البقرة ٢٠

يَکَادُ الْبَرْقُ‌ يَخْطَفُ‌ أَبْصَارَهُمْ‌ کُلَّمَا أَضَاءَ لَهُمْ‌ مَشَوْا فِيهِ‌ وَ إِذَا أَظْلَمَ‌ عَلَيْهِمْ‌ قَامُوا وَ لَوْ شَاءَ اللَّهُ‌ لَذَهَبَ‌ بِسَمْعِهِمْ‌ وَ أَبْصَارِهِمْ‌ إِنَ‌ اللَّهَ‌ عَلَى‌ کُلِ‌ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ

ترجمه

مکارم شیرازیبهرامپورفولادوندالهی قمشه‌ایانصاریانآیتیخرمشاهیمجتبویخرمدلصادقی تهرانیمعزی

(روشنائی خیره کننده) برق، نزدیک است چشمانشان را برباید. هر زمان که (برق جستن می‌کند، و صفحه بیابان را) برای آنها روشن می‌سازد، (چند گامی) در پرتو آن راه می‌روند؛ و چون خاموش می‌شود، توقف می‌کنند. و اگر خدا بخواهد، گوش و چشم آنها را از بین می‌برد؛ چرا که خداوند بر هر چیز تواناست.

نزديك است برق چشمانشان را بزند، هر بار كه براى آنان روشن كند، در آن راه روند و چون بر آنها تاريك نمايد باز ايستند، و اگر خدا مى‌خواست، شنوايى و چشمانشان را [يكجا] مى‌گرفت. بى‌گمان، خدا بر هر چيزى تواناست

نزديك است كه برق چشمانشان را بربايد؛ هر گاه كه بر آنان روشنى بخشد، در آن گام زنند؛ و چون راهشان را تاريك كند، [بر جاى خود] بايستند؛ و اگر خدا مى‌خواست شنوايى و بينايى‌شان را برمى‌گرفت، كه خدا بر همه چيز تواناست.

نزدیک است برق روشنی چشمهایشان را ببرد، هرگاه روشنی بینند می‌روند در آن، و چون تاریک شود بایستند، و اگر خدا می‌خواست گوش آنها را کر و چشم آنان را کور می‌ساخت، که خداوند بر هر چیز تواناست.

نزدیک است که آن برقِ [بسیار رخشنده، روشنیِ] چشم های آنان را برباید؛ زمانی که آنان را روشنی دهد، در آن روشنی راه می روند و چون محیط را بر آنان تاریک کند، می ایستند و اگر خدا می خواست [شنواییِ] گوش و [بیناییِ] چشم آنان را نابود می کرد؛ زیرا خدا بر هر کاری تواناست.

نزديك باشد كه برق ديدگانشان را نابينا سازد، هرگاه كه بردَمد چند گامى برمى‌دارند، و چون خاموش شود، از رفتن بازايستند. اگر خدا مى‌خواست، گوشهاشان را كر و چشمانشان را كور مى‌ساخت، كه او بر هر كارى تواناست.

نزدیک است که برق [نور] چشمانشان را برباید هرگاه که [برق راهشان را] روشن کند، پیش روند، و چون [راهشان را] تاریک کند، بایستند و خداوند اگر می‌خواست شنوایی و بیناییشان را از بین می‌برد چرا که خداوند بر هر کاری تواناست‌

نزديك است كه [روشنايى خيره‌كننده‌] برق ديدگانشان را بربايد، هر گاه برق براى آنها بدرخشد در [پرتو] آن مى‌روند و چون بر آنان تاريك شود بايستند. و اگر خدا بخواهد هر آينه شنوايى و بيناييشان را مى‌برد، كه خدا بر همه چيز تواناست.

چنان است که گوئی آذرخش آسمان می‌‌‌خواهد (نور) چشمانشان را برباید. هرگاه که (پیش پای ایشان را) روشن می‌دارد، به پیش می‌روند. و چون (محیط) ایشان تاریک شود، برجای خود می‌مانند. و اگر خدا می‌خواست گوش و چشمان ایشان را از میان می‌برد. چه خدا بر هر چیزی توانا است.

نزدیک است برق، چشمانشان را برباید، هرگاه (آن برق) برایشان روشنی بخشد؛ در آن گام زنند، و هنگامی که بر (سر و سامان)شان تاریکی نهد (بر جای خود) بایستند. و اگر خدا می‌خواست شنوایی‌ها و بینایی‌هایشان را حتماً می‌گرفت. به‌راستی خدا بر هر چیزی (بسی) تواناست.

