هود ٣٨

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۳:۵۲ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

او مشغول ساختن کشتی بود، و هر زمان گروهی از اشراف قومش بر او می‌گذشتند، او را مسخره می‌کردند؛ (ولی نوح) گفت: «اگر ما را مسخره می‌کنید، ما نیز شما را همین‌گونه مسخره خواهیم کرد!

|و [نوح‌] كشتى را مى‌ساخت و هر بار كه اشرافى از قومش بر او مى‌گذشتند مسخره‌اش مى‌كردند. گفت: اگر ما را مسخره كنيد، ما [نيز] شما را همان‌گونه كه مسخره مى‌كنيد مسخره خواهيم كرد
و [نوح‌] كشتى را مى‌ساخت، و هر بار كه اشرافى از قومش بر او مى‌گذشتند، او را مسخره مى‌كردند. مى‌گفت: «اگر ما را مسخره مى‌كنيد، ما [نيز] شما را همان گونه كه مسخره مى‌كنيد، مسخره خواهيم كرد.»
و نوح به ساختن کشتی پرداخت و هرگاه گروهی از قومش بر او می‌گذشتند وی را مسخره و استهزاء می‌کردند و نوح در جواب آنها می‌گفت: اگر (امروز) شما ما را مسخره می‌کنید ما هم (روزی) شما را مسخره کنیم همان‌گونه که شما مسخره می‌کنید.
و [نوح] کشتی را می ساخت و هرگاه گروهی از [اشراف و سرانِ] قومش بر او عبور می کردند، او را به مسخره می گرفتند. گفت: اگر شما ما را مسخره می کنید، مسلماً ما هم شما را [به هنگام پدید آمدن توفان] همان گونه که ما را مسخره می کنید، مسخره خواهیم کرد.
نوح كشتى مى‌ساخت و هر بار كه مهتران قومش بر او مى‌گذشتند مسخره‌اش مى‌كردند. مى‌گفت: اگر شما ما را مسخره مى‌كنيد، زودا كه ما هم همانند شما مسخره‌تان خواهيم كرد.
و [نوح‌] کشتی را می‌ساخت و هر بار که بزرگانی از قومش بر او می‌گذشتند او را ریشخند می‌کردند، می‌گفت اگر ما را ریشخند کنید، ما نیز [به هنگامش‌] به همان گونه که ما را ریشخند می‌کنید، ریشخندتان خواهیم کرد
و [نوح‌] كشتى را مى‌ساخت و هر گاه گروهى از قومش بر او مى‌گذشتند مسخره‌اش مى‌كردند. وى گفت: اگر ما را مسخره مى‌كنيد، ما نيز شما را مسخره خواهيم كرد چنانكه شما ما را مسخره مى‌كنيد
نوح دست‌اندر کار ساختن کشتی شد. هر زمان که گروهی از اشراف قوم او از کنار وی می‌گذشتند، او را مسخره می‌کردند (و می‌خندیدند و می‌گفتند: دیوانه شده است. به سرش زده است. پیغمبری را ترک گفته است و نجّاری را پیشه کرده است! نوح هم بدیشان پاسخ می‌داد و) می‌گفت: اگر شما ما را مسخره می‌کنید، ما هم همان گونه شما را مسخره می‌کنیم. (امروز از بی‌خبری شما از پیام آسمانی می‌خندیم و فردا به سبب شکنجه و عذابی که گریبانگیرتان می‌گردد به تمسخرتان می‌نشینیم).
و [نوح] کشتی را (بدین گونه) می‌سازد و هر بار که گروهی چشمگیر [:اشرافی] از قومش بر او می‌گذشتند، او را مسخره می‌کردند. گفت: «اگر ما را مسخره کنید، همان‌گونه که مسخره‌مان می‌کنید ما (هم) بی‌گمان (در امواج خروشان) مسخره‌تان خواهیم کرد.»
و می‌ساخت کشتی را و هرگاه بر او گذشتی گروهی از قومش مسخره‌اش گرفتندی گفت اگر ما را مسخره کنید همانا ما شما را مسخره کنیم چنانکه بودید شما مسخره می‌کردید


هود ٣٧ آیه ٣٨ هود ٣٩
سوره : سوره هود
نزول : ٩ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ٢١
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«کُلَّمَا»: هر زمان که. هر وقت که. «سَخِرُوا مِنْهُ»: مسخره‌اش می‌کردند.


تفسیر

نکات آیه

۱- نوح(ع) در پى فرمان خداوند ، به ساختن کشتى پرداخت. (واصنع الفلک ... و یصنع الفلک) در کلام عرب ، گاهى فعل مضارع به جاى فعل ماضى به کار مى رود و منظور از آن ترسیم حادثه هاى گذشته است به گونه اى که گویا پیش روى مخاطبان قرار دارد. در آیه شریفه نیز ، فعل «یصنع» به همین منظور به جاى «صنع» استعمال شده است.

