ابراهيم ١٩: تفاوت میان نسخهها
(Edited by QRobot) |
(←تفسیر) |
||
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::أَ|أَ]] [[شامل این ریشه::ا| ]][[شامل این کلمه::لَم|لَمْ]] [[شامل این ریشه::لم| ]][[شامل این کلمه::تَر|تَرَ]] [[کلمه غیر ربط::تَر| ]] [[شامل این ریشه::رئى| ]][[ریشه غیر ربط::رئى| ]][[شامل این کلمه::أَن|أَنَ]] [[شامل این ریشه::انن| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهَ]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله| ]][[ریشه غیر ربط::الله| ]][[شامل این ریشه::اله| ]][[ریشه غیر ربط::اله| ]][[شامل این ریشه::وله| ]][[ریشه غیر ربط::وله| ]][[شامل این کلمه::خَلَق|خَلَقَ]] [[کلمه غیر ربط::خَلَق| ]] [[شامل این ریشه::خلق| ]][[ریشه غیر ربط::خلق| ]][[شامل این کلمه::السّمَاوَات|السَّمَاوَاتِ]] [[کلمه غیر ربط::السّمَاوَات| ]] [[شامل این ریشه::سمو| ]][[ریشه غیر ربط::سمو| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::الْأَرْض|الْأَرْضَ]] [[کلمه غیر ربط::الْأَرْض| ]] [[شامل این ریشه::ارض| ]][[ریشه غیر ربط::ارض| ]][[شامل این کلمه::بِالْحَق|بِالْحَقِ]] [[کلمه غیر ربط::بِالْحَق| ]] [[شامل این ریشه::ب| ]][[ریشه غیر ربط::ب| ]][[شامل این ریشه::حقق| ]][[ریشه غیر ربط::حقق| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنْ]] [[شامل این ریشه::ان| ]][[شامل این کلمه::يَشَأ|يَشَأْ]] [[کلمه غیر ربط::يَشَأ| ]] [[شامل این ریشه::شىء| ]][[ریشه غیر ربط::شىء| ]][[شامل این کلمه::يُذْهِبْکُم|يُذْهِبْکُمْ]] [[کلمه غیر ربط::يُذْهِبْکُم| ]] [[شامل این ریشه::ذهب| ]][[ریشه غیر ربط::ذهب| ]][[شامل این ریشه::کم| ]][[ریشه غیر ربط::کم| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::يَأْت|يَأْتِ]] [[کلمه غیر ربط::يَأْت| ]] [[شامل این ریشه::اتى| ]][[ریشه غیر ربط::اتى| ]][[شامل این کلمه::بِخَلْق|بِخَلْقٍ]] [[کلمه غیر ربط::بِخَلْق| ]] [[شامل این ریشه::ب| ]][[ریشه غیر ربط::ب| ]][[شامل این ریشه::خلق| ]][[ریشه غیر ربط::خلق| ]][[شامل این کلمه::جَدِيد|جَدِيدٍ]] [[کلمه غیر ربط::جَدِيد| ]] [[شامل این ریشه::جدد| ]][[ریشه غیر ربط::جدد| ]]'''}} | {{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::أَ|أَ]] [[شامل این ریشه::ا| ]][[شامل این کلمه::لَم|لَمْ]] [[شامل این ریشه::لم| ]][[شامل این کلمه::تَر|تَرَ]] [[کلمه غیر ربط::تَر| ]] [[شامل این ریشه::رئى| ]][[ریشه غیر ربط::رئى| ]][[شامل این کلمه::أَن|أَنَ]] [[شامل این ریشه::انن| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهَ]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله| ]][[ریشه غیر ربط::الله| ]][[شامل این ریشه::اله| ]][[ریشه غیر ربط::اله| ]][[شامل این ریشه::وله| ]][[ریشه غیر ربط::وله| ]][[شامل این کلمه::خَلَق|خَلَقَ]] [[کلمه غیر ربط::خَلَق| ]] [[شامل این ریشه::خلق| ]][[ریشه غیر ربط::خلق| ]][[شامل این کلمه::السّمَاوَات|السَّمَاوَاتِ]] [[کلمه غیر ربط::السّمَاوَات| ]] [[شامل این ریشه::سمو| ]][[ریشه غیر ربط::سمو| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::الْأَرْض|الْأَرْضَ]] [[کلمه غیر ربط::الْأَرْض| ]] [[شامل این ریشه::ارض| ]][[ریشه غیر ربط::ارض| ]][[شامل این کلمه::بِالْحَق|بِالْحَقِ]] [[کلمه غیر ربط::بِالْحَق| ]] [[شامل این ریشه::ب| ]][[ریشه غیر ربط::ب| ]][[شامل این ریشه::حقق| ]][[ریشه غیر ربط::حقق| ]][[شامل این کلمه::إِن|إِنْ]] [[شامل این ریشه::ان| ]][[شامل این کلمه::يَشَأ|يَشَأْ]] [[کلمه غیر ربط::يَشَأ| ]] [[شامل این ریشه::شىء| ]][[ریشه غیر ربط::شىء| ]][[شامل این کلمه::يُذْهِبْکُم|يُذْهِبْکُمْ]] [[کلمه غیر ربط::يُذْهِبْکُم| ]] [[شامل این ریشه::ذهب| ]][[ریشه غیر ربط::ذهب| ]][[شامل این ریشه::کم| ]][[ریشه غیر ربط::کم| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::يَأْت|يَأْتِ]] [[کلمه غیر ربط::يَأْت| ]] [[شامل این ریشه::اتى| ]][[ریشه غیر ربط::اتى| ]][[شامل این کلمه::بِخَلْق|بِخَلْقٍ]] [[کلمه غیر ربط::بِخَلْق| ]] [[شامل این ریشه::ب| ]][[ریشه غیر ربط::ب| ]][[شامل این ریشه::خلق| ]][[ریشه غیر ربط::خلق| ]][[شامل این کلمه::جَدِيد|جَدِيدٍ]] [[کلمه غیر ربط::جَدِيد| ]] [[شامل این ریشه::جدد| ]][[ریشه غیر ربط::جدد| ]]'''}} | ||
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed" | |||
!کپی متن آیه | |||
|- | |||
|أَ لَمْ تَرَ أَنَ اللَّهَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِ إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْکُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ | |||
|} | |||
'''ترجمه ''' | '''ترجمه ''' | ||
<tabber> | <tabber> | ||
خط ۱۵: | خط ۱۸: | ||
|-|صادقی تهرانی=آیا ندیدی [:درنیافتی] که خدا بهراستی آسمانها و زمین را به حق آفرید؟ اگر بخواهد شما را میبرد و خلق تازهای (به جایتان) میآورد. | |-|صادقی تهرانی=آیا ندیدی [:درنیافتی] که خدا بهراستی آسمانها و زمین را به حق آفرید؟ اگر بخواهد شما را میبرد و خلق تازهای (به جایتان) میآورد. | ||
