الأنبياء ١٠١

از الکتاب
کپی متن آیه
إِنَ‌ الَّذِينَ‌ سَبَقَتْ‌ لَهُمْ‌ مِنَّا الْحُسْنَى‌ أُولٰئِکَ‌ عَنْهَا مُبْعَدُونَ‌

ترجمه

(امّا) کسانی که از قبل، وعده نیک از سوی ما به آنها داده شده [= مؤمنان صالح‌] از آن دور نگاهداشته می‌شوند.

ترتیل:
ترجمه:
الأنبياء ١٠٠ آیه ١٠١ الأنبياء ١٠٢
سوره : سوره الأنبياء
نزول : ٦ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٩
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إِنَّ الَّذِینَ سَبَقَتْ ...»: مراد جملگی مؤمنان و اشاره به همه وعده‌هائی است که خداوند در این جهان بدیشان داده است (نگا: یونس / ، رعد / ، کهف / ). «الْحُسْنی»: نعمت بزرگ و پاداش نیکو (نگا: نساء / ، اللیل / و .

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

شأن نزول آیات ۱.۱ تا ۱.۳:

ابوبصیر و حسن بن راشد طى حدیث مفصلى از امام صادق علیه‌السلام و ایشان از طریق آباء گرامى خود از امیرالمومنین على علیه‌السلام نقل نماید که مختصر آن چنین است. على فرماید: پیامبر به من فرمود: خوشا به حال کسى که تو را دوست داشته باشد و امامت تو را تصدیق نماید و واى بر کسى که تو را دشمن بدارد و امامت تو را تکذیب کند و تو عالم این امت بعد از من مى باشى. تو و شیعیان تو از پایه گذاران عدالت و دادگرى مى باشید و نیز بهترین مخلوق خداوند هستید و در روز رستاخیز و یوم الفزع الاکبر در ظل عرش پروردگار خواهید بود. روزى که همه مردم در ترس و رعب بسر برند ولى دوستداران تو در آن روز نه ترسى دارند و نه در حزن و اندوه باشند و درباره شما این آیات نازل گردید.[۱]

ابن عباس گوید: وقتى که آیه «إِنَّکمْ وَ ما تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ أَنْتُمْ لَها وارِدُونَ»[۲] نازل گردید. ابن الزبعرى گفت: بنابراین پرستندگان آفتاب و ماه و فرشتگان با معبودان خویش همه در آتش قرار خواهند گرفت سپس آیه ۱.۱ این سوره و آیه ۵۷ سوره زخرف «وَلَمَّا ضُرِبَ ابْنُ مَرْیمَ مَثَلًا» نازل گردید.[۳]

و نیز گویند: صنا دید قریش در حطیم حاضر بودند و اطراف خانه کعبه ۳۶. بت نهاده و آن را مى پرستیدند، پیامبر آیه ۱.۱ را قرائت فرمود. کفار از این آیه برآشفتند و داد می‌زدند و می‌گفتند: محمد به خدایان ما سخن زشت مى گوید و دشنام مى دهد.

پیامبر بعد از قرائت آیه به راه افتاد، کفار در گفتگوى خود باقى بودند تا این که عبدالله بن الزبعرى آمد و گفت: چه خبر شده است؟ که متغیر و برآشفته هستید؟ آن‌ها موضوع پیامبر را با قرائت آیه براى او بیان کردند.

ابن الزبعرى گفت: کسى را دنبال محمد بفرستید و او را بیاورید. رسول خدا صلی الله علیه و آله را آوردند. عبدالله گفت: یا محمد آیا این خدایان که ما مى پرستیم فقط آن‌ها به دوزخ می‌روند یا هر معبودى که پائین تر از خداى یگانه که معبود تو است به جهنم خواهد رفت؟

پیامبر فرمود: منظور تمام معبودان غیر از خداى یگانه است. ابن الزّبعرى گفت: حال که چنین است به عقیده تو یهودیانى که عزیر را مى پرستیدند و نیز مسیحیانى را که مسیح را پرستش می‌نمودند و نیز طائفه بنوملیح که فرشتگان را پرستش می‌کردند، همه در دوزخ خواهند بود؟

پیامبر فرمود: بلى، سپس آیه ۱.۱ نازل گردید و فرمود آنان که در سابق بوده و سبقت در زمان داشتند مانند عزیر و مسیح و ملائکه همه از خوبان بودند و از این گونه عبادات بیهوده به دور بوده اند و نیز کراهت داشتند که مورد پرستش و عبادت دیگران قرار گیرند و درباره کسانى که آن‌ها را مورد پرستش قرار داده و نیز درباره ابن الزّبعرى آیه ۵۸ سوره زخرف «ما ضَرَبُوهُ لَک إِلَّا جَدَلًا بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ» نازل گردیده است که در جاى خود مذکور خواهد شد.[۴]

تفسیر


نکات آیه

۱- خداوند، به کسانى که منزلت نیکو و خصلت پسندیده دارند (مؤمنان راستین)، وعده دورى و نجات از آتش دوزخ داده است. (إنّ الذین سبقت لهم منّا الحسنى أولئک عنها مبعدون) «الحسنى» مؤنث «أحسن» و صفت براى موصوف محذوفى چون «المنزلة» و «الخصلة» است و به قرینه مقابله با آیه قبل - که در باره کافران و مشرکان بود - آیه شریفه در باره مؤمنان راستین است.

۲- داشتن ایمان راستین و منزلت نیکو و متصف بودن به خصال پسندیده، بسته به تقدیر الهى است. (إنّ الذین سبقت لهم منّا الحسنى ) جمله «سبقت لهم منّا» بیانگر مقدر شدن «الحسنى» (نیکوبودن) از پیش به وسیله خداوند است; یعنى، کسانى که ما از قبل براى آنان مقدر کردیم....

۳- دورى عده اى از آتش جهنم، براساس وعده نیک الهى به ایشان در دنیا است. (إنّ الذین سبقت ... مبعدون ) برداشت یاد شده مبتنى براین است که «الحسنى» صفت براى موصوفى محذوف چون «الوعدة» باشد.

۴- مؤمنان راستین، با فضیلت و مقرب الهى، در قیامت در مکانى به دور از آتش دوزخ قرار خواهند گرفت. (إنّ الذین سبقت لهم منّا الحسنى أولئک عنها مبعدون)

موضوعات مرتبط

  • ایمان: منشأ ایمان ۲
  • جهنم: منشأ دورى از جهنم ۳; وعده نجات از جهنم ۱
  • خدا: آثار وعده هاى خدا ۳; مقدرات خدا ۲; وعده هاى خدا ۱
  • صفات: منشأ صفات پسندیده ۲
  • مؤمنان: دورى مؤمنان از جهنم ۴; صفات پسندیده مؤمنان ۱; مقامات اخروى مؤمنان ۴; مؤمنان در قیامت ۴; وعده به مؤمنان ۱
  • مقربان: مقامات اخروى مقربان ۴

منابع

  1. کتاب امالى از ابن بابویه و کتاب بشارات الشیعة و البرهان فی تفسیر القرآن.
  2. آیه ۹۸ سوره انبیاء، (ترجمه) «البته شما و آنچه را که غیرخدا مى پرستید، آتش افروز دوزخ هستید و در آتش آن وارد می‌شوید».
  3. حاکم صاحب المستدرک.
  4. تفسیر کشف الاسرار.