التوبة ١١١
ترجمه
| التوبة ١١٠ | آیه ١١١ | التوبة ١١٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِشْتَرَی»: خریداری کرده است. معمولاً فعل ماضی در معاملات معنی مضارع دارد؛ لذا می‌توان آن را (خریداری می‌کند) معنی کرد. «یُقَاتِلُونَ»: می‌جنگند. فعل مضارع در اینجا می‌تواند معنی امر داشته باشد: باید بجنگند. «وَعْداً»: مفعول مطلق فعل محذوف (وَعَدَ) است. «حَقّاً»: مفعول مطلق فعل محذوف (اَحَقَّ) یا صفت (وَعْداً) است (نگا: نساء / . «أَوْفی»: وفاکننده‌تر. «إِسْتَبْشِرُوا»: شادمان باشید. شاد و خوشنود باشید. «ذلِکَ»: این معامله‌ای که خریدار خدا، فروشندگان مؤمنان، کالا اموال و انفس مسلمانان، بها بهشت جاویدان، و سند گفته خداوند سبحان و ثبت در تورات و انجیل و قرآن است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي... (۲) اللَّهُ لاَ إِلٰهَ إِلاَّ هُوَ... (۰) وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا... (۴)
تفسیر
- آيات ۱۲۳ - ۱۱۱، سوره توبه
- وعده قطعى بهشت به كسانى كه در راه خدا با جان و مال خود جهاد مى كنند (ان الله اشترى )
- وضع و وصف فردى و اجتماعى مؤ منين
- سبب عدم جواز استغفار براى مشركين لغو بودن استغفار براى آنان است
- علت وجوب تبرى از دشمنان خدا، و اشاره به عموميت اين حكم
- وجه اينكه توبه (بازگشت ) خدا به پيامبر (ص ) و مهاجرين انصار ،قبل از ذكر توبه خدا به سه نفرى كه از جنگ تبوك تخلف كردند در آيه وارد شده وبيان مراد از توبه خدا در اين موارد
- بيان مقصود از توبه در هر يك از مواردى كه در آيات مورد بحث تكرار شده
- معناى اينكه فرمود: با صادقين باشيد (...و كونوا مع الصادقين )
- پاداش مجاهدان ، و مراد از جمله : (( ليجزيهم الله احسن ما كانوا يعملون ))
- توضيح آيه نفر (فلولا نفر من كل فرقة منهم طائفة ... )) و بيان آنچه كه از آن استنباط مى شود
- (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته )
- روايتى درباره مشقات و سختى هايى كه مسلمانان در راه تبوك تحمل نمودند
نکات آیه
۱ - خداوند، خریدار جان و مال مؤمنان به بهاى بهشت (إن اللّه اشترى من المؤمنین أنفسهم و أمولهم بأن لهم الجنة)
۲ - نقش و کاربرد جهاد مالى همانند جهاد با جان، در دستیابى به بهشت (إن اللّه اشترى من المؤمنین أنفسهم و أمولهم بأن لهم الجنة)
۳ - جان و مال مؤمنان، ابزارى براى آنان در دستیابى به ارزشهاى جاودان (إن اللّه اشترى من المؤمنین أنفسهم و أمولهم بأن لهم الجنة)
۴ - ایمان، شرط تأثیر ایثارهاى مالى و جانى انسان در دستیابى به بهشت (إن اللّه اشترى من المؤمنین أنفسهم و أمولهم بأن لهم الجنة) قید «من المؤمنین» اشعار دارد به اینکه تنها انسانهاى مؤمن در این معامله شرکت دارند.
۵ - ارزش والاى جان و مال مؤمنان در پیشگاه خداوند (إن اللّه اشترى ... بأن لهم الجنة)
۶ - ایمان راستین، مستلزم ایثار جان و مال در راه خدا (إن اللّه اشترى من المؤمنین)
۷ - ایثار مال و جان در راه غیر خدا و در قبال بهایى جز بهشت، زیان و خسران است. (إن اللّه اشترى ... بأن لهم الجنة) خداوند، با پیشنهاد بهاى بزرگى چون بهشت در قبال جان و مال مؤمنان، در حقیقت بیان داشته است که فروختن جان و مال به چیزى جز بهشت، مایه خسران است.
۸ - لزوم بهره گیرى از ابزارهاى تشویق (پاداش و ... ) در گرایش دادن انسانها به اطاعت خدا و هر کار نیک (إن اللّه اشترى ... بأن لهم الجنة) اینکه خداوند مؤمنان را با نوید بهشت، به جهاد تشویق کرده است، برداشت فوق به دست مى آید.
