البقرة ٨٧

وَ لَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى‌ الْکِتَابَ‌ وَ قَفَّيْنَا مِنْ‌ بَعْدِهِ‌ بِالرُّسُلِ‌ وَ آتَيْنَا عِيسَى‌ ابْنَ‌ مَرْيَمَ‌ الْبَيِّنَاتِ‌ وَ أَيَّدْنَاهُ‌ بِرُوحِ‌ الْقُدُسِ‌ أَ فَکُلَّمَا جَاءَکُمْ‌ رَسُولٌ‌ بِمَا لاَ تَهْوَى‌ أَنْفُسُکُمُ‌ اسْتَکْبَرْتُمْ‌ فَفَرِيقاً کَذَّبْتُمْ‌ وَ فَرِيقاً تَقْتُلُونَ‌

ترجمه

ما به موسی کتاب (تورات) دادیم؛ و بعد از او، پیامبرانی پشت سر هم فرستادیم؛ و به عیسی بن مریم دلایل روشن دادیم؛ و او را به وسیله روح القدس تأیید کردیم. آیا چنین نیست که هر زمان، پیامبری چیزی بر خلاف هوای نفس شما آورد، در برابر او تکبر کردید (و از ایمان آوردن به او خودداری نمودید)؛ پس عده‌ای را تکذیب کرده، و جمعی را به قتل رساندید؟!

و البتّه به موسى كتاب داديم و پيامبرانى را از پى او فرستاديم و به عيسى بن مريم حجت‌هاى روشن عطا كرديم و او را با روح القدس تأييد نموديم. پس آيا هر بار پيامبرى چيزى برايتان آورد كه دلخواه شما نبود تكبّر ورزيديد پس گروهى را تكذيب كرديد و گروهى را مى‌كش

و همانا به موسى كتاب [تورات‌] را داديم، و پس از او پيامبرانى را پشت سر هم فرستاديم، و عيسى پسر مريم را معجزه‌هاى آشكار بخشيديم، و او را با «روح القدس» تأييد كرديم؛ پس چرا هر گاه پيامبرى چيزى را كه خوشايند شما نبود برايتان آورد، كبر ورزيديد؟ گروهى را دروغگو خوانديد و گروهى را كشتيد.

و ما به موسی کتاب تورات عطا کردیم و از پی او پیغمبران فرستادیم و عیسی پسر مریم را به معجزات و ادلّه روشن، حجتها دادیم و او را به واسطه روح القدس توانایی بخشیدیم. آیا هر پیغمبری که از جانب خدا اوامری بر خلاف هوای نفس شما آرد گردنفرازی و سرپیچی نموده و (از راه حسد) گروهی را تکذیب کرده و جمعی را به قتل می‌رسانید؟!

و یقیناً ما به موسی کتاب دادیم و پس از او پیامبرانی به دنبال هم فرستادیم، و به عیسی بن مریم دلایل روشن و آشکار عطا نمودیم، و او را به وسیله روح القدس توانایی بخشیدیم؛ پس چرا هرگاه پیامبری آیین و احکامی که مطابق هوا و هوستان نبود برای شما آورد، سرکشی کردید؟ پس [نبوّتِ] گروهی را تکذیب نمودید وگروهی را می کشتید.

به تحقيق موسى را كتاب داديم و از پى او پيامبران فرستاديم. و به عيسى بن مريم دليلهاى روشن عنايت كرديم و او را به روح‌القدس تأييد نموديم. و هرگاه پيامبرى آمد و چيزهايى آورد كه پسند نفس شما نبود سركشى كرديد، و گروهى را دروغگو خوانديد و گروهى را كشتيد.

به موسی کتاب آسمانی دادیم و از پی او پیامبران فرستادیم، و معجزات آشکاری به عیسی بن مریم بخشیدیم و او را به روح القدس یاری دادیم، پس چرا هرگاه که پیامبری احکامی بر خلاف دلخواه شما برایتان آورد، سرکشی کردید و گروهی را دروغگو انگاشتید و گروهی را کشتید؟

هر آينه موسى را كتاب- تورات- داديم و از پس او پيامبران فرستاديم و به عيسى پسر مريم حجّت‌هاى روشن داديم و او را به روح القدس- جبرئيل- نيرومند كرديم. آيا هر گاه پيامبرى چيزى- احكام و دستورهايى- برايتان آورد كه دلتان نمى‌خواست بزرگ‌منشى و گردنكشى نموديد، پس گروهى را دروغگو شمرديد و گروهى را مى‌كشتيد؟!

