النور ٣٧

رِجَالٌ‌ لاَ تُلْهِيهِمْ‌ تِجَارَةٌ وَ لاَ بَيْعٌ‌ عَنْ‌ ذِکْرِ اللَّهِ‌ وَ إِقَامِ‌ الصَّلاَةِ وَ إِيتَاءِ الزَّکَاةِ يَخَافُونَ‌ يَوْماً تَتَقَلَّبُ‌ فِيهِ‌ الْقُلُوبُ‌ وَ الْأَبْصَارُ

ترجمه

مردانی که نه تجارت و نه معامله‌ای آنان را از یاد خدا و برپاداشتن نماز و ادای زکات غافل نمی‌کند؛ آنها از روزی می‌ترسند که در آن، دلها و چشمها زیر و رو می‌شود.

|مردانى كه نه تجارت و نه داد و ستدى آنها را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و دادن زكات غافل نمى‌كند، و از روزى كه دل‌ها و ديده‌ها در آن دگرگون مى‌شود بيم دارند

مردانى كه نه تجارت و نه داد و ستدى، آنان را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و دادن زكات، به خود مشغول نمى‌دارد، و از روزى كه دلها و ديده‌ها در آن زيرورو مى‌شود مى‌هراسند.

پاکمردانی که هیچ کسب و تجارت آنان را از یاد خدا و به پا داشتن نماز و دادن زکات غافل نگرداند و از روزی که دل و دیده‌ها در آن روز حیران و مضطرب است ترسان و هراسانند.

مردانی که تجارت و داد و ستد آنان را از یاد خدا و برپا داشتن نماز و پرداخت زکات باز نمی دارد، [و] پیوسته از روزی که دل ها و دیده ها در آن زیر و رو می شود، می ترسند.

مردانى كه هيچ تجارت و خريد و فروختى از ياد خدا و نمازگزاردن و زكات دادن بازشان ندارد، از روزى كه دلها و ديدگان دگرگون مى‌شوند هراسناكند.

مردانی هستند که هیچ داد و ستد و خرید و فروشی ایشان را از یاد خداوند و برپاداشتن نماز و پرداختن زکات باز نمی‌دارد، و از روزی که در آن دلها و دیدگان دیگرگون شود، بیمناکند

مردانى كه بازرگانى و خريد و فروش، ايشان را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و دادن زكات مشغول نكند، و از روزى مى‌ترسند كه دلها و ديدگان در آن روز دگرگون- سرگشته و پريشان- شود

مردانی که بازرگانی و معامله‌ای، آنان را از یاد خدا و خواندن نماز و دادن زکات غافل نمی‌سازد. از روزی می‌ترسند که دلها و چشمها در آن دگرگون و پریشان می‌گردد.

(راد) مردانی که نه (هیچ) تجارت و نه (هیچ) داد و ستدی، آنان را از یاد خدا و بر پا داشتن نماز و دادن زکات باز نمی‌دارد، و از روزی که دل‌ها و دیده‌ها در آن دگرگون می‌شوند می‌هراسند.

مردانی که سرگرمشان نسازد بازرگانی و نه سوداگری از یاد خدا و بپای‌داشتن نماز و دادن زکات ترسند روزی را که می‌گردد در آن دلها و دیده‌ها

النور ٣٦	آیه ٣٧	النور ٣٨
سوره : سوره النور نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«تَتَقَلَّبُ»: به حیرت و اضطراب می‌افتد (نگا: احزاب / ، غافر / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ لاَ تَحْسَبَنَ‌ اللَّهَ‌ غَافِلاً... (۲) مِنَ‌ الْمُؤْمِنِينَ‌ رِجَالٌ‌ صَدَقُوا... (۱) وَ أَنْذِرْهُمْ‌ يَوْمَ‌ الْآزِفَةِ إِذِ... (۳) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا إِذَا... (۴) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا لاَ... (۲)

إِنَّا نَخَافُ‌ مِنْ‌ رَبِّنَا يَوْماً... (۲) وَ يُطْعِمُونَ‌ الطَّعَامَ‌ عَلَى‌... (۰) إِنَّمَا نُطْعِمُکُمْ‌ لِوَجْهِ‌... (۰) فَوَقَاهُمُ‌ اللَّهُ‌ شَرَّ ذٰلِکَ‌... (۱) وَ جَزَاهُمْ‌ بِمَا صَبَرُوا جَنَّةً وَ... (۰)

