هود ٧٣
گسترشکپی متن آیه |
---|
ترجمه
هود ٧٢ | آیه ٧٣ | هود ٧٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«أَهْلَ الْبَیْتِ»: أَهْلَ منصوب به اختصاص است. «حَمِیدٌ»: ستوده. شایسته حمد و ثنا. «مَجِیدٌ»: بزرگوار. دارای فضل و احسان فراوان.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱- فرشتگان، به همسر ابراهیم گوشزد کردند که فرزنددار شدنش، خواسته خداوند است. (ءألد و أنا عجوز ... قالوا أتعجبین من أمر الله) «أمر الله»; یعنى، کارى که خداوند به تحقق آن فرمان داده است و مراد از آن، فرزنددار شدن ساره و ابراهیم(ع) در سن پیرى است.
۲- تحقّق امرى که خداوند اراده کند - هر چند خارق عادت باشد - حتمى است و شایسته تردید نیست. (قالوا أتعجبین من أمر الله) استفهام در «أتعجبین» استفهام انکار توبیخى است. بنابراین جمله «أتعجبین ...»; یعنى، چرا از تحقق امرى که خدا خواسته، شگفت زده مى شوى و آن را بعید مى شمرى؟
۳- فرشتگان، همسر ابراهیم را از اینکه در تحقق خواست خداوند تردید کند و از آن شگفت زده باشد ، نهى کردند. (قالوا أتعجبین من أمر الله)
۴- ابراهیم(ع) و خانواده او، همواره مشمول رحمت و برکات خاص خداوند بودند. (رحمت الله و برکته علیکم أهل البیت)
۵- اسحاق و یعقوب، رحمت و برکتى از ناحیه خداوند براى ابراهیم(ع) و خانواده او (فبشّرنها بإسحق ... رحمت الله و برکته علیکم أهل البیت)
۶- فرزند صالح ، رحمت و برکت خداوند است. (فبشّرنها بإسحق ... رحمت الله و برکته علیکم أهل البیت)
۷- ابراهیم(ع) و خانواده او ، داراى منزلت و مقامى والا در پیشگاه خداوند (رحمت الله و برکته علیکم أهل البیت)
۸- شایستگیهاى انسانها در پیشگاه خدا ، زمینه ساز برخوردار شدن آنان از نعمتهاى خاص او (فبشّرنها بإسحق ... أتعجبین من أمر الله رحمت الله و برکته علیکم أهل البیت) جمله «رحمت الله و برکاته...» حکایت از شایستگیهاى خاندان ابراهیم و منزلت والاى آنان در نزد خدا دارد و این جمله تعلیل براى مفهومى است که از «أتعجبین...» استفاده مى شود و گویاى این معناست که چون شما خاندان ابراهیم خاندانى شایسته هستى پس شگفتى ندارد که او شما را از نعمتهاى خاص خویش بهره مند سازد.
۹- خداوند، حمید (پسندیده کار) و مجید (والا مقام) است. (إنه حمید مجید) «حمید» به معناى محمود (ستایش شونده) است و برخى گفته اند به معناى حامد (ستایش کننده) نیز مى تواند باشد. مجید از مجد به معناى عظمت و بزرگى است.
۱۰- خداوند، ستایش کننده بندگان نیکوکار خویش است. (إنه حمید)
۱۱- نزول رحمت و برکت خاص از ناحیه خداوند بر ابراهیم(ع) و سایر شایستگان رحمت، نمودى از ستایش خدا از آنان و جلوه اى از والامقامى اوست. (رحمت الله و برکته علیکم أهل البیت إنه حمید مجید) «إنه حمید مجید» به منزله تعلیل براى شمول رحمت و برکت بر خاندان ابراهیم است; یعنى، چون خداوند از کار نیک بندگان ستایش مى کند و شما اهل بیت نیز کارهاى نیک انجام دادید و سزاوار ستایشید، خداوند رحمت و برکات خویش را بر شما ارزانى داشته است.
۱۲- ستودن کارهاى خوب دیگران ، عملى پسندیده است. (إنه حمید)
موضوعات مرتبط
- ابراهیم(ع): رحمت بر ابراهیم(ع) ۴، ۵، ۱۱; رحمت بر خانواده ابراهیم(ع) ۴، ۵; مدح ابراهیم(ع) ۱۱; مقامات ابراهیم(ع) ۷; مقامات خانواده ابراهیم(ع) ۷
- احسان: اهمیت احسان ۱۰
- اسحاق(ع): برکت اسحاق(ع) ۵; رحمت بودن اسحاق(ع) ۵
- اسماء و صفات: حمید ۹; مجید ۹
- انسان: آثار فضایل انسان ها ۸
- خدا: برکات خدا ۵، ۶; حتمیت اراده خدا ۲; رحمت خدا ۵، ۶; مدحهاى خدا ۱۰; مشیت خدا ۱; نشانه هاى مدحهاى خدا ۱۱
- رحمت: مدح مشمولان رحمت خاص ۱۱; مشمولان رحمت ۴، ۵
- ساره: باردارى ساره ۱; ساره و تحقق مشیت خدا ۳; شک ساره ۳
- عمل: تحسین عمل پسندیده ۱۲; عمل پسندیده ۱۲
- فرزند: اهمیت فرزند صالح ۶; برکت فرزند صالح ۶; رحمت بودن فرزند صالح ۶
- محسنان: مدح محسنان ۱۰
- ملائکه: ملائکه و ساره ۱، ۳; نواهى ملائکه ۳
- نعمت: زمینه نعمت خاص ۸
- یعقوب(ع): برکت یعقوب(ع) ۵; رحمت بودن یعقوب(ع) ۵
منابع