الأعراف ١٥٧
کپی متن آیه |
---|
الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَ الْأُمِّيَ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَکْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَ الْإِنْجِيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ يُحِلُ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلاَلَ الَّتِي کَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ |
ترجمه
الأعراف ١٥٦ | آیه ١٥٧ | الأعراف ١٥٨ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«أُمِّیَّ»: منسوب به (أُمّ) یعنی مادر است. مراد کسی است که نتواند بخواند و بنویسد (نگا: عنکبوت / ). «إِصْر»: بار سنگین. مراد تکالیف سخت است (نگا: بقره / . «الأغْلال»: جمع غُلّ، بند و زنجیرهای آهنین. در اینجا مراد احکام طاقتفرسائی است که به سبب معاصی و نافرمانی بر اهل کتاب واجب گشته بود. «إِصْرَهُمْ وَ الأغْلالَ ...»: مشکلات و مشقّات معنوی، به وسیله بار و غل، نموده شده است که حسّی و قابل لمس میباشند. یعنی آنان به کسانی میمانند که بار بر دوش و بند و زنجیر به دست و پا داشته باشند و ... «عَزَّرُوهُ»: او را حمایت کردند. او را یاری نمودند. در احترام وی کوشیدند.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ لَمَّا جَاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ... (۵) يَسْأَلُونَکَ مَا ذَا أُحِلَ لَهُمْ... (۳) أَ وَ لَمْ يَکُنْ لَهُمْ آيَةً أَنْ... (۱) وَ مَا کُنْتَ تَتْلُو مِنْ قَبْلِهِ... (۲) وَ إِذْ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ... (۲)
الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْکِتَابَ... (۲) وَ لْيَحْکُمْ أَهْلُ الْإِنْجِيلِ... (۲) وَ تَمَّتْ کَلِمَةُ رَبِّکَ صِدْقاً وَ... (۰) وَ لاَ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ... (۰) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لاَ... (۱) لاَ يُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ... (۲) وَ لَقَدْ بَعَثْنَا فِي کُلِ أُمَّةٍ... (۳) فَإِنْ کُنْتَ فِي شَکٍ مِمَّا... (۴) وَ يَقُولُ الَّذِينَ کَفَرُوا لَسْتَ... (۳) فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ لَنْ... (۱) إِذْ تَمْشِي أُخْتُکَ فَتَقُولُ... (۱)
تفسیر
- آيات ۱۵۵ - ۱۶۰، سوره اعراف
- انتخاب هفتاد نفر از بنى اسرائيل و حضور آنان در ميقات ونزول رجفه ، جزئى از داستان ميقات و نزول تورات است .
- سخن صاحب المنار مبنى بر اينكه داستان هفتاد نفر غير داستان ميقات موسى (ع ) است .
- اشكال بر كلام صاحب المنار و اشاره به قرآن درنقل داستان ها
- بيان اينكه رحمت خدا عام و عذاب او خاص است .
- اشاره به دو قسم رحمت براى خداى تعالى : رحمت عام و رحمت خاص
- آيه : (( فساءكتبها للذين يتقون ...(( استجابت و تقييد دعاى موسى (ع ) را مى رساند
- معناى (( اصر(( در (( و يضع عنهم اصرهم ((
- امر به معروف ، نهى از منكر، تحليل حلائل ، تحريم خبائث ، و برداشتن تكاليف شاقه ،از مختصات اسلام است .
- كامل و جامع بودن اسلام ، خود دليلى است ، مستقل بر حقانيت آن
- وجوهى كهدر معناى جمله : (( انزل معه (( و علت تعديه كلمه :(( انزل (( با (( مع (( گفته شده است .
- عموميت و شمول رسالت پيغمبر اكرم اسلام (ص ) واستدلال براى رفع استيحاش يهود و مردم غير عرب از بعثت آن حضرت .
