يونس ٦١

وَ مَا تَکُونُ‌ فِي‌ شَأْنٍ‌ وَ مَا تَتْلُو مِنْهُ‌ مِنْ‌ قُرْآنٍ‌ وَ لاَ تَعْمَلُونَ‌ مِنْ‌ عَمَلٍ‌ إِلاَّ کُنَّا عَلَيْکُمْ‌ شُهُوداً إِذْ تُفِيضُونَ‌ فِيهِ‌ وَ مَا يَعْزُبُ‌ عَنْ‌ رَبِّکَ‌ مِنْ‌ مِثْقَالِ‌ ذَرَّةٍ فِي‌ الْأَرْضِ‌ وَ لاَ فِي‌ السَّمَاءِ وَ لاَ أَصْغَرَ مِنْ‌ ذٰلِکَ‌ وَ لاَ أَکْبَرَ إِلاَّ فِي‌ کِتَابٍ‌ مُبِينٍ‌

ترجمه

در هیچ حال (و اندیشه‌ای) نیستی، و هیچ قسمتی از قرآن را تلاوت نمی‌کنی، و هیچ عملی را انجام نمی‌دهید، مگر اینکه ما گواه بر شما هستیم در آن هنگام که وارد آن می شوید! و هیچ چیز در زمین و آسمان، از پروردگار تو مخفی نمی‌ماند؛ حتّی به اندازه سنگینی ذرّه‌ای، و نه کوچکتر از آن و نه بزرگتر، مگر اینکه (همه آنها) در کتاب آشکار (و لوح محفوظ علم خداوند) ثبت است!

|در هيچ كارى وارد نمى‌شوى و هيچ قرآنى از جانب او نمى‌خوانى و هيچ عملى نمى‌كنيد جز اين كه همان لحظه كه بدان مى‌پردازيد ما ناظر شماييم، و هموزن ذره‌اى در زمين و نه در آسمان از خداى تو پوشيده نيست، و نه كوچك‌تر از آن و نه بزرگ‌تر، مگر آن كه در مكتوبى روش

و در هيچ كارى نباشى و از سوى او [=خدا] هيچ [آيه‌اى‌] از قرآن نخوانى و هيچ كارى نكنيد، مگر اينكه ما بر شما گواه باشيم آنگاه كه بدان مبادرت مى‌ورزيد. و هم‌وزن ذرّه‌اى، نه در زمين و نه در آسمان از پروردگار تو پنهان نيست، و نه كوچكتر و نه بزرگتر از آن چيزى نيست، مگر اينكه در كتابى روشن [درج شده‌] است.

و تو در هیچ حالی نباشی و هیچ آیه‌ای از قرآن تلاوت نکنی و به هیچ عملی تو و امت وارد نشوید جز آنکه ما همان لحظه شما را مشاهده می‌کنیم و هیچ چیز به وزن ذره‌ای در همه زمین و آسمان از خدای تو پنهان نیست و کوچکتر از ذره و بزرگتر از آن هر چه هست همه در کتاب مبین حق (و لوح علم الهی) مسطور است.

[ای پیامبر!] در هیچ شغل و کاری نمی باشی، و هیچ بخشی از قرآن را که از سوی خداست، تلاوت نمی کنی، و [شما ای مردم!] هیچ کاری انجام نمی دهید، مگر آنکه وقتی سرگرم به آن کار هستید، گواه و شاهد شماییم. و به اندازه وزن ذره ای در زمین و آسمان از پروردگارت پوشیده نیست و نه کوچک تر از آن ذره و نه بزرگ تر از آن نیست، مگر آنکه در کتابی روشن ثبت است.

در هر كارى كه باشى، و هر چه از قرآن بخوانى و دست به هر عملى كه بزنيد هنگامى كه بدان مى‌پردازيد ما ناظر بر شما هستيم. بر پروردگار تو حتى به مقدار ذره‌اى در زمين و آسمانها پوشيده نيست. و هر چه كوچكتر از آن يا بزرگ تر از آن باشد، در كتاب مبين نوشته شده است.

و تو در هیچ کاری نیستی و هیچ بخشی از قرآن را از سوی او نمی‌خوانی و شما نیز هیچ عملی نمی‌کنید مگر آنکه آنگاه که به آن می‌پردازید ما بر شما گواهیم، و هم سنگ ذره‌ای نه در زمین و نه در آسمان از پروردگارت پنهان نیست و کوچکتر و بزرگتر از این چیزی نیست مگر آنکه در کتابی مبین [لوح محفوظ] ثبت است‌

و [تو] در هيچ حالى و كارى نباشى و از آن- از قرآن- هيچ برنخوانى، و [شما مردم‌] هيچ كارى نمى‌كنيد مگر اينكه آنگاه كه به آن مى‌پردازيد ما بر شما گواهيم و از پروردگارت همسنگ ذره‌اى در زمين و در آسمان پوشيده نيست، و نه كوچكتر از آن و نه بزرگتر، مگر آنكه در كتابى روشن- لوح محفوظ- هست.

