النساء ١٥٣
ترجمه
النساء ١٥٢ | آیه ١٥٣ | النساء ١٥٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«جَهْرَةً»: آشکارا. حال ضمیر (نا) و به معنی (مُجَاهِرِینَ مُعَایِنِینَ) است، یا حال (اللهَ) است. میتواند صفت مصدر محذوف (رُؤْیَة) هم باشد. «ثُمَّ»: سپس. در اینجا مراد ترتیب زمانی نیست. بلکه پیشرفت در مراتب گناهان است. چرا که گوسالهپرستی پیش از درخواست رؤیت خدا است (نگا: بقره / - ، و طه / - ). «سُلْطَاناً»: حجّت و برهان. مراد معجزاتی است که خدا بدو عطاء فرموده بود. سلطه و قدرت.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
أَمْ تُرِيدُونَ أَنْ تَسْأَلُوا... (۲) وَ قَالَ الَّذِينَ لاَ يَعْلَمُونَ... (۵) وَ إِذْ قُلْتُمْ يَا مُوسَى لَنْ... (۶)
ثُمَ بَعَثْنَاکُمْ مِنْ بَعْدِ... (۱) وَ جَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَائِيلَ... (۲) إِنَ هٰؤُلاَءِ مُتَبَّرٌ مَا هُمْ... (۰) وَ قَالُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَکَ حَتَّى... (۱) إِنَّا أَوْحَيْنَا إِلَيْکَ کَمَا... (۲)
تفسیر
نکات آیه
۱- نزول کتاب و نوشته اى از آسمان بر اهل کتاب، خواسته گزاف و بى جاى آنان از پیامبر (ص) (یسئلک أهل الکتب أن تنزل علیهم کتباً من السماء)
۲- آشکارا دیدن خداوند، تقاضاى نابجاى یهودیان از موسى (ع) (فقد سألوا موسى أکبر من ذلک فقالوا أرنا اللّه جهرة)
۳- عناد، لجاجت و بهانه جویى، ریشه درخواستهاى بى جاى اهل کتاب از حضرت محمد (ص) و موسى (ع) (فقد سألوا موسى أکبر من ذلک ... فأخذتهم الصعقة بظلمهم) لحن مذمت آمیز آیه در بیان خواستهاى اهل کتاب، مى رساند که آنان نه به خاطر حق جویى بلکه از سر بهانه جویى و عنادورزى چنین تقاضاهایى را مطرح مى کرده اند.
۴- درخواست معجزه هاى بى مورد، شیوه اهل کتاب در برابر دعوت پیامبران (یسئلک أهل الکتب ... فقد سألوا موسى أکبر من ذلک)
۵- درخواست دیدن خداوند از سوى یهود، درخواستى ظالمانه و موجب گرفتار شدن آنان به صاعقه (فقالوا أرنا اللّه جهرة فأخذتهم الصعقة بظلمهم)
۶- بنى اسرائیل در پى تقاضاى آشکارا دیدن خداوند، با صاعقه به هلاکت رسیدند. (فأخذتهم الصعقة بظلمهم)
۷- برخى گناهان، در پى دارنده عقوبتهاى دنیوى است. (فقالوا أرنا اللّه جهرة فأخذتهم الصعقة)
۸- اهل کتاب، به ویژه یهود، مردمى حسگرا و داراى بینشى مادى (یسئلک أهل الکتب ان تنزل علیهم کتباً من السماء ... فقالوا أرنا اللّه)
۹- درخواست یهود از موسى (ع) (دیدن خدا)، نابجاتر از درخواست آنان از پیامبر (ص) (نزول کتاب آسمانى بر آنان) (یسئلک أهل الکتب ... فقد سألوا موسى أکبر من ذلک)
۱۰- ظلم، موجب گرفتار شدن به کیفر الهى در دنیاست. (فأخذتهم الصعقة بظلمهم)
۱۱- نگرش مادى در مورد خداوند و بهانه جویى در مقابل پیامبران، از مصادیق بارز ظلم و موجب گرفتارى به عذاب الهى است. (یسئلک أهل الکتب ... فأخذتهم الصعقة بظلمهم)
۱۲- مشاهده خداوند با حواس ظاهرى، امرى ناممکن و انتظارى بى جاست. (فقالوا أرنا اللّه جهرة فأخذتهم الصعقة بظلمهم)
۱۳- ضرورت پندآموزى و عبرت گیرى، از سرنوشت گذشتگان (یسئلک أهل الکتب ... فأخذتهم الصعقة بظلمهم)
۱۴- عوامل طبیعى، تحت سیطره خداوند و رام فرمان اوست. (فأخذتهم الصعقة بظلمهم)
۱۵- کفر و گوساله پرستى یهود، على رغم مشاهده بینات و دلایل آشکار بر توحید و ضرورت خداپرستى (ثم اتخذوا العجل من بعد ما جاءتهم البینت)
۱۶- گناه و انحراف آگاهانه، داراى زشتى و پلیدى فزونتر (ثم اتخذوا العجل من بعد ما جاءتهم البینت) قید «من بعد ...»، بیانگر این است که مذمت و تقبیح عملکرد اهل کتاب، بدان جهت است که ارتداد و کفرشان پس از آگاهى و اتمام حجت بوده است.
