لقمان ٢٨
ترجمه
| لقمان ٢٧ | آیه ٢٨ | لقمان ٢٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«خَلْقُکُمْ»: آفریدن شما در ابتداء جهان. «بَعْثُکُمْ»: زنده گرداندن شما پس از مرگ در انتهای جهان. «کَنَفْسٍ وَاحِدَةٍ»: آفرینش یک انسان و زنده گرداندن او، با آفرینش همه انسانها و زنده گرداندن ایشان هیچ تفاوتی ندارد، و اصلاً مفاهیمی همچون «سخت» و «آسان» و «کوچک» و «بزرگ» در برابر قدرت بی‌انتهاء خدا معنی ندارد.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَيْئاً... (۰) وَ مَا أَمْرُنَا إِلاَّ وَاحِدَةٌ... (۲)
وَ هُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ... (۲) لِيَجْزِيَ اللَّهُ کُلَ نَفْسٍ مَا... (۱) إِنَّمَا قَوْلُنَا لِشَيْ‌ءٍ إِذَا... (۰) وَ لِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَ... (۱) وَ إِنْ تَجْهَرْ بِالْقَوْلِ... (۰) وَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ آلِهَةً لاَ... (۳) فَإِنَّمَا هِيَ زَجْرَةٌ وَاحِدَةٌ (۱) فَإِذَا هُمْ بِالسَّاهِرَةِ (۰) الْيَوْمَ تُجْزَى کُلُ نَفْسٍ بِمَا... (۱) يَوْمَ تَشَقَّقُ الْأَرْضُ عَنْهُمْ... (۰) مَثَلُهُمْ کَمَثَلِ الَّذِي... (۱)
تفسیر
- آيات ۲۰ - ۳۴، سوره لقمان
- معناى اينكه فرمود: ((سخر لكم ما فى السموات و ما فى الارض ))
- نكوهش از مجادله بدون علم و از روى تقليد درباره خدا
- احتجاج بر وحدانيت خداى تعالى در الوهيت و ربوبيت ، از طريق انحصار ملك حقيقى در او، وغنى و حميد على الاطلاق بودنش جل و علا
- افاده كثرت و وستعت خلق و تدبير خداى تعالى
- بيان امكان معاد در برابر استبعاد مشركين
- اعتراض به آينه شريفه و پاسخ به آن
- استشهاد براى علم خدا به اعمال بندگان به تدبير جارى در نظام شب و روز
- معناى ((حق )) بودن خداى تعالى و ((على )) و ((كبير)) بودن او عزاسمه
- معناى جمله : ((و لا يغرنكم بالله الغرور))
- بيان اينكه خداوند عالم به هر كوچك و بزرگ است
- بحث روايتى
- وصف دنيا از زبان اميرالمؤ منين (عليه السلام ) در جواب مردى كه از دنيا بدگويى مىكرد
- چند روايت در مورد انحصار علم به چند چيز در خداى تعالى درذيل آيه : ((ان الله عنده علم الساعة و...))
نکات آیه
۱ - آفرینش نخستین انسان ها و زنده کردن مجدد آنان پس از مرگ، براى خداوند همانند آفریدن یک تَن است. (ما خلقکم و لابعثکم إلاّ کنفس وحدة)
۲ - براى خدا، آفریدن افراد زیاد، با آفریدن یک تن، تفاوتى ندارد. (ما خلقکم و لابعثکم إلاّ کنفس وحدة) «إلاّ کنفس واحدة» مى تواند قرینه باشد بر این که مراد از خلق و بعث در «ما خلقکم و لابعثکم» خلق و بعث جمعى است و در این صورت آیه، نکته یاد شده را مى رساند.
۳ - فاصله افتادن میان خلقت نخستین انسان و زنده کردن مجدد او پس از مرگ، تأثیرى در آن خلقت ندارد. (ما خلقکم و لابعثکم إلاّ کنفس وحدة) چنان چه مفسران گفته اند، مشرکان با تعجب سؤال مى کردند که «چگونه امکان دارد که انسانى پس از سال ها مردن، مجدداً زنده شود؟». آیه در صدد پاسخ به آن پرسش است و تشریح مى کند که خلقت نخستین و دوباره، همانند آفریدن یک تن است و فاصله ایجاد شده، تأثیرى ندارد.
۴ - انسان ها، پس از مرگ، از جانب خداوند مجدداً زنده خواهند شد. (ما خلقکم و لابعثکم إلاّ کنفس وحدة)
۵ - انبوهى شمار انسان ها، فراهم آورنده زمینه تشکیک در معاد است. (ما خلقکم و لابعثکم إلاّ کنفس وحدة) به قرینه این که فرموده است، خلقت نخستین شما و خلق مجددتان، براى خداوند همانند خلق یک نفر است، مى توان استفاده کرد که چه بسا تشکیک در معاد، مربوط به فراوانى انسان ها و در هم آمیختگى آنها پس از مرگ باشد.
۶ - خداوند، «سمیع» (بسیار شنوا) و «بصیر» (بسیار بینا) است. (إنّ اللّه سمیع بصیر)
۷ - پاسخگویى خداوند به شبهه ایجاد شده در ذهن افراد درباره معاد و تجدید حیات انسان ها پس از مرگ، بر اساس آگاهى او است. (ما خلقکم و لابعثکم إلاّ کنفس وحدة إنّ اللّه سمیع بصیر) ذکر «إنّ اللّه سمیع...» در پایان آیه، به جاى اعلام قدرت مندى خداوند، مى تواند این نکته را برساند که چون خداوند، از شبهه ایجاد شده در ذهن ها خبر داشته، اقدام به پاسخگویى کرده است.
۸ - شنوایى و بینایى خداوند، پشتوانه کیفر و پاداش آدمیان پس از رستاخیر است. (ما خلقکم و لابعثکم إلاّ کنفس وحدة إنّ اللّه سمیع بصیر) احتمال دارد ذکر «إنّ اللّه سمیع بصیر» پس از بیان قدرت خداوند بر بازآفرینى انسان ها پس از مرگ، به این جهت باشد که بازآفرینى، براى حساب رسى اَعمال است و پشتوانه آن هم، آگاهى خداوند از اَعمال انسان ها است.
۹ - دلیل این که خداوند، در قیامت، مردم را از اَعمال دنیویشان خبر مى هد، آگاهى او است. (فننبّئهم بما عملوا ... إنّ اللّه سمیع بصیر)
موضوعات مرتبط
- اسماء و صفات: بصیر ۶; سمیع ۶
- انسان: حشر انسان ۱; خلقت ابتدایى انسان ها ۱، ۳; کثرت انسان ها ۵; معاد انسان ها ۳، ۴، ۷
- تشبیهات قرآن: تشبیه خلقت انسان ۱; تشبیه معاد ۱
- خدا: افعال خدا ۴; بینایى خدا ۸; پاداشهاى خدا ۸; خالقیت خدا ۲، ۳; شنوایى خدا ۸; علم خدا ۷، ۹; قدرت خدا ۱، ۲; کیفرهاى خدا ۸
- قرآن: تشبیهات قرآن ۱
- قیامت: علم به عمل در قیامت ۹
- معاد: پاسخ به شبهات معاد ۷; زمینه استبعاد معاد ۵; سهولت معاد ۱; منشأ معاد ۴
