النور ٦٤
ترجمه
النور ٦٣ | آیه ٦٤ | النور ٦٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«قَدْ یَعْلَمُ»: حتماً میداند. حرف (قَدْ) در اینجا برای تحقیق است (نگا: تفسیر آلوسی). «یَوْمَ»: مفعول به و عطف بر (ما) است، و یا عطف بر (أَلآنَ) مقدّر است و تقدیر چنین است: مَآ أَنتُمْ عَلَیهِ الآنَ وَ یَوْمَ. و یا این که ظرف است و معنی چنین میشود: خداوند آگاه است از آنچه شما بر آن هستید، و در روزی که انسانها به سوی او باز میگردند، ایشان را از آنچه کردهاند باخبر میسازد. یادآوری: در این آیه سه بار بر روی علم خدا نسبت به اعمال انسانها تکیه شده است، تا ما متوجّه باشیم که خدا به طور دائم مراقب ما است و چیزی از اعمال پنهان و آشکار ما بر او مخفی نمیماند.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ مَا تَکُونُ فِي شَأْنٍ وَ مَا... (۳) أَلاَ إِنَّهُمْ يَثْنُونَ... (۲) سَوَاءٌ مِنْکُمْ مَنْ أَسَرَّ... (۰) أَ فَمَنْ هُوَ قَائِمٌ عَلَى کُلِ... (۶) الَّذِي يَرَاکَ حِينَ تَقُومُ (۰) قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ... (۲) يُنَبَّأُ الْإِنْسَانُ يَوْمَئِذٍ بِمَا... (۱)
وَ عِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لاَ... (۳) وَ مَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ... (۴) وَ وُضِعَ الْکِتَابُ فَتَرَى... (۱) لاَ تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ... (۲) وَ تَقَلُّبَکَ فِي السَّاجِدِينَ (۰) إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ (۲) الَّتِي تُجَادِلُکَ فِي زَوْجِهَا وَ... (۰) قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِي... (۴) قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُ لَيَحْزُنُکَ... (۲) وَ تَوَکَّلْ عَلَى الْعَزِيزِ... (۰)
تفسیر
- آيات ۵۸ - ۶۴، سوره نور
- بيان آياتى كه متضمن پاره اى از احكام و آداب معاشرت است
- بيان يك استثنا از عموم حكم حجاب
- معناى اينكه فرمود: ((فاذا دخلتم بيوتن فسلموا على انفسكم ))
- نهى از بى اعتنايى كردن به دعوت و فراخوانىرسول اللّه (صلى اللّه عليه و آله ) و شانه خالى كردن از احضار و تكليف او (لا تجعلوادعاء الرسول ...)
- (رواياتى در باره مفاد و شاءن نزول پاره از از آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - خداوند، مالک همه پدیده هاى موجود در آسمان ها و زمین (جهان) است. (ألا إنّ للّه ما فى السموت و الأرض)
۲ - مالکیت مطلقه خداوند بر جهان هستى، مقتضى اطاعت بى چون و چرا از او و پرهیز از سرپیچى است. (لاتجعلوا دعاء الرسول ... فلیحذر الذین یخافون عن أمره ... ألا إنّ للّه ما فى السموت و الأرض) برداشت فوق، بر این اساس استوار است که جمله «إنّ للّه ما فى السماوات...» در حکم تعلیل براى جملات پیشین باشد.
۳ - جهان آفرینش، داراى آسمان هاى متعدد (السموت)
۴ - خداوند، به وضعیت انسان در همه حال، دانا است. (قد یعلم ما أنتم علیه)
۵ - مالکیت خداوند بر جهان هستى، نشان آگاهى او بر وضعیت انسان در همه حال است. (ألا إنّ للّه ما فى السموت و الأرض قد یعلم ما أنتم علیه) برداشت فوق، مبتنى بر این است که جمله «قد یعلم...» استینافیه بیانیه باشد.
۶ - بازگشت انسان به سوى خدا است. (یوم یرجعون إلیه)
۷ - خداوند، آگاه به زمان بازگشت انسان به سوى او ( زمان رستاخیز) است. (قد یعلم ما أنتم علیه و یوم یرجعون إلیه) برداشت یاد شده، مبتنى بر این است که «و یوم...» عطف بر «ما أنتم...» باشد.
۸ - مالکیت خداوند بر جهان هستى، نشان آگاهى او از زمان رجعت و بازگردانیده شدن انسان به سوى او (زمان رستاخیز) است. (ألا إنّ للّه ما فى السموت و الأرض قد یعلم ما أنتم علیه و یوم یرجعون إلیه)
۹ - خداوند، انسان را از نتیجه و حقیقت کارهایى که در دنیا انجام مى دهد آگاه خواهد ساخت. (و یوم یرجعون إلیه فینبّئهم بما عملوا)
۱۰ - قیامت، روز آگاه شدن انسان از حقیقت و نتیجه اعمال خویش (و یوم یرجعون إلیه فینبّئهم بما عملوا)
۱۱ - خداوند، به همه چیز دانا است. (و اللّه بکلّ شىء علیم)
۱۲ - توجه و اعتقاد به علم همه جانبه خداوند، بازدارنده آدمى از هر گونه نافرمانى از او (فلیحذر الذین یخالفون عن أمره ... قد یعلم ما أنتم علیه ... و اللّه بکلّ شىء علیم) تذکر خداوند به علم همه جانبه خویش - در پایان سوره و پس از بیان یک سلسله دستورها و آموزش ها از آغاز سوره تا پایان آن (به ویژه جمله «فلیحذر الذین یخالفون عن أمره...») - مى تواند بیانگر نکته یاد شده باشد.
۱۳ - مالکیت خداوند بر جهان هستى، نشان آگاهى او بر همه پدیده هاى جهان است. (ألا إنّ للّه ما فى السموت و الأرض ... و اللّه بکلّ شىء علیم)
موضوعات مرتبط
- آسمان: تعدد آسمان ها ۳
- آفرینش: انقیاد آفرینش ۲; مالک آفرینش ۱، ۲، ۵
- اسماء و صفات: علیم ۱۱
- اطاعت: اطاعت از خدا ۲
- انسان: حالات انسان ۴; فرجام انسان ۶
- بازگشت به خدا ۶، ۷: وقت بازگشت به خدا۶ ۷، ۸
- جهان بینى: توحیدى ۶
- خدا: آثار مالکیت خدا ۲; دلایل علم خدا ۵، ۸، ۱۳; علم خدا ۴، ۶، ۷; مالکیت خدا ۱، ۲، ۵، ۸، ۱۳; وسعت علم خدا ۱۱
- ذکر: آثار ذکر علم خدا ۱۲
- عصیان: اجتناب از عصیان خدا ۲; موانع عصیان از خدا ۱۲
- عقیده: آثار عقیده به علم خدا ۱۲
- عمل: آگاهى اخروى از عمل ۹، ۱۰
- قیامت: ظهور حقایق در قیامت ۹، ۱۰; علم به قیامت ۸; وقت قیامت ۷، ۸; ویژگیهاى قیامت ۱۰
- موجودات: علم به موجودات ۱۳; مالک موجودات ۱; مالک موجودات آسمانى ۱