سوره العنكبوت

سوره القصص	سوره العنكبوت	سوره الروم
شماره کتابت : ٢٩ جزء : نزول ترتيب نزول : ٨٥ محل نزول : مكه اطلاعات آماری تعداد آیات : ٦٩ تعداد کلمات : ١١٣٠ تعداد حروف :

در حال بارگیری... آتَيْنَاه آتَيْنَاهُم آمَنُوا آمَنّا آمِنا آيَة أَثْقَالا أَثْقَالَهُم أَثْقَالِهِم أَجَل أَجْر أَجْرَه أَحَد أَحْسَن أَخَاهُم أَخَذَتْه أَخَذْنَا أَرْجُلِهِم أَرْسَلْنَا أَرْضِي أَصْحَاب أَظْلَم أَعْلَم أَعْمَالَهُم أَغْرَقْنَا أَقِم أَلْف أَنَا أَنّا أَنْزَلْنَا أَنْفُسَهُم أَهْل أَهْلَه أَهْلَهَا أَهْلَک أَوْثَانا أَوْلِيَاء أَوْهَن أَکْبَر أَکْثَرُهُم أُمَم أُنْزِل أُوتُوا أُوحِي أُوذِي إِبْرَاهِيم إِذا إِسْحَاق إِفْکا إِلَي إِلَيْنَا إِلَيْکُم إِلٰهُنَا إِلٰهُکُم إِنّه إِنّهُم إِنّي إِنّکُم إِيّاکُم ائْتِنَا اتّبِعُوا اتّخَذَت اتّخَذُوا اتّخَذْتُم اتّقُوه اتْل ارْجُوا اشْکُرُوا اعْبُدُوا اعْبُدُوه افْتَرَى اقْتُلُوه الدّار الدّنْيَا الدّين الرّجَال الرّجْفَة الرّزْق الرّسُول السّبِيل السّفِينَة السّمَاء السّمَاوَات السّمِيع السّيّئَات الشّمْس الشّيْطَان الصّادِقِين الصّالِحَات الصّالِحِين الصّلاَة الصّيْحَة الطّوفَان الظّالِمُون اللّه الم النّار النّاس النّبُوّة النّشْأَة الْآخِر الْآخِرَة الْآيَات الْأَرْض الْأَمْثَال الْأَنْهَار الْإِنْسَان الْبَرّ الْبَلاَغ الْبُيُوت الْجَنّة الْحَمْد الْحَيَاة الْحَيَوَان الْحَکِيم الْخَاسِرُون الْخَلْق الْعَالَمِين الْعَالِمُون الْعَامِلِين الْعَذَاب الْعَزِيز الْعَلِيم الْعَنْکَبُوت الْعِلْم الْغَابِرِين الْفَاحِشَة الْفَحْشَاء الْفُلْک الْقَرْيَة الْقَمَر الْقَوْم الْقِيَامَة الْمَوْت الْمُبِين الْمُبْطِلُون الْمُحْسِنِين الْمُفْسِدِين الْمُنَافِقِين الْمُنْکَر الْيَوْم الْکَاذِبِين الْکَافِرُون الْکِتَاب امْرَأَتَه امْرَأَتَک انْصُرْنِي بَدَأ بَعْضا بَعْضُکُم بَغْتَة بَيّنَات بَيّنَة بَيْتا بَيْنَکُم بَيْنِي بَيْنِکُم بِآيَات بِآيَاتِنَا بِأَعْلَم بِاللّه بِالّتِي بِالّذِي بِالْبَاطِل بِالْبَيّنَات بِالْبُشْرَى بِالْحَق بِالْعَذَاب بِالْکَافِرِين بِبَعْض بِحَامِلِين بِذَنْبِه بِعَذَاب بِمَن بِمُعْجِزِين بِنِعْمَة بِوَالِدَيْه بِي بِيَمِينِک بِکُل تَأْتُون تَبَيّن تَتْلُو تَجْرِي تَحْت تَحْتِهَا تَحْزَن تَحْمِل تَخَف تَخُطّه تَخْلُقُون تَرَکْنَا تَصْنَعُون تَعْبُدُون تَعْثَوْا تَعْلَمُون تَعْمَلُون تَقْطَعُون تَنْهَى تُجَادِلُوا تُرْجَعُون تُطِعْهُمَا تُقْلَبُون تُکَذّبُوا تِلْک ثَمُود جَاء جَاءَت جَاءَه جَاءَهُم جَاثِمِين جَاهَد جَاهَدَاک جَاهَدُوا جَعَل جَعَلْنَا جَعَلْنَاهَا جَهَنّم جَوَاب حَاصِبا حَرَما حَرّقُوه حَسِب حَوْلِهِم حُسْنا خَالِدِين خَسَفْنَا خَطَايَاهُم خَطَايَاکُم خَلَق خَمْسِين خَيْر دَابّة دَارِهِم دَعَوُا دُونِه ذَائِقَة ذَرْعا ذُرّيّتِه ذُوقُوا ذِکْرَى ذٰلِکُم رَب رَبّه رَبّهِم رَبّي رَبّک رَحْمَتِي رَکِبُوا رُسُلُنَا رِجْزا رِزْقا رِزْقَهَا زَيّن سَأَلْتَهُم سَاء سَابِقِين سَبَقَکُم سَبِيلَنَا سَخّر سَنَة سَيّئَاتِهِم سُبُلَنَا سِيء سِيرُوا شَهِيدا شَيْء شُعَيْبا صَبَرُوا صَدَقُوا صُدُور ضَاق ظَالِمُون ظَالِمِين ظَلَمُوا عَادا عَاما عَذَاب عَلَيْه عَلِيم عَمِلُوا عِبَادِه عِبَادِي عِلْم غُرَفا فَآمَن فَأَحْيَا فَأَخَذَتْهُم فَأَخَذَهُم فَأَصْبَحُوا فَأَنّى فَأَنْجَاه فَأَنْجَيْنَاه فَأُنَبّئُکُم فَإِنّمَا فَإِيّاي فَابْتَغُوا فَاسْتَکْبَرُوا فَاعْبُدُون فَالّذِين فَانْظُرُوا فَبِالْبَاطِل فَتَنّا فَسَوْف فَصَدّهُم فَقَال فَلَبِث فَلَيَعْلَمَن فَمِنْهُم فَوْقِهِم فَکَذّبُوه فَکُلاّ فِتْنَة فِرْعَوْن فِينَا فِيهِم قَارُون قَال قَالُوا قَبْلِه قَبْلِهِم قَبْلِکُم قَدِير قَوْم قَوْمِه قُل قُولُوا لاَرْتَاب لَآت لَآيَات لَآيَة لَبَيْت لَتَأْتُون لَجَاءَهُم لَذِکْر لَرَحْمَة لَعِب لَغَنِي لَمَع لَمُحِيطَة لَمِن لَنَجْزِيَنّهُم لَنَهْدِيَنّهُم لَنُبَوّئَنّهُم لَنُدْخِلَنّهُم لَنُنَجّيَنّه لَنُکَفّرَن لَهِي لَهْو لَيَأْتِيَنّهُم لَيَحْمِلُن لَيَعْلَمَن لَيَقُولُن لَيُسْأَلُن لَکَاذِبُون لُوط لُوطا لِتُشْرِک لِقَاء لِقَائِه لِقَوْم لِقَوْمِه لِلنّاس لِلّذِين لِلّه لِلْعَالَمِين لِلْمُؤْمِنِين لِلْکَافِرِين لِنَفْسِه لِيَتَمَتّعُوا لِيَظْلِمَهُم لِيَکْفُرُوا لْنَحْمِل مَأْوَاکُم مَاء مَثَل مَثْوًى مَدْيَن مَرْجِعُکُم مَسَاکِنِهِم مَعَکُم مَوَدّة مَوْتِهَا مُبِين مُخْلِصِين مُسَمًّى مُسْتَبْصِرِين مُسْلِمُون مُفْسِدِين مُنَجّوک مُنْزِلُون مُهَاجِر مُهْلِکُو مُوسَى نَادِيکُم نَاصِرِين نَجّاهُم نَحْن نَذِير نَزّل نَصِير نَصْر نَضْرِبُهَا نَفْس نُوحا نِعْم هَامَان هٰؤُلاَء هٰذِه وَاحِد وَاسِعَة وَصّيْنَا وَلِي وَهَبْنَا يَئِسُوا يَبْسُط يَتَوَکّلُون يَجْحَد يَحْکُمُون يَدْعُون يَرَوْا يَرْجُو يَرْحَم يَرْزُقُهَا يَسِير يَسْبِقُونَا يَسْتَعْجِلُونَک يَشَاء يَشْعُرُون يَظْلِمُون يَعْقُوب يَعْقِلُهَا يَعْقِلُون يَعْلَم يَعْلَمُون يَعْمَلُون يَغْشَاهُم يَفْتَرُون يَفْسُقُون يَقُول يَقُولُوا يَقْدِر يَلْعَن يَمْلِکُون يَوْم يَکْفُر يَکْفُرُون يَکْفِهِم يُؤْفَکُون يُؤْمِن يُؤْمِنُون يُبْدِئ يُتَخَطّف يُتْرَکُوا يُتْلَى يُجَاهِد يُشْرِکُون يُعَذّب يُعِيدُه يُفْتَنُون يُنْشِئ کَأَيّن کَانَت کَذِبا کَذّب کَذٰلِک کَعَذَاب کَفَرُوا کَفَى کَمَثَل کُنّا کِتَاب

