البقرة ١١٦

وَ قَالُوا اتَّخَذَ اللَّهُ‌ وَلَداً سُبْحَانَهُ‌ بَلْ‌ لَهُ‌ مَا فِي‌ السَّمَاوَاتِ‌ وَ الْأَرْضِ‌ کُلٌ‌ لَهُ‌ قَانِتُونَ‌

ترجمه

و (یهود و نصاری و مشرکان) گفتند: «خداوند، فرزندی برای خود انتخاب کرده است»! -منزه است او- بلکه آنچه در آسمانها و زمین است، از آن اوست؛ و همه در برابر او خاضعند!

و گفتند: خدا فرزندى گرفته، [در حالى كه‌] او منزّه است، بلكه هر چه در آسمان‌ها و زمين است از آن اوست و همه فرمانبر اويند

و گفتند: «خداوند فرزندى براى خود اختيار كرده است.» او منزه است. بلكه هر چه در آسمانها و زمين است، از آن اوست، [و] همه فرمانپذير اويند.

گروهی گفتند: خدا دارای فرزند است. او پاک و منزه از آن است، بلکه هر چه در آسمانها و زمین است ملک اوست و همه فرمانبردار اویند.

و [یهود و نصاری] گفتند: خدا [برای خود] فرزندی گرفته، منزّه است او [از اوصاف دروغ و باطلی که به حضرتش نسبت می دهند]، بلکه آنچه در آسمان ها و زمین است مخلوق و مملوک اویند [نه فرزند او؛ زیرا فرزند، هم جنس پدر و مادر است و چیزی در جهان هم جنس خدا نیست تا فرزند خدا باشد] و همه در برابر او مطیع و فرمانبردارند.

گفتند كه خدا فرزندى گرفت. منزّه است او. بلكه هر چه در آسمانها و زمين است از آن اوست و همه فرمانبردار اويند.

و گفتند خداوند فرزندی برگزیده است، او منزه است، بلکه هر آنچه در آسمانها و زمین است از آن اوست و همه سر به راه او هستند

و گفتند: خدا فرزندى گرفت پاك و منزه است او بلكه او راست آنچه در آسمانها و زمين است، و همه او را با فروتنى فرمانبردارند.

و (یهودیان و مسیحیان و مشرکان هر سه) می‌گویند: خداوند فرزندی برای خویش برگزیده است! - خدا برتر از این چیزها است - (که نیازمند زاد و ولد و نسل و فرزند باشد) بلکه آنچه در آسمانها و زمین است از آن او است و همگان (بنده‌ی وی و) فروتن در برابر اویند.

و گفتند: «خدا فرزندی (برای خود) برگرفته.» (او) منزّه است. بلکه هر چه در آسمان‌ها و زمین است، تنها از آنِ اوست (و) همه(ی آفریدگان) برای او (بندگان و) خاضعانند‌.

و گفتند برگرفت خدا فرزندی منزه است او بلکه او را است آنچه در آسمانها است و زمین همگی برای اویند فروتنان‌

البقرة ١١٥	آیه ١١٦	البقرة ١١٧
سوره : سوره البقرة نزول : ٥ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٦ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«سُبْحَانَهُ»: او پاک و منزّه است از چنین ناشایستها و نارواها. واژه‌ای است برای تسبیح خدا و ذکر الله. «قَانِتُونَ»: خاشعان. مطیعان. فرمانبرداران گردن کج اراده خدا، و مُقِرّان به الوهیّت الله.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

بَدِيعُ‌ السَّمَاوَاتِ‌ وَ الْأَرْضِ‌... (۴) وَ لِلَّهِ‌ يَسْجُدُ مَنْ‌ فِي‌... (۲) وَ قَالُوا اتَّخَذَ الرَّحْمٰنُ‌ وَلَداً (۳) أَنْ‌ دَعَوْا لِلرَّحْمٰنِ‌ وَلَداً (۱) وَ مَا يَنْبَغِي‌ لِلرَّحْمٰنِ‌ أَنْ‌... (۲) لَمْ‌ يَلِدْ وَ لَمْ‌ يُولَدْ (۱)

لَقَدْ جِئْتُمْ‌ شَيْئاً إِدّاً (۰) تَکَادُ السَّمَاوَاتُ‌ يَتَفَطَّرْنَ‌... (۲) يَا مَرْيَمُ‌ اقْنُتِي‌ لِرَبِّکِ‌ وَ... (۱) إِنْ‌ کُلُ‌ مَنْ‌ فِي‌ السَّمَاوَاتِ‌... (۳) لَقَدْ أَحْصَاهُمْ‌ وَ عَدَّهُمْ‌ عَدّاً (۰) وَ کُلُّهُمْ‌ آتِيهِ‌ يَوْمَ‌... (۱) (۱) اللَّهُ‌ الصَّمَدُ (۰) وَ لَمْ‌ يَکُنْ‌ لَهُ‌ کُفُواً أَحَدٌ (۰)

تفسیر

• آيات ۱۱۶ و ۱۱۷ بقره
• دو برهان در رد اعتقاد به پيدايش فرزند از خداى سبحان
• دو نكته : ۱ عبادت شامل همه مخلوقات است ۲ فعل خدا تدريجى نيست
• معنى ((سبحان ))
• بحث روايتى (شامل روايتى در ذيل جمله ((بديع السموات و الارض )))
• بحثى علمى و فلسفى (بيان اينكه هر موجودى بديع الوجود است )

• آيه ۱۱۶ - ۱۱۷
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• خرافات يهود و نصارى و مشركان
• نكته ها
• نكته : ۱ دلائل نفى فرزند
• نكته : ۲ تفسير جمله كن فيكون
• نكته : ۳ چگونه چيزى از عدم به وجود مى آيد ؟
• پاسخ

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - خداوند، منزه از گزینش فرزند و داشتن زاده (و قالوا اتخذ اللّه ولداً سبحنه)

۲ - داشتن زاده و اختیار کردن فرزند، از نسبتهاى نارواى یهود، نصارا و مشرکان به خداوند (و قالوا اتخذ اللّه ولداً سبحنه) مراد از ضمیر در «قالوا» - به قرینه آیه ۱۱۳ - یهود، نصارا و مشرکان است. یهود «عزیر» و نصارا «مسیح(ع)» را فرزند خدا مى پنداشتند و مشرکان نیز فرشتگان را فرزند او مى شمردند.