|-|معزی=آیا نبینی که خدا بیافریده است آسمانها و زمین را به حقّ اگر خواهد میبرد شما را و میآورد آفرینشی نوین | |-|معزی=آیا نبینی که خدا بیافریده است آسمانها و زمین را به حقّ اگر خواهد میبرد شما را و میآورد آفرینشی نوین | ||
|-|</tabber>< | |-|english=<div id="qenag">Do you not see that Allah created the heavens and the earth with truth? If He wills, He can do away with you, and bring a new creation.</div> | ||
{{آيه | سوره = سوره ابراهيم | نزول = | |-|</tabber> | ||
<div class="audiotable"> | |||
<div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/014019.mp3"></sound></div> | |||
<div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/014019.mp3"></sound></div> | |||
</div> | |||
{{آيه | سوره = سوره ابراهيم | نزول = [[نازل شده در سال::12|١٢ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::19|١٩]] | قبلی = ابراهيم ١٨ | بعدی = ابراهيم ٢٠ | کلمه = [[تعداد کلمات::17|١٧]] | حرف = }} | |||
===معنی کلمات و عبارات=== | ===معنی کلمات و عبارات=== | ||
«بِالْحَقِّ»: به حق. چنان که باید. یعنی هماهنگ و منظّم و دارای حکمت و هدف. | «بِالْحَقِّ»: به حق. چنان که باید. یعنی هماهنگ و منظّم و دارای حکمت و هدف. | ||
خط ۳۳: | خط ۴۱: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۴#link38 | آيات ۱۹ - | {{ نمایش فشرده تفسیر| | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۴#link38 | آيات ۱۹ - ۳۴ سوره ابراهيم]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link40 | بيان | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link40 | بيان آیه: «إن يَشَأ يُذهِبكُم وَ يَأتِ بِخَلقٍ جَدِيد»]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link41 | معناى جمله : | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link41 | معناى جمله: «وَ بَرَزُوا لِلّهِ جَمِيعاً»]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link42 | بيان بگو مگوى | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link42 | بيان بگو مگوى كفار، در روز قيامت]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link43 | سخن شيطان با پيروان | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link43 | سخن شيطان با پيروان خود، در قيامت]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link45 | بيان اين كه شيطان بر مردم سلطه اى ندارد و فقط دعوت به گناه مى كند]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link45 | بيان | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link46 | رد كلام فخر رازى، در خصوص استثناء در آيه شريفه]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link46 | رد كلام فخر | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link47 | بيزارى جستن شيطان و هر متبوع ديگرى از پيروان خود، در روز قيامت]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۵#link47 | بيزارى جستن شيطان و هر متبوع ديگرى از پيروان خود، در روز قيامت]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link48 | انسان مختار است و | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link48 | انسان مختار است و خود، مسؤول نيك و بد اعمال خويش است]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link49 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link49 | اختلاف مفسران، در معناى آيه: «ألَم تَرَ كَيفَ ضَرَبَ اللهُ مَثَلاً كَلِمَةً طَيِّبَة...»]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link51 | مراد از كلمۀ «طيّبه» و کلمه «خبیثه»، در آیه شریفه]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link51 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link53 | آغاز و ادامه هدايت مؤمنان، از ناحيه خداوند است]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link55 | وضع رهبران کفر و ضلالت، که مردم خود را هلاكت كشاندند]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link53 | آغاز و ادامه هدايت | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link56 | انگيزه اصلى مشركان در شرك ورزيدن به خداوند]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۷#link58 | استدلال بر اختصاص تدبیر عام موجودات، به خداوند تعالی]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link55 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۷#link60 | معناى سؤال و مراد از جملۀ «وَ آتَيكُم مِن كُلِّ مَا سَألتُمُوهُ»]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۶#link56 | انگيزه اصلى | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۷#link61 | توضيحى درباره اين كه نعمت هاى الهى قابل شمارش نيست]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۷#link62 | بحث روایتی: (رواياتى ذیل آیات گذشته)]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۷#link58 | استدلال بر اختصاص | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۷#link64 | چند روايت در مورد سؤال قبر و تفسیر آيه: «يُثَبِّتُ اللهُ الَّذِينَ آمَنُوا...»]