سوره الحشر

در حال بارگیری... آتَاکُم آمَنُوا أَبَدا أَحَدا أَخَاف أَخْرَج أَشَدّ أَصْحَاب أَفَاء أَمْرِهِم أَمْوَالِهِم أَنّهُم أَنّهُمَا أَنْزَلْنَا أَنْفُسَهُم أَنْفُسِهِم أَهْل أَوْجَفْتُم أَيْدِي أُخْرِجُوا أُخْرِجْتُم أُصُولِهَا أُوتُوا أُولِي إِلَيْهِم إِلٰه إِنّهُم إِنّي ابْن اتّقُوا اغْفِر الدّار الدّنْيَا الرّحِيم الرّحْمٰن الرّسُول الرّعْب السّبِيل السّلاَم السّمَاوَات الشّهَادَة الشّيْطَان الصّادِقُون الظّالِمِين اللّه النّار الْآخِرَة الْأَبْصَار الْأَدْبَار الْأَرْض الْأَسْمَاء الْأَغْنِيَاء الْأَمْثَال الْإِيمَان الْبَارِئ الْجَبّار الْجَلاَء الْجَنّة الْحَشْر الْحَکِيم الْحُسْنَى الْخَالِق الْعَالَمِين الْعَزِيز الْعِقَاب الْغَيْب الْفَائِزُون الْفَاسِقُون الْفَاسِقِين الْقُدّوس الْقُرَى الْقُرْآن الْقُرْبَى الْمَسَاکِين الْمَلِک الْمُؤْمِن الْمُؤْمِنِين الْمُتَکَبّر الْمُصَوّر الْمُفْلِحُون الْمُهَاجِرِين الْمُهَيْمِن الْيَتَامَى الْکِتَاب اکْفُر بَأْسُهُم بَرِيء بَيْنَهُم بُيُوتَهُم بِأَنّهُم بِأَيْدِيهِم بِالْإِيمَان تَبَوّءُوا تَجْعَل تَحْسَبُهُم تَر تَرَکْتُمُوهَا تَعْمَلُون تَکُونُوا تِلْک جَاءُوا جَبَل جَزَاء جَمِيعا جُدُر حَاجَة حَيْث حُصُونُهُم خَاشِعا خَالِدَيْن خَبِير خَشْيَة خَصَاصَة خَيْل دُولَة دِيَارِهِم ذَاقُوا رَءُوف رَب رَبّنَا رَحِيم رَسُولَه رَسُولِه رَهْبَة رُسُلَه رِضْوَانا رِکَاب سَبَقُونَا سَبّح سُبْحَان شَاقّوا شَتّى شَدِيد شَيْء شُح صُدُورِهِم ظَنَنْتُم ظَنّوا عَاقِبَتَهُمَا عَالِم عَذَاب عَلَيْه عَنْه غِلاّ فَأَتَاهُم فَأَنْسَاهُم فَاعْتَبِرُوا فَانْتَهُوا فَبِإِذْن فَخُذُوه فَضْلا فَلِلّه فَکَان فِيکُم قَائِمَة قَال قَبْلِهِم قَدِير قَدّمَت قَذَف قَرِيبا قَطَعْتُم قَوْم قُرًى قُلُوبُهُم قُلُوبِنَا قُلُوبِهِم قُوتِلُوا قُوتِلْتُم لَأَنْتُم لَرَأَيْتَه لَعَذّبَهُم لَعَلّهُم لَنَخْرُجَن لَنَنْصُرَنّکُم لَيُوَلّن لَکَاذِبُون لِأَوّل لِإِخْوَانِنَا لِإِخْوَانِهِم لِذِي لِغَد لِلرّسُول لِلنّاس لِلّذِين لِلّه لِلْإِنْسَان لِلْفُقَرَاء لِينَة لِيُخْزِي لْتَنْظُر مَانِعَتُهُم مَعَهُم مَعَکُم مُتَصَدّعا مُحَصّنَة مِنْک نَافَقُوا نَسُوا نَصَرُوهُم نَضْرِبُهَا نَفْس نَفْسِه نَهَاکُم نُطِيع هَاجَر وَبَال وَرَاء يَبْتَغُون يَتَفَکّرُون يَجِدُون يَحْتَسِبُوا يَخْرُجُوا يَخْرُجُون يَسْتَوِي يَشَاء يَشْهَد يَعْقِلُون يَفْقَهُون يَقُولُون يَنْصُرُون يَنْصُرُونَهُم يَکُون يُؤْثِرُون يُحِبّون يُخْرِبُون يُسَبّح يُسَلّط يُشَاق يُشْرِکُون يُقَاتِلُونَکُم يُنْصَرُون يُوق کَالّذِين کَتَب کَفَر کَفَرُوا کَمَثَل کَي

