الأنفال ٥٩
ترجمه
| الأنفال ٥٨ | آیه ٥٩ | الأنفال ٦٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«سَبَقُوا»: پیشی گرفته‌اند. مراد این است که از عقاب و عذاب خدا پیشی نگرفته‌اند و نجات پیدا نکرده‌اند و خداوند آگاه از آنان و غالب بر ایشان است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
لاَ يَغُرَّنَّکَ تَقَلُّبُ الَّذِينَ... (۱) لاَ تَحْسَبَنَ الَّذِينَ کَفَرُوا... (۳) أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ... (۲)
تفسیر
- آيات ۶۶ - ۵۵، سوره انفال
- بدترين جنبندگان نزد خداوند كسانى هستند كه در كفر خود استوار بوده ايمان نمىآورند (يهود)
- دستور مقابله به مثل در برابر پيمان شكنان و مقاتله و نبرد با آنان
- توضيح مفردات آيه شريفه : (( واعدوا لهم ما استطعتم من قوه ... )) و معناى آن و بيان اينكه خطاب در در آن عام است و متوجه تمامى مسلمين مى باشد
- معناى اينكه فرموده است : آنچه در راه خدا انفاق كنيد (ازمال و جان ) به شما بازگردانده مى شود
- صلح با دشمن ، با توكل بر خداى سميع عليم
- شرحى در مورد غريزه حب و بغض و تاءييد نمودن خداوند پيامبر (ص ) را با ايجاد الفتبين قلوب مؤ منين
- مبانى تربيتى اسلام كه با توجيه مؤ منين به سوى حيات حقيقى و جاودان و تمتعاتمعنوى ، بين ايشان الفت و برادرى برقرار مى سازد
- معناى جمله : (( حسبك الله و من اتبعك من المؤ منين ))
- رمز اينكه يك نفر مؤ من صابر مى تواند بر ده نفر كافر چيره گردد
- اثر مستقيم ضعف روحى در كاستن از ميزان توان در كسب پيروزى بر دشمن
- اشاره به اينكه هر قدر بر عزت و شكوت ظاهرى مسلمين افزوده مى گشت از درجه ايمان و قوت معنويات آنان كاسته مى شده است
- سير اجمالى در حوادث و وقايعى كه بعد از هجرت رسول الله (ص ) به مدينه در مدت هفت سال بين آن حضرت و طوائف يهود جريان يافت
- رواياتى در تفسير آيه : (( واعدوا لهم ما استطعتم من قوه ... ))
- دستور پذيرش صلح در: (( و ان جنحوا للسلم فاجنح لها )) موقت بوده و نسخ گرديده است
- چند روايت درباره مراد از (( من اتبعك )) در آيه شريفه : (( يا ايها النبى حسبك الله و من اتبعك من المؤ منين ))
نکات آیه
۱- هیچ حرکت و رفتارى، حتى کفرورزى کافران و پیمان شکنى آنان، خارج از اراده خداوند نیست. (و لایحسبن الذین کفروا سبقوا إنهم لایعجزون) جمله «لایحسبن ... » در صدد رفع پندار ناصوابى است که کفرپیشگان آن را در خیال خویش مى پروراندند که با توجه به آیات قبل مى توان گفت آن پندار برخاسته از کفرورزى و ستیزه جویى علیه پیامبر(ص) و شکستن پیمانهاى او بوده است. آنان بر این پندار بودند که اگر دستورات پیامبر(ص) از جانب خدا و خواست اوست، آنان با مخالفتهاى خویش بر خداى محمد(ص) چیره شده اند. جمله «لایحسبن ... » بیان مى دارد که این پندار ناصواب است. زیرا هیچ چیز خداوند را ناتوان نمى سازد. مفاد این جمله با توجه به آنچه گذشت این است که هیچ حرکت و رفتارى بیرون از اراده و خواست خداوند نیست.
۲- کافران هرگز قادر نخواهند بود خداوند را ناتوان ساخته و مانع تحقق اراده وى شوند. (إنهم لایعجزون) برداشت فوق بر این اساس است که مفعول محذوف از «لایعجزون»، اللّه باشد. اعجاز (مصدر یعجزون) به معناى ناتوان ساختن است.
۳- کافران هرگز با نقض پیمان و خیانت به رسول اکرم(ص) نخواهند توانست بر پیامبر(ص) پیشى گیرند و وى را از ادامه رسالت ناتوان سازند. (و إما تخافن من قوم خیانة ... و لایحسبن الذین کفروا سبقوا إنهم لایعجزون) برداشت فوق مبتنى بر این است که مفعول «سبقوا» و «لایعجزون» پیامبر(ص) باشد.
۴- کافران همواره مقهور خداوند هستند. (و لایحسبن الذین کفروا سبقوا إنهم لایعجزون)
۵- کافران با پیمان شکنى و خیانتهاى خود، قادر به کسب پیروزى پایدار نخواهند بود. (و إما تخافن من قوم خیانة ... و لایحسبن الذین)
۶- پندار غلبه بر خدا با کفرورزى و تمرّد از دستورات او و شکستن پیمانهاى پیامبر(ص)، پندار یهودیان کفرپیشه و اندیشه اى ناصواب (و لایحسبن الذین کفروا سبقوا) چنانچه در آیه ۵۶ گذشت، مشهور مفسران برآنند که مراد از نقض کنندگان پیمان در این بخش از آیات، یهودیان هستند. بنابراین یهودیان مصداق مورد نظر از «الذین کفروا» هستند.
۷- خداوند، مقتدرى شکست ناپذیر (کفروا سبقوا إنهم لایعجزون)
موضوعات مرتبط
- پیروزى: موانع پیروزى ۵
- خدا: اراده خدا ۱، ۲ ; پندار سلطه بر خدا ۶ ; تعجیز خدا ۲ ; شکستخناپذیرى خدا ۷ ; عصیان از خدا ۶ ; قدرت خدا ۲، ۴، ۷
- کافران: خیانت کافران ۳، ۵ ; عجز کافران ۲، ۳، ۴ ; عهدشکنى کافران ۱، ۳، ۵ ; کافران و محمد(ص) ۳ ; کفر کافران ۱
- محمد(ص): خیانت به محمد(ص) ۳ ; عهدشکنى با محمد(ص) ۶ ; ممانعت از رسالت محمد(ص) ۳
- یهود: عصیان یهود ۶ ; عقیده باطل یهود ۶ ; عهدشکنى یهود ۶ ; یهود کافر ۶