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۷#link60 | معناى | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۷#link61 | توضيحى درباره | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۷#link62 | | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۲_بخش۷#link64 | چند روايت در مورد | |||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۰_بخش۶۴#link190 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۱۰_بخش۶۴#link190 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ «19» | |||
آيا نديدى كه خداوند آسمانها و زمين را به حقّ آفريد؟ اگر بخواهد شما را مىبرد و آفريدهاى جديد (به جاى شما) مىآورد. | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ «19» | |||
بعد از آن غرض از خلقت را بيان فرمايد كه ايمان و طاعت است نه كفر و معصيت بقوله: | |||
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِ: آيا نديدى اى بيننده، يا ندانستى اى بنده كه بتحقيق خداى تعالى بيافريد آسمانها و زمينها را بر وجهى كه حق و حكمت و مصلحت مقتضى آن است نه بر وجه باطل يا عبث بدون غرض صحيح، بلكه معلل به غرض، و آن عبارت از ستايش و پرستش است | |||
---- | |||
«1» سوره فرقان آيه 23. | |||
جلد 7 - صفحه 38 | |||
لقوله (وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ) «1». إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ: اگر بخواهد خداى تعالى و حكمت سبحانى اقتضا كند، ببرد شما را اى كفار و معدوم گرداند همه شما را. وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ: و بيارد خلق نو و تازهاى بجاى شما كه مثل شما نباشد در كفر و تكذيب، بلكه همه مؤمن مصدق باشند. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ «19» وَ ما ذلِكَ عَلَى اللَّهِ بِعَزِيزٍ «20» وَ بَرَزُوا لِلَّهِ جَمِيعاً فَقالَ الضُّعَفاءُ لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعاً فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنَّا مِنْ عَذابِ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ قالُوا لَوْ هَدانَا اللَّهُ لَهَدَيْناكُمْ سَواءٌ عَلَيْنا أَ جَزِعْنا أَمْ صَبَرْنا ما لَنا مِنْ مَحِيصٍ «21» | |||
ترجمه | |||
آيا ندانستى كه خداوند آفريد آسمانها و زمين را براستى و درستى | |||
---- | |||
جلد 3 صفحه 226 | |||
اگر بخواهد ببرد شما را و بياورد مخلوقى تازه | |||
و نيست اين بر خدا دشوار | |||
و ظاهر و حاضر شدند براى خدا تمامى پس گفتند ناتوانان مر آنانرا كه تكبّر نمودند همانا ما بوديم مر شما را پيروان پس آيا شما هستيد دفع كنندگان از ما عذاب خدا را هيچ قدر گفتند اگر راهنمائى كرده بود ما را خدا هر آينه راهنمائى ميكرديم شما را يكسان است بر ما آنكه جزع نمائيم يا صبر كنيم نيست از براى ما هيچ گريز گاهى.. | |||
تفسير | |||
بيان قدرت الهى است بر نابود نمودن كفّار و جاى دادن اهل ايمانرا در ديار آنها چون خلق نمودن آسمانها و زمين و اهل آنها مشكلتر است از هلاك- نمودنشان و مراد از رؤيت دانستن است چون ديدن خلق آسمانها و زمين را بحقّ ممكن نيست ببصر باشد بلكه ببصيرت است و مخاطب ظاهرا پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم باشد اگر چه مقصود امّتند و مراد از خلقت بحق خلق نمودن بغرض صحيح عقلى مطابق حكمت و مصلحت است در مقابل فعل عبث و لغو و غرض باطل چنانچه در جاى ديگر تصريح فرموده بآنكه غرض از خلقت عبادت و استحقاق مثوبت است و خالق السموات نيز قرائت شده است و در روز قيامت تمام خلق از قبور بيرون مىآيند و در پيشگاه الهى بارز و حاضر ميشوند و براى تحقق وقوع چنين روزى تعبير از آن بصيغه ماضى شده است و كسانيكه ضعيف الرّأى و كم خرد بودند از كفّار و بتبع رؤساء و دانشمندان خودشان بر كفر باقى مانده بودند بآنها ميگويند ما در تكذيب پيغمبران و مخالفت با ايشان تبعيّت از شما كرديم چون از خودمان عقل و تميز درستى نداشتيم آيا امروز شما ميتوانيد دستگيرى از ما كنيد و چيزى از عذاب الهى را كه براى ما مقدّر شده از ما دفع و رفع نمائيد آنها جواب ميدهند اگر خداوند در دنيا ما را بحال خودمان واگذار نفرموده بود بلكه ما را بتوفيق خود راهنمائى كرده بود ما هم شما را هدايت بخير و صلاح نموده بوديم يا اگر خداوند راه نجات از عذاب را در آخرت بما ارائه فرموده بود ما هم بشما ارائه مينموديم ولى افسوس كه ما كارى نكرديم كه قابل تفضّل و احسان باشيم امروز حال ما اينست كه بيتابى و بردبارى براى ما يكسان است و جز سوختن و ساختن چارهاى نيست و راه گريز و مفرّى از عذاب نداريم و در آيه دلالت است بر منع از تقليد در اصول عقائد و لزوم نظر و فكر. | |||