- مراد از (( هدايت (( و (( امت (( در: (( و من قوم موسى امة يهدون بالحق ((
- معناى (( اسباط(( و اشاره به آيات و معجزاتى كه از موسى (ع ) در سوره اعراف آمده است
- روايتى درباره علت اينكه انتخاب امام به مردم واگذار نشده است
- چند روايت در مورد داستان هفتاد نفر برگزيدگان موسى (ع ) براى حضور در ميقات
- بيان ضعف آن آيات
- رواياتى درباره رحمت واستعه خداى تعالى
- اهميت و ارزش بيشتر ايمان كسانى كه پيامبر (ص ) را نديده به آن حضرت ايمان آوردهاند
- منشعب شدن بنى اسرائيل به هفتاد و چند فرقه و ناجيه بودن يكى از آن فرق
- اشاره به روايات و داستان هاى خرافى و مجعولى كه درباره فرقه يهود ساخته وپرداخته شده است
نکات آیه
۱- پیروان رسول اکرم(ص)، از رحمت خاص الهى بهره مند هستند. (فسأکتبها ... و الذین هم بایتنا یؤمنون. الذین یتبعون الرسول) «الذین یتبعون» عطف بیان و یا بدل براى «الذین هم ... » در آیه قبل است. بنابراین رحمت نوید داده شده با جمله «سأکتبها»، از آن پیروانِ پیامبر پس از بعثت او خواهد بود.
۲- رحمت خاص الهى در قیامت از آن پیروان پیامبر اسلام خواهد بود. (فسأکتبها ... الذین یتبعون الرسول) برداشت فوق بر این اساس است که «فسأکتبها» بیان تحقق رحمت الهى در سراى آخرت باشد.
۳- پیروى از رسول اکرم(ص)، نمود ایمان به آیات الهى است. (الذین هم بایتنا یؤمنون. الذین یتبعون الرسول)
۴- تنها تقواپیشگان و پرداخت کنندگان زکات پیروان واقعى پیامبر(ص) هستند. (للذین یتقون و یؤتون الزکوة ... الذین یتبعون الرسول)
۵- منکران رسالت پیامبر(ص) و سرپیچى کنندگان از فرمانهاى او، در خطر گرفتار شدن به عذاب الهى هستند. (عذابى أصیب به من أشاء ... فسأکتبها للذین یتقون ... الذین یتبعون الرسول) «الذین یتبعون ... » مصداق بارزى براى «الذین یتقون ... » در آیه قبل است. بنابراى همان گونه که مفهوم مخالف «یتقون و ... » برخى مصادیق «من أشاء» را تبیین مى کرد، مفهوم «یتبعون ... » نیز روشنگر مصداقى بارز از «من أشاء» خواهد بود.
۶- پیامبر اسلام (ص) فرستاده اى از جانب خدا که هرگز نوشتن را آموزش ندید. (الرسول النبى الأمّى) «امّى» به کسى گفته مى شود که نوشتن را نیاموخته است. برخى از اهل لغت نخواندن کتاب را نیز در معناى امى ذکر کرده اند.
۷- بعثت پیامبر(ص) از بشارتها و اخبار غیبى تورات و انجیل (الرسول النبى الأمّى الذى یجدونه مکتوبا عندهم فى التوریة و الإنجیل)
۸- نام و نشان رسول اکرم (ص) در تورات و انجیل آمده بود. (الذى یجدونه مکتوبا عندهم فى التوریة و الإنجیل)
۹- تصریح تورات و انجیل به برخوردار بودن پیامبر موعود از مقام رسالت علاوه بر مقام نبوت (الرسول النبى الأمّى الذى یجدونه مکتوبا عندهم فى التوریة و الإنجیل)
۱۰- ایمان به رسول اکرم (ص) و پیروى از او وظیفه اى الهى بر عهده یهود و نصارا و ثبت شده در تورات و انجیل (الذین یتبعون الرسول النبى الأمّى الذى یجدونه مکتوبا عندهم فى التوریة و الإنجیل)
۱۱- امى بودن پیامبر(ص) (درس نخواندن و خط ننوشتن) نشانه حقانیت رسالت او و علامتى پیشاروى اهل کتاب براى شناسایى او به پیامبرى و رسالت (الرسول النبى الأمّى الذى یجدونه مکتوبا عندهم) جمله «یجدونه ... » راهنماى این معناست که صفات ذکر شده در آیه، نشانهایى است که خداوند براى اهل کتاب بیان داشته تا به وسیله آنها پیامبر موعود را شناسایى کنند.