۳ - شناخت یهود و نصارا از خدا و صفات او، شناختى ضعیف و ناقص (و قالوا اتخذ اللّه ولداً سبحنه)

۴ - گزینش فرزند و داشتن زاده براى خداوند، نقص است. (و قالوا اتخذ اللّه ولداً سبحنه) «سبحان» به معناى تسبیحاً، مفعول مطلق براى فعل محذوف است; یعنى: «سبحت اللّه تسبیحاً». کاربرد این کلمه در هنگامى است که خداوند به چیزى که درباره او ناروا و یا مستلزم نقص و عیب است، توصیف شود.

۵ - ضرورت تنزیه خداوند به هنگام توصیف شدنش به وصفى ناروا (و قالوا اتخذ اللّه ولداً سبحنه) بیان تنزیه خدا با کلمه «سبحانه»، پس از یادآورى نسبت نارواى یهود و نصارابه خداوند، درسى است به همگان که به هنگام شنیدن وصفى ناروا درباره خداوند یا وصفى که مسلتزم عیب و نقصى براى اوست با کلمه «سبحانه» یا مانند آن، منزه بودن خداوند را از آن عیب و نقص، بیان دارند.

۶ - همه موجودات آسمانها و زمین از آنِ خداوند است. (بل له ما فى السموت و الأرض)

۷ - خداوند، در مالکیت موجودات هستى شریکى ندارد. (له ما فى السموت و الأرض) برداشت فوق با توجّه به حصر - که از تقدیم «له» بر «ما فى السماوات ...» به دست مى آید - استفاده مى شود.

۸ - جهان هستى داراى آسمانهایى متعدد (له ما فى السموت)

۹ - مالکیت خدا بر هستى، دلیل منزه بودن او از گزینش فرزند و داشتن زاده (و قالوا اتخذ اللّه ولداً سبحنه بل له ما فى السموت و الأرض) جمله «له ما فى السماوات ...» برهانى است براى رد پندار نارواى یهود و نصارا.

۱۰ - آنچه در آسمانها و زمین است (هستى) مطیع خدا و پرستنده اوست. (کل له قنتون) «قنوت» به معناى اطاعت و نیز عبادت است.

۱۱ - همه موجودات، برخوردار از آگاهى و شعور به مقام خداوند هستند. ( کل له قنتون) جمع بستن کلمه قانت به وسیله «ون» حکایت از آن دارد که: موجودات آسمانها و زمین - در ارتباط با خداوند - از شعور و آگاهى برخوردار هستند; زیرا صفت مذکر آن گاه این گونه جمع بسته مى شود که موصوف از صاحبان عقل و شعور باشد.

۱۲ - اطاعت هستى از خداوند، اطاعتى آگاهانه است. (کل له قنتون)

۱۳ - عبادت و اطاعت هستى براى خدا، دلیل منزه بودن او از داشتن فرزند است. (و قالوا اتخذ اللّه ولداً سبحنه بل ... کل له قنتون)

۱۴ - رابطه خداوند با هستى، رابطه «مالک و مملوک» و «عابد و معبود» است نه رابطه پدر و فرزندى. (و قالوا اتخذ اللّه ولداً سبحنه بل له ما فى السموت و الأرض کل له قنتون)

۱۵ - حاکمیت و فرمانروایى خدا بر جهان آفرینش (له ما فى السموت و الأرض کل له قنتون)

موضوعات مرتبط

• آسمان: تعدد آسمان ۸; مالک موجودات آسمان ۶
• آفرینش: انقیاد آفرینش ۱۰، ۱۲، ۱۳; حاکم آفرینش ۱۵; رابطه خدا با آفرینش ۱۴; شعور آفرینش ۱۲; عبادت آفرینش ۱۰، ۱۳، ۱۴; مالک آفرینش ۹، ۱۴
• اسماء و صفات: صفات جلال ۱، ۴، ۷، ۹، ۱۳
• اطاعت: اطاعت از خدا ۱۲
• افترا: افترا به خدا ۲
• توحید: توحید صفاتى ۷
• خدا: آداب توصیف خدا ۵; اختصاصات خدا ۶، ۷; اهمیّت تنزیه خدا ۵; تنزیه خدا ۱; حاکمیت خدا ۱۵; خدا و فرزند ۱، ۲، ۴، ۹، ۱۳، ۱۴; دلایل تنزیه خدا ۹، ۱۳; مالکیت خدا ۶، ۷، ۹، ۱۴
• زمین: مالک موجودات زمین ۶
• عبادت: عبادت خدا ۱۰، ۱۴
• مسیحیان: افتراهاى مسیحیان ۲; خداشناسى مسیحیان ۳; عقیده مسیحیان ۲، ۳
• مشرکان: افتراهاى مشرکان ۲; عقیده مشرکان ۲
• موجودات: انقیاد موجودات ۱۰; خداشناسى موجودات ۱۱; شعور موجودات ۱۱; عبادت موجودات ۱۰; مالک موجودات ۷
• یهود: افتراهاى یهود ۲; خداشناسى یهود ۳; عقیده یهود ۲، ۳