مَعِين
«مَعین» از مادّه «معن» (بر وزن شأن) به معناى جریان آب است، بنابراین «ماء معین» به معناى آب جارى است. بعضى نیز آن را از مادّه «عین» یعنى آبى که ظاهر است و با چشم دیده مى شود دانسته اند. که در صورت اول، میم جزء کلمه است و بر وزن «فعیل» است و در صورت دوم، میم زائده است و بر وزن «مفعول» مى باشد (مانند مبیع).
بر این اساس یا «مَعِیْن» از مادّه «معن» (بر وزن صحن) به معناى جارى است، اشاره به این که: در آنجا چشمه هایى از شراب طهور در جریان است که هر لحظه پیمانه ها را از آن پر مى کنند و گرداگرد بهشتیان مى گردانند، چنان نیست که این شراب طهور پایان گیرد، و یا براى تهیه آن نیاز به زحمت و درد و رنجى باشد، یا کهنه و خراب و فاسد شود.
و یا از «عین» گرفته شده، و «میم» آن زائده است، و به معناى آبى است که، با چشم دیده مى شود، هر چند جارى نباشد. ولى، بیشتر مفسران آن را به همان معناى آب جارى تفسیر کرده اند.
ریشه کلمه
- عين (۶۵ بار)
قاموس قرآن
[ملك:30]. معن به معنى جارى شدن است «مَعَنَ الْماءُ مَعناً: سالَ» مَعين يعنى: جارى شونده. و «اَمْعَنَ بِحَقّى» يعنى: حق مرا برد. معنى آيه: بگو خبر دهيد اگر آب شما در زمين فرو رفت كدام كس به شما آب روان خواهد آورد. [صافات:45]. از آيه به نظر مىآيد كه شراب بهشتى در روى زمين جارى مىشود چنانكه در «كَأس» گذشت يعنى: كاسه شرابى كه از چشمه جارى شونده است بر آنها مىگردانند.
