آل عمران ١٥

قُلْ‌ أَ أُنَبِّئُکُمْ‌ بِخَيْرٍ مِنْ‌ ذٰلِکُمْ‌ لِلَّذِينَ‌ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ‌ جَنَّاتٌ‌ تَجْرِي‌ مِنْ‌ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ‌ فِيهَا وَ أَزْوَاجٌ‌ مُطَهَّرَةٌ وَ رِضْوَانٌ‌ مِنَ‌ اللَّهِ‌ وَ اللَّهُ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ

ترجمه

بگو: «آیا شما را از چیزی آگاه کنم که از این (سرمایه‌های مادی)، بهتر است؟» برای کسانی که پرهیزگاری پیشه کرده‌اند، (و از این سرمایه‌ها، در راه مشروع و حق و عدالت، استفاده می‌کنند،) در نزد پروردگارشان (در جهان دیگر)، باغهایی است که نهرها از پایِ درختانش می‌گذرد؛ همیشه در آن خواهند بود؛ و همسرانی پاکیزه، و خشنودی خداوند (نصیب آنهاست). و خدا به (امورِ) بندگان، بیناست.

بگو: آيا شما را به بهتر از اينها خبر دهم؟ براى پرهيزگاران نزد پروردگارشان باغ‌هايى است كه از پاى درختانش نهرها جارى است و در آن جاودانه بمانند و همسرانى پاكيزه و [از همه خوش‌تر] رضا و خرسندى خدا را دارند، و خداوند بر [احوال‌] بندگان بصير است

بگو: «آيا شما را به بهتر از اينها خبر دهم؟ براى كسانى كه تقوا پيشه كرده‌اند، نزد پروردگارشان باغهايى است كه از زير [درختان‌] آنها نهرها روان است؛ در آن جاودانه بمانند، و همسرانى پاكيزه و [نيز ]خشنودى خدا [را دارند]، و خداوند به [امور] بندگان [خود] بيناست.

(ای پیغمبر) بگو: می‌خواهید شما را آگاه گردانم به بهتر از اینها؟ برای آنان که تقوا پیشه کنند نزد خدا باغهای بهشتی است که در زیر درختان آن نهرها جاری است و در آن جاوید و متنّعم هستند و زنان پاکیزه و آراسته‌ای و (از همه بهتر) خشنودی خدا، و خداوند به حال بندگان بیناست.

بگو: آیا شما را به بهتر از این [امور] خبر دهم؟ برای آنان که [در همه شؤون زندگی] پرهیزکاری پیشه کرده اند، در نزد پروردگارشان بهشت هایی است که از زیرِ [درختانِ] آن نهرها جاری است، در آنجا جاودانه اند و [نیز برای آنان] همسرانی پاکیزه و خشنودی و رضایتی از سوی خداست؛ و خدا به بندگان بیناست.

بگو: آيا شما را به چيزهايى بهتر از اينها آگاه كنم؟ براى آنان كه پرهيزگارى پيشه كنند، در نزد پروردگارشان بهشتهايى است كه نهرها در آن روان است. اينان با زنان پاكيزه، در عين خشنودى خدا، جاودانه در آنجا خواهند بود. و خدا از حال بندگان آگاه است:

بگو آیا به بهتر از اینها آگاهتان کنم؟ برای پرهیزگاران نزد پروردگارشان بوستانهایی است که جویباران از فرودست آنها جاری است، جاودانه در آنند و جفتهای پاکیزه دارند و از خشنودی خداوند برخوردارند، و خدا بر [احوال‌] بندگانش بیناست‌

بگو: آيا شما را به چيزى بهتر از اينها آگاه كنم؟ براى كسانى كه پرهيزگارى كردند در نزد پروردگارشان بهشتهايى است كه جويها از زير [درختان و كوشكهاى‌] آنها روان است، در آنها جاويدانند، و همسران پاكيزه و خشنودى خداى. و خداوند به [حال‌] بندگان بيناست

بگو: آیا شما را از چیزی با خبر سازم که از این (چیزهائی که در دیده‌ها آراسته و جلوه داده شده است) بهتر است؟ برای کسانی که پرهیزگاری پیشه کنند در نزد پروردگارشان باغهائی (در جهان دیگر) است که رودخانه‌ها از پای (درختان) آنها می‌گذرد، آنان در آنجاها جاویدانه خواهند بود. (همچنین ایشان را) همسران پاکیزه (از هر پلیدی و نقصی) و خوشنودی خدا است. و خداوند (رفتار و کردار) بندگان را می‌بیند (و نیّت درونی ایشان را می‌داند).