۹ - دین الهى و حمایت از آن، داراى ارزش برتر از جان و مال انسانها (إن اللّه اشترى من المؤمنین أنفسهم و أمولهم ... یقتلون فى سبیل اللّه)
۱۰ - مجاهدان و رزمندگان راه الهى، معامله گران جان و مال خویش با خداوند (إن اللّه اشترى من المؤمنین ... یقتلون فى سبیل اللّه فیقتلون و یقتلون)
۱۱ - اراده خداوند به اعتلاى دین و راه خود، در پرتو ایثار و جهاد مؤمنان (إن اللّه اشترى من المؤمنین ... یقتلون فى سبیل اللّه) از اینکه خداوند، اعلام کرده است که خریدار جان و مال مؤمنان مى باشد و سپس مسأله جهاد فى سبیل اللّه را مطرح ساخته، استفاده مى شود که خداوند، پیشبرد راه خود را در پرتو جهاد مؤمنان قرار داده است.
۱۲ - ارزش جهاد، به در راه خدا بودن آن است. (یقتلون فى سبیل اللّه)
۱۳ - لزوم حضور فعال در میدانهاى نبرد علیه دشمنان راه خدا و بیم نداشتن از کشته شدن (یقتلون فى سبیل اللّه فیقتلون و یقتلون)
۱۴ - هدف نخستین از جهاد، نابود ساختن دشمنان الهى است نه صرفاً دستیابى به شهادت. (یقتلون فى سبیل اللّه فیقتلون و یقتلون) برداشت فوق با توجّه به تقدیم کشتن (فیَقتلون) بر کشته شدن (و یُقتلون) به دست مى آید.
۱۵ - کشتن و کشته شدن در راه خدا، هر دو ارزش و معامله با خداست. (یقتلون فى سبیل اللّه فیقتلون و یقتلون)
۱۶ - تضمین قطعى بهشت از سوى خداوند، براى مجاهدان رزمنده اى که سرانجام به شهادت مى رسند.* (فیقتلون و یقتلون) برداشت فوق بدین احتمال است که «و یقتلون» قید باشد ; یعنى، صرفاً کشتن دشمنان خدا تضمین کننده بهشت نیست و به حساب معامله با خدا گذاشته نمى شود ; بلکه کشتن و نهایتا کشته شدن، معامله با خداست.
۱۷ - جهاد با جان، رکن اصلى معامله با خدا و برتر از جهاد مالى (اشترى ... أنفسهم و أمولهم ... یقتلون فى سبیل اللّه فیقتلون و یقتلون) برداشت فوق بدین احتمال است که تقدم «أنفسهم» بر «أموالهم» بیانگر ارزش برتر جهاد با جان باشد و «یقاتلون» صرفاً دربردارنده جهاد با جان باشد ; زیرا در جمله «فیقتلون و یقتلون» (مى کشند و کشته مى شوند) تنها جنبه جهاد با جان مطرح گردیده است.
۱۸ - پاداش بهشت براى مجاهدان و شهیدان، وعده حتمى خداوند در تورات، انجیل و قرآن (وعداً علیه حقاً فى التوریة و الإنجیل و القرءان)
۱۹ - جهاد با جان و مال در راه خدا، تکلیفى الهى بر همه انسانها و در همه شرایع است نه مخصوص به مسلمانان و شریعت اسلام. (إن اللّه اشترى من المؤمنین أنفسهم و أمولهم ... وعداً علیه حقاً فى التوریة و الإنجیل و القرءان)
۲۰ - هماهنگى ادیان الهى و کتابهاى آسمانى در بیان اصول عقیدتى و ارزشى (إن اللّه اشترى من المؤمنین أنفسهم و أمولهم ... وعداً علیه حقاً فى التوریة و الإنجیل و القرءان)
۲۱ - تورات، انجیل و قرآن، سند وعده هاى خدا به مجاهدان و شهیدان و مایه اطمینان آنان (وعداً علیه حقاً فى التوریة و الإنجیل و القرءان)
۲۲ - خداوند، وفادارترین وفاکنندگان به عهد (و من أوفى بعهده من اللّه)
۲۳ - مژده خداوند به مجاهدان و معامله گران جان و مال خویش در قبال بهشت (فاستبشروا ببیعکم الذى بایعتم به)
۲۴ - ایثار جان و مال در راه خدا و دریافت پاداش بهشت، شایسته سرور و شادمانى، در بینش الهى (إن اللّه اشترى من المؤمنین ... فاستبشروا ببیعکم الذى بایعتم به)
۲۵ - دستیابى به بهشت در پرتو جهاد و شهادت، تنها رستگارى و پیروزى بزرگ (إن اللّه اشترى ... بأن لهم الجنة ... ذلک هو الفوز العظیم)
روایات و احادیث
۲۶ - عن عبدالرحیم عن ابى جعفر (ع) قال: قرأ هذه الآیة «ان اللّه اشترى من المؤمنین أنفسهم ... » ... فقال: ... من مات من المؤمنین ردّ حتى یقتل ... ;[۱] عبدالرحیم مى گوید امام باقر (ع) آیه «إن اللّه اشترى من المؤمنین أنفسهم ... » را قراءت کرد ... سپس فرمود: ... هر مؤمنى که بمیرد، برگردانده مى شود تا کشته شود ... ».
