يوسف ٨٧
ترجمه
| يوسف ٨٦ | آیه ٨٧ | يوسف ٨٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«تَحَسَّسُوا مِنْ»: جستجو کنید. پرس و جو نمائید. «لا تَیْأَسُوا»: ناامید مشوید. مأیوس نگردید. «رَوْح»: رحمت خدا. «الْقَوْمُ الْکافِرُونَ»: مردمان ناباور.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۹۲ - ۸۳، سوره يوسف
- جواب يعقوب (عليه السلام ) به پسران بعد از شنيدن خبر بازداشت بنيامين
- معناى ((روح )) و بيان اينكه ياءس از روح و رحمت الهى گناه كبيره است
- بازگشت پسران يعقوب (عليه السلام ) به مصر و اظهار عجز و خضوع در برابر عزيزمصر (يوسف
- اينك كه وعده الهى تحقق يافته ، يوسف (عليه السلام ) خود را معرفى مى نمايد
- برادران به خطاى خود اعتراف مى كنند و يوسف برادران خود را بخشيده و برايشان دعامى كند
- يوسف برادران خود را بخشيده برايشان دعا مى كند
- بحث روايتى
- روايتى در شرح داستان يوسف (عليه السلام ) و برادران در مصر
- چند روايت در ذيل آيه (ايتها العيرانكم انكم لسارقون )
- چند روايت در مورد انتساب سرقت به يوسف (عليه السلام ) در سخن برادران او: ((فقدسرق اخ له
- دو روايت درباره شكايت نزد خدا بردن يعقوب (عليه السلام ) انّما اءشكوا بثّى و حزنىالى الله
- دو روايت در ارتباط با علم پيدا كردن يعقوب به زنده بودن يوسف و آيه (اذهبوافتحسسوا من يوسف و اخيه )
نکات آیه
۱- یعقوب(ع) بر این باور بود که یوسف(ع) و بنیامین زنده اند و با جست و جو کردن ، پیدا خواهند شد. (یبنىّ اذهبوا فتحسسوا من یوسف و أخیه)
۲- یعقوب(ع) به فرزندانش دستور داد براى یافتن یوسف(ع) و بنیامین حرکت کنند و به جست و جوى آنها بپردازند. (یبنىّ اذهبوا فتحسسوا من یوسف و أخیه) «تحسس» (مصدر تحسسوا) به معناى طلب کردن و جست و جو نمودن است.
۳- یعقوب(ع) گرفتار شدن به فراق بنیامین را نشانه پایان یافتن اندوههاى خویش دانست و به یافتن یوسف(ع) و بنیامین امیدوار شد. (یبنىّ اذهبوا فتحسسوا من یوسف و أخیه و لاتاْیئسوا من روح الله) از آن جا که یعقوب(ع) پس از داستان بنیامین، جستوجو از یوسف را مطرح مى سازد و فرزندانش را مأمور تفحص از وى مى کند، چنین برمى آید که وى قضیه بنیامین را نشانه اى به نزول فرج الهى دانسته و به یافتن یوسف(ع) امیدوار شده بود. اقدام نکردن وى براى یافتن یوسف پیش از داستان بنیامین، دلیل این حقیقت است و این معنا توجیه کننده برنامه یوسف(ع) در بازداشت بنیامین مى باشد.
۴- یعقوب(ع) از فرزندانش خواست براى یافتن یوسف(ع) و بنیامین تلاشى پى گیر داشته و از یافتن آنها هرگز مأیوس نشوند. (و لاتاْیئسوا من روح الله)
۵- مأیوس نشدن از رحمت خدا و امید داشتن به یارى او ، توصیه یعقوب(ع) به فرزندان خویش (و لاتاْیئسوا من روح الله) «روح» به معناى سرور ، فرح ، استراحت و رحمت مى باشد. اضافه آن کلمه به «الله» و متعلق قرار گرفتن «من روح الله» براى «لاتاْیئسوا» گویاى این است که مراد از آن «رحمت» مى باشد.
۶- یعقوب(ع) مطمئن به یارى و رحمت خداوند در یافتن یوسف و بنیامین (فتحسسوا من یوسف و أخیه و لاتاْیئسوا من روح الله) جلوه و نمود رحمت خداوند در آیه شریفه ، یارى و کمک او در یافتن یوسف و دستیابى به بنیامین است.
۷- ایمان به خدا و یارى او براى تحقق خواسته ها و برطرف شدن مشکلات ، باید با تلاش و کوشش آدمى قرین باشد. (اذهبوا فتحسسوا من یوسف و أخیه و لاتاْیئسوا من روح الله) از آن جا که یعقوب(ع) فرزندانش را به یارى خدا و رحمت او در یافتن یوسف و بنیامین متوجه مى سازد و علاوه بر آن از آنان مى خواهد که به مسافرت بروند و براى یافتن آنها تلاش کنند ، مى توان برداشت فوق را به دست آورد.