۲- کارگاه کشتى سازى نوح ، مجاور گذرگاه عمومى و در دید و منظر همگان بود. (و یصنع الفلک و کلما مرّ علیه ملأ من قومه)

۳- کفرپیشگان ، به هنگام مواجه شدن با نوح(ع) او را به خاطر کشتى سازى به استهزا و مسخره مى گرفتند. (و یصنع الفلک و کلما مرّ علیه ملأ من قومه سخروا منه)

۴- کفرپیشگان ، آن گاه که دسته جمعى و گروه گروه با نوح(ع) مواجه مى شدند ، او را به خاطر کشتى سازى به تمسخر مى گرفتند. (کلما مرّ علیه ملأ من قومه) برداشت فوق ، از کلمه «ملأ» - که در این جا به معناى گروه و جماعت است - استفاده شده است.

۵- نوح(ع) پس از دریافت فرمان الهى مبنى بر ساختن کشتى، همه وقت و همّت خویش را مصروف اجراى آن فرمان کرد. (و یصنع الفلک و کلما مرّ علیه ملأمن قومه سخروا منه) بدیهى است که تمسخر کفرپیشگان، مخصوص زمانى نبوده که نوح(ع) را در کارگاه کشتى سازى مشاهده کنند. بنابراین مقید کردن زمان استهزا به وقتى که در جایگاه کشتى سازى با او مواجه مى شدند، به این نکته اشاره دارد که: کافران آن حضرت را در غیر آن مکان نمى یافتند و این حاکى است که او، تمام وقت را در کارگاه مشغول به کار بوده است.

۶- سالکان راه خدا و پیروان انبیا ، در معرض تمسخر و استهزاى کافران و دشمنان دین (کلما مرّ علیه ملأمن قومه سخروا منه)

۷- تمسخر و استهزاى کفرپیشگان ، هرگز نوح(ع) و پیروانش را از اجراى فرمان خدا باز نداشت. (و یصنع الفلک و کلما مرّ علیه ملأمن قومه سخروا منه)

۸- ضرورت صبر و مقاومت حق پویان در برابر استهزا و آزار دشمنان (و یصنع الفلک و کلما مرّ علیه ملأمن قومه سخروا منه) جمله «و یصنع الفلک و کلما مرّ ...» بیانگر صبر و مقاومت حضرت نوح(ع) و پیروان اوست و هدف از نقل آن ، ایجاد روحیه مقاومت در حق پویان و درس صبر و استقامت به آنان است.

۹- نوح(ع) در پاسخ استهزاگران ، آنان را از آینده اى درخور استهزا و در پى دارنده تمسخر خبر داد. (إن تسخروا منا فإنا نسخر منکم کما تسخرون)

۱۰- جواز استهزا و مسخره کردن استهزاگران ، در حد استهزاى آنان (إن تسخروا منا فإنا نسخر منکم کما تسخرون)

۱۱- جواز مقابله به مثل در پاسخ گویى به دشمنان دین (إن تسخروا منا فإنا نسخر منکم کما تسخرون)

۱۲- پیروان نوح ، همراه و همگام با او براى ساختن کشتى (إن تسخروا منا فإنا نسخر منکم) برداشت فوق ، مقتضاى آوردن ضمیر جمع در «منا» و «إنا» و «نسخر» است.

۱۳- کارها و دستورهاى پیامبران را هرگز نباید لغو و بیهوده پنداشت ، هر چند که براى آن توجیهى نتوان یافت. (و یصنع الفلک و کلما مرّ علیه ملأمن قومه سخروا منه) نقل این قسمت از داستان حضرت نوح(ع) (ساختن کشتى و در پى داشتن استهزاى کافران) بیانگر نکاتى است از جمله اینکه: نباید کارهاى پیامبران و فرمانهاى خداوند را، با مقیاسهاى بشرى سنجید و بر آنها خرده گیرى نمود آن گونه که اشراف قوم نوح، به خاطر نبود دریا در ناحیه زندگانى آنان، کشتى سازى نوح(ع) را امرى بیهوده و لغو پنداشتند و او را مسخره کردند.

روایات و احادیث

۱۴- «عن أبى عبدالله(ع) ... فلما أتى علیهم تسعمأة سنة همّ أن یدعو علیهم ... فأمره الله عزوجل أن یغرس النخل ... فلما أتى لذلک خمسون سنة و بلغ النخل و استحکم أمر بقطعه ... فأمره الله أن ینحت السفینة و أمر جبرئیل(ع) أن ینزل علیه و یعلمه کیف یتخذها فقدر طولها فى الأرض ألفاً و مأتى ذراع و عرضها ثمانمأة ذراع و طولها فى السماء ثمانون ذراعاً...;[۱] از امام صادق(ع) روایت شده است: هنگامى که نهصد سال بر قوم نوح گذشت [و دعوت او را اجابت نکردند ]خواست که بر آنان نفرین کند; پس خداوند عزوجل به او امر فرمود که درخت خرما بکارد ... پس چون پنجاه سال گذشت و درخت کامل و محکمى شد، آن حضرت را به بریدن آن فرمان داد ... آن گاه امر فرمود کشتى را بسازد و جبرئیل را مأمور کرد که بر نوح نازل شود و به او یاد دهد که کشتى را چگونه بسازد. پس جبرئیل طول کشتى را هزار و دویست ذراع و عرض آن را هشتصد ذراع و ارتفاع آن را هشتاد ذراع تعیین کرد ...».

