هود ٩٤
ترجمه
| هود ٩٣ | آیه ٩٤ | هود ٩٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«جَاثِمِینَ»: در جای خود خشکیده و بر رخساره فرو افتاده (نگا: اعراف / و ، هود / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
فَکَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمْ عَذَابُ... (۱)
فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا... (۴) إِنَّمَا مَثَلُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا... (۲) قَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ... (۲) فَأَسْقِطْ عَلَيْنَا کِسَفاً مِنَ... (۰) فَکَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمْ عَذَابُ... (۱)
تفسیر
- آيات ۹۵ - ۸۴، سوره هود
- مبعوث شدن شعيب (ع ) به سوى قوم خود، و رساندن پيام : خدا را پرستش كنيد و كمفروشى نكنيد!
- بيان اهميت معادلات و مبادلات مالى در حيات اجتماعى انسان ، و آثار سؤ كم فروشى
- سودهاى حاصل از كم فروشى و تضييع حقوق ديگران براى مؤ منين ، خير بشمار نمىرود. بلكه بهره خدايى و رزق حلال (بقية اللّه ) براى مؤ منان بهتر است
- استناد قوم شعيب (ع ) به : آزادى فكر و انديشه ، سنن ملى و مالكيت شخصى ، در رد دعوتآن حضرت
- چند نكته
- جواب شعيب (ع ) به اتهامى كه قومش با او زدند كه تو مى خواهى آزادى ما را سلب كنى
- توضيحى در مورد آزادى انسان و اينكه حيات اجتماعى انسان ، آزادى هاى فردى را محدودمى كند
- نشانه صدق مصلحان الهى اينست كه چيزى از پيش خود نمى گويند و خود بدانچه مىگويند عمل مى كنند. بنابراين سالب آزادى ديگران نيستند
- گفتارى پيرامون آزادى انسان (آزادى تكوينى و تشريعى و بيان اينكه آزادى انسانمتاءثر مى شود از: اسباب و علل ، و حيات اجتماعى و مدنى )
- هشدار شعيب (ع ) به قوم خود، از رسيدن عذاب
- هشدار شعيب (ع ) بعد از درماندن در مقابل او، به او گفتند: تو را ضعيف و بى ياور مىبينيم ، و او را تهديد به قتل كردند!
- بحث روايتى (رواياتى در ذيل آيات مربوط به شعيب (ع ) و قوم او)
- روايتى درباره توفيق الهى و توضيح مراد از آن
- گفتارى پيرامون داستان شعيب (ع ) و قوم او در قرآن كريم .
- شعيب ، سومين پيامبر عرب
- ۲- شخصيت معنوى شعيب (ع )
- ۳- نظر تورات درباره آن حضرت
نکات آیه
۱- خداوند ، در پى اصرار مردم مدین بر شرک ورزى و نپذیرفتن تعالیم شعیب(ع) ، آنان را به عذابى سخت گرفتار ساخت. (و لما جاء أمرنا) مراد از «أمر» عذاب نازل شده بر قوم شعیب است. اضافه آن به ضمیر «نا» حکایت از بزرگى آن عذاب دارد.
۲- فرمان خداوند در هستى ، بدون هیچ کم و کاستى تحقق مى یابد. (و لما جاء أمرنا) تعبیر کردن از عذاب به «أمر» - که به معناى فرمان است - به این نکته اشاره دارد که: آنچه خداوند به تحققش فرمان دهد ، عیناً و بدون کمترین کاستى انجام مى پذیرد به گونه اى که گویا آن فعل انجام شده ، همان فرمان است.
۳- گروهى از مردم مدین ، توحید را پذیرفتند و به رسالت شعیب(ع) ایمان آوردند. (نجینا شعیبًا والذین ءامنوا معه)
۴- خداوند ، شعیب(ع) و پیروانش را از عذاب نازل شده بر مردم مدین رهایى بخشید. (و لما جاء أمرنا نجینا شعیبًا والذین ءامنوا معه)
۵- نجات شعیب(ع) و پیروان او از عذاب استیصال ، جلوه اى از رحمت خداوند بر آنان بود. (نجینا شعیبًا والذین ءامنوا معه برحمة منا)
۶- اهل ایمان ، شایسته برخوردار شدن از رحمت الهى اند. (نجینا شعیبًا والذین ءامنوا معه برحمة منا)
۷- کفرپیشگان قوم شعیب ، با غرشى مهیب به هلاکت رسیدند. (و أخذت الذین ظلموا الصیحة)
۸- قوم شعیب ، مردمانى ستمکار بودند. (و أخذت الذین ظلموا الصیحة) مقصود از «الذین ظلموا» قوم شعیب است که به شرک ورزى ، انکار رسالت شعیب(ع) و کم فروشى و بى عدالتى در داد و ستد اصرار مىورزیدند. تعبیر کردن از آنان به ستمکاران ، گویاى برداشت فوق است.