۱۲- تطبیق نشانه هاى پیامبرِ نوید داده شده در تورات و انجیل بر پیامبر اسلام(ص) جاى هیچ تردیدى براى یهود و نصارا نداشت. (الذى یجدونه مکتوبا عندهم) آنچه در تورات و انجیل آمده، نشانهاى پیامبر(ص) است، ولى خداوند با جمله «یجدونه ... » بیان مى کند که اهل کتاب خود پیامبر را در تورات و انجیل مى یابند. نکته این تعبیر این است که تطبیق نشانه هاى موجود در تورات و انجیل بر پیامبر(ص)، قطعى بوده و جاى هیچ تردیدى براى آنان نداشته است.
۱۳- نزول انجیل از نویدها و خبرهاى غیبى خدا به موسى(ع) (یجدونه مکتوبا عندهم فى التوریة و الإنجیل) ظاهر این است که آیه مورد بحث حقایقى است که خداوند براى حضرت موسى(ع) بیان داشته است. بنابراین یاد کردن از انجیل خبرى است غیبى که خداوند آمدن آن کتاب را به حضرت موسى(ع) نوید داده است.
۱۴- فرمان به کارهاى شایسته و برحذر داشتن از کارهاى ناروا (امر به معروف و نهى از منکر) از وظایف اساسى پیامبر(ص) و از اهداف رسالت او (یأمرهم بالمعروف و ینهیهم عن المنکر)
۱۵- ضرورت انجام کارهاى شایسته و پرهیز از کارهاى ناشایسته (یأمرهم بالمعروف و ینهیهم عن المنکر)
۱۶- حکم به حلّیت همه پاکیزه ها و تحریم همه ناپاکیها، از وظایف پیامبر(ص) و از اهداف رسالت اوست. (و یحل لهم الطیبت و یحرم علیهم الخبئث)
۱۷- هر چیز طیب و پاکیزه، حلال و هر چیز خبیث و ناپاک، حرام است. (و یحل لهم الطیبت و یحرم علیهم الخبئث)
۱۸- امر به معروف و نهى از منکر، حلال دانستن پاکیزه ها و حرام شمردن ناپاکیها، از علامتهاى موجود در تورات و انجیل براى شناسایى پیامبر اسلام (الذى یجدونه ... یأمرهم بالمعروف ... و یحل لهم الطیبت و یحرم علیهم الخبئث) جمله هاى «یأمرهم و ... » حال براى ضمیر مفعولى در «یجدونه» است و لذا مى رساند که مفاد این جمله ها به عنوان صفات پیامبر موعود در تورات و انجیل بیان شده است. بر این اساس مى توان گفت که از اهداف بیان این ویژگیها در تورات و انجیل، راهنمایى اهل کتاب است به امورى که باید در شناسایى پیامبر موعود در نظر داشته باشند.
۱۹- یهود و نصارا در پیش از اسلام، مبتلا به بهره گیرى از ناپاکیها و پرهیز از برخى پاکیها و پاکیزه ها (یحل لهم الطیبت و یحرم علیهم الخبئث) مراد از ضمیر «هم» در «لهم» و «علیهم» به قرینه «التوریة و الانجیل»، یهود و نصارا است.
۲۰- برداشتن تکالیف شاق، گسستن زنجیرهاى جهل و خرافه و زدودن بدعتهاى دینى از وظایف پیامبر(ص) در انجام رسالت خویش (و یضع عنهم إصرهم و الأغلل التى کانت علیهم) «إصر» به معناى عهد و پیمان سنگین و نیز به هر چیز دشوار و طاقت شکن گفته مى شود. در آیه شریفه بدین مناسبت که در مقام بین تشریع احکام از سوى پیامبر(ص) است، مراد از آن تکالیف مشقتبارى است که امتهاى گذشته بدانها پایبند بوده اند. غُلّ (مفرد اغلال) به معناى طوق و زنجیرى است که به گردن و یا دستها بسته مى شود و مراد از آن جهل و خرافه و بدعت و مانند اینهاست.