لیست آیات ١ ٢ ٣ ٤ ٥ ٦ ٧ ٨ ٩ ١٠ ١١ ١٢ ١٣ ١٤ ١٥ ١٦ ١٧ ١٨ ١٩ ٢٠ ٢١ ٢٢ ٢٣ ٢٤

متن سوره

بِسمِ اللَّهِ الرَّحمٰنِ الرَّحيمِ سَبَّحَ لِلَّهِ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَ ما فِى الأَرضِ وَ هُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (١)

آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است تسبیح‌گوی خدا بوده‌اند و اوست عزیز سنجیده‌کار.

هُوَ الَّذى أَخرَجَ الَّذينَ كَفَروا مِن أَهلِ الكِتٰبِ مِن دِيٰرِهِم لِأَوَّلِ الحَشرِ ما ظَنَنتُم أَن يَخرُجوا وَ ظَنّوا أَنَّهُم مانِعَتُهُم حُصونُهُم مِنَ اللَّهِ فَأَتىٰهُمُ اللَّهُ مِن حَيثُ لَم يَحتَسِبوا وَ قَذَفَ فى قُلوبِهِمُ الرُّعبَ يُخرِبونَ بُيوتَهُم بِأَيديهِم وَ أَيدِى المُؤمِنينَ فَاعتَبِروا يٰأُولِى الأَبصٰرِ (٢)

اوست کسی که، از میان اهل کتاب کسانی را که کافر شدند در نخستین جمع (از مدینه) بیرون راند، (حال آنکه) گمان نمی‌کردید که بیرون روند و خودشان همواره گمان داشتند که دژهایشان از (عذاب) خدا نگهبانشان است. پس خدا از جایی که هرگز گمان نمی‌کردند بر آنان درآمد و در دل‌هایشان بیم افکند، در حالی که خودشان به دست‌های خودشان و دست‌های مؤمنان خانه‌های خود را خراب می‌کنند. پس ای صاحب‌نظران! عبرت گیرید.

وَ لَولا أَن كَتَبَ اللَّهُ عَلَيهِمُ الجَلاءَ لَعَذَّبَهُم فِى الدُّنيا وَ لَهُم فِى الإخِرَةِ عَذابُ النّارِ (٣)

و اگر خدا جلای وطن را بر آنان مقرّر نکرده بود، همواره آنان را در دنیا عذاب می‌کرد و در آخرت (هم) برایشان عذاب آتش است.

ذٰلِكَ بِأَنَّهُم شاقُّوا اللَّهَ وَ رَسولَهُ وَ مَن يُشاقِّ اللَّهَ فَإِنَّ اللَّهَ شَديدُ العِقابِ (٤)

این (دربه‌دری) برای آن بود که آنان همواره با خدا و پیامبرش جدایی کردند و هر که با خدا جدایی کند همانا خدا سخت‌کیفر است.

ما قَطَعتُم مِن لينَةٍ أَو تَرَكتُموها قائِمَةً عَلىٰ أُصولِها فَبِإِذنِ اللَّهِ وَ لِيُخزِىَ الفٰسِقينَ (٥)

آنچه از نهال (خرما) بریدید یا آنها را (دست نخورده) بر ریشه‌هایشان بر جای نهادید، به اذن خداست و برای اینکه (خدا) نافرمانان را خوار گرداند.

