الحجر ٣١
ترجمه
| الحجر ٣٠ | آیه ٣١ | الحجر ٣٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِبْلیسَ»: (نگا: بقره / ، اعراف / ، کهف / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ إِذْ قُلْنَا لِلْمَلاَئِکَةِ اسْجُدُوا... (۴) قَالَ مَا مَنَعَکَ أَلاَّ تَسْجُدَ إِذْ... (۱) قَالَ لَمْ أَکُنْ لِأَسْجُدَ لِبَشَرٍ... (۲)
تفسیر
- آيات ۲۶ - ۴۸،سوره حجر
- معناى خلقت انسان از ((صلصال من حماء مسنون ))
- توضيحاتى درباره معناى لغوى ((جن ))
- آيا ((جان )) همان جن است ؟!
- بحث در مبداء خلقت جن و تناسل و ذيريه داشتن او
- معناى كلمه ((بشر)) و نكته اى كه در التفات از تكلم به غيب در آيه : ((و اذاقال ربك )) هست
- معناى ((سويته )) و ((نفخت فيه من روحى )) و توضيحى در رابطه بين روح و بدن
- اشاره به وجه استثناء ابليس از ملائكه با اينكه او از جن است و نه از ملائكه
- وجه تقييد و تحديد لعنت بر شيطان تا روز جزا در: ((ان عليك اللعنة الى يوم الدين ))
- وجه اينكه خداوند لعنت خود را به ابليس اختصاص داد ((عليك لعنتى ))
- وجه تقيد و تحديد لعنت بر شيطان تا روز جزا در: ((ان عليك اللعنة الى يوم الدين ))
- ابليس ماءمور به سجده بر نوع بشر بودند نه تنها آدم
- روزى كه تا آن به شيطان مهلت داده شده روز قيامت نيست !
- ((وقت معلوم )) به چه معناست و براى چه كسى معلوم است ؟!
- توضيح در مورد نسبت اغواء به خدا در ((رب بما اعوتينى ...))
- وجوهى كه مفسران براى توجيه حمل جمله : ((بما اغويتنى )) براضلال ابتدائى خدا ذكر كرده اند
- جواب كلى به مفسران مزبور
- معناى جمله : ((لا زينن لهم فى الارض )) و دلالت آن بر اينكه زمين ظرف اغواى شيطاناست
- مراد از ((عبادت مخلصين )) كه از اغواى شيطان مصون هستند
- معناى بر خدا بودن راه شيطان ((هذا صراط على مستقيم )
- آيه : ((ان عبادى ليس لك عليهم سلطان ...)) متضمن سه جواب به ابليس است
- رواياتى چند درباره نفخ روح در كالبد آدم عليه السلام
- مقصود از ((عبادى )) و استثناء در آيه شريفه و نقد نظر مفسران در اين خصوص
- اثبات سلطنت و ولايت براى ابليس ، با سلطنت مطلقه خدا منافات ندارد
- معناى اينكه جهنم هفت در دارد: ((لها سبعة الواب ...))
- ((متقين )) در آيه : ((ان متقين فى جنات ...)) اعم از ((مخلصين )) در آيه : ((الا عبادكمنهم المخلصين )) است
- نقد و ابطال سخن ((فخر رازى )) كه گفته است مراد از ((متقين )) كسانى است كه ازشرك بپرهيزند
- بيان حال متقين در ورودشان به بهشت
- قضاهاى رانده شده اى كه در قرآن حكايت شده است
- رواياتى درباره نفخ روح در كالبد آدم عليه السلام
- چند روايت درباره وقت يوم معلوم در آيه ((فانك من المنظرين الى يوم الوقت المعلوم ))
- روايتى در بيان مراد از درهاى جهنم در ذيل جمله : ((لها سبعة ابواب ...))
- چند روايت در تفسير و بيان مراد جمله : ((اخوانا على سرر متقابلين ))
نکات آیه
۱- ابلیس، از فرمان خداوند براى سجده بر آدم(ع) سرپیچى کرد و حاضر نشد در ردیف دیگر سجده کنندگان بر او قرار گیرد. (إلاّ إبلیس أبى أن یکون مع السجدین)
۲- ابلیس، به هنگام خلقت انسان، در میان فرشتگان بود و از زمره آنان به حساب مى آمد. (و إذ قال ربّک للملئکة إنى خلق بشرًا من ... فإذا سوّیته ... فقعوا له سجدین . فسجد الملئکة کلّهم ... إلاّ إبلیس) برداشت فوق، مبتنى بر این احتمال است که استثنا متصل باشد و استثنا شدن ابلیس از فرشتگان، نه به خاطر این است که وى فرشته بود; بلکه از بابِ تغلیب، جزئى از آنها به شمار مى آمد.
۳- ابلیس چونان فرشتگان، مأمور به سجده بر آدم(ع) بود. (فسجد الملئکة کلّهم أجمعون . إلاّ إبلیس أبى أن یکون مع السجدین)
۴- ابلیس، موجودى داراى اختیار و اراده (فسجد الملئکة کلّهم ... إلاّ إبلیس أبى)
۵- ابلیس، از جنس فرشتگان نبود. (فسجد الملئکة کلّهم أجمعون . إلاّ إبلیس أبى) آوردن کلمه هاى تأکیدى «کلّهم» و «أجمعون» براى بیان سجدهء فرشتگان، دلالت مى کند که همه فرشتگان بى استثنا، بر آدم(ع) سجده کردند و این قرینه است بر اینکه استثنا در آیه، منقطع است و ابلیس از جنس فرشتگان نبود.
موضوعات مرتبط
- ابلیس: ابلیس از ملائکه ۲; ابلیس و سجده بر آدم(ع) ۱، ۳; ابلیس هنگام خلقت انسان ۲; اختیار ابلیس ۴; اراده ابلیس ۴; تکلیف ابلیس ۳; جنس ابلیس ۵; عصیان ابلیس ۱
- عصیان: عصیان از خدا ۱
- عصیانگران ۱:
