القمر ٥٢

وَ کُلُ‌ شَيْ‌ءٍ فَعَلُوهُ‌ فِي‌ الزُّبُرِ

کپی متن آیه
وَ کُلُ‌ شَيْ‌ءٍ فَعَلُوهُ‌ فِي‌ الزُّبُرِ

ترجمه

و هر کاری را انجام دادند در نامه‌های اعمالشان ثبت است،

|و هر چه كرده‌اند در نامه‌ها [ى اعمال‌] ثبت است

و هر چه كرده‌اند در كتابها[ى اعمالشان درج‌] است.

و هر عملی که کردند در کتب‌نامه عملشان ثبت است.

و هر عملی را که انجام دادند در نامه های اعمالشان ثبت است.

هر كارى كه كرده‌اند در دفترهاست.

و هر چیزی که انجام داده‌اند در نامه‌های اعمال هست‌

و هر كارى كه كرده‌اند در نبشته‌ها- نامه‌هاى اعمال- هست.

هر کاری را که کرده‌اند، در کتابها و نامه‌های اعمال (با دست فرشتگان مأمور، ثبت و ضبط و) موجود است.

و هر چه کردند در کتاب‌ها(ی اعمالشان و کتاب علم خدا) درج است.

و هر چیزی که کردند در کتابها است‌

Everything they have done is in the Books.

ترتیل:

ترجمه:

القمر ٥١	آیه ٥٢	القمر ٥٣
سوره : سوره القمر نزول : ٤ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٦ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الزُّبُرِ»: کتابها (نگا: قمر / ). مراد نامه‌های اعمال و پرونده‌های کردار و رفتار و گفتار انسان است که توسط فرشتگان مأمور و مراقب، نگارش و نگاهداری می‌گردد (نگا: انفطار / و و ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ إِنَّهُ‌ لَفِي‌ زُبُرِ الْأَوَّلِينَ‌ (۱)

بِالْبَيِّنَاتِ‌ وَ الزُّبُرِ وَ... (۱)

تفسیر

---

• آيات ۴۳ - ۵۵ سوره قمر
• مقصود از خطاب در «أكُفّارُكُم خَيرٌ...»
• تعليل سه گانۀ افعال خدا، در آيات قرآن
• مراد از اين كه فرمود: «امر ما يكى است، چون چشم بر هم زدن»
• بحث روايتى
• گفتاری پیرامن قَدَر

---

• آيه ۴۷-۵۵
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• نكته ها:
• ۱ - همه چيز جهان روى حساب است
• ۲ - تقدير الهى و آزادى اراده انسان
• ۳ - فرمان خداوند فقط يك كلمه است !
• ۴ - آغاز و پايان سوره قمر

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

وَ كُلُّ شَيْ‌ءٍ فَعَلُوهُ فِي الزُّبُرِ «52» وَ كُلُّ صَغِيرٍ وَ كَبِيرٍ مُسْتَطَرٌ «53»

و هر چيزى كه انجام داده‌اند، در نامه‌ها (ى اعمالشان) ثبت است. و هر كوچك و بزرگى نوشته شده است.

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

وَ كُلُّ شَيْ‌ءٍ فَعَلُوهُ فِي الزُّبُرِ (52)

وَ كُلُّ شَيْ‌ءٍ فَعَلُوهُ‌: و هر چيزى كه بجا آورده‌اند آن را كفار گذشته مكتوب است، فِي الزُّبُرِ: در نامه‌هاى اعمال ايشان كه حفظه نوشته‌اند يا جميع آنچه كرده‌اند مكتوب است بر ايشان در لوح محفوظ.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

أَ كُفَّارُكُمْ خَيْرٌ مِنْ أُولئِكُمْ أَمْ لَكُمْ بَراءَةٌ فِي الزُّبُرِ (43) أَمْ يَقُولُونَ نَحْنُ جَمِيعٌ مُنْتَصِرٌ (44) سَيُهْزَمُ الْجَمْعُ وَ يُوَلُّونَ الدُّبُرَ (45) بَلِ السَّاعَةُ مَوْعِدُهُمْ وَ السَّاعَةُ أَدْهى‌ وَ أَمَرُّ (46) إِنَّ الْمُجْرِمِينَ فِي ضَلالٍ وَ سُعُرٍ (47)

يَوْمَ يُسْحَبُونَ فِي النَّارِ عَلى‌ وُجُوهِهِمْ ذُوقُوا مَسَّ سَقَرَ (48) إِنَّا كُلَّ شَيْ‌ءٍ خَلَقْناهُ بِقَدَرٍ (49) وَ ما أَمْرُنا إِلاَّ واحِدَةٌ كَلَمْحٍ بِالْبَصَرِ (50) وَ لَقَدْ أَهْلَكْنا أَشْياعَكُمْ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ (51) وَ كُلُّ شَيْ‌ءٍ فَعَلُوهُ فِي الزُّبُرِ (52)