لیست آیات ١ ٢ ٣ ٤ ٥ ٦ ٧ ٨ ٩ ١٠ ١١ ١٢ ١٣ ١٤ ١٥ ١٦ ١٧ ١٨ ١٩ ٢٠ ٢١ ٢٢ ٢٣ ٢٤ ٢٥ ٢٦ ٢٧ ٢٨ ٢٩ ٣٠ ٣١ ٣٢ ٣٣ ٣٤ ٣٥ ٣٦ ٣٧ ٣٨ ٣٩ ٤٠ ٤١ ٤٢ ٤٣ ٤٤ ٤٥ ٤٦ ٤٧ ٤٨ ٤٩ ٥٠ ٥١ ٥٢ ٥٣ ٥٤ ٥٥ ٥٦ ٥٧ ٥٨ ٥٩ ٦٠ ٦١ ٦٢ ٦٣ ٦٤ ٦٥ ٦٦ ٦٧ ٦٨ ٦٩

متن سوره

بِسمِ اللَّهِ الرَّحمٰنِ الرَّحيمِ الم (١)

الم.

أَحَسِبَ النّاسُ أَن يُترَكوا أَن يَقولوا إمَنّا وَ هُم لا يُفتَنونَ (٢)

آیا مردمان پنداشتند که (تا) گفتند ایمان آوردیم، رها می‌شوند، حال آنکه مورد آزمایشی آتشین قرار نمی‌گیرند؟

وَ لَقَد فَتَنَّا الَّذينَ مِن قَبلِهِم فَلَيَعلَمَنَّ اللَّهُ الَّذينَ صَدَقوا وَ لَيَعلَمَنَّ الكٰذِبينَ (٣)

و (ما) بی‌گمان، کسانی را که پیش از اینان بودند همی سخت آزمودیم. پس خدا به‌راستی آنان را که راست گفته‌اند همواره (با علامتی ویژه) نشانه‌ای گذارد و دروغگویان را (نیز) بی‌چون و بی‌امان نشانه می‌نهد.