۲۱- رها ساختن مردم (یهود، نصارا و ... ) از تکالیف شاق و زنجیرهاى خرافات، از نشانه هاى موجود در تورات و انجیل براى شناسایى پیامبر(ص) (الذى یجدونه ... یضع عنهم إصرهم و الأغلل التى کانت علیهم)
۲۲- یهود و نصارا در قبل از اسلام، مبتلا به تکالیفى مشقتبار و گرفتار در دام خرافات و بدعتهاى فراوان دینى بودند. (و یضع عنهم إصرهم و الأغلل التى کانت علیهم) جمع آوردن «اغلال» حکایت از گستردگى بدعتها و خرافات دارد.
۲۳- دین اسلام احیاگر ارزشها و پاکیها و به دور از تکالیف شاق و خرافه هاى اسارتبار است. (یحل لهم الطیبت و یحرم ... و یضع عنهم إصرهم و الأغلل التى کانت علیهم)
۲۴- رستگارى همگان، حتى یهود و نصارا، در گرو ایمان به پیامبر(ص)، دفاع از او در مقابل دشمنان و تقویت وى در پیشبرد رسالت است. (فالذین ءامنوا و عزّروه و نصروه ... أولئک هم المفلحون) «تعزیر» به معناى یارى کردن با شمشیر است. بنابراین «الذین ... عزّروه» کسانى هستند که از پیامبر در مقابل هجوم دشمنان دفاع مى کنند. «نصر» به معناى مطلق یارى کردن است، ولى چون «نصروه» در مقابل «عزّروه» قرار گرفته، مراد از آن یارى دادن در غیر مسائل دفاعى است.
۲۵- قرآن سراسر نور و روشنگر راه رستگارى است. (فالذین ... اتبعوا النور الذى أنزل معه أولئک هم المفلحون)
۲۶- قرآن در دوران رسالت پیامبر(ص) همواره قرین او بود. (اتبعوا النور الذى أنزل معه) «معه» حال براى نائب فاعل «أنزل» است. بنابراین «الذى أنزل معه» یعنى قرآنى که نازل شده و همواره قرین پیامبر (ص) است.
۲۷- رستگارى انسانها در گرو پیروى از قرآن است. (فالذین ... اتبعوا النور الذى أنزل معه أولئک هم المفلحون)
۲۸- عن أبى عبداللّه(ع): کان مما منّ اللّه عز و جل به على نبیه(ص) انه کان امّیاً لا یکتب و یقرء الکتاب.(۱) از امام صادق (ع) روایت شده است: از نعمتهایى که خداوند بر پیغمبر خود ارزانى داشت این بود که آن حضرت «أمّى» بود، نمى نوشت اما نوشته را مى خواند.
۲۹- عن ابى جعفر(ع): ... «یجدونه» یعنى الیهود و النصارى «مکتوبا» یعنى صفة محمد و اسمه «عندهم فى التوراة و الانجیل» ... .(۲) از امام باقر(ع) درباره آیه «الذى یجدونه مکتوبا ... » روایت شده است: یعنى یهود و نصارا، نام و اوصاف حضرت محمد(ص) را در تورات و انجیل مى یافتند ... .