(ای پیغمبر!) تو به هیچ کاری نمی‌پردازی و چیزی از قرآن نمی‌خوانی، و (شما ای مؤمنان!) هیچ کاری نمی‌کنید، مگر این که ما ناظر بر شما هستیم، در همان حال که شما بدان دست می‌یازید و سرگرم انجام آن می‌باشید. و هیچ‌چیز در زمین و در آسمان از پروردگار تو پنهان نمی‌ماند، چه ذرّه‌ای باشد و چه کوچکتر و چه بزرگتر از آن، (همه‌ی اینها) در کتاب واضح و روشنی (در نزد پروردگارتان، به نام لوح محفوظ) ثبت و ضبط می‌گردد.

و در هیچ حال و کاری نباشی و از او [:خدا] هیچ (آیه‌ای) از قرآن نخوانی. و هیچ کاری نمی‌کنید، مگر اینکه ما بر شما گواه بوده‌ایم، آن‌گاه که بی‌امان در ژرفای آن غوطه‌ورید. و هم‌وزن ذره‌ای - نه در زمین و نه در آسمان - از پروردگارت پنهان نیست. و نه کوچک‌تر از آن و نه بزرگ‌تر، (چیزی) نیست، مگر (اینکه) در کتابی روشنگر است.

و نباشی تو در کاری و نه برخوانی از آن قرآنی (خواندنی) را و نکنید کاری را به جز آنکه باشیم بر شما گواه هنگامی که فرو می‌روید در آن و پوشیده نماند از پروردگارت سنگینی ذرّه‌ای نه در زمین و نه در آسمان و نه کوچکتر از آن و نه بزرگتر مگر در کتابی است آشکار

يونس ٦٠	آیه ٦١	يونس ٦٢
سوره : سوره يونس نزول : ٤ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٤٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«شَأْنٍ»: کار مهمّ و بزرگ. «مَا تَتْلُو»: نمی‌خوانی. در رسم‌الخطّ قرآنی الفی در آخر دارد. «مِنْهُ»: مرجع ضمیر (هُ) واژه (شَأْنٍ) است، و یا این که مرجع آن (قرآن) است و اضمار قبل از ذکر برای تفخیم است. «شُهُوداً»: جمع شاهد: مراقب. آگاه. «تُفِیضُونَ فِیهِ»: بدان می‌آغازید. بدان می‌پردازید (نگا: بقره / . «مَایَعْزُبُ»: پنهان نمی‌ماند. نهان نمی‌گردد. «مِثْقَالِ ذَرَّةٍ»: (نگا: نساء / ). «کِتَابٍ مُّبِینٍ»: کتاب واضح و روشن. مراد لوح محفوظ است (نگا: أنعام / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ مَا مِنْ‌ دَابَّةٍ فِي‌ الْأَرْضِ‌ وَ... (۳) وَ مَا مِنْ‌ دَابَّةٍ فِي‌ الْأَرْضِ‌... (۳) سَوَاءٌ مِنْکُمْ‌ مَنْ‌ أَسَرَّ... (۰) أَ فَمَنْ‌ هُوَ قَائِمٌ‌ عَلَى‌ کُلِ‌... (۲) أَلاَ إِنَ‌ لِلَّهِ‌ مَا فِي‌... (۳) إِنَّهُ‌ هُوَ السَّمِيعُ‌ الْعَلِيمُ‌ (۰)

وَ تَوَکَّلْ‌ عَلَى‌ الْعَزِيزِ... (۰) الَّذِي‌ يَرَاکَ‌ حِينَ‌ تَقُومُ‌ (۰) وَ تَقَلُّبَکَ‌ فِي‌ السَّاجِدِينَ‌ (۰) وَ لَقَدْ هَمَّتْ‌ بِهِ‌ وَ هَمَ‌ بِهَا... (۱) إِنَ‌ اللَّهَ‌ مَعَ‌ الَّذِينَ‌... (۰) أَ لَمْ‌ تَرَ أَنَ‌ اللَّهَ‌ أَنْزَلَ‌... (۲)