---- | |||
جلد 3 صفحه 227 | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
أَ لَم تَرَ أَنَّ اللّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الأَرضَ بِالحَقِّ إِن يَشَأ يُذهِبكُم وَ يَأتِ بِخَلقٍ جَدِيدٍ «19» | |||
آيا نميبيني اينكه خداوند تبارك و تعالي خلق فرمود آسمانها و زمين را بحق درست و بجا اگر مشيتش تعلق بگيرد ميبرد شما را و ميآورد بخلق تازهاي أَ لَم تَرَ و لو خطاب بپيغمبر است لكن مراد جميع است و استفهام تقريري است که البته ميبيني أَنَّ اللّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الأَرضَ بِالحَقِّ که تمام از روي حكمت و مصلحت است خداوند كار قبيح و لغو محال است از او صادر شود تمام كارهاي او حسن است و اينکه معناي عدل است چون افعال كليه از شش قسم خارج نيست: حسن صرف، حسن مطلق، قبيح صرف. قبيح مطلق، لغو صرف، لغو مطلق حسن صرف آنست که مصلحت و فائده داشته باشد و هيچگونه مفسده در او نباشد. حسن مطلق اينكه مصلحت دارد و لكن خالي از مفسده هم نيست لكن مصلحت آن غالب بر مفسده آنست. قبيح صرف اينكه مفسده دارد و هيچگونه فائده و مصلحتي در او نيست. قبيح مطلق اينكه فائده هم دارد لكن مفسده او غالب بر مصلحت او است. لغو صرف اينكه هيچگونه مصلحتي يا مفسدهاي در او نيست. لغو مطلق هم مصلحت دارد هم مفسده و هر دو مساوي هستند. | |||
معناي عدل اينست که خداوند فعل قبيح و لغو محال است از او صادر شود چه صرف و چه مطلق و تمام كارهاي او حسن است چه صرف و چه مطلق و اشاعره که منكر عدل هستند اصلا حسن و قبح عقلي را منكر هستند و ميگويند أَنَّ اللّهَ عَلي كُلِّ شَيءٍ قَدِيرٌ. | |||
جواب آنها اينكه حسن و قبح عقلي را حتي طفل شيرخوار درك ميكند اگر در صورتش تبسم كرديم متبسم ميشود اگر رو ترش كردي جز ميزند حتي | |||
جلد 11 - صفحه 377 | |||
سك درك ميكند اگر استخواني يا ناني نزد او انداختي دم حركت ميدهد اگر سنگي انداختي پارس ميكند. | |||
و اما مسئله قدرت فرق است بين توانستن و بين نكردن خداوند ميتواند لكن نميكند چنانچه معصوم قدرت بر معصيت دارد لكن محال است از او صادر شود و نظائر بسيار داريم جناب عالي ميتوانيد لخت مكشوفا در بازار بيائيد لكن محال است چنين كني، جميع مخلوقات الهي علوي و سفلي از روي حكمت و مصلحت است چه ما درك كنيم يا نكنيم و تمام حق است. | |||
إِن يَشَأ يُذهِبكُم وَ يَأتِ بِخَلقٍ جَدِيدٍ مشيت او تابع حكم و مصالح است بسا مصلحت اقتضاء ميكند اعدام را و بسا ايجاد را هر دو بجا و بموقع است (آنچه آن خسرو كند شيرين بود). | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
] | |||
(آیه 19)- آفرینش براساس حق است: به دنبال بحث از باطل در آیه قبل و این که همچون خاکستر پراکنده و بیقرار است که دائما با وزش باد از نقطهای به نقطه دیگر منتقل میشود، در این آیه سخن از حق و استقرار آن به میان آمده است. | |||
روی سخن را به پیامبر صلّی اللّه علیه و آله به عنوان الگویی برای همه حق طلبان جهان کرده، میگوید: «آیا ندیدی که خداوند آسمانها و زمین را به حق آفریده است؟ (أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ). | |||
«حقّ» به معنی «مطابقت و هماهنگی» است. و در اینجا ساختمان عالم آفرینش، آسمان و زمین، همگی نشان میدهد که در آفرینش آنها، نظام و حساب و حکمت و هدفی بوده است، نه خداوند به آفرینش آنها نیاز داشته و نه کمبودی را با آن میخواهد در ذات خود برطرف سازد چرا که او بینیاز از همه چیز است. | |||
سپس اضافه میکند دلیل بر این که نیازی به شما و ایمان آوردن شما ندارد این است که: «اگر اراده کند شما را میبرد و خلق تازهای (به جای شما) میآورد» (إِنْ یَشَأْ یُذْهِبْکُمْ وَ یَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِیدٍ). | |||
خلقی که همه ایمان داشته باشند و هیچ یک از کارهای نادرست شما را انجام ندهند. | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
خط ۱۲۳: | خط ۲۲۶: | ||
[[رده:تعدد آسمان]][[رده:خلقت آسمان ها]][[رده:عظمت خلقت آسمان ها]][[رده:هدفدارى خلقت آسمان ها]][[رده:آثار مطالعه آفرینش]][[رده:ادراک هدفدارى آفرینش]][[رده:دعوت به مطالعه آفرینش]][[رده:هدفدارى آفرینش]][[رده:آیات آفاقى]][[رده:درک آیات آفاقى]][[رده:جایگزینى اقوام]][[رده:منشأ جایگزینى اقوام]][[رده:حکمت خدا]][[رده:خالقیت خدا]][[رده:دعوتهاى خدا]][[رده:دلایل خداشناسى]][[رده:دلایل قدرت خدا]][[رده:قدرت خدا]][[رده:نشانه هاى قدرت خدا]][[رده:نقش مشیت خدا]][[رده:وعیدهاى خدا]][[رده:هشدارهاى خدا]][[رده:خلقت زمین]][[رده:عظمت خلقت زمین]][[رده:هدفدارى خلقت زمین]][[رده:حبط عمل کافران]][[رده:عمل صالح کافران]][[رده:وعدهء عذاب به کافران]][[رده:الگوگیرى از محمد]][[رده:پیشگامى محمد]][[رده:نقش محمد]][[رده:هشدار به مخالفان محمد]][[رده:هلاکت مخالفان محمد]][[رده:احیاى