أَم حَسِبَ الَّذينَ يَعمَلونَ السَّيِّـٔاتِ أَن يَسبِقونا ساءَ ما يَحكُمونَ (٤)

یا کسانی که کارهای بد می‌کنند، می‌پندارند که بر ما پیشی می‌گیرند؟ بدا (بر) آنچه حکم می‌کنند.

مَن كانَ يَرجوا لِقاءَ اللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ اللَّهِ لَإتٍ وَ هُوَ السَّميعُ العَليمُ (٥)

هر که امید لقای خدا را داشته، پس زمان (ویژه‌ی) خدا بی‌گمان (و) به راستی آمدنی است. و اوست بسی شنوای بسیار دانا.

وَ مَن جٰهَدَ فَإِنَّما يُجٰهِدُ لِنَفسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِىٌّ عَنِ العٰلَمينَ (٦)

هر که جهاد کند، تنها برای خود جهاد می‌کند. خدا بی‌چون از جهانیان به‌راستی بی‌نیاز است.

وَ الَّذينَ إمَنوا وَ عَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنهُم سَيِّـٔاتِهِم وَ لَنَجزِيَنَّهُم أَحسَنَ الَّذى كانوا يَعمَلونَ (٧)

و کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته‌(ی ایمان) کردند، به راستی گناهانشان را از آنان به‌درستی می‌زداییم، و بهترین کاری که انجامش می‌داده‌اند بی‌گمان همان را به گونه‌ای بهتر پاداششان می‌دهیم.

وَ وَصَّينَا الإِنسٰنَ بِوٰلِدَيهِ حُسنًا وَ إِن جٰهَداكَ لِتُشرِكَ بى ما لَيسَ لَكَ بِهِ عِلمٌ فَلا تُطِعهُما إِلَىَّ مَرجِعُكُم فَأُنَبِّئُكُم بِما كُنتُم تَعمَلونَ (٨)

و انسان را سفارش کردیم که به پدر و مادر خود نیکی‌‌‌‌‌‌ای (شایسته) کند و اگر(هم) آنها علیه تو (همی) کوشند تا چیزی را که بدان علم نداری با من شریک گردانی، پس از ایشان اطاعت مکن. سرانجامتان تنها سوی من است. پس شما را از (صورت و سیرت) آنچه انجام می‌داده‌اید، خبری مهم خواهم داد.

وَ الَّذينَ إمَنوا وَ عَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُدخِلَنَّهُم فِى الصّٰلِحينَ (٩)

و کسانی که ایمان آوردند و کارهای شایسته(ی ایمان) کردند، بی‌گمان آنان را به‌راستی در (زمره‌ی) شایستگان در می‌آوریم.

وَ مِنَ النّاسِ مَن يَقولُ إمَنّا بِاللَّهِ فَإِذا أوذِىَ فِى اللَّهِ جَعَلَ فِتنَةَ النّاسِ كَعَذابِ اللَّهِ وَ لَئِن جاءَ نَصرٌ مِن رَبِّكَ لَيَقولُنَّ إِنّا كُنّا مَعَكُم أَوَلَيسَ اللَّهُ بِأَعلَمَ بِما فى صُدورِ العٰلَمينَ (١٠)

و برخی از مردمان کسانی(اند که) گویند: «به خدا ایمان آوردیم‌.» پس چون در (راه) خدا آزار ببینند، فتنه‌ی مردمان را همانند عذاب خدا می‌نهند. و اگر به‌راستی از جانب پروردگارت یاری‌ای در رسد همواره بی‌چون خواهند گفت: «ما (همچنان) با شما بوده‌ایم‌.» آیا خدا به آنچه در سینه‌های جهانیان است داناتر (از کل آفریدگان) نیست‌؟

وَ لَيَعلَمَنَّ اللَّهُ الَّذينَ إمَنوا وَ لَيَعلَمَنَّ المُنٰفِقينَ (١١)

و خدا به‌راستی کسانی را که ایمان آورده‌اند به درستی نشانه می‌نهد و منافقان را نیز بی‌چون (و) بی‌امان نشانه می‌نهد.

وَ قالَ الَّذينَ كَفَروا لِلَّذينَ إمَنُوا اتَّبِعوا سَبيلَنا وَ لنَحمِل خَطٰيٰكُم وَ ما هُم بِحٰمِلينَ مِن خَطٰيٰهُم مِن شَيءٍ إِنَّهُم لَكٰذِبونَ (١٢)

و کسانی که کافر شدند، به کسانی که ایمان آوردند گفتند: «راه ما را پیروی کنید و ما باید گناهتان را بر عهده گیریم‌.» حال آنکه آنان عهده‌دار چیزی از گناهانشان نیستند(تا چه رسد به گناهان دیگران و) بی‌شک آنان دروغگویانند.

وَ لَيَحمِلُنَّ أَثقالَهُم وَ أَثقالًا مَعَ أَثقالِهِم وَ لَيُسـَٔلُنَّ يَومَ القِيٰمَةِ عَمّا كانوا يَفتَرونَ (١٣)

و همواره بارهای گران خودشان و بارهای گران (از دیگران) را با بارهای گران خودشان بی‌گمان بر دوش خواهند گرفت. و روز قیامت بی‌چون از آنچه به دروغ بر می‌بستند به‌درستی پرسیده خواهند شد.

وَ لَقَد أَرسَلنا نوحًا إِلىٰ قَومِهِ فَلَبِثَ فيهِم أَلفَ سَنَةٍ إِلّا خَمسينَ عامًا فَأَخَذَهُمُ الطّوفانُ وَ هُم ظٰلِمونَ (١٤)

و به‌راستی و درستی، نوح را سوی قومش فرستادیم. پس در میان آنان نهصدوپنجاه سال (در رسالتش) درنگ کرد. پس طوفان آنان را در حالی که (از) ستمکاران بودند فرو گرفت.

