الأعراف ١٩٦
| کپی متن آیه |
|---|
| إِنَ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْکِتَابَ وَ هُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ |
ترجمه
| الأعراف ١٩٥ | آیه ١٩٦ | الأعراف ١٩٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یَتَوَلَّی»: سرپرستی می‌کند. یاری می‌دهد.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
فَإِنَّهُمْ عَدُوٌّ لِي إِلاَّ رَبَ... (۰) إِلاَّ الَّذِي فَطَرَنِي فَإِنَّهُ... (۰)
إِنْ نَقُولُ إِلاَّ اعْتَرَاکَ... (۰) مِنْ دُونِهِ فَکِيدُونِي جَمِيعاً... (۰) إِنِّي تَوَکَّلْتُ عَلَى اللَّهِ... (۰) قَالَ أَ فَرَأَيْتُمْ مَا کُنْتُمْ... (۰) أَنْتُمْ وَ آبَاؤُکُمُ الْأَقْدَمُونَ (۰) الَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهْدِينِ (۰) وَ الَّذِي هُوَ يُطْعِمُنِي وَ... (۰) وَ إِذَا مَرِضْتُ فَهُوَ يَشْفِينِ (۰) وَ إِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ لِأَبِيهِ... (۰) وَ جَعَلَهَا کَلِمَةً بَاقِيَةً فِي... (۰)
تفسیر
تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتابَ وَ هُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ «196»
همانا ولىّ و سرپرست من، خدايى است كه اين كتاب آسمانى را نازل كرده است و او همه‌ى صالحان را سرپرستى (و هدايت) مى‌كند.
نکته ها
در آيات قبل، ناتوانى معبودهاى باطل بيان شد. اين آيه به معرّفى خداوند مى‌پردازد.
صالح بودن، از جايگاه والايى نزد خداوند برخوردار است، تمام انبيا از صالحان بوده‌اند، «كُلٌّ مِنَ الصَّالِحِينَ» «1» و آرزوى ملحق شدن به آنان را داشته‌اند، چنانكه حضرت يوسف فرمود: «تَوَفَّنِي مُسْلِماً وَ أَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ» «2» و ما نيز در پايان هر نماز، به آنان سلام مى‌فرستيم. «السلام علينا و على عباداللّه الصالحين»
پیام ها
1- خداوند به واسطه‌ى قرآن، پيامبر را يارى و بيمه كرد. «إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتابَ»
2- توجّه صالحان به سرپرستى خداوند، سبب مقاومت و نهراسيدن آنان است.
ثُمَّ كِيدُونِ فَلا تُنْظِرُونِ إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ ...
3- رابطه‌ى خداوند با انسان مؤمن، بسيار نزديك است. «ولىّ» (كلمه‌ى «ولىّ»، در اصل به معناى دنباله‌ى هم و پشتِ سر هم بودن است.)
4- نزول كتاب آسمانى، پرتوى از ولايت الهى است. وَلِيِّيَ ... نَزَّلَ
5- معبود واقعى كسى است كه هم برنامه مشخّصى مى‌دهد، «نَزَّلَ الْكِتابَ» هم در اجرا، رهروان را سرپرستى مى‌كند. «يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ» (صدور قانون بايد همراه
«1». انعام، 85.
«2». يوسف، 101.
جلد 3 - صفحه 247
با حمايت از مجريان صالح و شايسته باشد)
6- نترسيد! زيرا خداوند ولىّ صالحان است و وعده‌ى يارى داده. إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ ... يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ
7- مشكلات انسان، يا از نداشتن برنامه است و يا از نداشتن سرپرست، و مؤمن هيچ يك از اين دو مشكل را ندارد. نَزَّلَ الْكِتابَ ... يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ
8- ولايت الهى نسبت به اولياى صالح هميشگى و عمومى است. «يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ» و كافر، از مدار حمايت‌ها و امدادهاى الهى محروم است. «وَ أَنَّ الْكافِرِينَ لا مَوْلى لَهُمْ» «1»
9- مؤمنان صالح ونيكوكار، در بن‌بست قرار نمى‌گيرند. «يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ» در آيه‌ى ديگر نيز آمده است: «اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ» «2» خداوند سرپرست مؤمنان است و آنان را از تاريكى‌ها نجات مى‌دهد.
10- شايسته سالارى، شيوه‌ى مورد تأييد قرآن است. «يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتابَ وَ هُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ (196)
إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتابَ: بتحقيق يار و ناصر و متولى كار من، ذات الهى است، آن خدائى كه نازل فرمود قرآن را كه حامى بندگان حق است.
