الواقعة ١٨
ترجمه
| الواقعة ١٧ | آیه ١٨ | الواقعة ١٩ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَکْوَابٍ»: جمع کُوب، قَدح. لیوان (نگا: زخرف / ). «أَبَارِیقَ»: جمع إبریق، کوزه دارای دسته و لوله. «کَأْسٍ»: جام. در اینجا باده مراد است (نگا: صافات / ). «مَعِینٍ»: روان. جاری. مراد رودبار خمر است (نگا: محمد / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
مُتَّکِئِينَ فِيهَا يَدْعُونَ فِيهَا... (۰)
وَ يَطُوفُ عَلَيْهِمْ غِلْمَانٌ... (۰) لاَ فِيهَا غَوْلٌ وَ لاَ هُمْ عَنْهَا... (۰)
تفسیر
- آيات ۱۱ - ۵۶، سوره واقعه
- موارد استعمال كلمه ((قرب )) و معناى تقرب به خدا و اينكه مقربون بلند مرتبه ترينطبقات اهل سعادتند
- مراد از اولين و آخرين در آيه : ((ثلة من الاولين وقليل من الاخرين )) و وصف نعمتهاى بهشتى مقربان از ايشان
- وصف نعم بهشتى اصحاب اليمين
- دسته سوم (اصحاب الشمال ) و بيان وصعيت آنها در قيامت
- مقصود از ((اتراف )) در تعليل استقرار اصحابشمال در عذاب به اينكه آنان مترف بودند
- اقوال مختلف درباره مقصود از ((حنث عظيم )) كه اصحابشمال بر آن اصرار مى ورزيدند
- پاسخ خداوند به استبعاد معاد مشركين و بيانحال و وضعشان در قيامت
- توضيحى راجع به روايتى كه بر نسخ آيه : ((ثلة من الاولين وقليل من الاخرين )) با آيه : ((ثلة من الاولين و ثلة من الاخرين )) دلالت دارد
- رواياتى در ذيل آيات مربوط به بهشت و نعمت هاى بهشتى
تفسیر نور (محسن قرائتی)
يَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدانٌ مُخَلَّدُونَ «17» بِأَكْوابٍ وَ أَبارِيقَ وَ كَأْسٍ مِنْ مَعِينٍ «18» لا يُصَدَّعُونَ عَنْها وَ لا يُنْزِفُونَ «19»
بر گردشان پسرانى هميشه نوجوان به خدمت مى‌گردند. با جامها و آبريزها و ظرف‌هايى از (شراب و نوشيدنى‌هاى گورا و) روان (پذيرايى مى‌نمايند). از آن نوشيدنى‌ها نه سردرد مى‌گيرند و نه مست مى‌شوند.
تفسير نور(10جلدى)، ج9، ص: 422
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
بِأَكْوابٍ وَ أَبارِيقَ وَ كَأْسٍ مِنْ مَعِينٍ «18»
بهر تقدير اين ولدان طواف كنند بر اهل بهشت، بِأَكْوابٍ وَ أَبارِيقَ: به كوزه‌هاى بى‌دسته و لوله «تنگ» و ابريق‌هاى با دسته و لوله، وَ كَأْسٍ مِنْ مَعِينٍ: و جامها از شراب زلال پاك مانند آب صاف كه از زير عرش نابع شود و بروى زمين جارى گردد.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
يَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدانٌ مُخَلَّدُونَ «17» بِأَكْوابٍ وَ أَبارِيقَ وَ كَأْسٍ مِنْ مَعِينٍ «18» لا يُصَدَّعُونَ عَنْها وَ لا يُنْزِفُونَ «19» وَ فاكِهَةٍ مِمَّا يَتَخَيَّرُونَ «20» وَ لَحْمِ طَيْرٍ مِمَّا يَشْتَهُونَ «21»
وَ حُورٌ عِينٌ «22» كَأَمْثالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَكْنُونِ «23» جَزاءً بِما كانُوا يَعْمَلُونَ «24» لا يَسْمَعُونَ فِيها لَغْواً وَ لا تَأْثِيماً «25» إِلاَّ قِيلاً سَلاماً سَلاماً «26»
ترجمه
ميگردند گرد ايشان كودكانى كه هميشه بحال خوبى باقى هستند
با قدحها و تنگهاى بلور دسته‌دار و جامى از شراب ناب
نه سر درد ميگيرند از آن و نه مست ميشوند
و ميوه از آنچه اختيار نمايند
و گوشت پرنده از آنچه ميل كنند
و زنانى سفيد پوست سياه چشم
چون مرواريد در صدف پنهان
بجهت پاداش در مقابل آنچه ميكردند
نميشنوند در آن سخن بيهوده و نه نسبت بگناهى را
مگر گفتار سلام سلام را.