فَأَنجَينٰهُ وَ أَصحٰبَ السَّفينَةِ وَ جَعَلنٰها إيَةً لِلعٰلَمينَ (١٥)

پس او را و کشتی‌نشستگان را رهانیدیم و آن کشتی را برای جهانیان نشانه‌ای نهادیم.

وَ إِبرٰهيمَ إِذ قالَ لِقَومِهِ اعبُدُوا اللَّهَ وَ اتَّقوهُ ذٰلِكُم خَيرٌ لَكُم إِن كُنتُم تَعلَمونَ (١٦)

و (نیز) ابراهیم را (فرستادیم) چون به قومش گفت: «خدا را بپرستید و از او پروا بدارید. اگر می‌دانسته‌اید این (کار) برای شما خوب است‌.»

إِنَّما تَعبُدونَ مِن دونِ اللَّهِ أَوثٰنًا وَ تَخلُقونَ إِفكًا إِنَّ الَّذينَ تَعبُدونَ مِن دونِ اللَّهِ لا يَملِكونَ لَكُم رِزقًا فَابتَغوا عِندَ اللَّهِ الرِّزقَ وَ اعبُدوهُ وَ اشكُروا لَهُ إِلَيهِ تُرجَعونَ (١٧)

«آنچه را که شما بجز خدا می‌پرستید تنها بتانی هستند و (شما) دروغی جعل می‌کنید. بی‌گمان کسانی را که جز خدا می‌پرستید اختیار هیچ‌گونه روزی را برای شما در دست ندارند. پس روزی را نزد خدا بجویید و (تنها) او را بپرستید و برایش سپاس گویید. تنها سوی او باز گردانیده می‌شوید.»

وَ إِن تُكَذِّبوا فَقَد كَذَّبَ أُمَمٌ مِن قَبلِكُم وَ ما عَلَى الرَّسولِ إِلَّا البَلٰغُ المُبينُ (١٨)

«و اگر تکذیب کنید همواره امّت‌هایی پیش از شما (هم) تکذیب کردند و بر عهده‌ی پیامبر جز رساندن رسای وحی روشنگر (وظیفه‌ای) نیست.»

أَوَلَم يَرَوا كَيفَ يُبدِئُ اللَّهُ الخَلقَ ثُمَّ يُعيدُهُ إِنَّ ذٰلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسيرٌ (١٩)

آیا و ندیدند که خدا چگونه آفرینش را آغاز می‌کند، سپس آن را باز می‌گرداند؟ بی‌گمان این کار بزرگ تنها بر خدا آسان است.

قُل سيروا فِى الأَرضِ فَانظُروا كَيفَ بَدَأَ الخَلقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنشِئُ النَّشأَةَ الإخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (٢٠)

بگو: «در زمین بگردید. پس بنگرید چگونه خدا آفرینش را آغاز کرد؛ سپس (همان) خداست که نشأت بازپسین را پدید می‌آورد. به‌راستی خدا بر هر چیزی تواناست.»

يُعَذِّبُ مَن يَشاءُ وَ يَرحَمُ مَن يَشاءُ وَ إِلَيهِ تُقلَبونَ (٢١)

«هر که را بخواهد عذاب می‌کند و هر که را بخواهد رحم می‌کند و تنها سوی او دگرگون می‌شوید.»

وَ ما أَنتُم بِمُعجِزينَ فِى الأَرضِ وَ لا فِى السَّماءِ وَ ما لَكُم مِن دونِ اللَّهِ مِن وَلِىٍّ وَ لا نَصيرٍ (٢٢)

و شما - نه در زمین و نه در آسمان - درمانده‌کننده(ی ما) نیستید. و برای شما بجز خدا هیچ ولی و هیچ یاوری نیست.

وَ الَّذينَ كَفَروا بِـٔايٰتِ اللَّهِ وَ لِقائِهِ أُولٰئِكَ يَئِسوا مِن رَحمَتى وَ أُولٰئِكَ لَهُم عَذابٌ أَليمٌ (٢٣)

و کسانی که به آیات خدا و لقای او کافر شدند (هم)آنانند که از رحمت من نومیدند و ایشان برایشان عذابی پردرد است.

فَما كانَ جَوابَ قَومِهِ إِلّا أَن قالُوا اقتُلوهُ أَو حَرِّقوهُ فَأَنجىٰهُ اللَّهُ مِنَ النّارِ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَإيٰتٍ لِقَومٍ يُؤمِنونَ (٢٤)

پس پاسخ قومش جز این نبود که گفتند: «بکشیدش، یا بسوزانیدش.‌» پس خدا او را از آتش نجات بخشید. بی‌گمان در این (نجات‌بخشیِ خدا) - برای گروهی که ایمان می‌آورند - به‌راستی نشانه‌هایی است.

وَ قالَ إِنَّمَا اتَّخَذتُم مِن دونِ اللَّهِ أَوثٰنًا مَوَدَّةَ بَينِكُم فِى الحَيوٰةِ الدُّنيا ثُمَّ يَومَ القِيٰمَةِ يَكفُرُ بَعضُكُم بِبَعضٍ وَ يَلعَنُ بَعضُكُم بَعضًا وَ مَأوىٰكُمُ النّارُ وَ ما لَكُم مِن نٰصِرينَ (٢٥)

و (ابراهیم) گفت: «از غیر خدا، بت‌هایی را اختیار کرده‌اید برای دوستی (و پیوستگی) میان شما در زندگی دنیا. سپس روز قیامت بعضی از شما دیگری را انکار و برخی هم دیگری را لعنت می‌کنید و پناهگاهتان آتش است و برای شما هیچ یاورانی نیست.»