موضوعات مرتبط
- احکام: تشریع احکام ۱۶
- اسلام: و احیاى ارزشها ۲۳ ; اسلام و خرافات ۲۳ ; اسلام و طیبات ۲۳ ; سهولت اسلام ۲۰، ۲۱، ۲۳
- امر به معروف: اهمیت امر به معروف ۱۴، ۱۸
- انجیل: بشارت نزول انجیل ۱۳ ; بشارتهاى انجیل ۷، ۱۲
- اهل کتاب: و محمد(ص) ۱۱
- ایمان: آثار ایمان به محمد(ص) ۲۴ ; ایمان به آیات خدا ۳ ; ایمان به محمد(ص) ۱۰ ; نشانه هاى ایمان ۳
- بدعت: مبارزه با بدعت ۲۰
- تکلیف: رفع تکلیف شاق ۲۰، ۲۱
- تورات: بشارتهاى تورات ۷، ۱۲
- جهل: مبارزه با جهل ۲۰
- حلالها:۱۷
- خبایث: تحریم خبایث ۱۶، ۱۸ ; حرمت خبایث ۱۷
- خدا: بشارتهاى خدا ۱۳ ; عذابهاى خدا ۵ ; غیبگویى خدا ۱۳
- خرافات: مبارزه با خرافات ۲۰، ۲۱
- رستگارى: عوامل رستگارى ۲۴، ۲۵، ۲۷
- رسولان خدا:۶
- زکات: فضایل مؤدیان زکات ۴
- طیبات: حلیت طیبات ۱۶، ۱۷، ۱۸
- عذاب: موجبات عذاب ۵
- عصیانگران: عذاب عصیانگران ۵
- عمل: اجتناب از عمل ناپسند ۱۵ ; اهیمت عمل پسندیده ۱۵
- قرآن: آثار اطاعت از قرآن ۲۷ ; روشنگرى قرآن ۲۵ ; نورانیت قرآن ۲۵
- کنترل اجتماعى:۱۴
- متقین: فضایل متقین ۴
- محرمات:۱۷
- محمد(ص): اطاعت از محمد(ص) ۳، ۱۰ ; امى بودن محمد(ص) ۶، ۱۱ ; اهمیت دفاع از محمد(ص) ۲۴ ; بعثت محمد(ص) ۷ ; رسالت محمد(ص) ۹ ; صفات محمد(ص) ۱۸ ; عذاب منکران محمد(ص) ۵ ; عصیان از محمد(ص) ۵ ; فلسفه رسالت محمد(ص) ۱۴، ۱۶ ; محمد(ص) در انجیل ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۲، ۱۸، ۲۱ ; محمد(ص) در تورات ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۲، ۱۸، ۲۱ ; محمد(ص) و قرآن ۲۶ ; مسؤولیت محمد(ص) ۱۴، ۱۶، ۲۰ ; مقامات محمد(ص) ۹ ; نبوت محمد(ص) ۶، ۹ ; نشانه هاى حقانیت محمد(ص) ۱۱ ; نشانه هاى رسالت محمد(ص) ۱۲، ۱۸ ; نشانه هاى نبوت محمد(ص) نقش محمد(ص) ۲۰
- مسلمانان: فضایل مسلمانان ۱، ۲ ; مسلمانان در قیامت ۲ ; مسلمانان واقعى ۴
- مسیحیان: اجتناب مسیحیان از طیبات ۱۹ ; استفاده مسیحیان از خبایث ۱۹ ; بدعت در مسیحیان ۲۲ ; تکالیف شاق مسیحیان ۲۲ ; خرافات در مسیحیان ۲۱، ۲۲ ; شرایط رستگاى مسیحیان ۲۴ ; مسؤولیت مسیحیان ۱۰ ; مسیحیان قبل از اسلام ۲۲ ; مسیحیان و محمد(ص) ۱۰
- مشمولان رحمت: خاص خدا ۱، ۲
- موسى(ع): بشارت به موسى(ع) ۱۳
- نهى از منکر: اهمیت نهى از منکر ۱۴، ۱۸
- یهود: اجتناب یهود از طیبات ۱۹ ; استفاده یهود از خبایث ۱۹ ; بدعت در یهود ۲۲ ; تکالیف شاق یهود ۲۲ ; خرافات در یهود ۲۱، ۲۲ ; شرایط رستگارى یهود ۲۴ ; مسؤولیت یهود ۱۰ ; یهود قبل از اسلام ۲۲ ; یهود و محمد(ص) ۱۰
منابع