(ای گروه یهودیان! به یاد بیاورید آن گاه را که) ما به موسی کتاب (تورات) دادیم و در پی وی پیغمبرانی فرستادیم، و (از جمله‌ی آنان) به عیسی پسر مریم معجزه‌ها و دلائل روشن بخشیدیم و او را به وسیله‌ی روح‌القدس (که جبرئیل است) تأیید نمودیم و نیرویش دادیم. آیا (جز این است که) هر زمان پیغمبری (از اینان) برخلاف میل و آرزوی نفس شما چیزی را آورد، گردن افراختید (و خود را بزرگتر از آن دانستید که از او پیروی کنید، و به این هم بسنده نکردید) بلکه عدّه‌ای را تکذیب نمودید و دروغگو خواندید، و جمعی را کشتید.

و همانا به موسی کتاب [:تورات] را به‌راستی دادیم، و پس از او پیامبرانی (از اسرائیلیان) را پشت سر هم فرستادیم، و به عیسی پسر مریم نشانه‌های آشکار دادیم، و او را با «روح‌القدس‌» تأیید کردیم‌؛ پس چرا هر گاه پیامبری چیزی را که خوشایندتان نیست برایتان آوَرْدْ، کبر ورزیدید؟ پس گروهی را تکذیب کردید، و گروهی را هم می‌کشید.

همانا دادیم به موسی کتاب را و در پی آوردیم پس از وی پیمبران را و دادیم عیسی بن مریم را بیّنات و مؤیدش داشتیم به روح‌القدس آیا هرگاه بیاید شما را پیمبری بدانچه نپسندد نفوستان سرکشی کردید پس گروهی را تکذیب کردید و گروهی را می‌کشتید

البقرة ٨٦	آیه ٨٧	البقرة ٨٨
سوره : سوره البقرة نزول : ٥ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٣٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«قَفَّیْنَا»: پیاپی آوردیم. به دنبال یکدیگر و پشت سر همدیگر آوردیم. از ماده (قفو) است (نگا: مؤمنون / ). «الْبَیِّنَاتِ»: معجزات روشن (نگا: آل‌عمران / ). «أَیَّدْنَاهُ»: او را تقویت و تأیید کردیم. از ماده (أیْد) به معنی قوّت و قدرت. «لا تَهْوِی»: نمی‌خواست. دوست نمی‌داشت. «إسْتَکْبَرْتُمْ»: بزرگی فروختید. خویشتن را بزرگتر از آن دیدید که حق را بپذیرید و در برابر آن کرنش کنید. «فَرِیقاً»: دسته‌ای. گروهی. مفعول مقدّم برای افعال (کَذَّبْتُمْ) و (تَقْتُلُونَ) است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِذْ قَالَ‌ اللَّهُ‌ يَا عِيسَى‌ ابْنَ‌... (۷) ثُمَ‌ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا تَتْرَى‌... (۶) نَزَلَ‌ بِهِ‌ الرُّوحُ‌ الْأَمِينُ‌ (۱)

وَ مُصَدِّقاً لِمَا بَيْنَ‌ يَدَيَ‌... (۲) إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِيهَا... (۱) وَ کَذٰلِکَ‌ أَوْحَيْنَا إِلَيْکَ‌... (۲) وَ إِذَا قِيلَ‌ لَهُمْ‌ آمِنُوا بِمَا... (۱) عَلَى‌ قَلْبِکَ‌ لِتَکُونَ‌ مِنَ‌... (۰) بِلِسَانٍ‌ عَرَبِيٍ‌ مُبِينٍ‌ (۱)

تفسیر

• آيات ۸۳ ۸۸ بقره
• وجه تغيير سياق آيات از غيبت به خطاب
• رعايت ترتيب در طبقاتيكه امر به احسان آنها شده است
• بحث روايتى (شاملرواياتى در ذيل ((وقلوا للناس حسنا)))

• آيه ۸۷ - ۸۸
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• دلهائى كه در غلاف است
• نكته ها
• ۱ رسالت پيامبران در اعصار مختلف
• ۲ روح القدس چيست ؟
• ۳ عقيده مسيحيان درباره روح القدس
• ۴ دلهاى بيخبر و مستور