فَـٔامَنَ لَهُ لوطٌ وَ قالَ إِنّى مُهاجِرٌ إِلىٰ رَبّى إِنَّهُ هُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (٢٦)

پس لوط برایش (به رسالتش) ایمان آورد و (ابراهیم) گفت: «من به‌راستی سوی پروردگارم هجرت‌کننده‌ام. اوست بی‌گمان، (هم)او ارجمند حکیم.»

وَ وَهَبنا لَهُ إِسحٰقَ وَ يَعقوبَ وَ جَعَلنا فى ذُرِّيَّتِهِ النُّبُوَّةَ وَ الكِتٰبَ وَ إتَينٰهُ أَجرَهُ فِى الدُّنيا وَ إِنَّهُ فِى الإخِرَةِ لَمِنَ الصّٰلِحينَ (٢٧)

و اسحاق و یعقوب را به (سود) او بخشیدیم و در میان فرزندانش پیامبریِ باعظمت و کتاب نهادیم، و در دنیا پاداشش را به او دادیم و او بی‌گمان در آخرت به‌راستی از شایستگان (ویژه) است.

وَ لوطًا إِذ قالَ لِقَومِهِ إِنَّكُم لَتَأتونَ الفٰحِشَةَ ما سَبَقَكُم بِها مِن أَحَدٍ مِنَ العٰلَمينَ (٢٨)

و لوط را (گسیل داشتیم) به قوم خود گفت: «شما همواره به کاری زشت تجاوزگر می‌پردازید، (کاری که) هیچ گروهی از مردمان در آن (کار) بر شما پیشی نگرفته‌اند.»

أَئِنَّكُم لَتَأتونَ الرِّجالَ وَ تَقطَعونَ السَّبيلَ وَ تَأتونَ فى ناديكُمُ المُنكَرَ فَما كانَ جَوابَ قَومِهِ إِلّا أَن قالُوا ائتِنا بِعَذابِ اللَّهِ إِن كُنتَ مِنَ الصّٰدِقينَ (٢٩)

«آیا شما با مردان در می‌آمیزید و راه (خدا) را قطع می‌کنید و در محفل (انس) خود آن (کار) منکر را انجام می‌دهید؟» پس پاسخ قومش جز این نبود که گفتند: «اگر از راستان بوده‌ای عذاب خدا را برایمان بیاور.»

قالَ رَبِّ انصُرنى عَلَى القَومِ المُفسِدينَ (٣٠)

(لوط) گفت: «پروردگارم! مرا بر قوم افسادگر یاری فرما.»

وَ لَمّا جاءَت رُسُلُنا إِبرٰهيمَ بِالبُشرىٰ قالوا إِنّا مُهلِكوا أَهلِ هٰذِهِ القَريَةِ إِنَّ أَهلَها كانوا ظٰلِمينَ (٣١)

و چون فرستادگان ما برای ابراهیم (آن) مژده را آوردند، گفتند: «ما بی‌چون هلاک‌کننده‌ی اهل این مجتمعیم (که) همواره مردمش ستمکار بوده‌اند.»

قالَ إِنَّ فيها لوطًا قالوا نَحنُ أَعلَمُ بِمَن فيها لَنُنَجِّيَنَّهُ وَ أَهلَهُ إِلَّا امرَأَتَهُ كانَت مِنَ الغٰبِرينَ (٣٢)

(ابراهیم) گفت: «همانا لوط در آنجاست.‌» گفتند: «ما بهتر می‌دانیم چه کسی در آنجاست‌؛ به‌راستی او و کسانی را – جز زنش که از بازماندگان در غبار کفر بوده است - بی‌گمان نجات خواهیم داد.»

وَ لَمّا أَن جاءَت رُسُلُنا لوطًا سيءَ بِهِم وَ ضاقَ بِهِم ذَرعًا وَ قالوا لا تَخَف وَ لا تَحزَن إِنّا مُنَجّوكَ وَ أَهلَكَ إِلَّا امرَأَتَكَ كانَت مِنَ الغٰبِرينَ (٣٣)

و هنگامی که فرستادگان ما سوی لوط آمدند، به (علّت حضور) ایشان برایش نگرانی رخ داد و دستش از (حمایت) آنان[:میهمانان] تنگ گردید. و (آنان) گفتند: «مترس و غم مدار. ما تو و خانواده‌ات را - جز زنت که از بازماندگان در غبار کفر بوده است - حتماً می‌رهانیم.»

إِنّا مُنزِلونَ عَلىٰ أَهلِ هٰذِهِ القَريَةِ رِجزًا مِنَ السَّماءِ بِما كانوا يَفسُقونَ (٣٤)

«ما بر مردم این قریه به (سزای) فسقی که می‌کرده‌اند، بی‌چون فرودآورنده‌ی عذابی پلید [:سنگ گل] از آسمانیم.»

وَ لَقَد تَرَكنا مِنها إيَةً بَيِّنَةً لِقَومٍ يَعقِلونَ (٣٥)

و بی‌چون از آن (قریه‌ی ویران شده) - برای مردمی که خردورزی می‌کنند - به‌راستی نشانه‌ای روشن باز نهادیم.

وَ إِلىٰ مَديَنَ أَخاهُم شُعَيبًا فَقالَ يٰقَومِ اعبُدُوا اللَّهَ وَ ارجُوا اليَومَ الإخِرَ وَ لا تَعثَوا فِى الأَرضِ مُفسِدينَ (٣٦)

و به سوی (مردم) مَدْیَن، برادرشان شعیب را (فرستادیم). پس (بدیشان) گفت: «ای قوم من! خدا را بپرستید و به روز بازپسین امیدوار باشید و در زمین سر به فسادکاری برمدارید.»