موضوعات مرتبط
- احکام: ۱۹
- ادیان: ارزشها در ادیان ۲۰ ; اصول دین در ادیان ۲۰ ; هماهنگى ادیان ۲۰
- ارزشها: ابزار تحصیل ارزشهاى جاودان ۳ ; ارزشها ى برتر ۹ ; ملاک ارزشها ۱۲
- اطاعت: تشویق به اطاعت از خدا ۸
- انجیل: نقش انجیل ۲۱ ; وعده هاى خدا در انجیل ۱۸
- انسان: ارزش جان انسان ها ۹ ; ارزش مال انسان ها ۹ ; تکالیف انسان ۱۹
- ایثار: آثار ایثار با جان ۴ ; آثار ایثار با مال ۴ ; پاداش ایثار با جان ۲۴ ; پاداش ایثار با مال ۲۴ ; زیان ایثار در غیر سبیل اللّه ۷ ; شرط قبول ایثار ۴ ; عوامل ایثار با جان ۶ ; عوامل ایثار با مال ۶
- ایمان: آثار ایمان ۴، ۶
- بهشت: بشارت به بهشت ۲۳ ; پاداش بهشت ۱، ۲۴ ; موجبات بهشت ۲، ۴، ۲۵ ; وعده بهشت ۱۸
- بهشتیان: ۱۶، ۱۸
- تربیت: پاداش در تربیت ۸ ; تشویق در تربیت ۸ ; روش تربیت ۸
- تورات: نقش تورات ۲۱ ; وعده هاى خدا در تورات ۱۸
- جهاد: احکام جهاد ۱۹ ; ارزش جهاد ۱۲، ۱۵، ۱۷ ; ارزش جهاد مالى ۱۷ ; اهمیّت جهاد مالى ۲ ; پاداش جهاد ۲، ۲۵ ; پاداش جهاد مالى ۲ ; جهاد با دشمنان ۱۳ ; جهاد در ادیان ۱۹ ; شجاعت در جهاد ۱۳ ; فلسفه جهاد ۱۴
- خدا: اختصاصات خدا ۲۲ ; اراده خدا ۱۱ ; بشارتهاى خدا ۲۳ ; حتمیت وعده هاى خدا ۱۸ ; سند وعده هاى خدا ۲۱ ; ضمانت خدا ۱۶ ; وفاى به عهد خدا ۲۲
- دشمنان: شکست دشمنان خدا ۱۴
- دین: ارزش حمایت از دین ۹ ; ارزش دین ۹ ; عوامل مؤثر در ثبات دین ۱۱
- رستگارى: عوامل رستگارى ۲۵
- زیان: موارد زیان ۷
- سبیل اللّه: اهمیّت سبیل اللّه ۱۲
- سرور: عوامل سرور ۲۴
- شهادت (قتل در راه خدا): ارزش شهادت (قتل در راه خدا) ۱۵ ; پاداش شهادت (قتل در راه خدا) ۲۵
- شهیدان: پاداش شهیدان ۱۶ ; ضامن بهشت شهیدان ۱۶ ; عوامل اطمینان شهیدان ۲۱ ; وعده به شهیدان ۱۸
- عمل: تشویق به عمل خیر ۸
- قرآن: نقش قرآن ۲۱
- کتب آسمانى: هماهنگى کتب آسمانى ۲۰
- مؤمنان: آثار ایثار مؤمنان ۱۱ ; آثار جهاد مؤمنان ۱۱ ; ارزش جان مؤمنان ۵ ; ارزش مال مؤمنان ۵ ; پاداش مؤمنان ۱ ; شهادت مؤمنان ۲۶ ; فضایل مؤمنان ۲۶ ; نقش جان مؤمنان ۳ ; نقش مال مؤمنان ۳
- مجاهدان: بشارت به مجاهدان ۲۳ ; پاداش مجاهدان ۱، ۱۸ ; عوامل اطمینان مجاهدان ۲۱ ; مشترى جان مجاهدان ۱ ; مشترى مال مجاهدان ۱ ; معامله مجاهدان ۱۰ ; وعده به مجاهدان ۱۸
- معامله: ارکان معامله با خدا ۱۷ ; معامله با خدا ۱۰، ۱۵
منابع
- ↑ تفسیر عیاشى، ج ۲، ص ۱۱۳، ح ۱۴۴ ; تفسیر برهان، ج ۲، ص ۱۶۷، ح ۷. با اختلاف عبارت.