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - موسى (ع) از پیامبران الهى و برخوردار از کتاب آسمانى (تورات) (و لقد ءاتینا موسى الکتب)

۲ - خداوند، اعطا کننده تورات به موسى(ع) (و لقد ءاتینا موسى الکتب)

۳ - خداوند، پس از درگذشت موسى(ع)، رسولانى را پى در پى به سوى بنى اسرائیل فرستاد. (و قفینا من بعده بالرسل) «تقفیة» (مصدر قفینا) به معناى روانه کردن چیزى یا کسى در پى چیزى یا کسى دیگر است. بنابراین جمله «قفینا ...»; یعنى، پس از درگذشت موسى(ع)، پیامبران بسیارى را یکى پس از دیگرى [به سوى بنى اسرائیل ]فرستادیم.

۴ - بنى اسرائیل، برخوردار از رسولانى بسیار (و قفینا من بعده بالرسل) «ال» در «الرسل» براى استغراق است و در این جا حکایت از کثرت دارد.

۵ - عیسى(ع) از پیامبران الهى و برخوردار از معجزات و دلایلى روشن بر پیامبرى خویش (و ءاتینا عیسى ابن مریم البینت)

۶ - خداوند، عطا کننده معجزات و دلایل فراوان و روشن به عیسى(ع) (و ءاتینا عیسى ابن مریم البینت) «بینة» به معناى حجت و دلیل واضح و روشن است و معجزه از مصداقهاى مورد نظر آن مى باشد. «ال» در «البینات» یا عهد ذهنى است و اشاره به دلایل و معجزاتى از قبیل زنده کردن مردگان، بینا کردن نابینایان و ... دارد و یا براى استغراق است و حکایت از کثرت و فراوانى بینات دارد.

۷ - عیسى(ع) انسانى تکوین یافته بدون واسطه پدر (و ءاتینا عیسى ابن مریم) قرآن با تصریح به اینکه عیسى(ع) فرزند مریم(ع) است - بر خلاف آنچه متعارف است که انسان را به پدرش منسوب مى کنند - اشاره به نکاتى دارد; از جمله، پیدایش عیسى(ع) بدون واسطه پدر و رد پندار نارواى یهودیان که او را به مردى نجار نسبت مى دادند.

۸ - عیسى(ع) زاده مریم(ع) و فرزند او، نه فرزند خدا (عیسى ابن مریم) از نکاتى که مى تواند هدف از نسبت دادن عیسى(ع) به مادرش شمرده شود، رد پندار مسیحیان است که وى را فرزند خداى سبحان مى خواندند.

۹ - عیسى(ع) داراى شریعتى جدید، نه تابع شریعت موسى(ع) و مبلغ آن (و لقد ءاتینا موسى الکتب ... و ءاتینا عیسى ابن مریم البینت) نامبردن از عیسى(ع) و اکتفا نکردن به جمله «قفینا ...» - با وجود اینکه او نیز پس از موسى (ع) مبعوث شد و جمله مذکور مى توانست شامل او نیز بشود - اشاره به نکاتى دارد; از جمله اینکه پیامبران پس از موسى(ع) تابع شریعت او بوده و شریعت و کتاب مستقلى نداشتند، ولى عیسى(ع) داراى شریعت و کتاب مستقلى بود.

۱۰ - پیامبران، پس از موسى(ع) تابع او بوده و شریعت وى را تبلیغ مى کردند. (و لقد ءاتینا موسى الکتب و قفینا من بعده بالرسل)

۱۱ - خداوند، عیسى (ع) را با «روح القدس» تأیید و تقویت مى کرد. (و أیدنه بروح القدس) «تأیید» (مصدر أیدناه) به معناى تقویت کردن و نیرو دادن است.

