آل عمران ١٦

الَّذِينَ‌ يَقُولُونَ‌ رَبَّنَا إِنَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَ قِنَا عَذَابَ‌ النَّارِ

ترجمه

همان کسانی که می‌گویند: «پروردگارا! ما ایمان آورده‌ایم؛ پس گناهان ما را بیامرز، و ما را از عذابِ آتش، نگاهدار!»

كسانى كه مى‌گويند: پروردگارا! ايمان آورديم پس گناهان ما را بيامرز و ما را از عذاب آتش در امان دار

همان كسانى كه مى‌گويند: پروردگارا، ما ايمان آورديم؛ پس گناهان ما را بر ما ببخش، و ما را از عذاب آتش نگاه دار.

آنان که (به درگاه الهی) عرضه دارند: پروردگارا: (به کرم خود) گناهان ما ببخش و ما را از عذاب جهنّم نگاه دار.

آنان که می گویند: پروردگارا! قطعاً ما ایمان آوردیم، پس گناهانمان را بیامرز وما را از عذاب آتش نگاه دار.

كسانى كه مى‌گويند: اى پروردگار ما، ايمان آورديم. گناهان ما را بيامرز و ما را از عذاب آتش حفظ كن،

آنان که می‌گویند پروردگارا ما ایمان آورده‌ایم گناهان ما را بیامرز و ما را از عذاب دوزخ در امان بدار

آنان كه گويند: پروردگارا، ما ايمان آورديم پس براى ما گناهانمان را بيامرز و ما را از آتش دوزخ نگاه دار

و همان کسانی که (ایمان، دل آنان را لبریز می‌سازد و فریاد برمی‌آورند و) می‌گویند: پرودگارا! ما ایمان آورده‌ایم، پس گناهان ما را ببخش و ما را از عذاب آتش (دوزخ) به دور دار.

کسانی که می‌گویند: «پروردگارمان! ما بی‌گمان ایمان آوردیم، پس گناهانمان را برایمان بپوشان و ما را از عذاب آتش نگهدار.»

آنان که گویند پروردگارا ایمان آوردیم پس بیامرز برای ما گناهان ما را و نگه دار ما را از عذاب آتش‌

آل عمران ١٥	آیه ١٦	آل عمران ١٧
سوره : سوره آل عمران نزول : ٣ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٢ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«قِنَا»: ما را محفوظ و مصون دار. از ماده (وقی).

تفسیر

• آيات ۱۸ - ۱۰، سوره آل عمران
  
• آهنگ و غرض كلى اين آيات و ارتباط آنها با آياتقبل
  
• ديدگاه انسان مادى به مال و اولاد
  
• وجه مقدم ساختن ((اموال )) بر ((اولاد)) در آيه شريفه
  
• تكذيب كنندگان (از كفار) منشاء اصلى آتش هستند و ديگران به آتش آنها مى سوزند
  
• معناى ((شديد العقاب )) بودن خداى سبحان
  
• آيه شريفه ((قد كان لكم )) ناظر بر واقعه بدر است كه در آن با نصرت الهى مؤ منينظفريافتند
  
• معناى آيه شريفه در نتيجه
  
• بيان وجوه و احتمالاتى كه درباره مرجع ضميرها در آيه شريفه گفته شده است
  
• معناى بصير و بصيرت در معارف الهى
  
• اموال و لذائذ اين دنيا وسائل در مقدّمه نيل به چيزى است كه نزد خدا است و خود مستقلاهدفنيستند
  
• چه كسى دنيا و متاع دنيوى را در نظر انسان زينت مى دهد؟
  
• دو گونه بودن جلوه گرى دنيا در نظر مردم
  
• فساد نظريه بعضى از مفسرين كه گفته اند حقايق و طبايع مستند به خدا است ، پس حبمال ولذايذدنيوى مستند به خداى تعالى است
  
• بخث در اين سوره از طبيعت امتها است
  
• فساد گفته مفسرى ديگر
  
• منشاء اشتباه اين مفسران ، غفلت از وجود ارتباط بين تمام اجزاى اين عالم مى باشد.
  
• در اين عالم نه فقط اعيان خارجى ، بلكه اوصاف وافعال نيز با هم مرتبط و وابسته هستند
  
• كون و فساد در غير اعمال و در اعمال سعادت آور، بلاواسطه مستند به خدا است ولى دراعمال شقاوت بار باواسطه مستند به او است
  
• چيزى كه دانشمندان را از بحث پيرامون جبر و اختيار بازداشته است
  
• چهار نكته راجع به آيه كريمه ((زين للناس حب الشهوات ))
  
• معناى تزئين حب براى مردم
  
• اصناف مردم از لحاظ دلبستگى به اقسام شهوات
  
• لذائذ و نعمتهاى دنيا در آخرت هم است با اين تفاوت كه نعمتهاى آخرت خالى از قبح وفساداست
  
• توضيحى درباره ((رضوان من اللّه ))
  