بگو: «آیا شما را به بهتر از این‌ها خبری مهم دهم‌؟ برای کسانی که تقوا پیشه کردند، نزد پروردگارشان باغستان‌هایی سر در هم است، که از زیر (درختان)شان نهرها روان است‌؛ حال آنکه در آنها جاودانه‌اند و (نیز برایشان) همسرانی پاکیزه و خشنودی‌ای از خداست.» و خدا به بندگان بسی بیناست.

بگو آیا آگهیتان دهم به بهتر از این آنان را که پرهیزکارند نزد پروردگارشان باغهائی است روان زیر آنها جویها جاودانند در آنها و زنانی پاک شده و خوشنودیی از خدا و خدا به بندگان است بینا

آل عمران ١٤	آیه ١٥	آل عمران ١٦
سوره : سوره آل عمران نزول : ٣ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أُنَبِّئُکُمْ»: آگاهتان کنم. «ذلِکُمْ»: آنچه گذشت از زنان و ... «رِضْوَان»: خوشنودی فراوان.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَعَدَ اللَّهُ‌ الْمُؤْمِنِينَ‌ وَ... (۶)

تفسیر

• آيات ۱۸ - ۱۰، سوره آل عمران
  
• آهنگ و غرض كلى اين آيات و ارتباط آنها با آياتقبل
  
• ديدگاه انسان مادى به مال و اولاد
  
• وجه مقدم ساختن ((اموال )) بر ((اولاد)) در آيه شريفه
  
• تكذيب كنندگان (از كفار) منشاء اصلى آتش هستند و ديگران به آتش آنها مى سوزند
  
• معناى ((شديد العقاب )) بودن خداى سبحان
  
• آيه شريفه ((قد كان لكم )) ناظر بر واقعه بدر است كه در آن با نصرت الهى مؤ منينظفريافتند
  
• معناى آيه شريفه در نتيجه
  
• بيان وجوه و احتمالاتى كه درباره مرجع ضميرها در آيه شريفه گفته شده است
  
• معناى بصير و بصيرت در معارف الهى
  
• اموال و لذائذ اين دنيا وسائل در مقدّمه نيل به چيزى است كه نزد خدا است و خود مستقلاهدفنيستند
  
• چه كسى دنيا و متاع دنيوى را در نظر انسان زينت مى دهد؟
  
• دو گونه بودن جلوه گرى دنيا در نظر مردم
  
• فساد نظريه بعضى از مفسرين كه گفته اند حقايق و طبايع مستند به خدا است ، پس حبمال ولذايذدنيوى مستند به خداى تعالى است
  
• بخث در اين سوره از طبيعت امتها است
  
• فساد گفته مفسرى ديگر
  
• منشاء اشتباه اين مفسران ، غفلت از وجود ارتباط بين تمام اجزاى اين عالم مى باشد.
  
• در اين عالم نه فقط اعيان خارجى ، بلكه اوصاف وافعال نيز با هم مرتبط و وابسته هستند
  
• كون و فساد در غير اعمال و در اعمال سعادت آور، بلاواسطه مستند به خدا است ولى دراعمال شقاوت بار باواسطه مستند به او است
  
• چيزى كه دانشمندان را از بحث پيرامون جبر و اختيار بازداشته است
  
• چهار نكته راجع به آيه كريمه ((زين للناس حب الشهوات ))
  
• معناى تزئين حب براى مردم
  
• اصناف مردم از لحاظ دلبستگى به اقسام شهوات
  
• لذائذ و نعمتهاى دنيا در آخرت هم است با اين تفاوت كه نعمتهاى آخرت خالى از قبح وفساداست
  
• توضيحى درباره ((رضوان من اللّه ))
  