۱۲ - تأیید شدن عیسى(ع) با روح القدس، از ویژگیهاى آن حضرت (و أیدنه بروح القدس)

۱۳ - مطابقت و عدم مطابقت پیامهاى انبیا با خواهشهاى نفسانى یهود، تعیین کننده پذیرش و عدم پذیرش آن پیامها از سوى آنان (أفکلما جاءکم رسول بما لاتهوى أنفسکم استکبرتم)

۱۴ - یهودیان، مردمى هواپرست و داراى روحیه خود بزرگ بینى (بما لاتهوى أنفسکم استکبرتم)

۱۵ - یهودیان، گروهى از پیامبران را تکذیب و گروهى از آنان را به قتل رساندند. (ففریقاً کذبتم و فریقاً تقتلون)

۱۶ - یهودیان، در صدد کشتن پیامبر اسلام بودند.* (و فریقاً تقتلون) برداشت فوق را مى توان با توجّه به دو نکته استفاده کرد: ۱- مخاطبان آیه، یهودیان عصر بعثت هستند و در زمان آنان پیامبرى به جز رسول اکرم (ص) نبود تا وى را بکشند. ۲- به کارگیرى فعل مضارع «تقتلون» در مقابل فعل ماضى «کذبتم».

۱۷ - هواپرستى و خودبرتربینى یهود، وادار کننده ایشان به تکذیب پیامبران و یا قتل ایشان (بما لاتهوى أنفسکم استکبرتم ففریقاً کذبتم و فریقاً تقتلون) تفریع جمله «فریقاً کذبتم و ...» به وسیله حرف «فاء» بر جمله «بما لا تهوى أنفسکم استکبرتم» گویاى برداشت فوق است.

۱۸ - یهودیان، پیامبرى عیسى(ع) را، على رغم برخوردارى او از معجزات و دلایل آشکار، نپذیرفتند. (و ءاتینا عیسى ابن مریم البینت ... فقریقاً کذبتم)

۱۹ - یهودیان عصر بعثت، همسان با گذشتگان خویش در داشتن روحیه استکبار، هواپرستى و مخالفت کردن با پیامبران (أفکلما جاءکم رسول ... ففریقاً کذبتم و فریقاً تقتلون) نسبت دادن تکذیب و قتل انبیا بر اثر هواپرستى و استکبار به یهودیان عصر بعثت - با اینکه پیشینیان آنان چنین کرده بودند - بیانگر این است که: یهودیان عصر بعثت نیز داراى این صفتهاى رذیله بودند.

۲۰ - هواپرستى و خودبزرگ بینى از رذایلى که آدمى را به ارتکاب گناهان بزرگ ترغیب مى کند. (بما لاتهوى أنفسکم استکبرتم ففریقاً کذبتم و فریقاً تقتلون)

روایات و احادیث

۲۱ - از امام باقر(ع) روایت شده که: «... ان فى الانبیاء و الاوصیاء خمسة أرواح، روح القدس ... فبروح القدس ... عرفوا ما تحت العرش إلى ما تحت الثرى; ... در انبیا و اوصیا پنج روح است از جمله روح القدس ... پس به وسیله روح القدس ... آنچه را زیر عرش است تا آنچه را زیر زمین است مى شناسند ... .

۲۲ - از رسول خدا(ص) روایت شده که فرمود: «روح القدس» جبرئیل; «روح القدس» جبرئیل است.»

موضوعات مرتبط

• انبیا: انبیاى اولوالعزم ۱، ۹; انبیاى بعد از موسى(ع) ۳، ۱۰; تاریخ انبیا ۳، ۴; علم انبیا ۲۱; عوامل تکذیب انبیا ۱۷; عوامل قتل انبیا ۱۷; قتل انبیا ۱۵
• انگیزش: عوامل انگیزش ۱۷
• اوصیا: علم اوصیا ۲۱
• بنى اسرائیل: انبیاى بنى اسرائیل ۳، ۴
• تکبر: آثار تکبر ۲۰
• جبرئیل: نقش جبرئیل ۲۲
• خدا: امدادهاى خدا ۱۱; خدا و فرزند ۸; عطایاى خدا ۲، ۶
• روح القدس: مراد از روح القدس ۲۲; نقش روح القدس ۲۱
• عیسى(ع): تأیید عیسى(ع) با روح القدس ۱۱، ۱۲; تکذیب عیسى(ع) ۱۸; دلایل نبوت عیسى(ع) ۵; شریعت عیسى(ع) ۹; عیسى(ع) فرزند مریم(ع) ۸; قصه عیسى(ع) ۸; مادر عیسى(ع) ۸; معجزه عیسى(ع) ۵، ۶; ویژگیهاى خلقت عیسى(ع) ۷; ویژگیهاى عیسى(ع) ۱۲
• گناه: عوامل گناه ۲۰