غافر ٢١

أَ وَ لَمْ‌ يَسِيرُوا فِي‌ الْأَرْضِ‌ فَيَنْظُرُوا کَيْفَ‌ کَانَ‌ عَاقِبَةُ الَّذِينَ‌ کَانُوا مِنْ‌ قَبْلِهِمْ‌ کَانُوا هُمْ‌ أَشَدَّ مِنْهُمْ‌ قُوَّةً وَ آثَاراً فِي‌ الْأَرْضِ‌ فَأَخَذَهُمُ‌ اللَّهُ‌ بِذُنُوبِهِمْ‌ وَ مَا کَانَ‌ لَهُمْ‌ مِنَ‌ اللَّهِ‌ مِنْ‌ وَاقٍ‌

ترجمه

آیا آنها روی زمین سیر نکردند تا ببینند عاقبت کسانی که پیش از آنان بودند چگونه بود؟! آنها در قدرت و ایجاد آثار مهمّ در زمین از اینها برتر بودند؛ ولی خداوند ایشان را به گناهانشان گرفت، و در برابر عذاب او مدافعی نداشتند!

|آيا در زمين سير نكردند تا ببينند عاقبت كسانى كه پيش از آنها بودند چگونه شد؟ آنها از ايشان در قدرت و آثارى كه در زمين داشتند نيرومندتر بودند، ولى خدا آنها را به كيفر گناهانشان گرفتار كرد، و در برابر خدا مدافعى نداشتند

آيا در زمين نگرديده‌اند تا ببينند فرجام كسانى كه پيش از آنها [زيسته‌]اند چگونه بوده است؟ آنها از ايشان نيرومندتر [بوده‌] و آثار [پايدارترى‌] در روى زمين [از خود باقى گذاشتند]، با اين همه، خدا آنان را به كيفر گناهانشان گرفتار كرد و در برابر خدا حمايتگرى نداشتند.

آیا (مردم) در روی زمین سیر و سفر نکردند تا عاقبت کار پیشینیانشان را ببینند که آنها با آنکه بسیار از اینان قوی‌تر و آثار وجودیشان در روی زمین بیشتر بود سرانجام خدا به کیفر گناهانشان بگرفت (و همه را هلاک ساخت) و از (قهر و انتقام) خدا هیچ کس نگهدارشان نبود.

آیا در زمین گردش نکردند تا با تأمل بنگرند که سرانجام کسانی که پیش از آنان بودند، چگونه بود؟ آنان از ایشان نیرومندتر بودند، و در زمین آثاری پایدارتر [چون قلعه ها، خانه های استوار و کاخ های بسیار محکم] داشتند، پس خدا آنان را به کیفر گناهانشان [به عذاب] گرفت، و در برابر خدا مدافع و حمایت گری نداشتند.

آيا در زمين سير نمى‌كنند تا بنگرند كه عاقبت پيشينيانشان چگونه بوده است؟ توانايى آنها و آثارى كه در روى زمين پديد آورده بودند از اينان بيش بود. و خدا آنها را به كيفر كفرشان فرو گرفت و از قهر خداوندشان نگهدارنده‌اى نبود.

آیا در زمین سیر و سفر نکرده‌اند که بنگرند سرانجام کسانی که پیش از ایشان بودند چگونه بوده است آنان از ایشان در روی زمین پرتوان‌تر و پراثرتر بوده‌اند، که خداوند آنان را به گناهانشان فروگرفت، و در برابر خداوند نگهدارنده‌ای نداشتند

آيا در زمين گردش نكرده‌اند تا بنگرند كه سرانجام كسانى كه پيش از آنان بودند چگونه بود؟ آنان از اينها نيرومندتر و داراى آثار بازمانده بيشترى در زمين بودند، پس خداوند آنها را به سزاى گناهانشان بگرفت و آنان را از [عذاب‌] خدا هيچ نگاهدارنده‌اى نبود.

آیا در زمین به سیر و سیاحت نپرداخته‌اند تا ببینند سرانجام کار کسانی که پیش از ایشان بوده‌اند به کجا کشیده است. آنان نیرویشان و آثارشان در زمین بیشتر از شما بوده است و خداوند ایشان را به سبب گناهانشان گرفته و هلاک ساخته است و مدافعی در برابر (عذاب) خدا نداشته‌اند (و کسی ایشان را از عذاب رهائی نداده است).

آیا و در زمین سیر (تاریخی و جغرافیایی) نکردند تا ببینند فرجام کسانی که پیش از آنها بودند چگونه بوده است‌؟ آنان از ایشان نیرومندتر (بوده) و آثاری (پایدارتر) در روی زمین از خود باقی گذاشتند. با این همه، خدا آنان را به کیفر گناهانشان گرفتار کرد و در برابر خدا هیچ نگهبانی نداشتند.