تفسیر

• آيات ۷۰ - ۵۷، سوره يونس
• توضيح معناى مفردات آيه شريفه : ((موعظه ))، ((شفاء لما فى الصدور))، ((هدى)) و ((رحمت ))
• اشاره به معناى ((رحمان )) و ((رحيم )) و مراد از اينكه قرآن براى مؤ منين رحمت است
• توصيف قرآن به بيان جامعى است براى همه آثار طيب و نيكوى قرآن كريم
• مراد از فضل خدا و رحمت خدا در آيه شريفه :((قل بفضل اللّه و برحمته ...))
• وجه اينكه از دادن روزى به ((انزال )) روزى تعبير شده ، با اينكه رزق آدميان در زميناست
• بيان اينكه هر حكمى بايد به اذن خدا باشد. و حكم مختص به خدا است . و طرح دو شبههدر اين زمينه و پاسخ به آن دو شبهه
• حكم خدا منطبق بر فطرت ، هماهنگ با نظام خلقت و همسوى حركت انسان به سوى هدفكمالى او است
• سلطنت و احاطه تام الهى بر اعمال بشر، شهادت و عملى استكامل و فراگيرنده همه اعمال از همه خلايق حتى پيامبر خدا(ص )
• معناى ((ولايت )) و مراد از ولايت خدا
• اشاره به مراتب ايمان و بيان اينكه خداى تعالى ولى مؤ منين است كه از مرتبه بالاىايمان برخوردارند
• توجيه و توضيحى در مورد اينكه خداى ، ترس و اندوهى ندارند و بيان اينكه اطلاق جمله: ((لاخوف عليهم و لا هم يحزنون )) شامل نفى ترس و اندوه هم در دنيا و هم در آخرت مىشود
• بررسى سخن يكى از مفسرين درباره نفى ترس و اندوه اولياى خدا و رد آن گفته
• تسلى دادن به پيامبر (ص ) كه از سخنان جاهلانه مشركين نرنجد زيرا ((عزت از آنخداست )) و ((خدا سميع و عليم است ))
• استدلال براى محال بودن فرزند داشتن خداى تعالى ، در برابر مشركين كه گفتند:((اتخذ اللّه ولدا))
• بحث روايتى ۱۴۰
• چند روايت در مورد مراد از فضل و رحمت خدا در:((قل بفضل اللّه و برحمته ...))
• رواياتى درباره معناى ولايت خدا و وصف اولياءاللّه
• چند روايت در تفسير ((بشرى )) داشتن اولياء اللّه در دنيا و آخرت (لهم البشرى فىالحيوة الدنيا و فى الاخرة )
• چند روايت درباره رؤ يا و اقسام آن

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - خداوند، بر تمام شؤون و حالات پیامبر(ص) و بر تلاوت هر بخشى از قرآن، شاهد و ناظر بوده است. (و ما تکون فى شأن و ما تتلوا منه من قرءان ... إلا کنا علیکم شهوداً)

۲ - قرآن، کتابى است نازل شده از جانب خدا و خوانده شده بر پیامبر(ص). (و ما تتلوا منه من قرءان) برداشت فوق از عود ضمیر «منه» به خداوند و از تنکیر قرآن - که مصدر به معناى مفعول است - استفاده شده است.

۳ - تلاوت آیات قرآن، از کارهاى مهم و همیشگى پیامبر اکرم (ص) بوده است. (و ما تتلوا منه من قرءان) از ذکر تلاوت قرآن - در حالى که جمله «ما تکون فى شأن» آن را شامل مى شود - برداشت فوق استفاده مى گردد.

۴ - قرآن، کتابى است باعظمت و تلاوت آن بسیار ارزشمند مى باشد. (و ما تکون فى شأن و ما تتلوا منه من قرءان)

۵ - تمامى اعمال آدمیان، از لحظه آغاز، در منظر گواهانى است که از سوى خداوند جهت نظارت بر آنان، گمارده شده اند. (و ما تکون فى شأن و ما تتلوا منه من قرءان و لا تعملون من عمل إلا کنا علیکم شهوداً)

۶ - انسان، موظف به مراقبت و مواظبت بر تمامى اعمال خویش است. (و ما تتلوا منه من قرءان و لا تعملون من عمل إلا کنا علیکم شهوداً)

۷ - خداوند، بر تمامى اعمال انسانها از لحظه آغاز حاضر و ناظر است. (و لا تعملون من عمل إلا کنا علیکم شهوداً إذ تفیضون فیه)

۸ - همه موجودات زمین و آسمان - از کوچکترین آنها تا بزرگترینشان - در منظر خدا و احاطه علمى او بوده و در کتابى روشن درج شده اند. (و ما یعزب عن ربک من مثقال ذرة فى الأرض و لا فى السماء و لا أصغر من ذلک و لا أکبر إلا فى کتب مبین)

۹ - ربوبیت خداوند، مقتضى نظارت همه جانبه او بر جهان هستى است. (و ما یعزب عن ربک من مثقال ذرة فى الأرض و لا فى السماء ... إلا فى کتب مبین)

موضوعات مرتبط

• انسان: مسؤولیت انسان ۶
• خدا: آثار ربوبیت خدا ۹ ; احاطه علمى خدا ۸ ; عوامل نظارت خدا ۹ ; نظارت خدا ۷، ۸
• عمل: گواهان عمل ۵ ; مراقبت بر عمل ۶ ; ناظران عمل ۵، ۷
• قرآن: عظمت قرآن ۴ ; فضیلت تلاوت قرآن ۴ ; وحیانیت قرآن ۲ ; ویژگیهاى قرآن ۲
• کتاب مبین: ثبت موجودات در کتاب مبین ۸
• محمّد(ص): اهتمام محمّد(ص) به قرآن ۳ ; تلاوت قرآن محمّد(ص) ۳ ; نظارت خدا بر محمّد(ص) ۱ ; وحى به محمّد(ص) ۲