اخروى مردگان]][[رده:هشدار به مشرکان]][[رده:هلاکت مشرکان]][[رده:دلایل معاد]][[رده:تغییر موجودات]][[رده:خالق موجودات]] | [[رده:تعدد آسمان]][[رده:خلقت آسمان ها]][[رده:عظمت خلقت آسمان ها]][[رده:هدفدارى خلقت آسمان ها]][[رده:آثار مطالعه آفرینش]][[رده:ادراک هدفدارى آفرینش]][[رده:دعوت به مطالعه آفرینش]][[رده:هدفدارى آفرینش]][[رده:آیات آفاقى]][[رده:درک آیات آفاقى]][[رده:جایگزینى اقوام]][[رده:منشأ جایگزینى اقوام]][[رده:حکمت خدا]][[رده:خالقیت خدا]][[رده:دعوتهاى خدا]][[رده:دلایل خداشناسى]][[رده:دلایل قدرت خدا]][[رده:قدرت خدا]][[رده:نشانه هاى قدرت خدا]][[رده:نقش مشیت خدا]][[رده:وعیدهاى خدا]][[رده:هشدارهاى خدا]][[رده:خلقت زمین]][[رده:عظمت خلقت زمین]][[رده:هدفدارى خلقت زمین]][[رده:حبط عمل کافران]][[رده:عمل صالح کافران]][[رده:وعدهء عذاب به کافران]][[رده:الگوگیرى از محمد]][[رده:پیشگامى محمد]][[رده:نقش محمد]][[رده:هشدار به مخالفان محمد]][[رده:هلاکت مخالفان محمد]][[رده:احیاى اخروى مردگان]][[رده:هشدار به مشرکان]][[رده:هلاکت مشرکان]][[رده:دلایل معاد]][[رده:تغییر موجودات]][[رده:خالق موجودات]] | ||
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره ابراهيم ]] | [[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره ابراهيم ]] | ||
{{#seo: | |||
|title=آیه 19 سوره ابراهيم | |||
|title_mode=replace | |||
|keywords=آیه 19 سوره ابراهيم,ابراهيم 19,أَ لَمْ تَرَ أَنَ اللَّهَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِ إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْکُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ,تعدد آسمان,خلقت آسمان ها,عظمت خلقت آسمان ها,هدفدارى خلقت آسمان ها,آثار مطالعه آفرینش,ادراک هدفدارى آفرینش,دعوت به مطالعه آفرینش,هدفدارى آفرینش,آیات آفاقى,درک آیات آفاقى,جایگزینى اقوام,منشأ جایگزینى اقوام,حکمت خدا,خالقیت خدا,دعوتهاى خدا,دلایل خداشناسى,دلایل قدرت خدا,قدرت خدا,نشانه هاى قدرت خدا,نقش مشیت خدا,وعیدهاى خدا,هشدارهاى خدا,خلقت زمین,عظمت خلقت زمین,هدفدارى خلقت زمین,حبط عمل کافران,عمل صالح کافران,وعدهء عذاب به کافران,الگوگیرى از محمد,پیشگامى محمد,نقش محمد,هشدار به مخالفان محمد,هلاکت مخالفان محمد,احیاى اخروى مردگان,هشدار به مشرکان,هلاکت مشرکان,دلایل معاد,تغییر موجودات,خالق موجودات,آیات قرآن سوره ابراهيم | |||
|description=أَ لَمْ تَرَ أَنَ اللَّهَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِ إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْکُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ | |||
|image=Wiki_Logo.png | |||
|image_alt=الکتاب | |||
|site_name=الکتاب | |||
}} |
نسخهٔ کنونی تا ۵ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۰۳:۱۴
کپی متن آیه |
---|
أَ لَمْ تَرَ أَنَ اللَّهَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِ إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْکُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ |
ترجمه
ابراهيم ١٨ | آیه ١٩ | ابراهيم ٢٠ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«بِالْحَقِّ»: به حق. چنان که باید. یعنی هماهنگ و منظّم و دارای حکمت و هدف.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْکُمْ أَيُّهَا... (۳) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ... (۳) إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْکُمْ أَيُّهَا... (۳) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ... (۲) إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْکُمْ وَ يَأْتِ... (۶) أَ وَ لَمْ يَرَوْا أَنَ اللَّهَ... (۶) هَا أَنْتُمْ هٰؤُلاَءِ تُدْعَوْنَ... (۰) نَحْنُ خَلَقْنَاهُمْ وَ شَدَدْنَا... (۲)
وَ مَا ذٰلِکَ عَلَى اللَّهِ بِعَزِيزٍ (۰) أَ وَ لَمْ يَرَ الْإِنْسَانُ أَنَّا... (۳) وَ ضَرَبَ لَنَا مَثَلاً وَ نَسِيَ... (۲) قُلْ يُحْيِيهَا الَّذِي أَنْشَأَهَا... (۲) الَّذِي جَعَلَ لَکُمْ مِنَ... (۰) أَ وَ لَيْسَ الَّذِي خَلَقَ... (۴) إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَيْئاً... (۱) فَسُبْحَانَ الَّذِي بِيَدِهِ... (۱) يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ... (۰)
تفسیر
- آيات ۱۹ - ۳۴ سوره ابراهيم
- بيان آیه: «إن يَشَأ يُذهِبكُم وَ يَأتِ بِخَلقٍ جَدِيد»
- معناى جمله: «وَ بَرَزُوا لِلّهِ جَمِيعاً»
- بيان بگو مگوى كفار، در روز قيامت
- سخن شيطان با پيروان خود، در قيامت
- بيان اين كه شيطان بر مردم سلطه اى ندارد و فقط دعوت به گناه مى كند
- رد كلام فخر رازى، در خصوص استثناء در آيه شريفه
- بيزارى جستن شيطان و هر متبوع ديگرى از پيروان خود، در روز قيامت
- انسان مختار است و خود، مسؤول نيك و بد اعمال خويش است
- اختلاف مفسران، در معناى آيه: «ألَم تَرَ كَيفَ ضَرَبَ اللهُ مَثَلاً كَلِمَةً طَيِّبَة...»