آیا نگشتند در زمین تا بنگرند چگونه بوده است فرجام آنان که بودند پیش از ایشان بودند سخت‌تر از ایشان در نیرو و نشانیهای بجای مانده در زمین پس بگرفتندشان خدا به گناهانشان و نبود ایشان را از خدا نگهبانی‌

غافر ٢٠	آیه ٢١	غافر ٢٢
سوره : سوره غافر نزول : ١٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٣٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَوَلَمْ یَسِیرُوا ...»: (نگا: یوسف / حجّ / ، روم / فاطر / ). «قُوَّةً وَ آثَاراً»: از لحاظ نیرو تواناتر و از نظر تولیدات کشاورزی و پیشرفت صنعتی و ترقّی علمی، جلوتر بوده‌اند (نگا: انبیاء / و ، نمل / و و ، سبأ / و ، شعراء / و روم / . علاوه از اشاره به آثار باستانی که تاریخ زنده و مدوّن است، اشاره به تاریخ غیر مدوّن و بلکه مدفون در دل زمین است و تخریب و زیر و رو شدن بارها و بارهای زمین را فریاد می‌دارد. اگر در نظر داشته باشیم که ما حتّی تاریخ ده هزار سال مردمان روی زمین را چنان که باید در دست نداریم، آیا در عمر ده‌ها هزار و صدها هزار و هزاران هزار سال پیش بر کره زمین چه گذشته است، خدا می‌داند و بس.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

أَ وَ لَمْ‌ يَسِيرُوا فِي‌ الْأَرْضِ‌... (۱۲)

وَ لَقَدْ مَکَّنَّاهُمْ‌ فِيمَا إِنْ‌... (۴)

تفسیر

• آيات ۲۱ - ۵۴ سوره مؤ من
• داستان ارسال موسى عليه السلام به سوى فرعون و گفتگوى فرعون درباره كشتن او
• موسى عليه السلام از شرّ هر متكبرّ بى ايمان به روز حساب به خدا پناه مى برد
• مؤ من آل فرعون ، فرعونيان را از قتل موسى عليه السلام نهى و نسبت به تصميم بر آنتوبيخ مى كند و بدانان هشدار مى دهد
• اشاره به وجه تسميه روز قيامت به يوم التناد
• مقصود از فرعون از اينكه به وزير خود گفت : يا هامان ابن لى صرحا ابلغ الاسباب ...
• بيان اركان دين حق و سبيل رشاد در سخنى كوتاه از مؤ منآل فرعون
• نفى شريك براى خداى سبحان با بيان اينكه شريك ادعايى فرعونيان براى خدا، نه دردنيا و نه درآخرت دعوتى ندارد
• اشاره به مقامات سه گانه عبوديت : توكل ، تفويض و تسليم
• نكاتى درباره كيفيت و مراحل تعذيب فرعونيان در عالم برزخ و قيامت
• محاجه ضعفاء آل فرعون با اقوياءشان درباره آتش جهنم و پاسخ آنها
• التماس دعاى دوزخيان از خزنه جهنم در خصوص تخفيف پاره اى از عذاب
• وجه اينكه خزنه جهنم در جواب التماس دعاى دوزخيان مى گويند: فادعوا و ما دعاءالكافرين الا فى ضلال
• رواياتى درباره ، تقيه ، تفويض امر به خدا، و اينكه فرعونيان هر صبح و شام برآتش عرضه مى شوند

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - جهان گردى و سیر در زمین، به منظور تفکر و نظاره کردن در سرگذشت پیشینیان و آثار به جامانده از تمدن و قدرت آنان، مورد تشویق خداوند (أَوَلم یسیروا فى الأرض فینظروا کیف کان عقبة الذین کانوا من قبلهم)

۲ - تاریخ گذشتگان، حاوى درس هاى عبرت براى آیندگان (أَوَلم یسیروا فى الأرض فینظروا کیف کان عقبة الذین کانوا من قبلهم)

۳ - تاریخ، از منابع معرفت و شناخت حقایق (أَوَلم یسیروا فى الأرض فینظروا کیف کان عقبة الذین کانوا من قبلهم)

۴ - کاوش نکردن در سرگذشت امت هاى گذشته و عبرت نگرفتن از آن، مورد سرزنش خداوند (أَوَلم یسیروا فى الأرض فینظروا کیف کان عقبة الذین کانوا من قبلهم) استفهام در «أَوَلم یسیروا ...» براى توبیخ مى باشد.

۵ - وجود تمدن هاى عظیم و اقوام متعدد نیرومند و داراى آثار ملى در گذشته تاریخ (کانوا هم أشدّ منهم قوّة و ءاثارًا فى الأرض)

۶ - تاریخ عرب، شاهد ظهور و افول تمدن ها و قدرت هاى بزرگ تر و متمدن تر از مردم جزیرة العرب عصر ظهور اسلام (کانوا هم أشدّ منهم قوّة و ءاثارًا فى الأرض) برداشت یاد شده، مبتنى بر این احتمال است که آیه شریفه، اشاره به مردم جزیرة العرب و کسانى داشته باشد که پیامبر اسلام در میان آنان مى زیست.