۱۵- «عن أبى عبدالله(ع) [فى حدیث قال بعد ما قرأ قوله تعالى]: «کلما مرّ علیه ملأ من قومه سخروا منه ...»: ... کانوا یسخرون منه و یقولون: ینحت سفینة فى البرّ;[۲] از امام صادق(ع) روایت شده است که [ضمن حدیثى بعد از قراءت آیه مزبور] فرمود: ... قوم نوح او را مسخره مى کردند و مى گفتند: او در خشکى کشتى مى سازد!».

۱۶- «عن أبى عبدالله(ع) قال: بقى نوح فى قومه ثلاثمأة سنة یدعوهم إلى الله فلم یجیبوه  ... فأمره الله أن ینحت السفینة ... فقال: یا رب من یعیننى على اتخاذها؟ فأوحى الله إلیه ناد فى قومک من أعاننى علیها و نجر منها شیئاً صار ما ینجره ذهباً و فضة فنادى نوح(ع) فیهم بذلک فأعانوه علیها ...;[۳] از امام صادق(ع) روایت شده است که فرمود: نوح سیصد سال در بین قوم خود باقى ماند و آنها را به خدا دعوت کرد، ولى او را اجابت نکردند ... پس خداوند وى را امر کرد تا کشتى بسازد ... نوح گفت: پروردگارا! چه کسى مرا در ساختن کشتى کمک مى کند؟ به او وحى شد در بین قوم خود ندا کن: هر کس مرا در ساختن کشتى کمک کند، تراشه هاى چوبى که مى تراشد براى او طلا و نقره مى شود. نوح این ندا را داد، پس قوم او در ساختن کشتى به او کمک کردند».

۱۷- «عن أبى عبدالله(ع) [فى حدیث]: ... فعمل نوح سفینة فى مسجد الکوفة بیده...;[۴] از امام صادق(ع) روایت شده است که [ضمن حدیثى ]فرمود:... نوح به دست خود در مسجد کوفه کشتى ساخت...».

موضوعات مرتبط

  • احکام: ۱۰، ۱۱
  • استهزا: احکام استهزا ۱۰; استهزاى جایز ۱۰
  • استهزاگران: استهزاى استهزاگران ۱۰; فرجام شوم استهزاگران ۹; مقابله به مثل با استهزاگران۱۰
  • انبیا: استهزاى پیروان انبیا ۶; اهمیت افعال انبیا ۱۳; اهمیت تعالیم انبیا ۱۳; تنزیه انبیا ۱۳
  • حق طلبان: اهمیت استقامت حق طلبان ۸
  • خدا: اوامر خدا ۱، ۵، ۱۴
  • دشمنان: استقامت بر اذیتهاى دشمنان ۸; استقامت بر استهزاهاى دشمنان ۸; مقابله به مثل با دشمنان ۱۱
  • دین: استهزاهاى دشمنان دین ۶; روش برخورد با دشمنان دین۱۱;
  • سالکان: استهزاى سالکان ۶
  • قوم نوح: استهزاهاى قوم نوح ۳، ۴، ۱۵; فرجام قوم نوح ۹
  • کافران: استهزاهاى کافران ۶
  • مسجد کوفه: ۱۷
  • مقابله به مثل: مقابله به مثل جایز ۱۱
  • نوح(ع): استهزاى نوح(ع) ۳، ۴، ۱۵; پیروان نوح(ع) و استهزاهاى قوم نوح ۷; پیشگویى نوح(ع) ۹; عمل به تکلیف نوح(ع) ۵، ۷; قصه نوح(ع) ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، ۷، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۶; کشتىسازىپیروان نوح(ع) ۱۲; کشتىسازى نوح(ع) ۱، ۳، ۴، ۵، ۱۲، ۱۴، ۱۵، ۱۶; مسؤولیت نوح(ع) ۱۴; مکان کشتىسازى نوح(ع) ۲، ۱۷; نوح(ع) و استهزاگران ۹; نوح(ع) و استهزاهاى قوم نوح ۷

منابع

  1. ↑ تفسیرقمى، ج ۱، ص ۳۲۵; نورالثقلین، ج ۲، ص ۳۵۰- ، ح ۶۷.
  2. ↑ تفسیرقمى ، ج ۱ ، ص ۳۲۶; نورالثقلین ، ج ۲-  ، ص ۳۵۰ ، ح ۶۷.
  3. ↑ تفسیر قمى، ج ۱، ص ۳۲۵; نورالثقلین، ج ۲، ص ۳۵۰، ح ۶۷.
  4. ↑ کافى، ج ۸، ص ۲۸۰، ح ۴۳۱; نورالثقلین، ج ۲، ص ۳۵۴، ح ۷۴.
برگرفته از «https://www.alketab.org/index.php?title=هود_٣٨&oldid=107933»