وَ كُلُّ صَغِيرٍ وَ كَبِيرٍ مُسْتَطَرٌ (53) إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَ نَهَرٍ (54) فِي مَقْعَدِ صِدْقٍ عِنْدَ مَلِيكٍ مُقْتَدِرٍ (55)

---

جلد 5 صفحه 107

ترجمه‌

آيا كافران شما بهترند از آن اقوام نامبرده يا براى شما امان نامه‌ايست در كتابها

يا مى‌گويند ما جماعت انتقام كشنده‌ايم‌

زود باشد كه فرارى شوند آن جماعت و برگردانند پشت‌هاى خودشان را

بلكه قيامت وعده‌گاه آنها است و قيامت ابتلائش شديدتر و تلخ‌تر است‌

همانا گناهكاران در گمراهى و زبانه‌هاى آتش سوزانند

روز كه كشيده ميشوند در آتش بر رويهاشان بچشيد برخورد دوزخ را

همانا ما همه چيز را آفريديم باندازه‌

و نيست فرمان ما مگر يكبار مانند يكبار توجّه نمودن بچيزى با شتاب بچشم‌

و بتحقيق هلاك كرديم امثال شما را پس آيا پند گيرنده‌اى هست‌

و هر چه بجا آورده‌اند آنرا در كتابها است‌

و هر كوچك و بزرگى نوشته شده است‌

همانا پرهيزكاران در بهشتها و كنار نهرهايند

در جايگاه راستى و درستى و صفا نزد پادشاه با اقتدار.

تفسير

خداوند متعال بعد از نقل قضاياى سابقه خطاب باهالى مكّه فرموده ميفرمايد آيا كفّار شما برتر و بالاتر و قوى و نيرومندترند از اقوام سابقه كه احوالشان و نتيجه اعمالشان مكرّر ذكر شد يا شما سند امان خود را از عذاب الهى در كتب سماوى گرفته‌ايد و در آنها خدا يادداشت فرموده كه اهالى مكّه را عذاب نفرمايد يا ميگويند ما جماعتى هستيم كه متّفق و متّحد با يكديگريم و ميتوانيم انتقام خودمان را از دشمنانمان بكشيم و كسى نميتواند بر ما غالب شود و افراد منتصر بملاحظه لفظ جميع است و قمّى ره فرموده قريش گفتند ما اجتماع نموديم كه انتقام خودمان را بقتل تو اى محمّد بكشيم پس اين آيه نازل شد و يكى از اخبار غيبيّه قرآن كه مثبت اعجاز آن و رسول خاتم است اين است كه خداوند خبر داده كه در آتيه نزديكى كه جنگ بدر باشد اجتماع آنها مبدّل بهزيمت و فرار و اقبالشان منجرّ به ادبار خواهد شد و واقع شد و آن اوّلين فتح بزرگ اسلام بود بعد از هجرت ولى خدا ميفرمايد موعد اصلى و عذاب كامل آنها در قيامت است و داهيه آنروز أدهى و أشدّ و طعم عذابش تلخ‌تر و استمرارش بيشتر است و اين هزيمت و فرار و قتل و اسارت و ادبار طليعه‌اى است از آن خفّت و انكسار و مشتى است نمونه از خروار گناهكاران در دنيا بضلالت و در گمراهى از حق و حقيقت بسر ميبرند و در