وَ ما أَفاءَ اللَّهُ عَلىٰ رَسولِهِ مِنهُم فَما أَوجَفتُم عَلَيهِ مِن خَيلٍ وَ لا رِكابٍ وَ لٰكِنَّ اللَّهَ يُسَلِّطُ رُسُلَهُ عَلىٰ مَن يَشاءُ وَ اللَّهُ عَلىٰ كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ (٦)

و آنچه را خدا از آنان (به رسم غنیمت) بر پیامبر خود برگردانید، شما (برای تصاحب آن) اسب یا سواری (دگری) بر آن نتاختید. ولی خدا فرستادگانش را بر هر که بخواهد چیره می‌گرداند. و خدا بر هر چیزی بس تواناست.

ما أَفاءَ اللَّهُ عَلىٰ رَسولِهِ مِن أَهلِ القُرىٰ فَلِلَّهِ وَ لِلرَّسولِ وَ لِذِى القُربىٰ وَ اليَتٰمىٰ وَ المَسٰكينِ وَ ابنِ السَّبيلِ كَى لا يَكونَ دولَةً بَينَ الأَغنِياءِ مِنكُم وَ ما إتىٰكُمُ الرَّسولُ فَخُذوهُ وَ ما نَهىٰكُم عَنهُ فَانتَهوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَديدُ العِقابِ (٧)

آنچه خدا از (دارایی) ساکنان آن قریه‌ها بر پیامبرش برگردانید، از آنِ خدا و از آنِ پیامبرش و از آنِ خویشاوندان نزدیکتر(ش) و (برای) یتیمان و بینوایان و در راه مانده(ها) است، تا میان توانگرانتان دست به دست نگردد. و آنچه را فرستاده‌(ی او) برایتان آورد (هم) آن را بگیرید، و از آنچه شما را از آن بازداشت، باز ایستید. و از خدا پروا بدارید که خدا سخت‌کیفر است.

لِلفُقَراءِ المُهٰجِرينَ الَّذينَ أُخرِجوا مِن دِيٰرِهِم وَ أَموٰلِهِم يَبتَغونَ فَضلًا مِنَ اللَّهِ وَ رِضوٰنًا وَ يَنصُرونَ اللَّهَ وَ رَسولَهُ أُولٰئِكَ هُمُ الصّٰدِقونَ (٨)

(این غنایم، نخست) اختصاص به بینوایان از مهاجران دارد که از دیارشان و اموالشان رانده شدند، در حالی‌که فضلی از خدا و خشنودی‌ای از او می‌جویند و خدا و پیامبرش را یاری می‌کنند. اینان (هم)اینان راستانند.

وَ الَّذينَ تَبَوَّءُو الدّارَ وَ الإيمٰنَ مِن قَبلِهِم يُحِبّونَ مَن هاجَرَ إِلَيهِم وَ لا يَجِدونَ فى صُدورِهِم حاجَةً مِمّا أوتوا وَ يُؤثِرونَ عَلىٰ أَنفُسِهِم وَ لَو كانَ بِهِم خَصاصَةٌ وَ مَن يوقَ شُحَّ نَفسِهِ فَأُولٰئِكَ هُمُ المُفلِحونَ (٩)

و (نیز) کسانی که پیش از مهاجران در مدینه جای امان و ایمان گرفته‌اند (و) هر کس را سوی آنان کوچ کرده دوست دارند، و نسبت به آنچه به ایشان داده شده است در سینه‌هایشان نیازی نمی‌یابند، و هر چند برای خودشان احتیاجی مبرم باشد، آنها را بر خودشان مقدّم می‌دارند. و هر کس از خسّت نفس خود مصون مانَد، ایشان (هم) ایشان (راست‌‌کاران و) رستگارکنندگانند.