تفسیر

• آيات ۳۵ - ۴۶، سوره نور
• معنا و مفادى كه آيات : ((الله نور السموات و الارض ...)) متضمن آن است .
• معناى ((نور)) و توضيح مراد از اينكه فرمود: ((خدا نور آسمانها و زمين است )).
• خداوند براى همه موجودات ((معلوم )) است و همه او را مى شناسند.
• مقصود از نور خدا همان نور ايمان و معرفت است كه به مؤ منين اختصاص دارد.
• تمثيل نور خدا به نور چراغ (مثل نوره كمشكوة ...). براى بيان تابش نور ايمان و معرفت در قلوب مؤ منين .
• مراد از جمله ((نور على نور)) در آيه شريفه
• مؤ منينى كه داراى ايمان كامل هستند از نور خدا بهره مى گيرند.
• وصف حال كسانى كه هيچ گاه از ياد خداوند باز نمى مانند!
• اشاره به اينكه تسبيح خدا مقدمه حصول معرفت ، و حمد خدا بعد از حصول معرفت اوست جلّ و علا.
• وجه اين كه در (رجال لا تلهيهم تجارة و لا بيع ) الهاء تجارت و بيع هر دو نفى شده است.
• وجه مقابله بين ذكر خدا و اقامه نماز در آيه شريفه
• مقصود از اينكه درباره قيامت فرمود: ((تتقلب فيه القلوب و الابصار))
• توضيح فراز اولآيه پاداش مؤ منان ((ليجزيهم الله احسن ما عملوا)).
• توضيح فراز دوم آن ((و يزيدهم من فضله )).
• توضيح فراز سوم آيه پاداش مؤ منان (و الله يرزق ...).
• تشبيه اعمال غير مؤ منين به سرابى كه تشنه آن را آب مى پندارد و نكاتى كه اين تشبيه افاده مى كند.
• تشبيهى ديگر: اعمال كفار چون ظلمات متراكم و مضاعفى است كه دست خود را در آن نتوانند ديد.
• استدلال بر اينكه خدا نور آسمانها و زمين است در آيه : ((الم تر ان الله يسبح له من فىالسموات و الارض ...)).
• نكات و لطائفى در استدلال اين آيه وجود دارد ۱ وجه اختصاص تسبيح خدا به عقلا و مرغان هوا.
• از علم قطعى به رؤ يت ((الم تر)) تعبير شده است .
• وجه تعليم به حيوانات در آيه شريفه .
• وجه اختصاص تسبيح از ميان همه صفات كماليه خدا
• نور عمومى خدا و نور خصوصى او همچون رحمت او دو گونه است .
• ذكر مواردى از خلقت و تدبير خداوند براى بيان اينكه مبداء و مرجع امور مشيت خداى سبحان است
• بيان ديگرى بر انحصار بازگشت امور به مشيت خداوند
• بحث فلسفى (در بيان اينكه خداوند علت اينكه تامه همه موجودات است يخلق ما يشاء ...)
• رواياتى در ذيل آيه نور (الله نور السموات و الارض ...) و مفردات و جملات آن
• روايتى كه مى گويد آيه نور مثل اهل بيت عليهم السلام است و بيانى در ذيل آن
• بيت اميرالمؤ منين عليه السّلام مصداق اكمل ((فى بيوت اذن الله )) است
• چند روايت درباره : ((رجال لا تلهيهم تجارة و لا بيع ...))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - مردمان الهى و والا مقامى که تجارت و داد و ستد، آنان را از ذکر خدا، اقامه نماز و پرداخت زکات باز نمى دارد، همواره ترسان از روز قیامت اند. (رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه و إقام الصلوة و إیتاء الزکوة یخافون یومًا) برداشت یاد شده بر این اساس است که «رجال» مبتدا و «یخافون» خبر آن باشد.

۲ - هیچ داد و ستد و تجارتى، مردمان والا مقام و الهى را از یاد خدا، برپایى نماز و پرداخت زکات، غافل نمى سازد. (رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه و إقام الصلوة و إیتاء الزکوة) والا مقامى و بزرگى در برداشت یاد شده، از تنوین «رجال» - که براى تفخیم مى باشد - استفاده شده است و این که هیچ داد و ستدى از یاد خدا بازدارنده نیست، از نکره در سیاق نفى - که مفید عموم مى باشد - به دست آمده است.