۱۷- گرفتارى یهود به صاعقه، از بینات الهى براى آنان (فأخذتهم الصعقة بظلمهم ثم اتخذوا العجل من بعد ما جاءتهم البینت)
۱۸- گوساله پرستى و ارتداد یهودیان عصر موسى (ع) و عفو خداوند از آنان (ثم اتخذوا العجل من بعد ما جاءتهم البینت فعفونا عن ذلک)
۱۹- حضرت موسى (ع)، بهره مند از دلایل و براهین روشن، از جانب خداوند (و ءاتینا موسى سلطناً مبیناً)
۲۰- حضرت موسى (ع)، داراى قدرت و توانى بالا در ایفاى رسالت و اتمام حجت بر مردم (و ءاتینا موسى سلطناً مبیناً)
۲۱- دلجویى و حمایت خداوند از پیامبر اسلام (ص)، در برابر بهانه جوییها و گزافگوییهاى اهل کتاب (یسئلک أهل الکتب أن تنزل علیهم ... و ءاتینا موسى سلطناً مبیناً) بیان گرفتارى یهودیان بهانه جو براى پیامبر (ص)، به منظور دلجویى و وعده حمایت از آن حضرت است.
موضوعات مرتبط
- آیات خدا:۱۷
- انحراف: سرزنش انحراف ۱۶
- اهل کتاب: و انبیا ۴ ; اهل کتاب و محمد (ص) ۱، ۳ ; اهل کتاب و موسى (ع) ۳ ; بهانه جویى اهل کتاب ۳، ۲۱ ; حس گرایى اهل کتاب ۸ ; خواسته هاى اهل کتاب ۱، ۳، ۴ ; دشمنى اهل کتاب ۳ ; روش برخورد اهل کتاب ۴ ; لجاجت اهل کتاب ۳
- بنى اسرائیل: هلاکت بنى اسرائیل ۶
- بهانه جویى: آثار بهانه جویى ۱۱
- پیشینیان: عبرت از پیشینیان ۱۳
- تاریخ: عبرت از تاریخ ۱۳
- توحید: دلایل توحید ۱۵
- توقعات بیجا:۱، ۲، ۹، ۱۲
- حس گرایى: آثار حس گرایى ۱۱
- حواس: محدوده حواس ۱۲
- خدا: رؤیت خدا ۲، ۵، ۶، ۹، ۱۲ ; عذاب خدا ۱۱ ; عفو خدا ۱۸ ; قدرت خدا ۱۴
- صاعقه: عذاب صاعقه ۵ ; هلاکت با صاعقه ۶
- ظلم: آثار ظلم ۱۰ ; موارد ظلم ۵، ۱۱
- عبادت: خدا ۱۵
- عذاب: موجبات عذاب ۱۱ ; موجبات عذاب دنیوى ۷
- عوامل طبیعى:۱۴
- کیفر: با صاعقه ۱۷ ; موجبات کیفر دنیوى ۱۰
- گناه: آثار گناه ۷ ; سرزنش گناه ۱۶ ; گناه آگاهانه گناه ۱۶
- محمّد (ص): دلدارى به محمّد (ص) ۲۱ ; محمّد (ص) و اهل کتاب ۲۱
- معجزه: درخواست معجزه ۴
- موسى (ع): احتجاج موسى (ع) ۱۹ ; قدرت موسى (ع) ۲۰ ; قصه موسى (ع) ۲۰ ; موسى (ع) و اتمام حجت ۲۰
- یهود: ارتداد یهود ۱۸ ; حس گرایى یهود ۸ ; خواسته هاى یهود ۲، ۵، ۹ ; عفو از یهود ۱۸ ; کفر یهود ۱۵ ; کیفر یهود ۱۷ ; گوساله پرستى یهود ۱۵، ۱۸ ; یهود دوران موسى (ع) ۱۸ ; یهود و محمّد (ص) ۹ ; یهود و موسى (ع) ۲، ۹