الأنفال ١٩
ترجمه
| الأنفال ١٨ | آیه ١٩ | الأنفال ٢٠ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«إِن تَسْتَفْتِحُوا ...»: اگر طلب پیروزی و فتح و ظفر می‌کنید. این آیه با توجّه به سابق و لاحق خود، خطاب به مؤمنان است. برخی آن را خطاب به مشرکان قریش می‌دانند که چون آماده کارزار شدند، به پرده کعبه آویختند و از خداوند پیروزی بهترین و بزرگوارترینِ دو گروه، یعنی قریشیان و مسلمانان را خواستند. آن وقت معنی آیه چنین می‌شود: ای مشرکان قریش! شما که از خدا درخواست پیروزی گروه برحق را داشتید، و هم‌اینک مسلمانان پیروز شده‌اند و حق را عیان می‌بینید، اگر از کفر و دشمنانگی با پیغمبر و مسلمانان دست بردارید برای شما بهتر است، و اگر به کفر و جنگ با ایشان برگردید، ما هم پیروزکردن آنان و شکست دادن شما را تکرار می‌کنیم؛ و ...
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ إِذْ قَالُوا اللَّهُمَ إِنْ کَانَ... (۰) وَ اسْتَفْتَحُوا وَ خَابَ کُلُ جَبَّارٍ... (۱) قُلْ يَوْمَ الْفَتْحِ لاَ يَنْفَعُ... (۲)
تفسیر
- آيات ۲۹ - ۱۵، سوره انفال
- بيان آيات شريفه متضمن دستوراتى راجع به جهاد اسلامى و نهى از فرار از جنگ
- پيروزى مسلمين در جنگ بدر مرهون عنايت الهى و امدادهاى غيبى بوده است (...و ما رميت اذا رمين...)
- معناى (( الذين قالوا سمعنا و هم لا يسمعون )) و اينكه مراد از آن در آيه شريفه چه كسانى است
- بدترين جنبندگان ، كر و لالهايى هستند كه تعقل نمى كنند
- شرحى در مورد (( حيات )) و اقسام آن از نظر قرآن ، در ذيل آيه شريفه : (( استجيبوا لله وللرسول اذا دعاكم و لما يحييكم ))
- آيه شريفه ناظر به زندگى حقيقى انسان است كه اشرف واكمل از حيات دنيوى است و با علم و عمل درك مى شود
- وجوهى كه درباره مراد از آنچه رسول الله (ص ) بدان دعوت مى كند و موجب احياء است گفته شده است
- معناى (( قلب )) در قرآن كريم و توضيح درباره جمله : (( ان اللهيحول بين المرء و قبله ))
- از آنجا كه خدا مالك حقيقى تمام موجودات است و انسان به تمليك او مالك مى شود، پس خداوند ميان انسان و متعلقات او حائل و رابط است
- براى ترك اجابت دعوت پيامبر (ص ) هيچ عذرى مقبولنيست
- از آنجا كه دلها مسخر خداوند است ، غرور به خاطر تمايل قلب به صلاح و تقوا، و ياءس و نوميدى از عدم اقبال قلب به خيرات و صالحات بى مورد است
- اشاره به اينكه آيه شريفه : (( ان الله يحول بين المرء و قبله )) از جامع ترين آيات قرآنى است
- فتنه اى كه دامنه آن همه را (ظالمين وفتنه اى كه دامنه آن همه را (ظالمين و غير ظالمين )فرا مى گيرد و از آن زنهار داده شده است عبارتست از اختلاف داخلى بين امت
- معناى آيه شريفه : (( واتقوا فتنة لاتصيبن الذين ظلموا منكم خاصه )) بنابر قرائت مشهورو بنابر قرائت (( لتصيبن ))
- روزگار استضعاف و نگرانى خود و تاءييد و يارى خدا را بياد آوريد
- معناى : (( و تخونوا اماناتكم و انتم تعلمون )) در آيه شريفه كه از خيانت به خدا و رسول (ص ) نهى مى كند
- نهى از خيانت به خدا و رسول (ص ) ناظر به عمل بعضى از مسلمين بوده است كه تصميمات سرى را به دشمن اطلاع مى داده اند
- (در ذيل آيات مربوط به جنگ بدر)
- عدم اختصاص نهى از فرار از جنگ به جنگ بدر و سخن صاحب المنار در اين باره
- اشكال سخن صاحب المنار
- رواياتى در مورد شاءن نزول آيه : (( و ما رميت اذ رميت و لكن اله رمى ))
- چند روايت در معناى : (( واعملوا ان الله يحول بين المرء و قبله ))
- رواياتى در ذيل آيه شريفه : (( واتقوا فتنة لا تصيبن الذين ظلموا منكم خاصه ))
- چند روايت در مورد شاءن نزول آيه : (( يا ايها الذين آمنوا لاتخوفوا اللهوالرسول ... ))
نکات آیه
۱- استهزاى کافران حاضر در پیکار بدر از سوى خداوند (إن تستفتحوا فقد جاءکم الفتح و إن تنتهوا فهو خیر لکم) جمله «إن تستفتحوا فقد جاءکم الفتح» با توجه به شکست خفتبار مشرکان در پیکار بدر، بیانگر نوعى استهزا به مشرکان است.