فَكَذَّبوهُ فَأَخَذَتهُمُ الرَّجفَةُ فَأَصبَحوا فى دارِهِم جٰثِمينَ (٣٧)

پس او را تکذیب کردند. در نتیجه زلزله آنان را (فرو) گرفت؛ (پس) بامدادان در خانه‌شان زمین‌گیر شدند.

وَ عادًا وَ ثَمودَا۟ وَ قَد تَبَيَّنَ لَكُم مِن مَسٰكِنِهِم وَ زَيَّنَ لَهُمُ الشَّيطٰنُ أَعمٰلَهُم فَصَدَّهُم عَنِ السَّبيلِ وَ كانوا مُستَبصِرينَ (٣٨)

و عاد و ثمود را (نیز هلاک نمودیم). حال آنکه بی‌گمان (فرجام آنان) از جایگاه‌ها(ی ویران)شان بر شما آشکار گردید، و شیطان کارهایشان را در نظرشان بیاراست؛ پس از راه (راست) بازشان داشت، در حالی که بینایی می‌جسته‌اند (ولی نابینایی می‌کرده‌اند).

وَ قٰرونَ وَ فِرعَونَ وَ هٰمٰنَ وَ لَقَد جاءَهُم موسىٰ بِالبَيِّنٰتِ فَاستَكبَروا فِى الأَرضِ وَ ما كانوا سٰبِقينَ (٣٩)

و قارون و فرعون و هامان را (هلاک کردیم). و به‌راستی و درستی موسی برایشان دلایل آشکار آورد. پس در آن سرزمین سرکشی نمودند و (با این همه بر ما) پیشی‌گیرندگان (بر زیانمان) نبوده‌اند.

فَكُلًّا أَخَذنا بِذَنبِهِ فَمِنهُم مَن أَرسَلنا عَلَيهِ حاصِبًا وَ مِنهُم مَن أَخَذَتهُ الصَّيحَةُ وَ مِنهُم مَن خَسَفنا بِهِ الأَرضَ وَ مِنهُم مَن أَغرَقنا وَ ما كانَ اللَّهُ لِيَظلِمَهُم وَ لٰكِن كانوا أَنفُسَهُم يَظلِمونَ (٤٠)

پس هر گروه (از ایشان) را به گناهش گرفتار کردیم: از آنان کسانی بودند که بر (سر و سامان)شان سنگ گل فرو فرستادیم‌؛ و از آنان کسانی بودند که فریاد (مرگبار) آنها را فرو گرفت؛ و از آنان کسانی را در زمین فرو بردیم؛ و بعضی از آنان را غرق کردیم. و (این) خدا نبوده که بدیشان ستم کند، بلکه خودهاشان بر خود ستم می‌کرده‌اند.

مَثَلُ الَّذينَ اتَّخَذوا مِن دونِ اللَّهِ أَولِياءَ كَمَثَلِ العَنكَبوتِ اتَّخَذَت بَيتًا وَ إِنَّ أَوهَنَ البُيوتِ لَبَيتُ العَنكَبوتِ لَو كانوا يَعلَمونَ (٤١)

مَثَل کسانی که غیر از خدا سرپرستان و دوستانی اختیار کردند، همچون عنکبوت است، (که با آب دهان خود) با کوشش، خانه‌ای (برای خویش) برگرفت. و در حقیقت - اگر می‌دانستند - سست‌ترین خانه‌ها همان خانه‌ی عنکبوت است.

إِنَّ اللَّهَ يَعلَمُ ما يَدعونَ مِن دونِهِ مِن شَيءٍ وَ هُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (٤٢)

به‌راستی خدا هر آنچه را که جز او می‌خوانند، می‌داند و (هم) اوست عزیز حکیم.

وَ تِلكَ الأَمثٰلُ نَضرِبُها لِلنّاسِ وَ ما يَعقِلُها إِلَّا العٰلِمونَ (٤٣)

و این‌ها مَثَل‌هاست (که) برای مردمان می‌زنیم و جز دانایان آنها را در نیابند.

خَلَقَ اللَّهُ السَّمٰوٰتِ وَ الأَرضَ بِالحَقِّ إِنَّ فى ذٰلِكَ لَإيَةً لِلمُؤمِنينَ (٤٤)

خدا آسمان‌ها و زمین را به تمامی حق آفرید؛ بی‌گمان در این (آفرینش) برای ایمان‌آورندگان نشانه‌ای است.

اتلُ ما أوحِىَ إِلَيكَ مِنَ الكِتٰبِ وَ أَقِمِ الصَّلوٰةَ إِنَّ الصَّلوٰةَ تَنهىٰ عَنِ الفَحشاءِ وَ المُنكَرِ وَ لَذِكرُ اللَّهِ أَكبَرُ وَ اللَّهُ يَعلَمُ ما تَصنَعونَ (٤٥)

آنچه از آن کتاب (وحیانی) سوی تو وحی شده است (بر مردمان) بخوان (و) آن را پیروی کن و نماز را بر پا بدار (که) به‌راستی نماز از گناه تجاوزگر و منکر باز می‌دارد و به‌درستی یاد خدا (از هر یادی) بزرگ‌تر است. و خدا می‌داند چه می‌سازید.

وَ لا تُجٰدِلوا أَهلَ الكِتٰبِ إِلّا بِالَّتى هِىَ أَحسَنُ إِلَّا الَّذينَ ظَلَموا مِنهُم وَ قولوا إمَنّا بِالَّذى أُنزِلَ إِلَينا وَ أُنزِلَ إِلَيكُم وَ إِلٰهُنا وَ إِلٰهُكُم وٰحِدٌ وَ نَحنُ لَهُ مُسلِمونَ (٤٦)

و با اهل کتاب، جز با بهترین (شیوه،) مجادله مکنید. مگر (با) کسانی از آنان که ستم کردند. و بگویید: «به آنچه سوی ما نازل شده و (آنچه) سوی شما نازل گشته ایمان آوردیم‌؛ و خدای ما و خدای شما یکی است، و ما تنها برای او تسلیمیم.»