۸- ضرورت دل بستن به یارى خدا و رحمت او براى رفع مشکلات و تحقق خواسته ها (و لاتاْیئسوا من روح الله إنه لایاْیئس من روح الله إلاّ القوم الکفرون)
۹- گشایش تنگناهاى زندگى بشر و رفع مشکلات ایشان به دست خدا و در اختیار اوست. (و لاتاْیئسوا من روح الله)
۱۰- شناخت خداوند و صفات او ، مایه امیدواربودن به رحمت و یارى اوست. (و أعلم من الله ما لاتعلمون ... و لاتاْیئسوا من روح الله)
۱۱- تنها کفرپیشگان به یارى خدا امید ندارند و از رحمت او مأیوسند. (لایاْیئس من روح الله إلاّ القوم الکفرون) مراد از «کافرون» در آیه شریفه ، منکران قدرت خدا و رحمت آفرینى او و آگاهیش به نیاز بندگان است.
۱۲- توجیه پیشنهادها و توصیه ها با بیان فرجام و نتیجه آنها ، امرى شایسته و نیکوست. (لاتاْیئسوا من روح الله إنه لایاْیئس من روح الله إلاّ القوم الکفرون) جمله «إنه لایاْیئس ...» تعلیل براى «لاتاْیئسوا ...» است. یعقوب(ع) توصیه خویش (مأیوس نشدن از رحمت الهى) را با بیان فرجام آن (سقوط به ورطه کفر) تعلیل و توجیه کرد و این درسى است براى همگان که توصیه و یا فرمان خویش را با دلیل و بیان فرجام آن قرین سازند.
روایات و احادیث
۱۳- «عن أبى جعفر(ع):...انه [یعقوب ]دعا ربّه فى السحر أن یهبط علیه ملک الموت فهبط علیه ... قال یعقوب: ... هل عرض علیک فى الأرواح روح یوسف؟ فقال: لا فعند ذلک علم أنه حىّ فقال لولده: «اذهبوا فتحسّسوا من یوسف...»... ;[۱] از امام باقر(ع) روایت شده است: یعقوب در سحر از خدا خواست تا ملک الموت بر او فرود آید ... پس او فرود آمد ... یعقوب گفت: ... آیا در میان ارواح، روح یوسف بر تو عرضه شده؟ گفت: نه. پس در این هنگام دانست که یوسف زنده است، پس به فرزندان خود گفت: «اذهبوا فتحسّسوا من یوسف ...»...».
۱۴- «عن أبى عبدالله(ع): ... [من الکبائر ]الإیاس من روح الله ، لأن الله عزوجل یقول: «إنه لاییأس من روح الله إلاّ القوم الکافرون»... ;[۲] از امام صادق(ع) روایت شده است: [یکى از گناهان کبیره] ناامیدى از رحمت خداست ; زیرا خداى عزوجل مى فرماید: «إنه لاییأس من روح الله إلاّ القوم الکافرون»...».
موضوعات مرتبط
- امیدوارى: امیدوارى به امدادهاى خدا ۵، ۸، ۱۰; امیدوارى به رحمت ۵، ۸، ۱۰; عوامل امیدوارى به خدا ۱۰
- امدادهاى خدا: مأیوسان از امدادهاى خدا ۱۱ ایمان: آثار ایمان ۸; ایمان به امدادهاى خدا ۷; ایمان به خدا ۷; ایمان و عمل ۷
- بنیامین: جستجوى بنیامین ۲، ۴، ۶
- پیشنهاد: روش ارائه پیشنهاد ۱۲
- توصیه: روش ارائه توصیه ۱۲
- خدا: آثار خدا شناسى ۱۰; آثار شناخت صفات خدا ۱۰; اختیارات خدا ۹; اطمینان به امدادهاى خدا ۶; اطمینان به رحمت خدا ۶
- رحمت: گناه یأس از رحمت ۱۴; مأیوسان از رحمت ۱۱
- عمل: بیان فرجام عمل ۱۲; عمل پسندیده ۱۲
- کافران: ویژگیهاى کافران ۱۱; یأس کافران ۱۱
- گناهان کبیره: ۱۴
- مشکلات: زمینه رفع مشکلات ۸; منشأ رفع مشکلات ۹
- یأس: نهى از یأس ۴، ۵
- یعقوب(ع): اطمینان یعقوب(ع) ۶; امیدوارى یعقوب(ع) ۳; اوامر یعقوب(ع) ۲; بینش یعقوب(ع) ۱; پایان اندوه یعقوب(ع) ۳; توصیه هاى یعقوب(ع) ۵; خواسته هاى یعقوب(ع) ۴; قصه یعقوب(ع) ۲، ۳، ۴; یعقوب(ع) در فراق یوسف(ع) ۱۳; یعقوب(ع) و برادران یوسف (ع) ۲، ۴، ۵; یعقوب(ع) و حیات بنیامین ۱; یعقوب(ع) و حیات یوسف(ع) ۱; یعقوب(ع) و فراق بنیامین ۳
- یوسف(ع): جستجوى یوسف(ع) ۲، ۳، ۴، ۶، ۱۳; قصه یوسف(ع) ۲، ۴، ۱۳