وَ هُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ: و خداى تعالى دوست دار و كار ساز بندگان شايسته و حافظ ايشان است از ضرر دشمنان به نمودن حجج غالبه، دفع آنها به معونت ملائكه، و عادت اللّه جارى است كه متولى بندگان صالح خود باشد، چه جاى پيغمبران خود؛ پس چگونه او را واگذارد و از دشمنان محافظت نفرمايد.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
سوره الأعراف «7»: آيات 196 تا 198
إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتابَ وَ هُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ (196) وَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ لا يَسْتَطِيعُونَ نَصْرَكُمْ وَ لا أَنْفُسَهُمْ يَنْصُرُونَ (197) وَ إِنْ تَدْعُوهُمْ إِلَى الْهُدى لا يَسْمَعُوا وَ تَراهُمْ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ وَ هُمْ لا يُبْصِرُونَ (198)
ترجمه
همانا ياور من خداونديست كه فرستاد كتاب را و او است كه يارى ميكند شايستگان را
و آنانرا كه ميخوانيد غير از او نمى‌توانند يارى كردن شما را و نه خودهاشان را يارى مى‌كنند
و اگر بخوانيد آنانرا بسوى هدايت نمى‌شنوند و ميبينى آنانرا مينگرند بسوى تو و آنها نمى‌بينند.
تفسير
تتمه مقال پيغمبر (ص) است با اهل شرك كه در آيه سابقه مأمور بآن شده بود و ولىّ حقيقة بمعنى صاحب اختيار است نهايت آنكه چون صاحب اختيارى نوعا ملازم با نگهبانى و نگهدارى و يارى و ياورى و دوستى است در اينمعانى استعمال ميشود و اين جا چون در آيه سابقه ذكر كيد اعداء شده بود حفاظت و اعانت انسب است و مراد از كتاب قرآن است و در مقام بيان وجه تكرار در آيه دوم فرموده‌اند آنجا بغرض توبيخ و ملامت مشركين ذكر شده و اينجا بغرض عدم صلاحيّت براى اعتماد و اتّكاء و خلاصه آنكه ميفرمايد جماد قابل پرستش نيست و قدرت بر كمك با پرستش كنندگان ندارد بلكه ميشود آنرا شكست و خرد كرد چنانچه انبيا كردند و بتان نتوانستند از خودشان دفاع نمايند و اگر آنها را بخوانيد براى راهنمائى و ارشاد خودتان نمى‌شنوند دعاى شما را و محتمل است اين آيه خطاب بمسلمانان باشد يعنى اگر بخوانيد اهل شرك را براى هدايت بدين اسلام قبول نمى‌كنند و جمله اخيره خطاب به پيغمبر (ص) است كه ميفرمايد و مى‌بينى بتها را بصورتيكه شبيه است بكسيكه بانسان نگاه ميكند با آنكه آنها واقعا نمى‌بينند چون بتها را باين كيفيت مى‌ساختند و محتمل است مراد آن باشد كه مى‌بينى كفار را كه نظر مينمايند بسوى تو بديده ظاهرى ولى نمى‌بينند ترا بديده باطنى و چشم بصيرت و اللّه اعلم
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
إِنَّ وَلِيِّيَ اللّه‌ُ الَّذِي نَزَّلَ الكِتاب‌َ وَ هُوَ يَتَوَلَّي الصّالِحِين‌َ (196)
محقّقا ولي‌ّ و صاحب اختيار من و حافظ من از شرّ اعداء و ناصر من بر تسلط بر اعداء آن خدايي که نازل فرمود قرآن مجيد را و وعده نصرت در آن قرآن بمن داد و او نگاه دارد بنده‌گان صالح خود را إِنَّ وَلِيِّيَ اللّه‌ُ از براي ولي‌ّ اطلاقات و معاني است ولايت كليه مطلقه ذاتيه
جلد 8 - صفحه 59
و ولايت مولوية بر عباد و اماء و صاحب امر و نهي و دوست و حافظ و ناصر، و خداوند نسبت بپيغمبر صلّي اللّه عليه و آله و سلّم تمام انحاء ولايت را داده الَّذِي نَزَّلَ الكِتاب‌َ اينکه قرآن را بر من نازل فرموده و در او وعده حفظ و نصرت داده فرموده فَاصدَع بِما تُؤمَرُ وَ أَعرِض عَن‌ِ المُشرِكِين‌َ إِنّا كَفَيناك‌َ المُستَهزِئِين‌َ حجر آيه 94 و 95 و غير اينها از آيات وَ هُوَ يَتَوَلَّي الصّالِحِين‌َ تولّي بمعني عهده‌دار است خداوند عهده‌دار شده که بنده‌گان صالح خود را در كنف خود از خزي در دنيا و عذاب در آخرت نجات بخشد و با اينکه همچه خدايي چه كسي را قدرت است که بتواند نسبت بمن و مؤمنين بمن كيد و مكر كند وَ إِن كان‌َ مَكرُهُم لِتَزُول‌َ مِنه‌ُ الجِبال‌ُ ابراهيم آيه
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 196)- معبودهای بی‌ارزش: در تعقیب آیه گذشت که به مشرکان می‌گفت: شما و بتهایتان نمی‌توانید کوچکترین زیانی به من برسانید، در این آیه به دلیل آن اشاره کرده، می‌گوید: «ولیّ و سرپرست و تکیه گاه من خدایی است که این کتاب آسمانی را بر من نازل کرده است» (إِنَّ وَلِیِّیَ اللَّهُ الَّذِی نَزَّلَ الْکِتابَ).