وَ كَذٰلِكَ أَنزَلنا إِلَيكَ الكِتٰبَ فَالَّذينَ إتَينٰهُمُ الكِتٰبَ يُؤمِنونَ بِهِ وَ مِن هٰؤُلاءِ مَن يُؤمِنُ بِهِ وَ ما يَجحَدُ بِـٔايٰتِنا إِلَّا الكٰفِرونَ (٤٧)

و بدین‌سان (با بیان و برهان)، ما کتاب [:قرآن] را بر تو نازل کردیم. پس آنان را که کتاب دادیم بدان (قرآن) ایمان می‌آورند. و از میان مشرکان (نیز) کسانی‌اند که به آن می‌گروند و جز کافران (و تاریک‌دلان کسی) آیات ما را (انگار و) انکار نمی‌کند.

وَ ما كُنتَ تَتلوا مِن قَبلِهِ مِن كِتٰبٍ وَ لا تَخُطُّهُ بِيَمينِكَ إِذًا لَارتابَ المُبطِلونَ (٤٨)

و تو هیچ کتابی را پیش از این نمی‌خوانده‌ای و با دست راست [:نیروی نوشتار راستینت] (کتابی) نمی‌نوشته‌ای. (وگرنه) در این هنگام باطل‌اندیشان بی‌گمان به شک مستندی می‌افتادند.

بَل هُوَ إيٰتٌ بَيِّنٰتٌ فى صُدورِ الَّذينَ أوتُوا العِلمَ وَ ما يَجحَدُ بِـٔايٰتِنا إِلَّا الظّٰلِمونَ (٤٩)

بلکه آن [:قرآن] آیاتی روشن در سینه‌های کسانی است که علم یافته‌اند. و جز ستمگران منکر آیاتمان نمی‌شوند.

وَ قالوا لَولا أُنزِلَ عَلَيهِ إيٰتٌ مِن رَبِّهِ قُل إِنَّمَا الإيٰتُ عِندَ اللَّهِ وَ إِنَّما أَنا۠ نَذيرٌ مُبينٌ (٥٠)

و گفتند: «چرا بر او از جانب پروردگارش نشانه‌هایی (ربانی) نازل نشده؟» بگو: «نشانه‌ها(ی ربانی) تنها نزد خداست، و من تنها هشداردهنده‌ای آشکارگرم.»

أَوَلَم يَكفِهِم أَنّا أَنزَلنا عَلَيكَ الكِتٰبَ يُتلىٰ عَلَيهِم إِنَّ فى ذٰلِكَ لَرَحمَةً وَ ذِكرىٰ لِقَومٍ يُؤمِنونَ (٥١)

آیا و ایشان را بس نبود که این کتاب را (که) بر آنان خوانده می‌شود به‌راستی بر تو فرو فرستادیم‌؟ به‌درستی در این (کار پرمقدار) برای مردمانی که ایمان می‌آورند، به‌راستی رحمت و یادواره‌ای است.

قُل كَفىٰ بِاللَّهِ بَينى وَ بَينَكُم شَهيدًا يَعلَمُ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَ الأَرضِ وَ الَّذينَ إمَنوا بِالبٰطِلِ وَ كَفَروا بِاللَّهِ أُولٰئِكَ هُمُ الخٰسِرونَ (٥٢)

بگو: «کافی است (که) خدا میان من و شما گواهی باشد. آنچه را که در آسمان‌ها و زمین است می‌داند و آنان که به باطل ایمان آورده و خدا را انکار (و انگار) کرده‌اند، اینان (هم) ایشان زیانکارانند.»

وَ يَستَعجِلونَكَ بِالعَذابِ وَ لَولا أَجَلٌ مُسَمًّى لَجاءَهُمُ العَذابُ وَ لَيَأتِيَنَّهُم بَغتَةً وَ هُم لا يَشعُرونَ (٥٣)

و از تو با شتاب درخواست عذاب دارند و اگر اجل و سرآمد (ربانی) یاد شده‌ای نبود، به‌درستی عذاب به آنان می‌رسید و بی‌آنکه هشیار شوند، بی‌گمان و بی‌امان غافلگیرشان خواهد کرد.

يَستَعجِلونَكَ بِالعَذابِ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحيطَةٌ بِالكٰفِرينَ (٥٤)

و شتابزده از تو عذاب می‌خواهند، حال آنکه جهنّم بی‌گمان و بی‌امان بر کافران احاطه دارد.

يَومَ يَغشىٰهُمُ العَذابُ مِن فَوقِهِم وَ مِن تَحتِ أَرجُلِهِم وَ يَقولُ ذوقوا ما كُنتُم تَعمَلونَ (٥٥)

روزی را که عذاب -از بالای (سر)شان و از زیر پاهایشان - آنها را فراگیرد و (خدا) فرماید: «(پیامد) آنچه را می‌کرده‌اید بچشید.»

يٰعِبادِىَ الَّذينَ إمَنوا إِنَّ أَرضى وٰسِعَةٌ فَإِيّٰىَ فَاعبُدونِ (٥٦)

«ای بندگان من که ایمان آوردید! زمین من بس فراخ است‌؛ پس تنها مرا بپرستید.»

كُلُّ نَفسٍ ذائِقَةُ المَوتِ ثُمَّ إِلَينا تُرجَعونَ (٥٧)

هر کسی چشنده‌ی مرگ است، سپس سوی ما باز گردانیده می‌شوید.