---

جلد 5 صفحه 108

آخرت بشعله‌هاى آتش سوزان جهنم معذّبند و قمّى ره فرموده سعير وادى بزرگى است در جهنّم و روز كه بعنف و جبر كشيده ميشوند بسوى آتش و برو در آن افكنده ميشوند بآنها گفته شود بچشيد طعم اصابت و مساس با آتش جهنّم را و سقر نام جهنم است و براى تعريف و تأنيث ممنوع از صرف شده و در بعضى از روايات بوادى مخصوصى در جهنّم براى اهل تكبّر كه آتش آن سوزانتر است معرّفى شده و خداوند هر چه را خلق فرموده بر طبق حكمت و مصلحت و بمقدار موافق با آن دو كه مكتوب در لوح محفوظ است خلق فرموده از جهت ذات و مقدار، عبث و جزاف نيست مقدّرى كه بگل نكهت و بگل جان داد بهر كه هر چه سزا ديد حكمتش آن داد عذاب كفّار هم از اين قبيل است كه بمقدار استحقاق آنها خواهد بود و قمى ره نقل فرموده كه از براى آن وقت و اجل و مدّت است و از بعضى از روايات استفاده ميشود كه اين آيات از انّ المجرمين تا اينجا در شأن طايفه قدريّه كه مجوس اين امّتند و خواستند خدا را بعدل توصيف نمايند از سلطنت اخراج نموده‌اند نازل شده و ظاهرا آنها كسانى هستند كه ميگويند امور خلق بتدبير آنها است نه تقدير خدا و نيست فرمان حق مگر يك امر كن يعنى يك اراده وجود كه فورا موجود ميشود و براى تصوير سهولت و فوريّت آن در ذهن فرموده مانند يك نظر افكندن بچيزى با سرعت و الّا امر از آن بالاتر است چون بصرف اراده وجود پيدا ميكند و چيز ديگرى لازم ندارد و لذا در جاى ديگر فرموده و ما امر الساعة الا كلمح البصر او هو اقرب يعنى نيست كار قيامت مگر مانند يك چشم بهم زدن بلكه آن كمتر است اگر بخواهد خداوند برپا نمايد آنرا و بعضى از مفسّرين اينجا هم گفته‌اند مراد امر قيامت است و باز خداوند بكفّار مكّه فرموده كه ما بتحقيق هلاك نموديم پيروان و امثال شما را در كفر و شرك پس هنوز شما متذكّر نشديد كه پيرامون اين اعمال نگرديد و بدانيد كه آنچه را سابقين شما بجا آوردند از كفر و شرك و الحاد و لجاج و عناد در نامه‌هاى اعمال آنها مكتوب و محفوظ است و هر كار خوب و بدى كوچك باشد يا بزرگ از هر كس صادر شده باشد از اولين و آخرين مضبوط و محصى و مسطور شده براى مجازات در دار جزا و اهل‌

---

جلد 5 صفحه 109

تقوى و پرهيزكارى در بهشتها كنار نهرهاى جارى در جايگاهيكه جز راستى و درستى و صدق و صفا در آن نباشد در جوار رحمت پادشاه صاحب اقتدارى كه عقول از معرفت آن عاجزند شادكام و مقضى المرام ميباشند و افراد نهر بملاحظه دلالت آن بر جنس و عدم احتياج آن بجمع و مراعات فواصل است در ثواب الاعمال و مجمع از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه هر كس سوره اقتربت الساعه را بخواند خداوند او را از قبرش بيرون ميآورد و بر ناقه‌اى از ناقه‌هاى بهشتى سوار ميفرمايد و لابد ببهشت ميرود و الحمد للّه رب العالمين.

---

جلد 5 صفحه 110

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

وَ كُل‌ُّ شَي‌ءٍ فَعَلُوه‌ُ فِي‌ الزُّبُرِ (52)

و ‌هر‌ چيزي‌ ‌که‌ بجا آوردند ‌در‌ نامه عمل‌ ‌آنها‌ ثبت‌ ‌شده‌ ‌که‌ مي‌فرمايد: ما يَلفِظُ مِن‌ قَول‌ٍ إِلّا لَدَيه‌ِ رَقِيب‌ٌ عَتِيدٌ ق‌ آيه 17 وَ يَقُولُون‌َ يا وَيلَتَنا ما لِهذَا الكِتاب‌ِ لا يُغادِرُ صَغِيرَةً وَ لا كَبِيرَةً إِلّا أَحصاها وَ وَجَدُوا ما عَمِلُوا حاضِراً كهف‌ آيه 47.

برگزیده تفسیر نمونه

---

(آیه 52)- سپس به این اصل اساسی اشاره می‌کند که با مرگ اقوام پیشین اعمال آنها نابود نشد، بلکه «هر کاری را انجام دادند در نامه‌های اعمالشان ثبت است» (وَ کُلُّ شَیْ‌ءٍ فَعَلُوهُ فِی الزُّبُرِ).

ج5، ص43

همین گونه اعمال شما نیز ثبت و ضبط می‌شود، و برای یوم الحساب محفوظ است.

---

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - از بین نرفتن کردار کافران، در طول زمان (و کلّ شىء فعلوه فى الزّبر)

۲ - ثبت و ضبط تمامى کردارهاى آدمیان، در دیوان اعمال آنان (و کلّ شىء فعلوه فى الزّبر)

۳ - توجه به ضبط کردار آدمیان در نظام جهان، بازدارنده آنان از کفر و گناه (فهل من مدّکر . و کلّ شىء فعلوه فى الزّبر) با توجه به این که آیه شریفه در جهت تذکار، بیان شده است; برداشت بالا به دست مى آید.

موضوعات مرتبط

• ذکر: آثار ذکر ثبت عمل ۳
• عمل: بقاى عمل ۱; ثبت عمل ۲
• کافران: عمل ناپسند کافران ۱
• کفر: موانع کفر ۳
• گناه: موانع گناه ۳