الشعراء ٢٢٤
ترجمه
الشعراء ٢٢٣ | آیه ٢٢٤ | الشعراء ٢٢٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الشُّعَرَآءُ ...»: کافران میگفتند قرآن شعر است و محمّد از زمره شاعران است. خدا میفرماید اغلب شعراء سخنانشان مبتنی بر باطل و دروغ است و به دنبال خیال روان میگردند. ولی محمّد از خدا سخنان خود را دریافت میدارد و کلامش احکام و حکمت و دستور زندگی است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ مَا هُوَ بِقَوْلِ شَاعِرٍ قَلِيلاً مَا... (۱)
وَ مَا عَلَّمْنَاهُ الشِّعْرَ وَ مَا... (۱) إِنَّهُ لَقَوْلُ رَسُولٍ کَرِيمٍ (۰) وَ لاَ بِقَوْلِ کَاهِنٍ قَلِيلاً مَا... (۰) تَنْزِيلٌ مِنْ رَبِ الْعَالَمِينَ (۰) حم (۰) تَنْزِيلُ الْکِتَابِ مِنَ اللَّهِ... (۰) غَافِرِ الذَّنْبِ وَ قَابِلِ... (۰)
تفسیر
- آيات ۱۹۲ - ۲۲۷، سوره شعراء
- معناى ((انزال )) و ((تنزيل )) و موارد استعمال آن دو در آيات قرآن كريم
- توضيح و تفصيل معناى جمله : ((نزل به الروح الامين على قلبك ))
- بيان مراد از قلب ، و چگونگى دريافت وحى بوسيله قلب
- وجوه متعدد و بى پايه اى كه راجع به انزال وحى بر قلب پيامبر(صلى اللّه عليه و آلهوسلم ) گفته شده است
- اشاره به سخيف ترين قول در كيفيت نزول وحى توسط فرشته بر پيامبر صلى اللّهعليه و آله
- معناى اينكه فرمود قرآن در كتب انبياى گذشته آمده بود (انه لفى ذبر الاولين )
- تفسير ((ولو نزلناه على بعض الاءعجمين فقراه عليهم ما كانوا به مؤ منين )) و معناى((اعجمين ))
- معناى آيه شريفه : ((كذلك سلكناه فى قلوب المجرمين :اينچنين قرآن را در دلهاى مجرمانعبور مى دهيم )).
- هلاكت هر قومى بعد از اتمام حجت با آنان بوده است
- ظالم نبودن خدا به چه معنا است ؟
- پاسخ خداى تعالى به اين افتراى مشركين كه مى گفتند محمد (صلى اللّه عليه و آلهوسلم ) جنى دارد كه قرآن را برايش مى آورد
- زندگى خاكى ملازم با تكليف است و عصمت انبياء عليهم السلام با مكلف بودن ايشانمنافات ندارد
- اشاره به اينكه در دعوت دينى استثنا و تبعيض راه ندارد (و انذر عشيرتك الاقربين )
- توضيح اينكه شياطين بر هر افاك اثيم نازل مى شوند
- جواب به تهمت ديگرى كه مشركان بر پيامبر صلى اللّه عليه و آله وسلم مى زدند و اورا شاعر و كلام وحى را شعر مى خواندند
- روايات متعدد درباره آنچه كه پيامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله بعد ازنزول آيه : ((و انذر عشيرتك الاقربين )) انجام داد
- نگرانى پيامبر صلى اللّه عليه و آله از سرنوشت امت پس از خود
- روايات متعدد درباره آنچه كه پيامبر گرامى صلى اللّه عليه و آله بعد ازنزول آيه : ((و انذر عشيرتك الاقربين )) انجام داد
- پيمان برادرى و يارى بستن على عليه السّلام بارسول الله صلى اللّه عليه و آله وسلم بعد از انذار عشيرة اقربين
- دو روايت در ذيل ((و تقلبك فى الساجدين )) در خطاب بر پيامبر اكرم صلى اللّه عليهو آله است
- روايتى درباره شعر و شعرا و نزول آيه : ((و الشعراء يتبعهم الغاوون ...))