• علت تقابل رضوان با شهوات انسانى در آيه شريفه
  
• چرا لذائذ اخروى مختص به مؤ من است
  
• تقرير يك اشكال : لذائذ دنيوى براى بقاى انسان و حفظنسل او است ، در آخرت كه دار بقاءاست ،چه حاجتى اين گونه لذائذ هست
  
• جواب به اشكال فوق
  
• خلود و جاودانگى انسان در آخرت به معناى ابطال وجود او نيست ، بلكه ادامه وجود دنيوىاواست
  
• انسان علاوه بر نقص و كمال طبيعى ، نقص و كمالى نيز دارد كه به اختيار واعمال او بسته است
  
• تخلص از عذاب نعمتى افزون بر مغفرت است
  
• پنج خصلت براى متقين
  
• پس به اين عنايت ، تحمل شهادت و اداى آن هر دو شهادت است ، يعنى هر دو حق را حفظ واقامه مى كنند، و قسط و عدالت را به پا مى دارند. چرا خداوند در اين آيه اقامه شهادتمى كند
  
• توضيحى درباره رابطه بين عادل بودن خداى سبحان و شهادت او به وحدانيت خودش
  
• وجه اينكه ملائكه و صاحبان علم هم در كنار خدا شهادت مى دهند
  
• نقش و معناى ((قائما بالقسط)) در آيه شريفه
  
• پاسخ به سخن بعضى از مفسرين كه گفته اند مراد از شهادت دادن خدا، شهادت قولىنيست
  
• شهادت خداوند دعواى مشركين را باطل مى كند
  
• نتيجه معناى آيه : نفى شريك براى خداوند است
  
• علت تكرار ((لا اله الا هو)) و ختم آيه به دو نامه ((عزيز)) و ((حكيم ))
  
• بحث روايتى
  
• بالاترين لذتها در دنيا و آخرت كدام است ؟
  

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - اقرار به ایمان و دعاى مستمر تقواپیشگان به درگاه خداوند (للّذین اتقوا ... الّذین یقولون ربّنا) استمرار، از فعل مضارع «یقولون» برداشت شده است. و «الذین یقولون»، بیان ویژگیهاى «الذین اتقوا» است.

۲ - تقوا پیشگان، همواره خواستار بخشایش گناهان خویش از خدا و مصونیّت از عذاب دوزخند. (للّذین اتقوا ... فاغفرلنا ذنوبنا و قنا عذاب النار) «الذین یقولون»، بیان ویژگیهاى «الذین اتقوا» است.

۳ - نگرانى دائمى متّقین، از کردار خویش و عذاب الهى (للّذین اتقوا ... یقولون ربّنا ... فاغفرلنا ذنوبنا و قنا عذاب النار) استمرار و دوام، از فعل مضارع «یقولون» استفاده شده است.

۴ - ایمان، زمینه ساز غفران الهى و مصونیّت از عذاب دوزخ (امنّا فاغفرلنا ذنوبنا و قنا عذاب النار) برداشت فوق، از ترتّب «غفران» به وسیله «فاء» بر ایمان، استفاده شده است.

۵ - اظهار ایمان قبل از دعا، از آداب طلب غفران و نیایش (امنّا فاغفرلنا ذنوبنا و قنا عذاب النار)

۶ - بخشایش گناه بندگان، جلوه ربوبیّت الهى است. (ربّنا ... فاغفرلنا) از اسناد «غفران» به مقام ربوبیّت برداشت شده است.

۷ - مطلوبیّت دعا و تعمیم دادن آن نسبت به همگان (ربّنا ... فاغفرلنا)

۸ - بخشایش گناهان انسان از سوى خداوند، زمینه مصونیّت او از عذاب (فاغفرلنا ذنوبنا و قنا عذاب النار) تقواپیشگان، نخست بخشایش گناهان را مى طلبند و پس از آن، طالب دورى از عذاب هستند.

۹ - درخواست از مقام ربوبیّت حق و عدم اتّکاى به عمل صالح خویش، ادب دعا (ربّنا انّنا امنّا) همواره در قرآن، ایمان و عمل صالح با هم ذکر مى شود; ولى در اینجا چون مقام دعاست، گوینده على رغم دارا بودن عمل صالح «تقوا»، یادى از آن نمى کند.

موضوعات مرتبط

• استغفار: آداب استغفار ۵
• ایمان: آثار ایمان ۴
• ترس: ترس از عذاب ۳ ; ترس پسندیده ۳
• جهنّم: ۲
• خدا: آمرزش خدا ۴، ۵، ۶، ۸;ربوبیّت خدا ۶، ۹ ; عذاب خدا ۳
• دعا: آداب دعا ۵، ۷، ۹
• عذاب: ۳ عذاب جهنم ۲ ; عوامل نجات از عذاب ۴، ۸
• عمل صالح: ۹
• متقین: استغفار متقین ۲ ; ایمان متقین ۱ ; دعاى متقین ۱، ۲ ; صفات متقین ۱، ۲، ۳