وَ الَّذينَ جاءو مِن بَعدِهِم يَقولونَ رَبَّنَا اغفِر لَنا وَ لِإِخوٰنِنَا الَّذينَ سَبَقونا بِالإيمٰنِ وَ لا تَجعَل فى قُلوبِنا غِلًّا لِلَّذينَ إمَنوا رَبَّنا إِنَّكَ رَءوفٌ رَحيمٌ (١٠)

و (نیز) کسانی که بعد از آنان [:مهاجران و انصار] آمدند گویند: «پروردگارمان! برایمان و برای آن برادرانمان که در ایمان آوردن بر ما پیشی گرفتند بپوشان، و در دل‌هایمان نسبت به کسانی که ایمان آورده‌اند (هیچ گونه) کینه‌ای وامگذار. پروردگارمان! راستی که تو مهربانِ رحمتگر بر ویژگانی.»

أَلَم تَرَ إِلَى الَّذينَ نافَقوا يَقولونَ لِإِخوٰنِهِمُ الَّذينَ كَفَروا مِن أَهلِ الكِتٰبِ لَئِن أُخرِجتُم لَنَخرُجَنَّ مَعَكُم وَ لا نُطيعُ فيكُم أَحَدًا أَبَدًا وَ إِن قوتِلتُم لَنَنصُرَنَّكُم وَ اللَّهُ يَشهَدُ إِنَّهُم لَكٰذِبونَ (١١)

آیا فراسوی کسانی که دورویی کردند ننگریستی (که) به برادرانشان از اهل کتاب - که کافر شدند - می‌گویند: «اگر همانا اخراج شدید، همواره با شما بی‌چون بیرون خواهیم آمد و درباره‌ی شما هرگز از کسی فرمان نخواهیم برد و اگر کشتار شدید به‌راستی حتماً یاریتان خواهیم کرد.» و خدا گواهی می‌دهد که همانا آنان‌، بس دروغگویانند.

لَئِن أُخرِجوا لا يَخرُجونَ مَعَهُم وَ لَئِن قوتِلوا لا يَنصُرونَهُم وَ لَئِن نَصَروهُم لَيُوَلُّنَّ الأَدبٰرَ ثُمَّ لا يُنصَرونَ (١٢)

به‌راستی اگر (یهودیان) اخراج شوند، آنان با ایشان بیرون نخواهند رفت و اگر کشتار شدند، (منافقان) آنان را یاری نخواهند کرد و اگر (هم) یاریشان کنند بی‌چون (در جنگ) بی‌امان پشت خواهند کرد (و) سپس یاری نمی‌شوند.

لَأَنتُم أَشَدُّ رَهبَةً فى صُدورِهِم مِنَ اللَّهِ ذٰلِكَ بِأَنَّهُم قَومٌ لا يَفقَهونَ (١٣)

شما بی‌گمان در سینه‌های آنان بیش از خدا هراسناکید، چرا که آنان گروهی‌اند که دقت و بررسی نمی‌کنند.

لا يُقٰتِلونَكُم جَميعًا إِلّا فى قُرًى مُحَصَّنَةٍ أَو مِن وَراءِ جُدُرٍ بَأسُهُم بَينَهُم شَديدٌ تَحسَبُهُم جَميعًا وَ قُلوبُهُم شَتّىٰ ذٰلِكَ بِأَنَّهُم قَومٌ لا يَعقِلونَ (١٤)

آنان، دسته‌‌جمعی - جز در قریه‌هایی که دارای استحکاماتی است، یا از پشت دیوارها- با شما کشتار نمی‌کنند. گرفتاریشان میان خودهاشان سخت است. آنان را متّحد می‌پنداری حال آنکه دل‌هایشان پراکنده است، زیرا آنان گروهی‌اند که درنمی‌یابند (و نمی‌فهمند).

كَمَثَلِ الَّذينَ مِن قَبلِهِم قَريبًا ذاقوا وَبالَ أَمرِهِم وَ لَهُم عَذابٌ أَليمٌ (١٥)

(درست) مانند کسانی‌که اخیراً (در واقعه‌ی بدر) سزای کار (بد) خود را چشیدند و برایشان عذابی دردناک است.

كَمَثَلِ الشَّيطٰنِ إِذ قالَ لِلإِنسٰنِ اكفُر فَلَمّا كَفَرَ قالَ إِنّى بَريءٌ مِنكَ إِنّى أَخافُ اللَّهَ رَبَّ العٰلَمينَ (١٦)

همانند شیطان، چون به انسان گفت: «کافر شو!» پس چون کافر شد، گفت: «من همواره از تو بیزارم، زیرا من به‌راستی از خدا، پروردگار جهانیان، می‌ترسم.»