- مراد از كلمۀ «طيّبه» و کلمه «خبیثه»، در آیه شریفه
- آغاز و ادامه هدايت مؤمنان، از ناحيه خداوند است
- وضع رهبران کفر و ضلالت، که مردم خود را هلاكت كشاندند
- انگيزه اصلى مشركان در شرك ورزيدن به خداوند
- استدلال بر اختصاص تدبیر عام موجودات، به خداوند تعالی
- معناى سؤال و مراد از جملۀ «وَ آتَيكُم مِن كُلِّ مَا سَألتُمُوهُ»
- توضيحى درباره اين كه نعمت هاى الهى قابل شمارش نيست
- بحث روایتی: (رواياتى ذیل آیات گذشته)
- چند روايت در مورد سؤال قبر و تفسیر آيه: «يُثَبِّتُ اللهُ الَّذِينَ آمَنُوا...»
تفسیر نور (محسن قرائتی)
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ «19»
آيا نديدى كه خداوند آسمانها و زمين را به حقّ آفريد؟ اگر بخواهد شما را مىبرد و آفريدهاى جديد (به جاى شما) مىآورد.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ «19»
بعد از آن غرض از خلقت را بيان فرمايد كه ايمان و طاعت است نه كفر و معصيت بقوله:
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِ: آيا نديدى اى بيننده، يا ندانستى اى بنده كه بتحقيق خداى تعالى بيافريد آسمانها و زمينها را بر وجهى كه حق و حكمت و مصلحت مقتضى آن است نه بر وجه باطل يا عبث بدون غرض صحيح، بلكه معلل به غرض، و آن عبارت از ستايش و پرستش است
«1» سوره فرقان آيه 23.
جلد 7 - صفحه 38
لقوله (وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ) «1». إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ: اگر بخواهد خداى تعالى و حكمت سبحانى اقتضا كند، ببرد شما را اى كفار و معدوم گرداند همه شما را. وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ: و بيارد خلق نو و تازهاى بجاى شما كه مثل شما نباشد در كفر و تكذيب، بلكه همه مؤمن مصدق باشند.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ «19» وَ ما ذلِكَ عَلَى اللَّهِ بِعَزِيزٍ «20» وَ بَرَزُوا لِلَّهِ جَمِيعاً فَقالَ الضُّعَفاءُ لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعاً فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنَّا مِنْ عَذابِ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ قالُوا لَوْ هَدانَا اللَّهُ لَهَدَيْناكُمْ سَواءٌ عَلَيْنا أَ جَزِعْنا أَمْ صَبَرْنا ما لَنا مِنْ مَحِيصٍ «21»
ترجمه
آيا ندانستى كه خداوند آفريد آسمانها و زمين را براستى و درستى
جلد 3 صفحه 226
اگر بخواهد ببرد شما را و بياورد مخلوقى تازه
و نيست اين بر خدا دشوار
و ظاهر و حاضر شدند براى خدا تمامى پس گفتند ناتوانان مر آنانرا كه تكبّر نمودند همانا ما بوديم مر شما را پيروان پس آيا شما هستيد دفع كنندگان از ما عذاب خدا را هيچ قدر گفتند اگر راهنمائى كرده بود ما را خدا هر آينه راهنمائى ميكرديم شما را يكسان است بر ما آنكه جزع نمائيم يا صبر كنيم نيست از براى ما هيچ گريز گاهى..
تفسير
بيان قدرت الهى است بر نابود نمودن كفّار و جاى دادن اهل ايمانرا در ديار آنها چون خلق نمودن آسمانها و زمين و اهل آنها مشكلتر است از هلاك- نمودنشان و مراد از رؤيت دانستن است چون ديدن خلق آسمانها و زمين را بحقّ ممكن نيست ببصر باشد بلكه ببصيرت است و مخاطب ظاهرا پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم باشد اگر چه مقصود امّتند و مراد از خلقت بحق خلق نمودن بغرض صحيح عقلى مطابق حكمت و مصلحت است در مقابل فعل عبث و لغو و غرض باطل چنانچه در جاى ديگر تصريح فرموده بآنكه غرض از خلقت عبادت و استحقاق مثوبت است و خالق السموات نيز قرائت شده است و در روز قيامت تمام خلق از قبور بيرون مىآيند و در پيشگاه الهى بارز و حاضر ميشوند و براى تحقق وقوع چنين روزى تعبير از آن بصيغه ماضى شده است و كسانيكه ضعيف الرّأى و كم خرد بودند از كفّار و بتبع رؤساء و دانشمندان خودشان بر كفر باقى مانده بودند بآنها ميگويند ما در تكذيب پيغمبران و مخالفت با ايشان تبعيّت از شما كرديم چون از خودمان عقل و تميز درستى نداشتيم آيا امروز شما ميتوانيد دستگيرى از ما كنيد و چيزى از عذاب الهى را كه براى ما مقدّر شده از ما دفع و رفع نمائيد آنها جواب ميدهند اگر خداوند در دنيا ما را بحال خودمان واگذار نفرموده بود بلكه ما را بتوفيق خود راهنمائى كرده بود ما هم شما را هدايت بخير و صلاح نموده بوديم يا اگر خداوند راه نجات از عذاب را در آخرت بما ارائه فرموده بود ما هم بشما ارائه مينموديم ولى افسوس كه ما كارى نكرديم كه قابل تفضّل و احسان باشيم امروز حال ما اينست كه بيتابى و بردبارى براى ما يكسان است و جز سوختن و ساختن چارهاى نيست و راه گريز و مفرّى از عذاب نداريم و در آيه دلالت است بر منع از تقليد در اصول عقائد و لزوم نظر و فكر.