۷ - تاریخ بشر، عرصه ظهور و افول قدرت ها و تمدن ها (کانوا هم أشدّ منهم قوّة و ءاثارًا فى الأرض)

۸ - وجود آثار تمدن هاى بزرگ و نشانه هاى توانایى اقوام نیرومند گذشته در عصر نزول قرآن (کانوا هم أشدّ منهم قوّة و ءاثارًا فى الأرض) از ظاهر توصیه خداوند به سیر در زمین و نظر افکندن بر آثار به جاى مانده از پیشینیان، استفاده مى شود که آن آثار تا عصر نزول قرآن بر جاى مانده بود.

۹ - نابودى بسیارى از اقوام نیرومند و داراى تمدن و آثار ملى در گذشته تاریخ به خاطر گناهانشان (فأخذهم اللّه بذنوبهم) برداشت بالا مبتنى بر این نکته است که «با» در «بذنوبهم» براى سببیت مى باشد.

۱۰ - گناهان، زمینه ساز عذاب الهى و نابودشدن تمدن ها، قدرت ها و آثار ملى (فأخذهم اللّه بذنوبهم)

۱۱ - مخالفت کافران و مشرکان صدر اسلام با پیامبر(ص)، برخاسته از فریفتگى آنان به اقتدار خویش بود. (کانوا هم أشدّ منهم قوّة و ءاثارًا فى الأرض فأخذهم اللّه بذنوبهم) نکوهش شدن مخالفان پیامبر اسلام(ص) بر عبرت نگرفتن آنان از زوال قدرت ها و تمدن هاى گذشته، بیانگر این نکته است که سرپیچى آنان از پذیرش اسلام، برخاسته از دلخوشى آنها به امکانات و اقتدار نسبى خود بوده است.

۱۲ - گرفتار شدن امت هاى متمدن و نیرومند گذشته به عقوبت الهى، در حال گناه و معصیت (فأخذهم اللّه بذنوبهم) برداشت یاد شده بر این احتمال استوار است که «با» در «بذنوبهم» براى ملابست باشد; یعنى، خداوند آنان را در حال گناه کارى شان به کیفر رساند.

۱۳ - سرنوشت انسان، در گرو رفتار و کردار خود او است. (فأخذهم اللّه بذنوبهم)

۱۴ - گنه کاران محکوم شده به عذاب استیصال الهى، محروم از هرگونه منجى و نگه دارنده اى (فأخذهم اللّه بذنوبهم و ما کان لهم من اللّه من واق)

۱۵ - صرف مکنت و پیشرفت اقتصادى و برخوردارى از تمدن نیرومند، ملاک رستگارى و عامل سعادت نیست. (کانوا هم أشدّ منهم قوّة و ءاثارًا فى الأرض فأخذهم اللّه بذنوبهم و ما کان لهم من اللّه من واق)

موضوعات مرتبط

• آثارباستانى: آثارباستانى در صدراسلام ۸; زمینه انهدام آثارباستانى ۱۰; مطالعه آثارباستانى ۱
• اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱۱
• اقوام پیشین: آثارباستانى اقوام پیشین ۵، ۸; آثار گناه اقوام پیشین ۹; اهمیت عبرت از فرجام اقوام پیشین ۴; تاریخ اقوام پیشین ۹، ۱۲; زمینه هلاکت اقوام پیشین ۱۰; عوامل هلاکت اقوام پیشین ۹; کیفر اقوام پیشین ۱۲
• امتها: گناه امتها ۱۲
• امکانات مادى: نقش امکانات مادى ۱۵
• تاریخ: سرزنش عبرت ناپذیرى از تاریخ ۴; سرزنش عدم مطالعه تاریخ ۴; عبرت از تاریخ ۲; فواید تاریخ ۳
• تفکر: تفکر در فرجام اقوام پیشین ۱
• تمدن: انقراض تمدن ها ۶، ۷; تاریخ تمدن ۵، ۶، ۷; زمینه انقراض تمدن ها ۱۰; ظهور تمدن ها ۶، ۷
• جامعه: آسیب شناسى اجتماعى ۱۰
• خدا: تشویقهاى خدا ۱; سرزنشهاى خدا ۴
• رستگارى: ملاک رستگارى ۱۵
• سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت ۱۳
• سعادت: ملاک سعادت ۱۵
• سیاحت: تشویق به سیاحت ۱
• شناخت: منابع شناخت ۳
• عبرت: عوامل عبرت ۲
• عذاب: بى یاورى اهل عذاب ۱۴; محرومیت اهل عذاب ۱۴
• عرب: تاریخ عرب ۶
• عمل: آثار عمل ۱۳
• کافران: آثار قدرت طلبى کافران صدراسلام ۱۱
• گناه: آثار گناه ۱۰
• گناهکاران: بى یاورى گناهکاران ۱۴; محرومیت گناهکاران ۱۴
• محمد(ص): منشأ مخالفت با محمد(ص) ۱۱
• مشرکان: آثار قدرت طلبى مشرکان صدراسلام ۱۱