فَكانَ عٰقِبَتَهُما أَنَّهُما فِى النّارِ خٰلِدَينِ فيها وَ ذٰلِكَ جَزٰؤُا۟ الظّٰلِمينَ (١٧)

پس فرجامشان آن بود که هر دو بی‌گمان در آتش جاودانند، و همان سزای ستمگران است.

يٰأَيُّهَا الَّذينَ إمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ لتَنظُر نَفسٌ ما قَدَّمَت لِغَدٍ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبيرٌ بِما تَعمَلونَ (١٨)

هان ای کسانی که ایمان آوردید! از خدا پروا بدارید و هر کس باید بنگرد که برای فردایی از پیش چه فرستاده است، و (باز) از خدا پروا بدارید خدا همواره به آنچه می‌کنید بسی آگاه است.

وَ لا تَكونوا كَالَّذينَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنسىٰهُم أَنفُسَهُم أُولٰئِكَ هُمُ الفٰسِقونَ (١٩)

و همانند کسانی مباشید که خدا را فراموش کردند، پس خدا نیز آنان را از یاد خودهاشان ببرد (و) آنان همان نافرمانانند.

لا يَستَوى أَصحٰبُ النّارِ وَ أَصحٰبُ الجَنَّةِ أَصحٰبُ الجَنَّةِ هُمُ الفائِزونَ (٢٠)

دوزخیان با بهشتیان یکسان نیستند. بهشتیان همان کامیابانند.

لَو أَنزَلنا هٰذَا القُرإنَ عَلىٰ جَبَلٍ لَرَأَيتَهُ خٰشِعًا مُتَصَدِّعًا مِن خَشيَةِ اللَّهِ وَ تِلكَ الأَمثٰلُ نَضرِبُها لِلنّاسِ لَعَلَّهُم يَتَفَكَّرونَ (٢١)

اگر این قرآن را بر کوهی فرو می‌فرستادیم، همواره آن کوه را از بیم خدا فروتن (و) از هم پاشیده می‌دیدی. و این مَثَلها را برای مردمان می‌زنیم، شاید آنان بیندیشند.

هُوَ اللَّهُ الَّذى لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ عٰلِمُ الغَيبِ وَ الشَّهٰدَةِ هُوَ الرَّحمٰنُ الرَّحيمُ (٢٢)

او خدایی است که جز او معبودی نیست؛ داننده‌ی پنهان و آشکار است؛ اوست رحمتگر بر آفریدگان‌، رحمتگر بر ویژگان.

هُوَ اللَّهُ الَّذى لا إِلٰهَ إِلّا هُوَ المَلِكُ القُدّوسُ السَّلٰمُ المُؤمِنُ المُهَيمِنُ العَزيزُ الجَبّارُ المُتَكَبِّرُ سُبحٰنَ اللَّهِ عَمّا يُشرِكونَ (٢٣)

او خدایی است که جز او معبودی نیست‌؛ همان فرمانروای دارای قداست و پاکی بسیار، امن‌دهنده‌ی پناهندگان، نگهبان (آفریدگان)، عزیز، پیونددهنده‌ی گسسته‌ها (و) متکبّر (به حقیقت کبریایی راستین). پاک است خدا از آنچه با او شریک می‌گردانند.

هُوَ اللَّهُ الخٰلِقُ البارِئُ المُصَوِّرُ لَهُ الأَسماءُ الحُسنىٰ يُسَبِّحُ لَهُ ما فِى السَّمٰوٰتِ وَ الأَرضِ وَ هُوَ العَزيزُ الحَكيمُ (٢٤)

اوست خدای خالق سازنده‌ی صورتگر (که) بهترین نام‌ها از اوست. آنچه در آسمان‌ها و زمین است (جمله) برای او تسبیح می‌گویند، و او عزیز حکیم است.

محتوای سوره

• تفسیر آیات