جلد 5 صفحه 128
تفسير
مقرّبان درگاه الهى كه در آيات سابقه شروع به بيان احوالشان شد پيشخدمت‌هائى دارند كه براى انجام اوامر ايشان حاضر و در اطراف تختهاى مرصع آنان در گردشند و مستفاد از بعضى روايات آنست كه آنها اطفالى هستند از اهل دنيا كه ثواب و گناهى نداشتند و خداوند در بهشت آنها را خدمتگزاران مقرّبان درگاه فرموده براى آنكه خدمت آنها گواراتر است و آنها هميشه بحال طراوت و تازگى باقى ميباشند و قمّى ره مخلّدون را بمسوّرون تفسير فرموده يعنى داراى سوار و دست‌بند و در روايت نبوى باطفال مشركين مخصوص شده‌اند و بعضى آنها را غلمان بهشتى دانسته‌اند و در هر حال اينها با ظرفهائى از قبيل قدحها و تنگهاى دسته‌دار برّاق و جامها نوشابه و شراب طهور بهشتى را كه نه خمار و دردسر ميآورد و نه مستى و زوال عقل سقايت مينمايند براى ايشان و هر نوع ميوه‌ئى را كه خواسته باشند و هر قسم كباب جوجه و مرغى را كه مايل باشند فورا در دسترسشان قرار ميدهند و حاضر ميكنند نزدشان در قدحها و در آنجا براى ايشان زنان سفيد پوست دست نخورده آهوى چشمانى هستند كه در لطافت و صفاء و بكارت و بهاء مانند مرواريدهاى تازه از صدف بيرون آمده‌اند و بالاتر از همه آنكه تمام اينها را مستحقند كه بايشان داده شوند بپاداش اعمال صالحه و براى تحصيل علم و معرفتى كه در دنيا نموده‌اند و آنجا صحبت لغو و بيهوده و چرند و بى‌اساس بهيچ وجه وجود ندارد كه كسى بزند يا بشنود و همچنين دروغ و غيبت و فحش و افترا و تهمت آنجا نيست آنجا فقط سلام و تعارف و تحيّت و خير مقدم و مباركباد بسلامتى و دوام نعمت رواج است كه با يكديگر معمول ميدارند و كلمه سلاما مفعول قيلا يا بدل يا صفت آنست و تكرار آن براى اشاره بافشاء سلام و كثرت وقوع آن در خارج است.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
عَلي سُرُرٍ مَوضُونَةٍ «15» مُتَّكِئِين‌َ عَلَيها مُتَقابِلِين‌َ «16» يَطُوفُ عَلَيهِم وِلدان‌ٌ مُخَلَّدُونَ «17» بِأَكواب‌ٍ وَ أَبارِيقَ وَ كَأس‌ٍ مِن مَعِينٍ «18» لا يُصَدَّعُونَ عَنها وَ لا يُنزِفُون‌َ «19»
بر سريرهايي منظم و مرتب تكيه ميدهند چنانچه سلاطين بر تخت سلطنت تكيه ميدهند چون اينکه سابقين که انبياء و اوصياء انبياء هستند سلاطين اهل بهشت هستند زيرا اهل بهشت كساني هستند که متابعت اينها را كرده‌اند و در تحت فرمان آنها بودند.
جلد 16 - صفحه 396
مُتَقابِلِين‌َ که با هم محشور هستند و مقابل يكديگر تكيه داده‌اند آنها هم به درجات مختلفه چنانچه مي‌فرمايد: تِلك‌َ الرُّسُل‌ُ فَضَّلنا بَعضَهُم عَلي بَعض‌ٍ بقره آيه 254.
يَطُوفُ عَلَيهِم وِلدان‌ٌ مُخَلَّدُونَ غلمان‌هاي بهشت در حضور آنها خدمتگزار هستند و در تحت اوامر و فرمانهاي آنها رفت و آمد دارند.
بِأَكواب‌ٍ وَ أَبارِيقَ وَ كَأس‌ٍ مِن مَعِينٍ اكواب قدح‌هاي سرباز اباريق تنگ‌هاي شربت كأس ليوان معين يكي از اقسام مشروبات بهشت لا يُصَدَّعُونَ عَنها شرابيست هيچگونه صداع و كسالت و مرض و ضعفي ندارد.
وَ لا يُنزِفُون‌َ مستي و بي‌هوشي و ذهاب عقل ندارد مثل شراب دنيا نيست که هم توليد مرض مي‌كند و هم عقل را زايل مي‌كند.
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 18)- این نوجوانان زیبا «با قدحها و کوزه‌ها و جامهای (پر از شراب طهور که) از نهرهای جاری بهشتی» برداشته شده در اطراف آنها می‌گردند و آنان را سیراب می‌کنند (بِأَکْوابٍ وَ أَبارِیقَ وَ کَأْسٍ مِنْ مَعِینٍ).
نکات آیه
۱ - باده نوشى پیشتازان راه خدا (سابقون)، در مجالس انس شان در بهشت (متّکین علیها متقبلین ... بأکواب و أباریق و کأس من معین)
۲ - جوانکان خدمت گذار، باده گردانان مجالس انس پیشتازان (سابقون) در بهشت (یطوف علیهم ولدن ... بأکواب و أباریق و کأس من معین)
۳ - جام، آبریز و پیاله، ظروف باده بهشت (بأکواب و أباریق و کأس) «کوب» (مفرد «أکواب») به ظرفى که نه خرطوم دارد و نه دسته گفته مى شود. بهترین معادل فارسى آن ظاهراً جام است. «أبریق» (مفرد «أباریق» و به معناى آبریز) ظرفى است که هم دسته و هم خرطوم دارد و «کأس» پیاله اى است که از شراب پر شده باشد.
۴ - شراب بهشت، شرابى روان (ناب و خالص) (و کأس من معین) «معین» به معناى جارى است. احتمال مى رود توصیف شراب به روان بودن، براى بیان ناب و خالص بودن آن باشد.
موضوعات مرتبط
- بهشت: آبریزهاى بهشت ۳; جامهاى بهشت ۲، ۳; شراب بهشت ۱، ۲; ظروف بهشت ۳; کاسه هاى بهشت ۳; نقش خدمتکاران بهشت ۲; ویژگیهاى شراب بهشت ۴
- بهشتیان: بزم بهشتیان ۱، ۲
- پیشگامان: پیشگامان در بهشت ۱; خدمتکاران اخروى پیشگامان ۱
