القمر ٥٠
ترجمه
| القمر ٤٩ | آیه ٥٠ | القمر ٥١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أَمْرُنَا»: فرمان ما برای پیدایش چیزی و انجام کاری. «إِلاّ وَاحِدَةٌ»: مگر یک بار. جز یک کلمه (نگا: یس / ). «لَمْحٍ»: نگاه سریع. چشم به هم زدن. طَرفة‌العین.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
بَدِيعُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ... (۱) قَالَتْ رَبِ أَنَّى يَکُونُ لِي... (۱) إِنَّمَا قَوْلُنَا لِشَيْ‌ءٍ إِذَا... (۰) وَ لِلَّهِ غَيْبُ السَّمَاوَاتِ وَ... (۳) مَا خَلْقُکُمْ وَ لاَ بَعْثُکُمْ إِلاَّ... (۲) فَإِنَّمَا هِيَ زَجْرَةٌ وَاحِدَةٌ (۱)
يَوْمَ يَدْعُوکُمْ فَتَسْتَجِيبُونَ... (۰) وَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ آلِهَةً لاَ... (۰) الْيَوْمَ تُجْزَى کُلُ نَفْسٍ بِمَا... (۰) يَوْمَ تَشَقَّقُ الْأَرْضُ عَنْهُمْ... (۰)
تفسیر
- آيات ۴۳ - ۵۵، سوره قمر
- مقصود از خطاب در ((اكفاركم خير...))
- وجه اينكه در تعليل معذب ساختن مجرمين فرمود: ما هر چيز را به ((قدر)) آفريديم
- اعمال ما تابع قواعد كلى و ضوابط عمومى منتزع از خارج است ولىاعمال خداوند علتى جز مشيت او ندارد
- سه گونه تعليل افعال خدا در آيات قرآن
- بيان مراد از اينكه فرمود: امر ما يكى است چون چشم بر هم زدن
- اشاره به جايگاه متقين در روز قيامت
- (رواياتى درباره قدر و اينكه قدريه منكران قدر مجوس اين امتند و...))
- (و اينكه مقصود از آن هندسه و حد وجودى هر چيز است )
- قدر غير قضائى است كه قطعى و غير قابل برگشت مى باشد
نکات آیه
۱ - فرمان هاى خداوند، تحقق پذیر، به مجرد صدور و بدون کمترین فرصت (و ما أمرنا إلاّ وحدة کلمح بالبصر)
۲ - بى نیازى خداوند به زمان، براى خلق اشیاء (و ما أمرنا إلاّ وحدة کلمح بالبصر) عبارت «کلمح بالبصر» (مانند چشم به هم زدن) ظاهراً اشاره به سرعت تحقق «امر» دارد; یعنى، به گونه اى است که میان فرمان و تحقق شىء هیچ فاصله اى نیست.
۳ - خلقت اشیاء و تحقق بخشیدن به آن، امرى سهل براى خداوند (إنّا کلّ شىء خلقنه بقدر . و ما أمرنا إلاّ وحدة کلمح بالبصر) برداشت یاد شده بر این احتمال است که عبارت «کلمح بالبصر» اشاره به سهولت داشته باشد.
۴ - تحقق آفرینش اشیا و تقدیر و تنظیم آنها، با صدور یک فرمان از جانب خداوند و بى نیاز از بازنگرى * (إنّا کلّ شىء خلقنه بقدر . و ما أمرنا إلاّ وحدة کلمح بالبصر) عبارت «و ما أمرنا» مى تواند نظر به آیه قبل داشته باشد; یعنى، خلقت و اندازه گیرى در دو مرحله صورت نمى گیرد; بلکه با یک فرمان هم آفرینش است و هم تقدیر و در این آفرینش و تقدیر تجدید نظر صورت نمى گیرد.
۵ - برپایى قیامت، تنها با صدور یک فرمان از جانب خداوند * (و ما أمرنا إلاّ وحدة کلمح بالبصر) مراد از «أمرنا»، احتمال دارد فرمان بر پایى قیامت باشد که در آیات پیشین (بل الساعة موعدهم...) مورد هشدار قرار گرفته است.
۶ - نابود ساختن امت هاى کفرپیشه و مجرم، امرى آسان و بى مؤونه براى خداوند (و ما أمرنا إلاّ وحدة کلمح بالبصر) با توجه به این که در آیات پیشین، سخن از هلاکت جوامع مجرم بود و در آیه بعد نیز همین امر، دنبال شده است; احتمال مى رود که مراد از «أمرنا»، مجازات و هلاکت کفرپیشگان و یا از مصادیق بارز آن باشد.
موضوعات مرتبط
- آفرینش: تقدیر آفرینش ۴; نظم آفرینش ۴
- خدا: اوامر خدا ۵; بى نیازى خدا ۲; حتمیت اوامر خدا ۱; خالقیت خدا ۳، ۴; فوریت اوامر خدا ۱; قدرت خدا ۶; ویژگیهاى اوامر خدا ۴; ویژگیهاى خالقیت خدا ۲
- قیامت: منشأ قیامت ۵
- کافران: سهولت هلاکت کافران ۶
- گناهکاران: سهولت هلاکت گناهکاران ۶
- موجودات: خلقت موجودات ۲، ۴; سهولت خلقت موجودات ۳
