آنان نیست. «مصرفاً» اسم مکان به معناى مکانى است که به آن روى آورند. جمله «لم یجدوا...» یعنى جایى را که بتوانند با پناه بردن به آن، از آتش رها شوند، نمى یابند.
۴- شرک، جرم و گناه است و آتش دوزخ را در پى دارد. (نادوا شرکاءى ... و رءا المجرمون النار فظنّوا أنّهم مواقعوها) مصداق بارز جرم، در این آیه، به قرینه آیه قبل، شرک است.
۵- مشرکان، در قیامت، در پى یافتن راهى براى نجات خویش از آتش دوزخ اند. (فدعوهم فلم یستجیبوا لهم ... و لم یجدوا عنها مصرفًا) در آیه قبل، بیان شد که مشرکان، با خواندن معبودان پندارى شان، در صدد نجات خود برخواهند آمد و این آیه، خبر از نافرجامى تلاش آنان داده است.
۶- مشرکان، در قیامت، راهى براى نجات خود از آتش نخواهند یافت. (فظنّوا أنّهم مواقعوها و لم یجدوا عنها مصرفًا) «مواقعة» در مورد جنگ به کار مى رود (مفردات راغب) و مفاد آیه، این است که مشرکان، براى دور ساختن آتش از خود و چیره شدن بر آن، تلاش مى کنند ولى راه گریزى نخواهند یافت.
موضوعات مرتبط
- جرم: موارد جرم ۴
- جهنم: آتش جهنم ۱; موجبات جهنم ۴; نجات از جهنم ۳، ۵، ۶; نقش آتش جهنم ۲
- جهنمیان ۳:
- شرک: آثار شرک ۴; گناه شرک ۴
- قیامت: رؤیت جهنم در قیامت ۱; وادى مهلک در قیامت ۲
- گناه: موارد گناه ۴
- گناهکاران: گناهکاران در قیامت ۱، ۳
- مشرکان: عجز اخروى مشرکان ۶; مشرکان در قیامت ۲، ۵; مشرکان و معبودان باطل ۲
- معبودان باطل: معبودان باطل در قیامت ۲