• علت تقابل رضوان با شهوات انسانى در آيه شريفه
  
• چرا لذائذ اخروى مختص به مؤ من است
  
• تقرير يك اشكال : لذائذ دنيوى براى بقاى انسان و حفظنسل او است ، در آخرت كه دار بقاءاست ،چه حاجتى اين گونه لذائذ هست
  
• جواب به اشكال فوق
  
• خلود و جاودانگى انسان در آخرت به معناى ابطال وجود او نيست ، بلكه ادامه وجود دنيوىاواست
  
• انسان علاوه بر نقص و كمال طبيعى ، نقص و كمالى نيز دارد كه به اختيار واعمال او بسته است
  
• تخلص از عذاب نعمتى افزون بر مغفرت است
  
• پنج خصلت براى متقين
  
• پس به اين عنايت ، تحمل شهادت و اداى آن هر دو شهادت است ، يعنى هر دو حق را حفظ واقامه مى كنند، و قسط و عدالت را به پا مى دارند. چرا خداوند در اين آيه اقامه شهادتمى كند
  
• توضيحى درباره رابطه بين عادل بودن خداى سبحان و شهادت او به وحدانيت خودش
  
• وجه اينكه ملائكه و صاحبان علم هم در كنار خدا شهادت مى دهند
  
• نقش و معناى ((قائما بالقسط)) در آيه شريفه
  
• پاسخ به سخن بعضى از مفسرين كه گفته اند مراد از شهادت دادن خدا، شهادت قولىنيست
  
• شهادت خداوند دعواى مشركين را باطل مى كند
  
• نتيجه معناى آيه : نفى شريك براى خداوند است
  
• علت تكرار ((لا اله الا هو)) و ختم آيه به دو نامه ((عزيز)) و ((حكيم ))
  
• بحث روايتى
  
• بالاترين لذتها در دنيا و آخرت كدام است ؟
  

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - خداوند، راهنماى انسان به امکاناتى برتر از داراییهاى دنیوى (ذلک متاع الحیوة الدنیا ... قل اؤنبّئکم بخیر من ذلکم)

۲ - تقواپیشگان، فریفته تمایلات شهوانى و مادى نیستند. (زیّن ... ذلک متاع الحیوة الدّنیا ... للّذین اتقوا عند ربهم)

۳ - لذّتهاى اُخروى (باغهاى بهشتى و رضایت خدا و زنان پاکیزه)، برتر از خوشیها و امکانات دنیا (بخیر من ذلکم ... جنات ... و ازواج مطهرة و رضوان من اللّه)

۴ - بهشت جاودان و همسران پاکیزه و رضایت الهى، پاداش تضمین شده از جانب خداوند، براى تقواپیشگان (للّذین اتقوا ... جنات ... خالدین فیها و ازواج مطهرة و رضوان من اللّه)

۵ - پاداش متّقین، در پرتو ربوبیّت حق (للّذین اتقوا عند ربّهم)

۶ - نعمتهاى ویژه اخروى، مخصوص متّقین است. (الّذین اتقوا عند ربّهم ... و رضوان من اللّه) اختصاص به متّقین، مستفاد از تقدیم خبر بر مبتدأ; و ویژگى نعمتها از «عند ربّهم» استفاده شده است.

۷ - تقواپیشگان، مقرّب پروردگار خویش هستند. (للّذین اتقوا عند ربّهم) بهره مندى از بهشتى که در پیشگاه پروردگار است مستلزم تقرّب متّقین نزد اوست.

۸ - پرهیز از شیفتگى به تمایلات نفسانى، عامل دستیابى به بهشت جاودان و رضوان الهى (للّذین اتقوا عند ربّهم) به قرینه آیه قبل مى توان مفعول «اتّقوا» را موارد ذکر شده در آن آیه دانست. موارد یاد شده عبارت است از حب و شیفتگى به شهوات و ... گفتنى است معناى لغوى «اتقوا»، پرهیز و دورى است.

۹ - جریان دائمى نهرها در زیر درختان بهشت (جنات تجرى من تحتها الانهار) در برداشت فوق ضمیر در «تحتها» به درختان بهشت، برگردانده شده که در اصطلاح از آن به استخدام در ضمیر تعبیر مى کنند.