۹- شرک ورزى ، انکار رسالت پیامبران و رعایت نکردن عدل و انصاف در مبادلات ، ستمگرى است. (و أخذت الذین ظلموا الصیحة)
۱۰- ستمگران ، مشرکان و آنان که در مبادلات کم فروشى کرده و عدل و انصاف را رعایت نکنند ، در خطر گرفتار شدن به عذابهاى دنیوى (عذاب استیصال) هستند. (و أخذت الذین ظلموا الصیحة)
۱۱- کفرپیشگان قوم شعیب ، بر اثر عذاب الهى به رو بر زمین افتادند و هلاک گشتند. (فأصبحوا فى دیرهم جثمین) «جثوم» (مصدر جاثمین) به معناى به زمین چسبیدن و حرکت نکردن است و برخى آن را به معناى فرو افتادن بر سینه دانسته اند (لسان العرب).
۱۲- صیحه و غرشى که مردم مدین را فرا گرفت ، توان حرکت و بیرون آمدن از خانه ها را از آنان سلب کرد. (و أخذت الذین ظلموا الصیحة فأصبحوا فى دیرهم جثمین) «فى دیارهم» متعلق به «جاثمین» است و دلالت بر این دارد که: قوم شعیب در خانه هایشان به هلاکت رسیدند. بیان این معنا حکایت از آن دارد که صیحه و غرّش مهیب، آن چنان بود که مردم مدین نتوانستند از خانه ها - که طبعاً آدمى در این موارد آن را ترک مى کند - بیرون آیند.
۱۳- کفرپیشگان قوم شعیب ، شب هنگام به عذاب گرفتار شدند و در صبحگاهش به هلاکت رسیدند. (فأصبحوا فى دیرهم جثمین) «أصبحوا» مى تواند به معناى «دخلوا فى الصباح» (به صبح وارد شدند) باشد و نیز مى تواند به معناى «صاروا» (شدند و گشتند) باشد. بر اساس معناى نخست، جمله «فأصبحوا» دلالت مى کند که هلاکت قوم شعیب در آغاز صبحدم بوده است و صیحه و غرش - به قرینه «فاء» در «فأصبحوا» - پیش از صبح; یعنى، در شب تحقق یافته است.
موضوعات مرتبط
- اقتصاد: ظلم تخلفات اقتصادى ۹; عذاب متخلفان اقتصادى ۱۰
- انبیا: ظلم تکذیب انبیا ۹
- اهل مدین: اصرار بر شرک اهل مدین ۱; تاریخ اهل مدین ۷، ۱۱، ۱۲، ۱۳; ظلم اهل مدین ۸; عذاب اهل مدین ۱، ۷; کیفیت هلاکت اهل مدین ۱۱، ۱۲; گروههاى اجتماعى اهل مدین ۳; لجاجت اهل مدین ۱; موحدان اهل مدین ۳; وقت عذاب اهل مدین ۱۳; وقت هلاکت اهل مدین ۱۳; ویژگیهاى عذاب اهل مدین ۱۱، ۱۲
- خدا: حتمیت اوامر خدا ۲; عذابهاى خدا ۱; نجات بخشى خدا ۴; نشانه هاى رحمت خدا ۵
- رحمت: مشمولان رحمت ۶
- شرک: ظلم شرک ۹; کیفر شرک ۱
- شعیب(ع): قصه شعیب(ع) ۴; مؤمنان به شعیب(ع) ۳; نجات پیروان شعیب(ع) ۴، ۵; نجات شعیب(ع) ۴، ۵
- ظالمان: ۸ عذاب استیصال ظالمان ۱۰; عذاب دنیوى ظالمان ۱۰
- ظلم: موارد ظلم ۹
- عذاب: ابزار عذاب ۷; اهل عذاب ۱۰; عذاب با صیحه آسمانى ۷، ۱۲; عذاب در شب ۱۳; مراتب عذاب ۱; موجبات عذاب ۱; نجات از عذاب ۴; نجات از عذاب استیصال ۵
- کم فروشان: عذاب کم فروشان ۱۰
- مؤمنان: فضایل مؤمنان ۶
- مشرکان: عذاب استیصال مشرکان ۱۰; عذاب دنیوى مشرکان ۱۰
- هلاکت: هلاکت در صبح ۱۳
