هود ١١

إِلاَّ الَّذِينَ‌ صَبَرُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ‌ أُولٰئِکَ‌ لَهُمْ‌ مَغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ کَبِيرٌ

ترجمه

مگر آنها که (در سایه ایمان راستین،) صبر و استقامت ورزیدند و کارهای شایسته انجام دادند؛ که برای آنها، آمرزش و اجر بزرگی است!

|مگر كسانى كه شكيبايى كردند و كارهاى شايسته انجام دادند كه آنان را آمرزش و پاداشى بزرگ است

مگر كسانى كه شكيبايى ورزيده و كارهاى شايسته كرده‌اند [كه‌] براى آنان آمرزش و پاداشى بزرگ خواهد بود.

مگر آنان که دارای ملکه صبر و عمل صالحند که بر آنها آمرزش حق و اجری بزرگ است.

مگر کسانی که [در خوشی ها و آسیب ها] شکیبایی ورزیدند و کارهای شایسته انجام دادند، اینانند که برای آنان آمرزش و پاداشی بزرگ است.

مگر كسانى كه شكيبايى ورزيدند و كارهاى نيكو كردند، كه آمرزش و مزد بزرگ از آن آنهاست.

مگر کسانی که شکیبایی‌ورزیده و کارهای شایسته کرده‌اند که اینان از آمرزش و پاداشی بزرگ برخوردارند

مگر آنان كه شكيبايى ورزيدند و كارهاى نيك و شايسته كردند، كه آنان را آمرزش و مزدى بزرگ است.

مگر کسانی که (به هنگام شدائد) شکیبائی کنند، و (در وقت خوشی و ناخوشی و ثروتمندی و مستمندی) کارهای شایسته و بایسته انجام دهند، بیگمان آنان بخشایش (یزدان شامل گناهانشان می‌گردد) و پاداش بزرگی (در برابر اعمال صالحه) دارند.

مگر کسانی که شکیبایی ورزیده و کارهای شایسته(ی ایمان) کردند (که) برایشان پوشش و پاداشی بزرگ است.

مگر آنان که صبر کردند و عمل صالح نمودند که آنان را است آمرزش و پاداشی بزرگ‌

هود ١٠	آیه ١١	هود ١٢
سوره : سوره هود نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٢ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إلاَّ الَّذِینَ ...»: عیبهای مذکور را تنها کسانی ندارند که ...

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِلاَّ الَّذِينَ‌ آمَنُوا وَ عَمِلُوا... (۳)

وَ إِذَا مَسَ‌ الْإِنْسَانَ‌ الضُّرُّ... (۱) إِنَ‌ الْإِنْسَانَ‌ خُلِقَ‌ هَلُوعاً (۰) إِذَا مَسَّهُ‌ الشَّرُّ جَزُوعاً (۰) وَ إِذَا مَسَّهُ‌ الْخَيْرُ مَنُوعاً (۰) إِلاَّ الْمُصَلِّينَ‌ (۰) وَ الْعَصْرِ (۰) إِنَ‌ الْإِنْسَانَ‌ لَفِي‌ خُسْرٍ (۰) وَ إِذَا أَنْعَمْنَا عَلَى‌... (۰) وَ إِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ‌ رَحْمَةً... (۰)

