يوسف ٤٩
ترجمه
| يوسف ٤٨ | آیه ٤٩ | يوسف ٥٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یُغَاثُ»: بارانده می‌شود. از واژه (غَیْث) به معنی باران. یاری و مدد می‌گردند. از مصدر (غَوْث) یا (إِغاثَه) به معنی کمک کردن و به فریاد رسیدن. «یَعْصِرُونَ»: میفشارند. شیره میوه‌ها و دانه‌های روغنی را می‌گیرند، که نشانه وفور نعمت و رحمت ایزد تعالی است.
تفسیر
- آيات ۵۷ - ۴۳، سوره يوسف
- توضيح مفردات و جملات آيه كريمه : ((و قال الملك ...)) كه رؤ ياى پادشاه مصر راحكايت مى كند
- معناى ((اصغاث )) و ((احكام ))
- مراد معبّرين كه به پادشاه مصر گفتند رؤ ياى تواضغاث احكام است و ما به تاءويل احكام عالم نيستيم
- دقائقى كه در آيه : ((يوسف ايّها الصديق ...)) وجود دارد
- توضيح و الفاظ مفاهيم آيات شريفه تعبير رؤ ياى ملك توسط يوسف (عليه السلام )
- گفتار بيضاوى و صاحب المنار درباره آيه تعبير خواب يوسف (ع )
- رد گفتار دو مفسر مزبور
- احضار و آزاد شدن يوسف (عليه السلام ) توسط ملك و پيغام يوسف (عليه السلام ) براىاو
- لطائفى كه در تعبيرات يوسف (ع ) به چشم مى خورد
- معلوم گرديدن بى گناهى يوسف (عليه السلام )
- هيچ خائنى در خود به نتيجه نمى رسد
- مفاد سخن يوسف (عليه السلام ) كه بعد از معلوم شدن بى گناهى اش گفت : ((و ما ابرىنفسى انّ
- سخن بعضى از مفسرين كه : ((ذلك ليعلم ...)) و ((و ما ابرى نفسى ...))
- عزت يافتن يوسف (عليه السلام ) به رحمت الهى ، بعد از آنكه براى ذلت او اسباب چينى كردند
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات مربوط به رؤ ياى ملك مصر و تعبير آن به وسيله يوسف و اثبات بى گناهى آن حضرت و عزت يافتن او)
- دو روايت نبوى درباره يوسف (ع ) از طرق اهل سنت واشكال آندو
- رواياتى در ذيل (ذلك ليعلم انى لم اخنه بالغيب )
- مؤ لف : اين معنا در روايات متعددى قريب بهم نقل شده ، از آن جمله روايت ابن عباس است كه وقتى يوسف اين
- روايتى از امام رضا (ع ) درباره جمع آورى آذوقه در هفت سال و تدبير مملكت توسط يوسف (ع )
- رواياتى در ذيل ((اجعلنى على خزائن الارض ...))
نکات آیه
۱- یوسف(ع) فرا رسیدن سالى پر باران و سرشار از نعمت را در پى سپرى شدن هفت سال قحطى ، به مردم و حکومت مصر بشارت داد. (ثم یأتى من بعد ذلک عام فیه یغاث الناس) فعل «یغاث» ممکن است از غیث (باران) مشتق شده و محتمل است از غوث (یارى کردن) گرفته شده باشد. در صورت اول «یغاث الناس» ; یعنى، بر مردم باران نازل مى شود و در صورت دوم ; یعنى، مردم یارى مى شوند. بر هر مبنا بشارت به پایان قحطى و شروع آبادانى است.
۲- خواب پادشاه، گویاى آمدن سالى پر برکت پس از سالهاى قحطى (أفتنا ... ثم یأتى من بعد ذلک عام فیه یغاث الناس) یوسف(ع) از آن جایى که گاوهاى لاغر در رؤیاى پادشاه هفت رأس بودند ، دریافت که پس از گذشت هفت سال ، قحطى پایان مى پذیرد و پایان پذیرفتن قحطى به این است که باران فرو ریزد ، گیاهان رشد کند و میوه جات فراوان گردد.
۳- روى آورى مصریان به افشره گرفتن از محصولات خویش بر اثر فراوانى آنها ، در نخستین سال پس از سالهاى قحطى (ثم یأتى ... و فیه یعصرون) «عصر» به معناى آب گرفتن از چیزى مانند: میوه ، لباس تر و ... است. مفعول «یعصرون» - به قرینه سیاق - محصولات کشاورزى همانند میوه جات مى باشد.
۴- مسؤولیت حاکمان مصر در نظارت بر تولید ، توزیع و مصرف غلات ، محدود به دوران چهارده ساله آبادانى و خشکسالى بود. (ثم یأتى من بعد ذلک عام فیه یغاث الناس و فیه یعصرون) استفاده نکته فوق از تغییر سیاقى است که در سخنان یوسف(ع) مشاهده مى شود. او دستورالعملهاى دوران چهارده ساله را با فعلهاى مخاطب «تزرعون»و «فذروه» بیان داشت ; ولى در بیان چگونگى سال پانزدهم و پایان بحران فعلهاى «یغاث» و «یعصرون» به کار برد. از مقابله این دو سیاق معلوم مى شود، مخاطبان «تزرعون» و ... حکومت مصر بود که باید عهده دار تولید و توزیع مى شد و در سال پانزدهم خود مردم بدون دخالت و نظارت سیستم حکومت، به کار تولید و مصرف مى پرداختند.
۵- رؤیاها ، مى تواند نمایانگر و بازگو کننده رخدادهاى آینده باشد. (یوسف أیّها الصدیق أفتنا ... قال تزرعون ... ثم یأتى من بعد ذلک عام)
۶- رؤیاها مى تواند دربردارنده الهامات و رموزى راهگشا براى انسانها باشد. (یوسف أیّها الصدیق أفتنا ... قال تزرعون ... ثم یأتى من بعد ذلک)
۷- دانش تعبیر رؤیا ، دانشى راهگشا به حوادث آینده و کارآمد براى پیشگیرى از ناگواریها (قال تزرعون ... عام فیه یغاث الناس)
موضوعات مرتبط
- بشارت: بشارت نعمت ۱
- پادشاه مصر: تعبیر رؤیاى پادشاه مصر ۱; رؤیاى پادشاه مصر ۲
- خواب: الهام در خواب ۶
- دانش: اهمیت دانش تعبیر رؤیا ۷
- رؤیا: پیش بینى در تعبیر رؤیا ۷; رؤیا و حوادث آینده ۵، ۶; نقش رؤیا ۵، ۶; رؤیاى صادق ۵، ۶
- مصر باستان: تاریخ مصر باستان ۱، ۳، ۴; مدت بحران اقتصادى در مصر باستان ۴
- مصریان باستان: بشارت به مصریان باستان ۱; مصریان باستان پس از قحطى ۳
- یوسف(ع): بشارتهاى یوسف(ع) ۱; قصه یوسف(ع) ۱، ۲، ۴