نه تنها من، «او همه صالحان و شایستگان را حمایت و سرپرستی می‌کند
ج2، ص123
و مشمول لطف و عنایتش قرار می‌دهد» (وَ هُوَ یَتَوَلَّی الصَّالِحِینَ).
نکات آیه
۱- خداوند سرپرست پیامبر(ص) و یاور او در برابر کیدها و توطئه هاى مشرکان (ثم کیدون فلاتنظرون. إن ولى اللّه)
۲- خداوند نازل کننده قرآن بر پیامبر(ص) (الذى نزل الکتب)
۳- خداوند به خاطر نازل کردن قرآن بر پیامبر(ص)، مصونیت او را از خطر مکر و توطئه مشرکان تضمین کرد. (إن ولى اللّه الذى نزل الکتب) توصیف «اللّه» با «الذى نزل الکتب» بیانگر علت ولایت و یارى ویژه پیامبر(ص) از جانب خداست. یعنى چون قرآن را بر من نازل کرد، مرا در برابر شما مشرکان یارى خواهد داد.
۴- خداوند سرپرست و یارى دهنده همه صالحان است. (و هو یتولى الصلحین)
۵- پیامبر(ص) از زمره بندگان صالح خدا و برخوردار از حمایتهاى بى دریغ او (إن ولى اللّه ... و هو یتولى الصلحین)
۶- توجه صالحان به ولایت و سرپرستى خدا بر ایشان، عامل مقاومت آنها در مبارزه با اهل شرک و نهراسیدن از توطئه هاى ایشان (ثم کیدون فلاتنظرون ... هو یتولى الصلحین) از اهداف بیان ولایت خدا بر صالحان، پس از طرح توطئه مشرکان، این است که صالحان همواره توجه به یارى خدا داشته باشند و هرگز از مکرهاى مشرکان نهراسند.
۷- شرکورزى و پرستش غیر خدا، کردارى ناشایسته و مایه محرومیت از ولایت و حمایتهاى خداوند است. (و هو یتولى الصلحین) مصداق مورد نظر براى صلاح و صالحان، به قرینه آیات گذشته، توحید و مؤمنان موحد است و در مقابل آن شرک و مشرکان خواهد بود. بنابراین مفهوم جمله «و هو ... » عدم حمایت خداوند از مشرکان است.
موضوعات مرتبط
- استقامت: عوامل استقامت ۶
- ترس: موانع ترس ۶
- خدا: افعال خدا ۲ ; محرومیت از ولایت خدا ۷
- ذکر: آثار ذکر ولایت خدا ۶
- شرک: آثار شرک عبادى ۷ ; ناپسندى شرک عبادى ۷
- صالحان:۵ امداد به صالحان ۵ ۴ ; عقیده صالحان ۵ ۶ ; مقامات صالحان ۵ ۴
- عمل: ناپسند ۷
- قرآن: اهمیت قرآن ۳ ; نزول قرآن ۲، ۳
- محمد(ص): حمایت از محمد(ص) ۱، ۳، ۵ ; فضایل محمد(ص) ۱، ۵ ; محمد(ص) از صالحان ۵
- مشرکان: توطئه مشرکان ۱، ۳، ۶ ; مبارزه با مشرکان ۶
- مشمولان ولایت خدا:۱، ۴، ۶
منابع