۲- مشرکان قریش پیش از جنگ بدر با نیایش به درگاه خداوند، خواهان پیروزى حامیان دین حق شدند. (إن تستفتحوا فقد جاءکم الفتح) جمله «إن تستفتحوا» اشاره دارد به دعاى مشرکان پیش از جنگ بدر که آنان با پندار حقانیت خویش از خداوند خواستند تا حامیان دین حق را در این نبرد پیروز گرداند.
۳- پیروزى مؤمنان در جنگ بدر حجتى بر حقانیت اهل ایمان و هشدار و عبرتى براى کافران (إن تستفتحوا فقد جاءکم الفتح) مراد از «الفتح» پیروزى اهل ایمان در جنگ بدر است. و جمله «فقد جاءکم الفتح» پاسخ همان تمناى مشرکان است که خواهان پیروزى حامیان دین حق بودند.
۴- خیر و صلاح انسانها در پرهیز از ستیزه جویى با خدا و رسول او (و إن تنتهوا فهو خیر لکم)
۵- جنگهاى اسلام در صدد دفع شر کافران، نه تحمیل عقیده بر آنان* (إن تنتهوا فهو خیر لکم)
۶- کافران شکست خورده در جنگ بدر، مورد تهدید خداوند به چشیدن دوباره طعم شکست در صورت بازگشت به جنگ (و إن تعودوا نعد)
۷- مسلمانان نباید آغازگر جنگ باشند. (و إن تعودوا نعد)
۸- نیروهاى شرک و کفر هر چند فراوان باشند، توان شکست اهل ایمان را ندارند. (و لن تغنى عنکم فئتکم شیئا و لو کثرت)
۹- توان نیروهاى شرک و کفر هر چند فراوان باشند، در برابر خدا پوچ و بى اثرند. (و لن تغنى عنکم فئتکم شیئا و لو کثرت و أن اللّه مع المؤمنین)
۱۰- کثرت نیروها تعیین کننده پیروزى نیست. (و لن تغنى عنکم فئتکم شیئا و لو کثرت و أن اللّه مع المؤمنین)
۱۱- خداوند حامى و یاور مؤمنان در رویارویى آنان با کافران (و لن تغنى عنکم ... و أن اللّه مع المؤمنین)
موضوعات مرتبط
- انسان: مصالح انسان ۴
- ایمان: آثار ایمان ۸
- پیروزى: دعاى پیروزى ۲ ; عوامل پیروزى ۱۰
- جنگ: اجتناب از شروع جنگ ۷ ; کثرت نیرو در جنگ ۱۰
- جهاد: احکام جهاد ۷ ; جهاد با کافران ۱۱ ; فلسفه جهاد ۵
- خدا: استهزاهاى خدا ۱ ; امداد خدا ۱۱ ; ترک مبارزه با خدا ۴ ; تهدیدهاى خدا ۶ ; قدرت خدا ۹ ; نواهى خدا ۷
- خیر: موارد خیر ۴
- دین: پیروزى حامیان دین ۲
- عبرت: عوامل عبرت ۳
- عقیده: تحمیل عقیده ۵
- غزوه بدر: پیروزى مجاهدان غزوه بدر ۳ ; کافران در غزوه بدر ۱، ۶ ; قصه غزوه بدر ۲، ۶
- قریش: دعاى مشرکان قریش ۲ ; شکست مشرکان قریش ۶
- کافران: استهزاى کافران ۱ ; تهدید کافران ۶ ; دفع توطئه کافران ۵ ; عجز کافران ۸، ۹ ; قدرت کافران ۹ ; کثرت کافران ۸ ; هشدار به کافران ۳
- مؤمنان: امداد به مؤمنان ۱۱ ; حقانیت مؤمنان ۳ ; شکستخناپذیرى مؤمنان ۸
- مجاهدان: امداد به مجاهدان ۱۱
- محمد(ص): ترک مبارزه با محمد(ص) ۴
- مسلمانان: مسؤولیت مسلمانان ۷
- مشرکان: عجز مشرکان ۸، ۹ ; قدرت مشرکان ۹ ; مشرکان و حق ۲