نکات آیه
۱ - صلاح و پاکى پیروان پیامبر، نشانگر مبرا بودن آن حضرت از شاعرى و خیال پردازى (و الشعراء یتّبعهم الغاون) با توجه به این که این بخش از آیات آخر سوره، در مقام دفع اتهامات کافران به ساحت پیامبر(ص) و قرآن مى باشد; از این آیه استفاده مى شود که مشرکان، آن حضرت را متهم به شاعرى و خیال پردازى مى کردند و قرآن را ساخته وهم و خیال وى مى دانستند. خداوند در ردّ این اتهام فرموده است: شاعران داراى پیروان و هوادارانى گمراه و فاسدند و از آن جا که گمراهى و غوایت در پیروان و هواداران پیامبر(ص) وجود ندارد; پس نه پیامبر(ص) شاعر است و نه پیام هاى او از مقوله شعر.
۲ - ویژگى شاعران خیال پرداز، هوادارى گمراهان و فاسدان از آنان است. (و الشعراء یتّبعهم الغاون)
۳ - حقیقت قرآن مبرّا از شعر، و ساحت پیامبر(ص) منزه از شاعرى و خیال پردازى (و الشعراء یتّبعهم الغاون)
۴ - اتهام مشرکان به پیامبر(ص) مبنى بر ابداع قرآن با وهم و خیال خویش (و الشعراء یتّبعهم الغاون)
روایات و احادیث
۵ - «عن أبى جعفر(ع) فى قول اللّه عزّوجلّ الشعرا یتّبعهم الغاوون» قال: ...هم قوم تفقهوا لغیر الدین فضلّوا و أضلوا;[۱] از امام باقر(ع) درباره سخن خداى عزّوجلّ «الشعراء یتّبعهم الغاوون» روایت شده که فرمود: ...آنان گروهى هستند که فقه را براى غیر دین آموخته اند; هم خود گمراه گشته اند و هم دیگران را گمراه کرده اند».
۶ - «و سئل الصادق(ع) عن قول اللّه عزّوجلّ «و الشعراء یتّبعهم الغاوون» قال: هم القصّاص;[۲] از امام صادق(ع) درباره سخن خداوند عزّوجلّ «والشعراء...» سؤال شد، آن حضرت فرمود: آنان قصه سرایان هستند».
۷ - «عن أبى عبداللّه(ع) [فى قوله] «و الشعراء یتّبعهم الغاوون» قال هم قوم تعلّموا و تفقّهوا بغیر علم فضلّوا و أضلوا;[۳] از امام صادق(ع) [درباره قول خدا] «و الشعراء یتّبعهم الغاوون» روایت شده که فرمود: آنان گروهى اند که علم و فقه را [به طور سطحى] آموخته اند، بدون این که دانش و بصیرت لازم را داشته باشند. پس خود گمراه شده و دیگران را هم گمراه کرده اند».
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۴
- شاعران: حامى شاعران ۲; مراد از شاعران ۵، ۶، ۷
- فاسدان: حمایت فاسدان ۲
- فقیهان: اضلالگرى فقیهان دنیاطلب ۵; اضلالگرى فقیهان سطحى نگر ۷; گمراهى فقیهان دنیاطلب ۵; گمراهى فقیهان سطحى نگر ۷
- قرآن: افترا به قرآن ۴; تنزیه قرآن ۳; تهمت شعر به قرآن ۳
- قصه سرایان: اضلالگرى قصه سرایان ۶
- گمراهان: حمایت گمراهان ۲
- محمد(ص): تنزیه محمد(ص) ۱، ۳; تهمت خیال پردازى به محمد(ص) ۴; تهمت شاعرى به محمد(ص) ۳; رد شاعرى محمد(ص) ۱
- مسلمانان: آثار پاکى مسلمانان ۱
- مشرکان: تهمتهاى مشرکان ۴