الإنشقاق ٢٥
ترجمه
| الإنشقاق ٢٤ | آیه ٢٥ | الإنشقاق ٢٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِلاَّ الَّذِینَ ...»: حرف (إِلاّ) به معنی (لکِن) است، و استثناء منقطع از ضمیر (هُمْ) در آیه پیشین است. آن را استثناء متّصل نیز دانسته‌اند. در این صورت معنی آیه چنین است: مگر به کسانی که ایمان آورده‌اند و کارهای شایسته انجام داده‌اند که آنان دارای پاداش ناگسستنی و پایان ناپذیرفتنی می‌باشند. «غَیْرُ مَمْنُونٍ»: ناگسستنی و نامقطوع (نگا: هود / . بدون منّت. بی‌حساب و بی‌شمار (نگا: بقره / آل‌عمران / و ، زمر / ، غافر / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ أَمَّا الَّذِينَ سُعِدُوا فَفِي... (۱)
الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَ... (۱) دَعْوَاهُمْ فِيهَا سُبْحَانَکَ... (۰)
تفسیر
- آيات ۱ - ۲۵، سوره انشقاق
- معناى اينكه در بيان چند تا از مقدمات قيامت فرمود آسمان منشق و زمين كشيده مى شود وفرمود((و ازنت لربها و حقت ))
- مفاد آيه : ((يا ايها الانسان انك كادح الى ربك كد حافملاقيه )) و دلالت آن بر بحث و جزا
- مقصود از اينكه فرمود اكتابش به دست راست داده شود شادمان به سوى((اهل )) خود باز مى گردد
- رد پندار آن كس كه نامه اعمالش از پشت سر به او داده مى شود و در دنيا در((اهل )) خود مسرور بود و مى پنداشت به سوى خدا و براى حساب بازگشتى ندارد
- جوابى كه به اين سوال و اشكال داده شده كه مومنان گنهكار در زمره ((من اوتى كتابهبيمينه )) هستند يا ((من اوتى كتابه وراء ظهره ))؟
- تقسيم اهل محشر به دو طائفه اصحاب يمين و اصحابشمال تقسيمى كلى نيست
- معناى آيه : ((لتركبن طبقا عن طبق ))
- معناى جمله ((والله اعلم بما يوعون ))
- (رواياتى درباره محاسبه اعمال در قيامت ، نزول آيه : ((و اما من اوتى كتابه ....))،((لتركبن طبقا عن طبق )) و...)
نکات آیه
۱ - مؤمنانى که عمل صالح دارند، از عذاب الهى در امان اند. (فبشّرهم بعذاب ألیم . إلاّ الذین ءامنوا و عملوا الصلحت) «إلاّ» براى استثناى منقطع به کار رفته است و معناى «لکن» را افاده مى کند.
۲ - کافران و مکذبان، در صورت ایمان آوردن و انجام دادن عمل صالح، گرفتار عذاب نخواهند شد. (فبشّرهم ... إلاّ الذین ءامنوا و عملوا الصلحت) این احتمال که فعل هاى «آمنوا» و «عملوا»، شامل ایمان و عمل در زمان آینده نیز باشد، چندان بعید نیست; زیرا از طرفى براى آینده قطعى ماضى آورده مى شود و از طرف دیگر در قضیه حقیقى، زمان خاصى مورد نظر نیست.
۳ - باور داشتن معاد و معارف قرآن و انجام دادن کارهاى صالح، نجات بخش انسان از عذاب دردناک است. (فبشّرهم بعذاب ألیم . إلاّ الذین ءامنوا و عملوا الصلحت) متعلق «آمنوا» - به قرینه آیات پیشین - معاد و قرآن است و «الصالحات» - که جمع با حرف «ال» است - دلالت بر عموم مى کند. در این موارد، مراد عموم عرفى است; یعنى، تمام صالحاتى که امکان پذیر است.
۴ - مؤمنانِ نیکوکار، با شنیدن آیات قرآن، در برابر آن سر تسلیم فرود آورده، خضوع مى کنند. (فما لهم ... و إذا قرىء علیهم القرءان لایسجدون ... إلاّ الذین ءامنوا و عملوا الصلحت)
۵ - توأم بودن ایمان و عمل صالح، شرط تأثیربخشى آنها است. (ءامنوا و عملوا الصلحت)
۶ - خداوند، براى مؤمنانى که عمل صالح دارند، پاداش بزرگى قرار داده است. (لهم أجر) نکره آوردن «أجر»، بیانگر عظمت آن است.
۷ - پاداش مؤمنانى که عمل صالح دارند، هرگز کاسته یا قطع نخواهد شد. (لهم أجر غیر ممنون) از معانى «منّ» قطع است و معناى «نقص» نیز براى آن گفته شده است. (لسان العرب)
۸ - خداوند در قیامت، مؤمنان را با یادآورى مکرر پاداش هاى خویش، آزار نداده و بر آنان منت نخواهد گذاشت. (لهم أجر غیر ممنون) در معانى «مَنّ» آورده اند که: منت گذاشتن بر کسى، به این است که احسان به او را بزرگ شمرده و به آن فخر کنند و درباره اش سخن را آغاز و تکرار کنند تا آن جا که شخص را متنفر سازند. (لسان العرب)
موضوعات مرتبط
- ایمان: آثار ایمان ۲، ۵; آثار ایمان به قرآن ۳; آثار ایمان به معاد ۳
- پاداش: پاداش بى منت ۸; مراتب پاداش ۶
- صالحان: پاداش بزرگ صالحان ۶; پاداش کامل صالحان ۷; حتمیت پاداش صالحان ۷; خضوع صالحان ۴; مصونیت صالحان ۱
- عذاب: عذاب دردناک ۳; عوامل مصونیت از عذاب ۲، ۳; مراتب عذاب ۳; مصونیت از عذاب ۱
- عمل صالح: آثار عمل صالح ۱، ۲، ۳، ۵; پاداش عمل صالح ۶
- قرآن: آثار استماع قرآن ۴; خضوع براى قرآن ۴
- کافران: عوامل مصونیت کافران ۲
- مؤمنان: پاداش اخروى مؤمنان ۸; پاداش بزرگ مؤمنان ۶; پاداش کامل مؤمنان ۷; حتمیت پاداش مؤمنان ۷; خضوع مؤمنان ۴; عمل صالح مؤمنان ۶، ۷; مصونیت مؤمنان ۱