۱۰ - تشابه ظاهرى نعمتهاى اُخروى با نعمتهاى دنیوى (جنّات تجرى ... و ازواج مطهرة)

۱۱ - وجود باغهاى متعدّد در آخرت، براى متّقین (للّذین اتّقوا عند ربّهم جنّات تجرى من تحتها الانهار)

۱۲ - حیات جاودانه متقین در بهشت (للّذین اتّقوا عند ربّهم جنّات ... خالدین فیها)

۱۳ - انسان، شیفته ابدیّت و دوستدار زندگى جاوید است. (خالدین فیها) وعده به جاودانگى، آنگاه نوید به حساب مى آید که انسان خواهان آن باشد.

۱۴ - پاکیزگى و پاکدامنى همسران بهشتى (و ازواج مطهرة)

۱۵ - ارزش و اهمیّت پاکیزگى و پاکدامنى، در زندگى و روابط خانوادگى (و ازواج مطهرة)

۱۶ - خرسندى و رضایتمندى تقواپیشگان در بهشت، موهبت الهى به ایشان (للّذین اتّقوا ... و رضوان من اللّه)

۱۷ - خرسندى و رضایت خداوند از تقواپیشگان در بهشت، نعمتى بزرگ براى آنان (للّذین اتّقوا ... و رضوان من اللّه) بنابراینکه «من»، ابتدائیه باشد; یعنى رضایتى از جانب خداوند نسبت به تقواپیشگان.

۱۸ - بینایى و آگاهى همه جانبه خداوند، نسبت به بندگان (و اللّه بصیر بالعباد)

۱۹ - بصیرت خداوند به بندگان، تضمین کننده پاداش متّقین و کیفر کافران (قل للّذین کفروا ... للّذین اتقوا عند ربّهم ... و اللّه بصیر بالعباد) اگر آگاهى همه جانبه خداوند نباشد، کیفرها و پاداشها، تضمین نمى شود. از این رو خداوند پس از بیان کیفر و پاداش، آگاهى خود را به احوال بندگان، متذکّر مى شود.

روایات و احادیث

۲۰ - زنان بهشتى از حیض و حدث پاک هستند. (و ازواج مطهّرة) امام صادق (ع) در تفسیر آیه فوق فرمود: لا یحضن و لا یحدثن.

موضوعات مرتبط

• آخرت: لذتهاى آخرت ۳ ; نعمتهاى آخرت ۶، ۱۰
• اخلاق جنسى: ۱۵
• ارزشها: ۳
• اسماء و صفات: بصیر ۱۸، ۱۹
• امکانات: امکانات دنیوى ۱، ۳
• انسان: کمال طلبى انسان ۱۳ ; گرایشهاى انسان ۱۳ ; ویژگیهاى انسان ۱۳
• بهشت: باغهاى بهشت ۱۱ ; جاودانگى بهشت ۴، ۸ ; جاودانگى در بهشت ۱۲ ; زنان بهشت ۲۰ ; صفات بهشت ۴ ; نعمتهاى بهشت ۳، ۹، ۱۱، ۱۷ ; نهرهاى بهشت ۹ ; همسران بهشتى ۳، ۴، ۱۴
• پاکیزگى: ارزش پاکیزگى ۱۵ ; پاکیزگى در خانواده ۱۵
• تقوا: آثار تقوا ۲، ۷، ۸، ۱۷
• خدا: پاداش خدا ۴ ; رضاى خدا ۳، ۴، ۸، ۱۷ ; ربوبیت خدا ۵ ; علم خدا ۱۸ ; عطایاى خدا ۱۶ ; نعمتهاى خدا ۱۷ ; هدایت خدا ۱
• شهوترانى: ۸
• عفت: ارزش عفت ۱۵ ; عفت در خانواده ۱۵
• کافران : کیفر کافران ۱۹
• گرایشها: گرایشهاى مادى ۲، ۸
• متقین: پاداش متقین ۴، ۵، ۶، ۱۱، ۱۹ ; صفات متقین ۲ ; متقین در بهشت ۱۲، ۱۶، ۱۷ ; مقام متقین ۷
• مقربان: ۷
• هدایت: عوامل هدایت ۱