نزدیک است برق برباید دیدگان ایشان را هرگاه روشنائیشان دهد روان شوند در آن و گاهی که تاریکی افکند بر ایشان بایستند و اگر می‌خواست خدا می‌برد گوش و دیدگان ایشان را همانا خداوند است بر همه چیز توانا

البقرة ١٩	آیه ٢٠	البقرة ٢١
سوره : سوره البقرة نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یَکَادُ»: نزدیک است. ماضی آن (کَادَ) است. صورت مثبت این فعل، مفهوم جمله را منفی می‌سازد (نگا: نور / و ) و صورت منفی این فعل، مفهوم جمله را مثبت می‌نماید (نگا: بقره / ، نور / ). «یَخْطَفُ»: می‌رباید. «أَبْصَارَ»: چشمها، دیدگان. «کُلَّمَا»: هر زمان، وقتی که. «أَضَآءَ»: روشن گردید. روشن کرد. از مصدر (إضَاءَة) از افعال ذووجهین است. «أَظْلَمَ»: تاریک گردید. تیره شد. «قَامُوا»: توقّف کردند. ایستادند. «سَمْعِ»: نیروی شنوائی. در اینجا به معنی عضو شنوائی، یعنی گوش است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ مِنَ‌ النَّاسِ‌ مَنْ‌ يُجَادِلُ‌... (۲) وَ مِنَ‌ النَّاسِ‌ مَنْ‌ يُجَادِلُ‌... (۰) وَ مِنَ‌ النَّاسِ‌ مَنْ‌ يَعْبُدُ... (۰) وَ الَّذِينَ‌ کَفَرُوا أَعْمَالُهُمْ‌... (۲) أَوْ کَظُلُمَاتٍ‌ فِي‌ بَحْرٍ لُجِّيٍ‌... (۲) يَوْمَ‌ تَرَى‌ الْمُؤْمِنِينَ‌ وَ... (۰) يَوْمَ‌ يَقُولُ‌ الْمُنَافِقُونَ‌ وَ... (۰) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ‌ آمَنُوا تُوبُوا... (۵) فَاصْبِرْ لِحُکْمِ‌ رَبِّکَ‌ وَ لاَ... (۰) مُذَبْذَبِينَ‌ بَيْنَ‌ ذٰلِکَ‌ لاَ... (۰)

تفسیر

المیزاننمونهتسنیمنور

• آيات ۸ ۲۰ بقره
• دو مثل در شرح وضع و حال منافقين

• آيه ۱۷ - ۲۰
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• دو مثال جالب براى ترسيم حال منافقان

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - منافقان در برابر درخشش اسلام و پیشرفت آن، خود را درمانده و در بن بست مى بینند. (یکاد البرق یخطف أبصرهم) در این آیات وضعیت منافقان در برابر اسلام در قالب چند تشبیه، بیان شده است; چنان که مفسّران گفته اند: در جمله «یکاد البرق ...» اسلام و امکانات فراهم شده در پرتو آن، به «برق» تشبیه شده و به دنبال آن فرصت طلبى منافقان در بهره گیرى از مواهب آن، در قالب تشبیه دیگرى بیان گردیده است.

۲ - منافقان درعین درمانده شدن در برابر اسلام، با فرصت طلبى در پى بهره بردارى از مواهب آن هستند. (کلّما أضاء لهم مشوا فیه)

۳ - بهره بردن از مزایاى جامعه اسلامى و به کنار نشستن به هنگام دشواریها و سختیها، از ویژگیهاى منافقان است. (و إذا أظلم علیهم قاموا)

۴ - خداوند با سلب درک و فهم از برخى منافقان، آنان را حق ناپذیر کرده و برخى دیگر را براى انتخاب هدایت، مهلت مى دهد. (و لو شاء اللّه لذهب بسمعهم و أبصرهم)

۵ - منافقان، سزاوار محروم شدن از توانایى شناخت معارف الهى هستند. (و لو شاء اللّه لذهب بسمعهم و أبصرهم)

۶ - خداوند بر انجام هر کارى تواناست. (إنّ اللّه على کل شىء قدیر)

روایات و احادیث

۷ - از امام صادق (ع) روایت شده که: قیل لأمیرالمؤمنین (ع) هل یقدر ربک أن یدخل الدنیا فى بیضة من غیر أن تصغر الدنیا و تکبر البیضة؟ قال: إن اللّه تبارک و تعالى لاینسب إلى العجز و الذى سألتنى لایکون; از امیر المؤمنین (ع) سؤال شد: آیا خداوند مى تواند دنیا را در تخم مرغى جاى دهد بدون اینکه دنیا کوچک یا تخم مرغ بزرگ شود؟ فرمود: خداى تبارک و تعالى موصوف به ناتوانى نمى شود ولى آنچه مورد سؤال توست شدنى نیست (محال است).

موضوعات مرتبط

• اسماء و صفات: قدیر ۶
• جامعه اسلامى: استفاده از جامعه اسلامى ۳
• خدا: قدرت خدا ۶; محدوده قدرت خدا ۷
• دین: محرومان از فهم دین ۵
• منافقان: جهل منافقان ۵; حق ناپذیرى منافقان ۴; سلب ادراک منافقان ۴، ۵; شکست منافقان ۱; عجز منافقان ۲، ۵; فرار منافقان از مشکلات ۳; فرصت طلبى منافقان ۲، ۳; محرومیت منافقان ۵; منافقان و اسلام ۱، ۲; منافقان و تعالیم دین ۵; مهلت به منافقان ۴; ویژگیهاى منافقان ۳