غافر ٤٦
ترجمه
| غافر ٤٥ | آیه ٤٦ | غافر ٤٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«النَّارُ»: بدل از (سُوءُ الْعَذَابِ) است. «یُعْرَضُونَ عَلَیْهَا»: به آتش نموده می‌شوند. مراد این است که بامدادان و شامگاهان منزل و مأوای آینده آنان در دوزخ را بدانان نشان می‌دهند. همان گونه که رسول اکرم خبر داده است: إِنَّ أَحَدَکُمْ إِذا مَاتَ عُرِضَ عَلَیْهِ مَقْعَدُهُ بِالْغَداه وَالْعَشِیِّ، إِنْ کانَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ فَمِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ، وَ إِنْ کانَ مِنْ أَهْلِ النَّارِ فَمِنْ أَهْلِ النَّارِ، فَیُقالُ هذا مَقْعَدُکَ حَتّی یَبْعَثَکَ اللهُ یَوْمَ الْقَیَامَةِ. «أَشَدَّ الْعَذَابِ»: اضافه صفت به موصوف خود است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ أُتْبِعُوا فِي هٰذِهِ لَعْنَةً وَ... (۲) الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ... (۰) قَالَ اللَّهُ إِنِّي مُنَزِّلُهَا... (۳)
تفسیر
- آيات ۲۱ - ۵۴ سوره مؤ من
- داستان ارسال موسى عليه السلام به سوى فرعون و گفتگوى فرعون درباره كشتن او
- موسى عليه السلام از شرّ هر متكبرّ بى ايمان به روز حساب به خدا پناه مى برد
- مؤ من آل فرعون ، فرعونيان را از قتل موسى عليه السلام نهى و نسبت به تصميم بر آنتوبيخ مى كند و بدانان هشدار مى دهد
- اشاره به وجه تسميه روز قيامت به يوم التناد
- مقصود از فرعون از اينكه به وزير خود گفت : يا هامان ابن لى صرحا ابلغ الاسباب ...
- بيان اركان دين حق و سبيل رشاد در سخنى كوتاه از مؤ منآل فرعون
- نفى شريك براى خداى سبحان با بيان اينكه شريك ادعايى فرعونيان براى خدا، نه دردنيا و نه درآخرت دعوتى ندارد
- اشاره به مقامات سه گانه عبوديت : توكل ، تفويض و تسليم
- نكاتى درباره كيفيت و مراحل تعذيب فرعونيان در عالم برزخ و قيامت
- محاجه ضعفاء آل فرعون با اقوياءشان درباره آتش جهنم و پاسخ آنها
- التماس دعاى دوزخيان از خزنه جهنم در خصوص تخفيف پاره اى از عذاب
- وجه اينكه خزنه جهنم در جواب التماس دعاى دوزخيان مى گويند: فادعوا و ما دعاءالكافرين الا فى ضلال
- رواياتى درباره ، تقيه ، تفويض امر به خدا، و اينكه فرعونيان هر صبح و شام برآتش عرضه مى شوند
نکات آیه
۱ - عرضه شدن خاندان فرعون هر صبح و شام بر آتش، پیش از قیامت (عالم برزخ) (النار یعرضون علیها غدوًّا و عشیًّا) تعبیر «غدوّ» و «عشىّ» (صبح و شام) یا اشاره به دوام و همیشگى بودن عرضه آتش است و یا اشاره به انقطاع عذاب برزخى است که تنها در مواقع صبح و شام به آن گرفتار مى شوند. گفتنى است ذیل آیه - که درباره عذاب شدیدتر قیامت است - مى رساند که مقصود از «النار» در آغاز آیه، عذاب برزخى است.
۲ - سوختن خاندان فرعون در آتش، هر صبح و شام پیش از قیامت و در عالم برزخ (النار یعرضون علیها غدوًّا و عشیًّا) همان گونه که بسیارى از مفسران گفته اند، مقصود از عرضه آتش، مى تواند افکندن در آتش باشد.
۳ - وجود کیفر براى کافران، پیش از برپایى قیامت و در عالم برزخ (النار یعرضون علیها غدوًّا و عشیًّا)
۴ - وجود حیات برزخى (زندگى میان دنیا و قیامت) براى انسان ها (النار یعرضون علیها غدوًّا و عشیًّا)
۵ - وجود شکنجه هاى روحى، به طور مستمر براى کافران در عالم برزخ (النار یعرضون علیها غدوًّا و عشیًّا) عرضه کافران برآتش در هر صبح و شام، نوعى شکنجه روحى براى آنان است.
۶ - به دوزخ افتادن خاندان فرعون در قیامت با فرمان الهى (و یوم تقوم الساعة أدخلوا ءال فرعون أشدّ العذاب)
۷ - خاندان فرعون، مبتلا به سخت ترین عذاب و کیفر الهى در دوزخ (أشدّ العذاب) با توجه به این که «أشدّ العذاب» مى تواند بیانگر این معنا باشد که عذاب دوزخ، شدت و ضعف دارد و فرعونیان در درجه شدیدتر آن قرار داده خواهند شد. هم چنین مى تواند بدین معنا باشد که عذاب دوزخ در مقایسه با هر عذاب دیگرى، شدیدترین عذاب ها است. در این صورت «أشدّ العذاب» به جاى دوزخ آمده و حکایت از شدت بى حساب آتش آن دارد.
۸ - آتش دوزخ، سخت ترین و شدیدترین عذاب و کیفر الهى (أشدّ العذاب)
۹ - عذاب دوزخ، داراى مراتب گوناگون و شدت و ضعف است. (أشدّ العذاب)
۱۰ - خاندان فرعون، از بدترین مردمان جهان (أدخلوا ءال فرعون أشدّ العذاب) مجازات خاندان فرعون به شدیدترین مجازات ها، گویاى حقیقت یاد شده است.
۱۱ - «الساعة»، از نام هاى قیامت (یوم تقوم الساعة)
روایات و احادیث
۱۲ - «قال أبوعبداللّه(ع) ذلک فى الدنیا قبل یوم القیامة لأنّ فى نارالقیامة لایکون عذوّ و عشىّ... و لکن هذا فى البرزخ قبل یوم القیامة...;[۱] امام صادق(ع) [درباره «النار یعرضون علیها غدوّاً و عشیّاً»] فرمود: این [عذاب] در دنیا و قبل از بر پایى قیامت است; چون در آتش قیامت صبح و شامى نیست ...، ولى این در عالم برزخ قبل از قیامت است...».
موضوعات مرتبط
- آل فرعون: آل فرعون در جهنم ۶، ۷; آل فرعون در عالم برزخ ۲; آل فرعون در قیامت ۶; بدى آل فرعون ۱۰; شدت عذاب اخروى آل فرعون ۷; عذاب برزخى آل فرعون ۱، ۲، ۱۲; عرضه آتش بر آل فرعون ۱
- انسان: بدترین انسان ها ۱۰
- جهان بینى: جهان بینى و ایدئولوژى ۴
- جهنم: شدت آتش جهنم ۸; مراتب عذاب جهنم ۹
- جهنمیان: ۶
- حیات: حیات برزخى ۴
- الساعة: ۱۱
- عذاب: شدیدترین عذاب ۸; مراتب عذاب ۷، ۸
- قیامت: نامهاى قیامت ۱۱
- کافران: تداوم عذاب برزخى کافران ۵; کیفر برزخى کافران ۳
منابع
- ↑ مجمع البیان، ج ۸، ص ۸۱۸; بحارالانوار، ج ۱۳، ص ۱۶۰.