جلد 3 صفحه 227
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
أَ لَم تَرَ أَنَّ اللّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الأَرضَ بِالحَقِّ إِن يَشَأ يُذهِبكُم وَ يَأتِ بِخَلقٍ جَدِيدٍ «19»
آيا نميبيني اينكه خداوند تبارك و تعالي خلق فرمود آسمانها و زمين را بحق درست و بجا اگر مشيتش تعلق بگيرد ميبرد شما را و ميآورد بخلق تازهاي أَ لَم تَرَ و لو خطاب بپيغمبر است لكن مراد جميع است و استفهام تقريري است که البته ميبيني أَنَّ اللّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الأَرضَ بِالحَقِّ که تمام از روي حكمت و مصلحت است خداوند كار قبيح و لغو محال است از او صادر شود تمام كارهاي او حسن است و اينکه معناي عدل است چون افعال كليه از شش قسم خارج نيست: حسن صرف، حسن مطلق، قبيح صرف. قبيح مطلق، لغو صرف، لغو مطلق حسن صرف آنست که مصلحت و فائده داشته باشد و هيچگونه مفسده در او نباشد. حسن مطلق اينكه مصلحت دارد و لكن خالي از مفسده هم نيست لكن مصلحت آن غالب بر مفسده آنست. قبيح صرف اينكه مفسده دارد و هيچگونه فائده و مصلحتي در او نيست. قبيح مطلق اينكه فائده هم دارد لكن مفسده او غالب بر مصلحت او است. لغو صرف اينكه هيچگونه مصلحتي يا مفسدهاي در او نيست. لغو مطلق هم مصلحت دارد هم مفسده و هر دو مساوي هستند.
معناي عدل اينست که خداوند فعل قبيح و لغو محال است از او صادر شود چه صرف و چه مطلق و تمام كارهاي او حسن است چه صرف و چه مطلق و اشاعره که منكر عدل هستند اصلا حسن و قبح عقلي را منكر هستند و ميگويند أَنَّ اللّهَ عَلي كُلِّ شَيءٍ قَدِيرٌ.
جواب آنها اينكه حسن و قبح عقلي را حتي طفل شيرخوار درك ميكند اگر در صورتش تبسم كرديم متبسم ميشود اگر رو ترش كردي جز ميزند حتي
جلد 11 - صفحه 377
سك درك ميكند اگر استخواني يا ناني نزد او انداختي دم حركت ميدهد اگر سنگي انداختي پارس ميكند.
و اما مسئله قدرت فرق است بين توانستن و بين نكردن خداوند ميتواند لكن نميكند چنانچه معصوم قدرت بر معصيت دارد لكن محال است از او صادر شود و نظائر بسيار داريم جناب عالي ميتوانيد لخت مكشوفا در بازار بيائيد لكن محال است چنين كني، جميع مخلوقات الهي علوي و سفلي از روي حكمت و مصلحت است چه ما درك كنيم يا نكنيم و تمام حق است.
إِن يَشَأ يُذهِبكُم وَ يَأتِ بِخَلقٍ جَدِيدٍ مشيت او تابع حكم و مصالح است بسا مصلحت اقتضاء ميكند اعدام را و بسا ايجاد را هر دو بجا و بموقع است (آنچه آن خسرو كند شيرين بود).
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 19)- آفرینش براساس حق است: به دنبال بحث از باطل در آیه قبل و این که همچون خاکستر پراکنده و بیقرار است که دائما با وزش باد از نقطهای به نقطه دیگر منتقل میشود، در این آیه سخن از حق و استقرار آن به میان آمده است.
روی سخن را به پیامبر صلّی اللّه علیه و آله به عنوان الگویی برای همه حق طلبان جهان کرده، میگوید: «آیا ندیدی که خداوند آسمانها و زمین را به حق آفریده است؟ (أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ بِالْحَقِّ).
«حقّ» به معنی «مطابقت و هماهنگی» است. و در اینجا ساختمان عالم آفرینش، آسمان و زمین، همگی نشان میدهد که در آفرینش آنها، نظام و حساب و حکمت و هدفی بوده است، نه خداوند به آفرینش آنها نیاز داشته و نه کمبودی را با آن میخواهد در ذات خود برطرف سازد چرا که او بینیاز از همه چیز است.
سپس اضافه میکند دلیل بر این که نیازی به شما و ایمان آوردن شما ندارد این است که: «اگر اراده کند شما را میبرد و خلق تازهای (به جای شما) میآورد» (إِنْ یَشَأْ یُذْهِبْکُمْ وَ یَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِیدٍ).
خلقی که همه ایمان داشته باشند و هیچ یک از کارهای نادرست شما را انجام ندهند.
