الأنفال ٢٩
کپی متن آیه |
---|
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقَاناً وَ يُکَفِّرْ عَنْکُمْ سَيِّئَاتِکُمْ وَ يَغْفِرْ لَکُمْ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ |
ترجمه
الأنفال ٢٨ | آیه ٢٩ | الأنفال ٣٠ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«فُرْقَاناً»: نصرت و پیروزی، چون دشمنان را از دوستان و محق را از مبطل جدا میسازد. بینش و روشنبینی، چون بدان حق از باطل شناخته میشود. این واژه مصدر ثلاثی مجرّد است و برای مبالغه به کار میرود.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۵ - ۲۹ سوره انفال
- بيان آياتی راجع به جهاد و نهى از فرار از جنگ
- پيروزى مسلمين در جنگ بدر، با عنايت الهى و امدادهاى غيبى
- بدترين جنبندگان، در پیشگاه پروردگار
- اقسام «حیات»، از نظر قرآن
- پذیرش آنچه رسول خدا «ص» بدان دعوت مى كند، موجب حيات است
- معناى آیه: «إنَّ الله يَحُولُ بَينَ المَرءِ وَ قَلبِهِ»
- براى ترك اجابت دعوت پيامبر «ص»، هيچ عذرى پذیرفته نيست
- منظور از فتنه اى كه دامنه آن، همه را فرا مى گيرد
- روزگار استضعاف و نگرانى خود و يارى خدا را به ياد آوريد
- معناى نهی از خيانت به خدا و رسول «ص» چیست؟
- بحث روایتی: (روایاتی ذيل آيات مربوط به جنگ بدر)
- ردّ سخن صاحب «المنار»، در اختصاص نهی از فرار از جنگ، به جنگ بدر
- رواياتى در مورد شأن نزول آيه: «وَ مَا رَمَيتَ إذ رَمَيتَ وَلَكِنَّ الله رَمَى»
- چند روايت در معناى «وَ اعلَمُوا أنَّ اللهَ يَحُولُ بَينَ المَرءِ وَ قَلبِِه»
- رواياتى در ذيل آيه شريفه: «وَ اتَّقُوا فِتنَةً لَا تُصِيبَنَّ الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنكُم خَاصّة»
- چند روايت در مورد شأن نزول آيه: «يَا أيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَخُونُوا الله وَ الرَّسُول...»
نکات آیه
۱- خداوند، مؤمنان را به رعایت تقوا و پرهیز از مخالفت با وى فراخوانده است. (یأیها الذین ءامنوا إن تتقوا اللّه یجعل لکم فرقانا)
۲- رعایت تقوا و ترس از خداوند، موجب بهره مند شدن از بصیرتى ویژه و خدادادى براى شناخت حق و باطل (یأیها الذین ءامنوا إن تتقوا اللّه یجعل لکم فرقانا) نکره آمدن کلمه «فرقانا» حکایت از آن دارد که این بصیرت خدادادى بصیرتى ویژه و غیر از عقل و فطرت و مانند آن است که خداوند به عموم انسانها عطا فرموده است.
۳- انسانهاى بى تقوا، محروم از دستیابى به بصیرت ویژه الهى براى تمییز حق و باطل و شناخت حقایق (إن تتقوا اللّه یجعل لکم فرقانا)
۴- تأثیر عملکرد انسان در بینش او (إن تتقوا اللّه یجعل لکم فرقانا)
۵- موفقیت مؤمنان در آزمونشان از طریق مال و فرزند در گرو تقواپیشگى و نیازمند به بینشى الهى (و اعلموا أنما أمولکم و أولدکم فتنة ... إن تتقوا اللّه یجعل لکم فرقانا) طرح بصیرت و ابزار شناخت ویژه به عنوان ثمره تقوا، پس از تأکید بر آزمون مؤمنان به وسیله مال و فرزند، مى تواند اشاره به این باشد که تنها با تقواپیشگى و بصیرت خاص مى توان رضایت الهى را در چگونه برخورد کردن با مال و فرزند تشخیص داد.
۶- رعایت تقوا و ترس از خدا، موجب زدایش گناهان و آمرزش آنهاست. (یأیها الذین ءامنوا إن تتقوا اللّه ... یکفر عنکم سیئاتکم و یغفر لکم) تکفیر (مصدر یکفر) و غفران (مصدر یغفر)، هر دو به معناى پوشانیدن و مستور ساختن است و مراد از آن زدایش و آمرزش است.
۷- گناه، داراى آثار سوء اجتماعى و روحى، علاوه بر کیفر الهى (یکفر عنکم سیئاتکم و یغفر لکم) از آنجا که تکفیر و غفران سیئات به یک معناست، مى توان تکرار آن را اشاره به آثار دنیوى گناهان (آثار سوء اجتماعى، روحى و ... ) و آثار اخروى آنها دانست. که در صورت تقواپیشگى خداوند گناهان را مى آمرزد و هر دو نوع اثر را مى زداید.
۸- خداوند داراى فضل و بخشش بیکران (و اللّه ذوالفضل العظیم)
۹- شمول غفران الهى بر مؤمنان تقواپیشه، نمود فضل عظیم خداوند (و یغفر لکم و اللّه ذوالفضل العظیم) جمله «و اللّه ... » مى تواند به منزله تعلیلى بر اعطاى پاداشهاى بیان شده باشد.
۱۰- اعطاى بصیرت ویژه به تقواپیشگان و بخشش گناه آنان، تفضلى از جانب خداست، نه پاداش استحقاقى آنان. (یجعل لکم فرقانا ... و اللّه ذوالفضل العظیم)
۱۱- خداوند، مؤمنان تقواپیشه را علاوه بر اعطاى بصیرت و بخشش گناهان، از موهبتهاى دیگر نیز بهره مند خواهد کرد. (یجعل لکم فرقانا ... و اللّه ذوالفضل العظیم) برداشت ف--وق مبتنى بر این احتمال است که جمله «و ال-لّه ... » مستانفه باشد نه بیانگر تعلیل.
موضوعات مرتبط
- امتحان: با فرزند ۵ ; امتحان با مال ۵ ; موفقیت در امتحان ۵
- باطل: تشخیص باطل ۲، ۳
- بصیرت: آثار بصیرت ۵ ; اعطاى بصیرت ۱۰، ۱۱ ; اهمیت بصیرت ۳ ; عوامل بصیرت ۲، ۴ ; محرومیت از بصیرت ۳
- بیتقوایى: آثار بیتقوایى ۳
- ترس: آثار ترس از خدا ۲، ۶
- تقوا: آثار تقوا ۲، ۵، ۶ ; اهمیت تقوا ۱
- حق: تشخیص حق ۲، ۳
- خدا: آمرزش خدا ۹ ; دعوت خدا ۱ ; عصیان از خدا ۱ ; عطایاى خدا ۱۱ ; فضل خدا ۸، ۹، ۱۰
- عصیان: اجتناب از عصیان ۱
- عمل: آثار عمل ۴ ; عمل و عقیده ۴
- گناه: آثار اجتماعى گناه ۷ ; آثار روحى گناه ۷ ; آمرزش گناه ۱۰، ۱۱ ; عوامل تکفیر گناه ۶ ; کیفر گناه ۷ ; موجبات آمرزش گناه ۶
- مؤمنان: آمرزش مؤمنان ۹، ۱۱ ; امتحان مؤمنان ۵ ; بصیرت مؤمنان ۱۱ ; مسؤولیت مؤمنان ۱ ; مؤمنان متقى ۹، ۱۱
- متقین: بصیرت متقین ۱۰ ; پاداش متقین ۱۰، ۱۱
منابع