تفسیر

• آيات ۱۶ - ۵، سوره هود
• پنهان شدن مشركين براى پرهيز از روبرو شدن با دعوت پيامبر (ص )
• خداوند متعال ضامن رزق همه جنبندگان است
• روزى دادن از افعال مختص خدا و حقى است كه برخورد واجب كرده است
• معناى ((سماء)) و مراد از ((سموات ))
• منظور از خلقت سموات و ارض در شش روز (هو الذى خلق السموات و الارض ستة ايام )
• معناى جمله : ((و كان عرشه على الماء))
• امورى كه در قرآن به عنوان هدف از خلقت ، از آنها ياد شده و از آن جمله است آزمايش وتميز نيكوكار از بدكار
• استنتاج وجود ملائكه قبل از خلقت آسمانها و زمين ، از جمله : ((و كان عرشه على الماء)) وبررسى و رد اساس و مبناى اين نظر
• جهات حسن و مصلحت بر اراده و افعال ما حاكم است و خداوندجل شاءنه تحت تاءثير و حكومت آن جهات و هيچ چيز ديگر نيست
• مراد از كفار از اينكه مساءله معاد و بعث بعد از مرگ سحر خواندند
• مقصود از كلمه امت در آيه : ((و لئن اخرنا عنهم العذاب الى امة معدودة )) و وجوهى كه درمعناى آن گرفته شده است
• هر نعمتى كه خدا اعطا مى كند، رحمتى از او است و بشر طلبكار آن نبوده تا با گرفتن آننوميد شده ، كفران بورزد
• عذابى كه كفار آنرا مسخره مى كردند آنان را فرا خواهد گرفت
• هر نعمتى كه كه خدا عطا مى كند، رحمتى از اوست و بشر طلبكار آن نبوده تا با گرفتنآن نوميد شده ، كفران بورزد
• انسان تنگ نظر و كوته بين است ، در شدت و بلا، نوميد و كفور و در نعمت و رفاه ،سرمست و بالنده است . جز صابران نيكوكردار...
• صبر و عمل صالح انسان را از آن دو طبيعت مذموم مى رهانند، و صبر وعمل صالح منفك از ايمان نيستند
• توضيح درباره خطاب به رسول خدا (ص ) در: ((فعلك تارك بعض ما يوحى اليك...)) و معنايى كه از اين خطاب فهميده مى شود
• مثالى براى فهم وجه خطاب مذكور و اينكه در آن خطاب بطور جدىاحتمال ترك ابلاغ ، داده نشده
• چون و چراى كفار درباره نزول قرآن و جواب خداى تعالى به آنان
• اگر مى پنداريد قرآن افتراء بسته بر خدا است ، شما نيز از عهده اين افتراء برآييد!
• شرحى در مورد اينكه تحدى و مبارزه طلبى قرآن ، همه جانبه است و علاوه بر فصاحت وبلاغت شامل معانى و معارف قرآن نيز هست
• سه وجه در بطلان قول مذكور
• بررسى پاسخ ‌هايى كه به اشكال مربوط به اينكه چرا در آغاز، به يك سوره و سپسبه ده سوره تحدى شده است ، داده اند
• پاسخ مفسرى كه سوره مورد بحث در تحدى را منحصر به سوره هاى طولانى مى داند.
• پاسخ ما به اشكال مربوط به اختلاف در پيشنهادهاى قرآن در مواردى كه تحدى و مبارزهطلبى كرده است
• مقصود از بلاغت قرآن ، بلاغت مصطلح بين علماء بلاغت و ادب نيست
• اختلاف در موارد تحدى ، به اختلاف در اغراض و خصوصيات آن موارد برمى گردد
• عدد ده در: ((فاءتوا بعشر سور مثله )) خصوصيتى ندارد و دلالت بر كثرت و تعدد دارد
• طرح اين اشكال كه صرف ناتوانى بشر در آوردنمثل قرآن ، دليل بر آن نمى شود كه قرآن از ناحيه خدا است . و پاسخ بدان
• با عجز خود و اسبابى كه بدان معتقديد، از آوردنمثل قرآن ، راهى جز يقين به الهى بودن قرآن نمى ماند
• معناى اينكه : ((قرآن به علم خدا نازل شده )) و وجوهى كه در اين باره گفته شده است
• بيان اينكه خطاب در جمله : فهل انتم مسلمون )) متوجه مشركين است و رد سخنان ديگرى كهدر اين باره گفته شده است
• مراد از توفيه اعمال(اعمال آنان را به آنان برمى گردانيم ) و بيان اينكه نتيجهعمل تابع اسباب و عوامل پديد آورنده عمل است
• بحث روايتى
• (شامل رواياتى در ذيل آيات گذشته )
• رواياتى در مورد رزاق بودن خداى تعالى و تقدير روزى براى همه
• دو روايت از امام باقر و امام صادق (عليهما السلام )، مربوط به طلب روزىحلال از راه كار و تلاش
• چند روايت درباره خلقت آسمانها و زمين و جمله : ((و كان عرشه على الماء))
• رواياتى در ذيل جمله : ((ليبلوكم ايكم احسن عملا)) و بيان مراد از نيكوكارتر بودن .
• دو روايت درباره اينكه مراد از ((امت معدوده )) در آيه شريفه ، امام زمان (ع ) و اصحاباويند
• روايتى در مورد تقسيم امت محمد (ص ) در روز قيامت به سه دسته و حبطاعمال دو د دو دسته از آنان

• آيه ۸ - ۱۱
• آيه و ترجمه
• تفسير :
• نكته ها :
• امت معدوده و ياران مهدى (عليه السلام )
• چهار پديده كوتاه فكرى
• ميزان كم ظرفيتى
• نعمتها همه موهبت است
• اعمال نيك دو اثر دارد

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- صبر پیشگانِ داراى اعمال صالح به هنگام زوال نعمت و روى آورى فقر و تنگدستى، از رحمت خدامأیوس نمى گردند و به تدبیر او در هستى کافر نمى شوند. (إنّه لیئوس کفور ... إلاّ الذین صبروا و عملوا الصلحت)

۲- صابرانِ داراى اعمال صالح ، همواره و در هر حال خداوند را فراموش نکرده و به درگاه او شاکرند. (لئن أذقنا الإنسن منا رحمة ... إنّه لیئوس کفور. إلاّ الذین صبروا) در برداشت فوق ، این احتمال منظور شده است که «کفور» از کفران (ناسپاسى) باشد.