۳ - منازل رفعت یافته به اذن خداوند، تنها شایسته مردان تسبیح گویى است که اشتغال به امور دنیا، هیچ گاه آنان را از رابطه با خدا، بازنمى دارد. (فى بیوت أذن اللّه أن ترفع ... رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه و إقام الصلوة) برداشت یاد شده، بر این اساس است که «فى بیوت» متعلق به «یسبح» و ظرف براى «رجال» باشد; یعنى، خانه هایى که در آن مردمانى وجود دارند که... .

۴ - به اذن خدا خانه مردمان تسبیح گو، ذاکر، بر پا دارنده نماز و پرداخت کننده زکات، داراى مجد و عظمت است. (فى بیوت أذن اللّه أن ترفع و یذکر فیها اسمه یسبّح له فیها ... رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه و إقام الصلوة و إیتاء الزکوة)

۵ - مردمان تسبیح گو، ذاکر، بر پا دارنده نماز و پرداخت کننده زکات، از هدایت خاص خداوند به نور خویش برخورداراند. (یهدى اللّه لنوره من یشاء ... فى بیوت أذن اللّه ... یسبّح له فیها ... رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه و إقام الصلوة و إیتاء الزکوة)

۶ - تسبیح و ذکر دایم خدا، بر پایى نماز و پرداخت زکات، داراى جایگاهى ویژه و ارزشمند در بین سایر اعمال و موجب بلند پایگى مقام و تکامل معنوى انسان (یسبّح له فیها ... رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه و إقام الصلوة و إیتاء الزکوة) خداوند، در توصیف مردمان الهى و والا مقام تنها سه صفت را مطرح ساخته است: ۱- ذکر خدا، ۲- برپاداشتن نماز، ۳- پرداخت زکات. ذکر سه عمل یاد شده از میان صدها عمل نیک دیگر، حاکى از ارزش ویژه آنها و نیز تأثیر آنها در تکامل معنوى انسان است.

۷ - تجارت و داد و ستد اقتصادى، زمینه اى بس خطرناک براى غفلت از یاد خدا و انجام تکالیف الهى (رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه و إقام الصلوة و إیتاء الزکوة)

۸ - مردان الهى، على رغم تلاش براى برآوردن نیازهاى اقتصادى خویش، هرگز از یاد خدا و انجام تکالیف فردى (نماز) و اجتماعى (زکات) غافل نمى شوند. (رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه و إقام الصلوة و إیتاء الزکوة)

۹ - تلاش اقتصادى و داد و ستدِ بازدارنده آدمى از یاد خدا، پوچ و بى ارزش است. (رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه) «تلهیهم» از ماده «لهو» به معناى کار بیهوده و پوچ است. آمدن این واژه به جاى واژه «منع» و «غفلت»، گویاى این حقیقت است که: تجارت و داد و ستدى که انسان را از یاد خدا باز دارد، کارى بیهوده و بى ارزش است.

۱۰ - خدا محورى در زندگى، اصلى است که هیچ گونه تلاش مادى و اقتصادى، نباید آن را تحت الشعاع قرار دهد. (رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه و إقام الصلوة و إیتاء الزکوة یخافون یومًا تتقلّب فیه القلوب و الأبصر)

۱۱ - تلاش براى تأمین توشه و سعادت اخروى، همراه با تأمین زندگى دنیایى، از ویژگى مردان الهى است. (رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه ... یخافون یومًا تتقلّب فیه القلوب و الأبصر)

۱۲ - در میان مسلمانان صدراسلام، افرادى بودند که اشتغال به امور دنیا، هیچ گاه آنان را از یاد خدا و انجام وظایف فردى و اجتماعى خویش، غافل نمى ساخت. (رجال لاتلهیهم تجرة و لابیع عن ذکر اللّه) برداشت یاد شده بر این اساس است که آیه شریفه، هر چند در توصیف مردان خداجویى است که دنیا آنان را از یاد خدا غافل نمى سازد; ولى از وجود چنین افرادى در میان مسلمانان صدراسلام نیز حکایت مى کند.