نکات آیه
۱- خداوند، آسمانها و زمین را هدفمند و بر اساس حکمت آفرید. (ألم تر أن الله خلق السموت و الأرض بالحقّ) «حق» در برابر باطل (بیهوده) است و مراد از آن، این است که فاعل حق براى کارش هدفى پسندیده در نظر دارد.
۲- دعوت خداوند از مردم براى مطالعه عمیق در آفرینش جهت پى بردن به هدفمندى آن (ألم تر أن الله خلق السموت و الأرض بالحقّ)
۳- جهان آفرینش، بیهوده و عبث نبوده و هدفمند است. (خلق السموت و الأرض بالحقّ)
۴- هدفمندى عالم آفرینش براى بشر قابل درک است. (ألم تر أن الله خلق السموت و الأرض بالحقّ) خداوند براى دعوت به مطالعه در آسمانها و زمین، از ماده «رؤیت» با هیأت «ألم تر» و استفهام انکارى استفاده کرده است و مراد از آن، همان گونه که مفسران گفته اند، علم و آگاهى قطعى پیدا کردن است که حکایت از قابل درک بودن آن مى کند.
۵- نگرش دقیق به آفرینش، راهى براى شناخت آفریدگار عالم است. (ألم تر أن الله خلق السموت و الأرض)
۶- پیامبر(ص)، الگو و داراى نقش پیشتاز در درک معارف عالم آفرینش (ألم تر أن الله خلق السموت و الأرض بالحقّ) خطاب «ألم تر» اگرچه خطابى عام براى همه انسانهاست، اما مخاطب قرار دادن پیامبر(ص) مى تواند رهنمودى باشد به این نکته که آن حضرت در درک واقعیات عالم پیشتاز است و دیگران باید آن حضرت را سرمشق خود قرار دهند.
۷- جهان آفرینش داراى آسمانهاى متعدد است. (السموت)
۸- هشدار خداوند به مشرکان مخالف پیامبر(ص) مبنى بر اینکه در صورت لزوم آنان را به هلاکت خواهد رساند و گروه جدیدى را جایگزینشان خواهد کرد. (إن یشأ یذهبکم و یأت بخلق جدید)
۹- تغییر اقوام و بافتهاى اجتماعى آنان، با از بین رفتن گروهى و آوردن گروهى دیگر، در گرو مشیت الهى است. (إن یشأ یذهبکم و یأت بخلق جدید)
۱۰- خداوند داراى قدرت لازم براى ایجاد پدیده ها و از بین بردن برخى و آوردن برخى دیگر به جاى آنان (ألم تر أن الله خلق السموت و الأرض بالحقّ إن یشأ یذهبکم و یأت بخلق جدید)
۱۱- آفرینش آسمانها و زمین داراى عظمتى بس فراتر از اعطاى زندگى به انسانها و میراندن آنان (ألم تر أن الله خلق السموت و الأرض بالحقّ إن یشأ یذهبکم و یأت بخلق جدید)
۱۲- آفرینش آسمانها و زمین، نمودى از قدرت خداوند بر احیاى مردگان در قیامت (معاد) است.* (ألم تر أن الله خلق السموت و الأرض بالحقّ إن یشأ یذهبکم و یأت بخلق جدید) این برداشت مبتنى بر این احتمال است که آیه در صدد طرح مسأله معاد و اثبات قدرت خداوند بر آن است. آیات قبل، که کیفر اخروى کافران و حبط عمل آنها را مطرح کرد، مى تواند قرینه اى بر ادّعاى فوق باشد.
۱۳- آفرینش آسمانها و زمین (عالم آفرینش)، دلیل قدرتمندى خداوند بر تحقق وعده عذاب کافران و حبط عمل نیکشان (من ورائه جهنّم ... مثل الذین کفروا بربّهم أعملهم کرماد اشتدّت به الریح ... ألم تر أن الله خلق السموت و الأرض)
موضوعات مرتبط
- آسمان: تعدد آسمان ۷; خلقت آسمان ها ۱۳; عظمت خلقت آسمان ها ۱۱; هدفدارى خلقت آسمان ها۱
- آفرینش: آثار مطالعه آفرینش ۵; ادراک هدفدارى آفرینش ۴; دعوت به مطالعه آفرینش ۲; هدفدارى آفرینش ۲، ۳
- آیات خدا: آیات آفاقى ۵; درک آیات آفاقى ۶
- اقوام: جایگزینى اقوام ۸; منشأ جایگزینى اقوام ۹
- خدا: حکمت خدا ۱; خالقیت خدا ۱، ۱۰; دعوتهاى خدا ۲; دلایل خداشناسى ۵; دلایل قدرت خدا ۱۳; قدرت خدا ۱۰; نشانه هاى قدرت خدا ۱۲; نقش مشیت خدا ۹; وعیدهاى خدا ۱۳; هشدارهاى خدا ۸
- زمین: خلقت زمین ۱۳; عظمت خلقت زمین ۱۱; هدفدارى خلقت زمین ۱
- کافران: حبط عمل کافران ۱۳; عمل صالح کافران ۱۳; وعدهء عذاب به کافران ۱۳
- محمد(ص): الگوگیرى از محمد(ص) ۶; پیشگامى محمد(ص) ۶; نقش محمد(ص) ۶; هشدار به مخالفان محمد(ص) ۸; هلاکت مخالفان محمد(ص) ۸
- مردگان: احیاى اخروى مردگان ۱۲
- مشرکان: هشدار به مشرکان ۸; هلاکت مشرکان ۸
- معاد: دلایل معاد ۱۲
- موجودات: تغییر موجودات ۱۰; خالق موجودات ۱۰
منابع