۳- صابرانِ داراى اعمال صالح ، به هنگام رفاه و آسایش و برخوردارى از موهبتهاى دنیا ، هرگز تکبر نکرده و فخرفروشى و شادمانى نمى کنند. (إنّه لفرح فخور. إلاّ الذین صبروا و عملوا الصلحت)

۴- ضرورت صبر و شکیبایى ، به هنگام روى آوردن مشکلات و ناملایمات و نیز به گاه رفاه و آسایش (لئن أذقنا الإنسن منا رحمة ... إلاّ الذین صبروا)

۵- ضرورت انجام کارهاى نیک ، به هنگام رفاه و آسایش و نیز در زمان گرفتار شدن به محنت و رنج (لئن أذقنا الإنسن منا رحمة ثم نزعنها منه إنّه لیئوس کفور ... إلاّ الذین صبروا و عملوا الصلحت)

۶- انجام کارهاى شایسته و پیشه ساختن صبر ، آدمى را از روحیه اى مقاوم بهره مند خواهد ساخت و از تزلزل روحى و روانى نجات خواهد داد. (إنّه لیئوس کفور ... إنّه لفرح فخور. إلاّ الذین صبروا و عملوا الصلحت) آیه نهم و دهم ، بیانگر این بود که: انسانها تحت تأثیر کمترین رفاه و محنت متزلزل شده و خود باخته مى شوند و آیه مورد بحث ، صابرانى را که اعمال شایسته انجام مى دهند ، از این خصلت استثنا کرده است.

۷- موفقیت در آزمونهاى الهى ، در گرو صبرپیشگى و انجام کارهاى شایسته است. (لیبلوکم أیّکم أحسن عملاً ... لئن أذقنا الإنسن ... إلاّ الذین صبروا و عملوا الصلحت)

۸- کارآیى صبر ، در گرو انجام اعمال صالح است. (إلاّ الذین صبروا و عملوا الصلحت)

۹- صبرپیشگان داراى اعمال صالح ، از مغفرت الهى بهره مند شده و گناهشان آمرزیده مى شود. (أُولئک لهم مغفرة)

۱۰- صابران داراى اعمال صالح ، از پاداش بزرگ الهى (بهشت) برخوردار خواهند شد. (أُولئک لهم مغفرة و أجر کبیر) بنا به گفته گروهى از مفسران ، مراد از «أجرکبیر» بهشت و موهبتهاى اخروى است.

۱۱- دستیابى به پاداش بزرگ الهى (بهشت) در گرو بخشوده شدن گناهان است. (أُولئک لهم مغفرة و أجر کبیر) تقدیم ذکرى «مغفرت» بر «أجر کبیر» مى تواند اشاره به این باشد که: رسیدن به پاداش بزرگ الهى و ورود به بهشت ، در گرو آمرزش گناهان است.

موضوعات مرتبط

• آرامش: عوامل آرامش ۶
• آسایش: اهمیت صبر در آسایش ۴
• آمرزش: آثار آمرزش ۱۱; مشمولان آمرزش ۹
• استقامت: عوامل استقامت ۶
• اضطراب: عوامل نجات از اضطراب ۶
• امتحان: عوامل موفقیت در امتحان ۷
• بهشت: پاداش بهشت ۱۰; موجبات بهشت ۱۱
• بهشتیان: ۱۰
• پاداش: پاداش اخروى ۱۱; مراتب پاداش ۱۰، ۱۱; موجبات پاداش ۱۱
• تقویت روحیه: عوامل تقویت روحیه ۶
• خدا: امتحانهاى خدا ۷; پاداشهاى خدا ۱۰، ۱۱
• ذاکران: ۲
• رفاه: اهمیت صبر در رفاه ۴
• روانشناسى: ۶
• سختى: اهمیت صبر در سختى ۴
• شاکران: ۲
• صابران: آمرزش صابران ۹; امیدوارى صابران ۱; ایمان صابران ۱; پاداش اخروى صابران ۱۰; ذکر دائمى صابران ۲; شکرگزارى صابران ۲; صابران در فقر ۱; صابران و تفاخر ۳; صابران و تکبر ۳; صابران و سرور ۳; صابران هنگام آسایش ۳; صابران هنگام رفاه ۳; صابران هنگام سلب نعمت ۱; ویژگیهاى صابران ۱، ۲، ۳
• صالحان: آمرزش صالحان ۹; ایمان صالحان ۱; پاداش اخروى صالحان ۱۰; ذکردائمى صالحان ۲; شکرگزارى صالحان ۲; صالحان در فقر ۱; صالحان هنگام  آسایش ۳; صالحان هنگام رفاه ۳; صالحان هنگام سلب نعمت۱
• صبر: آثار صبر ۶، ۷; زمینه تأثیر صبر ۸; صبر و عمل صالح ۸
• عمل صالح: آثار عمل صالح ۶، ۷، ۸; اهمیت عمل صالح ۵; عمل صالح در آسایش ۵; عمل صالح در رفاه ۵; عمل صالح در سختى ۵