۱۳ - قیامت، روز زیر و رو شدن و تب و تاب دلها و دیده ها است. (یومًا تتقلّب فیه القلوب و الأبصر)

۱۴ - قیامت، داراى صحنه هایى هراس آور و هولناک (یخافون یومًا تتقلّب فیه القلوب و الأبصر)

۱۵ - مردان الهى، همواره از قیامت ترسان اند. (رجال ... یخافون یومًا تتقلّب فیه القلوب و الأبصر)

۱۶ - توجه و اعتقاد به صحنه هاى دشوار و سخت قیامت، مقتضى ترس از آن روز است. (یخافون یومًا تتقلّب فیه القلوب و الأبصر)

۱۷ - «عن أبى عبداللّه(ع) فى قول اللّه عزّوجلّ «رجال لاتلهیهم تجارة و لابیع عن ذکر اللّه» قال: کانوا اصحاب تجارة فإذا حضرت الصلاة ترکوا التجارة و انطلقوا إلى الصلاة...; از امام صادق(ع) درباره قول خداى - عزّوجل - «رجال لاتلهیهم تجارة و لابیع عن ذکر اللّه» روایت شده است که فرمود: [آن مردان] تاجرانى بودند که به هنگام نماز، تجارت را رها کرده و به سوى نماز مى شتافتند...». ۱- من لایحضره الفقیه، ج ۳- ، ص ۱۱۹، ح ۴، ب ۶۱; نورالثقلین، ج ۳، ص ۶۱۰، ح ۱- ۹۳.

موضوعات مرتبط

• ارزشها ۶:
• اولیاءالله : آخرت طلبى اولیاءالله ۱۱; تداوم ذکر اولیاءالله ۸; تداوم زکات اولیاءالله ۲; تداوم نماز اولیاءالله ۲; ترس اولیاءالله ۱، ۱۵; تلاش اولیاءالله ۱۱; ذاکریت اولیاءالله ۱، ۲; زکات اولیاءالله ۱ ;زندگى دنیوى اولیاءالله ۱۱; سعادت طلبى اولیاءالله ۱۱; عمل به تکلیف اولیاءالله ۸; فضایل اولیاءالله ۲; نماز اولیاءالله ۱; ویژگیهاى اولیاءالله ۱۱; ویژگیهاى تجارت اولیاءالله ۱، ۲
• تاجران: فضایل تاجران نمازگزار ۱۷
• تجارت: آثار تجارت ۷; تجارت بى ارزش ۹
• ترس: از قیامت ۱، ۱۵; زمینه ترس از قیامت ۱۶
• تسبیح: فضیلت تسبیح خدا ۶
• تسبیح گویان: رفعت خانه تسبیح گویان خدا ۳، ۴; فضایل تسبیح گویان خدا ۳; هدایت تسبیح گویان خدا ۵
• تکامل: عوامل تکامل ۶
• تکلیف: زمینه ترک عمل به تکلیف ۷
• خدا: هدایت به نور خدا ۵
• ذاکران خدا: رفعت خانه ذاکران خدا ۳، ۴; فضایل ذاکران خدا ۳
• ذکر: آثار ذکر اهوال قیامت ۱۶; اهمیت ذکر خدا ۹، ۱۰; فضیلت ذکر خدا ۶
• زکات : رفعت خانه مؤدیان زکات ۴; فضیلت زکات ۶; هدایت مؤدیان زکات ۵
• عقیده: آثار عقیده به اهوال قیامت ۱۶
• عمل: پسندیده ۶
• غفلت: زمینه غفلت از خدا ۷
• قیامت: اهوال قیامت ۱۴; دگرگونى چشمها در قیامت ۱۳; دگرگونى قلبها در قیامت ۱۳; ویژگیهاى قیامت ۱۳، ۱۴
• مسلمانان: ذاکریت مسلمانان صدراسلام ۱۲; مسؤولیت اجتماعى مسلمانان صدراسلام ۱۲; مسؤولیت پذیرى مسلمانان صدراسلام ۱۲
• مهتدین ۵:
• نماز : فضیلت برپایى نماز ۶
• نمازگزاران: رفعت خانه نمازگزاران ۴; هدایت نمازگزاران ۵