وَ الَّذينَ إمَنوا وَ عَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُبَوِّئَنَّهُم مِنَ الجَنَّةِ غُرَفًا تَجرى مِن تَحتِهَا الأَنهٰرُ خٰلِدينَ فيها نِعمَ أَجرُ العٰمِلينَ (٥٨)

و کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته(ی ایمان) انجام داده‌اند، آنان را به‌راستی در غرفه‌هایی از بهشت پناه می‌دهیم، حال آنکه از زیر (درختان)‌شان نهرها روان است (و آنان) جاودانه در آنجا بمانند. چه نیکوست پاداش عمل‌کنندگان؛

الَّذينَ صَبَروا وَ عَلىٰ رَبِّهِم يَتَوَكَّلونَ (٥٩)

(همان) کسانی که شکیبایی ورزیدند و تنها بر پروردگارشان توکّل می‌کنند.

وَ كَأَيِّن مِن دابَّةٍ لا تَحمِلُ رِزقَهَا اللَّهُ يَرزُقُها وَ إِيّاكُم وَ هُوَ السَّميعُ العَليمُ (٦٠)

و چه بسیار از جاندارانی که نمی‌توانند روزی خود را بر دوش‌هاشان کشند. خداست که آنها و شما را روزی می‌دهد و اوست بس شنوای بسیار دانا.

وَ لَئِن سَأَلتَهُم مَن خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَ الأَرضَ وَ سَخَّرَ الشَّمسَ وَ القَمَرَ لَيَقولُنَّ اللَّهُ فَأَنّىٰ يُؤفَكونَ (٦١)

و اگر از ایشان بپرسی: «چه کسی آسمان‌ها و زمین را آفرید و خورشید و ماه را رام کرد؟» به‌راستی همی گویند: «خدا.» پس چگونه به دروغ (از خدا) بازداشته می‌شوند؟

اللَّهُ يَبسُطُ الرِّزقَ لِمَن يَشاءُ مِن عِبادِهِ وَ يَقدِرُ لَهُ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيءٍ عَليمٌ (٦٢)

خدا برای هر کس از بندگانش که بخواهد روزی را گشاده می‌گرداند و (یا برایش) تنگ می‌سازد. به‌راستی خدا به هر چیزی بسی داناست.

وَ لَئِن سَأَلتَهُم مَن نَزَّلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَحيا بِهِ الأَرضَ مِن بَعدِ مَوتِها لَيَقولُنَّ اللَّهُ قُلِ الحَمدُ لِلَّهِ بَل أَكثَرُهُم لا يَعقِلونَ (٦٣)

و اگر از آنان بپرسی: «چه کسی از آسمان، آبی فرو فرستاد، پس زمین را بعد از مرگش بدین وسیله زنده گردانید‌؟» به‌راستی بی‌چون گویند «خدا.» بگو: «ستایش تنها برای خداست.» بلکه بیشترشان خردورزی نمی‌کنند.

وَ ما هٰذِهِ الحَيوٰةُ الدُّنيا إِلّا لَهوٌ وَ لَعِبٌ وَ إِنَّ الدّارَ الإخِرَةَ لَهِىَ الحَيَوانُ لَو كانوا يَعلَمونَ (٦٤)

و این زندگی دنیا جز بازدارنده‌ای (از حق) و بازیچه‌ای بیش نیست و به‌راستی خانه‌ی آخرین - اگر می‌دانسته‌اند - بی‌گمان همان زندگی پرحرکت و پر برکت(حقیقی) است.

فَإِذا رَكِبوا فِى الفُلكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخلِصينَ لَهُ الدّينَ فَلَمّا نَجّىٰهُم إِلَى البَرِّ إِذا هُم يُشرِكونَ (٦٥)

پس هنگامی که در کشتی سوار شوند، خدا را- با اخلاص دینی(شان) - پاکدلانه می‌خوانند. پس چون سوی خشکی نجاتشان داد، به ناگاه شرک می‌ورزند.

لِيَكفُروا بِما إتَينٰهُم وَ لِيَتَمَتَّعوا فَسَوفَ يَعلَمونَ (٦٦)

(این بدین مقصود است) تا به آنچه بدیشان داده‌ایم انکار (و انگار) آورند و تا (از دنیا) برخوردار شوند. پس در آینده‌ای دور خواهند دانست.

أَوَلَم يَرَوا أَنّا جَعَلنا حَرَمًا إمِنًا وَ يُتَخَطَّفُ النّاسُ مِن حَولِهِم أَفَبِالبٰطِلِ يُؤمِنونَ وَ بِنِعمَةِ اللَّهِ يَكفُرونَ (٦٧)

آیا و ندیده‌اند که ما به‌راستی (برای آنان) حرمی سرشار از امن قرار دادیم، حال آنکه مردمان از اطرافشان بس ربوده می‌شوند؟ پس آیا به باطل ایمان می‌آورند و به نعمت خدا کفر و کفران می‌ورزند؟

وَ مَن أَظلَمُ مِمَّنِ افتَرىٰ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَو كَذَّبَ بِالحَقِّ لَمّا جاءَهُ أَلَيسَ فى جَهَنَّمَ مَثوًى لِلكٰفِرينَ (٦٨)

و کیست ستمکارتر از آن کس که بر خدا دروغی را افترا بندد، یا هنگامی که حق سوی او آید آن را به همان وسیله تکذیب کند. آیا پناهگاه کافران در جهنّم نیست‌؟

وَ الَّذينَ جٰهَدوا فينا لَنَهدِيَنَّهُم سُبُلَنا وَ إِنَّ اللَّهَ لَمَعَ المُحسِنينَ (٦٩)

و کسانی که در (راه) ما کوشیدند، به یقین راه‌های راهوار خود را همچنان برایشان رهبری می‌کنیم. بی‌گمان خدا به‌راستی با نیکوکاران است.

محتوای سوره

• تفسیر آیات