نتایج جستجو

رده:عوامل عبرت رده:عوامل مؤثر در سرنوشت رده:عوامل نشاط رده:عوامل هلاکت رده:عوامل هلاکت اخروى رده:عوامل کفر به قیامت رده:عیب جویان در جهنم رده:غفلت از ربوبیت

فرعونیان و موسى(ع) ۳; هلاکت فرعونیان ۱۰ قوم ابراهیم: عذاب استیصال قوم ابراهیم ۱۰; هلاکت قوم ابراهیم ۱۰ قوم ثمود: عذاب استیصال قوم ثمود ۱۰; هلاکت قوم ثمود ۱۰ قوم

هارون(ع) ۱; عوامل هلاکت اشراف فرعون ۲ امتها: عوامل هلاکت امتها ۳ انبیا: آثار تکذیب انبیا ۴; اتمام حجت با مکذبان انبیا ۴; عوامل هلاکت مکذبان انبیا ۴; کیفر

در جهنم ۲; هلاکت اخروى مکذبان دین ۱ عذاب: تهدید به عذاب ۱; موجبات عذاب اخروى ۳ قیامت: آثار تکذیب قیامت ۳ هلاکت: تهدید به هلاکت ۱; عوامل هلاکت اخروى ۳

۱، ۴; عبرت از قوم تبع ۱; عذاب قوم تبع ۳; عوامل هلاکت قوم تبع ۵; گناه قوم تبع ۵; منشأ هلاکت قوم تبع ۲; هلاکت قوم تبع ۴ کیفر: زمینه کیفر دنیوى ۷ گناه: آثار

خدا ۱ دین: آثار تکذیب دین ۳; تهدید مکذبان دین ۱; هلاکت مکذبان دین ۱، ۲ هلاکت: تهدید به هلاکت ۱; عوامل هلاکت ۳

فرعونیان و آیات خدا ۳ ; گناه فرعونیان ۲ ; هلاکت دنیوى فرعونیان ۵، ۷، ۱۱ کافران: هلاکت دنیوى کافران ۵، ۶ ; هلاکت کافران پیشین ۱۱ ; هماهنگى برخورد کافران ۱

دین در جهنم ۲; هلاکت اخروى مکذبان دین ۱ عذاب: تهدید به عذاب ۱; موجبات عذاب ۳ قیامت: آثار تکذیب قیامت ۳ هلاکت: تهدید به هلاکت ۱; عوامل هلاکت اخروى ۳

ثمود: تاریخ قوم ثمود ۳; هلاکت قوم ثمود ۱، ۳ قوم عاد: تاریخ قوم عاد ۳; هلاکت قوم عاد ۱، ۳ قوم نوح: هلاکت قوم نوح ۱ موسى(ع): هلاکت مکذبان موسى(ع) ۱ هدایت:

در جهنم ۲; هلاکت اخروى مکذبان دین ۱ عذاب: تهدید به عذاب ۱; موجبات عذاب اخروى ۳ قیامت: آثار تکذیب قیامت ۳ هلاکت: تهدید به هلاکت ۱; عوامل هلاکت اخروى ۳

در جهنم ۲; هلاکت اخروى مکذبان دین ۱ عذاب: تهدید به عذاب ۱; موجبات عذاب اخروى ۳ قیامت: آثار تکذیب قیامت ۳ هلاکت: تهدید به هلاکت ۱; عوامل هلاکت اخروى ۳

عوامل هلاکت قوم نوح ۴; غرق قوم نوح ۱; هلاکت قوم نوح ۱ نوح(ع): آثار تکذیب نوح(ع) ۴; قصه نوح(ع) ۱، ۳، ۴; نجات نوح(ع) ۱; نجات همسفران نوح(ع) ۱ هلاکت: عوامل

عوامل انحطاط جامعه ۷; عوامل هلاکت جامعه ۷ فرعون: اتمام حجت بر فرعون ۶; حق ناپذیرى فرعون ۴; عوامل هلاکت فرعون ۵; هدایت فرعون ۲; هلاکت فرعون ۶ فرعونیان: اتمام

حاکمیتهاى ظالم، داراى فرجامى هلاکت بار و مشترک با آنها (فأغرقنه و من معه جمیعًا) ۱۰- نقش مهم رهبران و زمامداران فاسد، در تباهى و هلاکت امتها (فقال له فرعون .

پیامبران و از موجبات هلاکت و نابودى است. (و أهلکنا المسرفین ) توصیف هلاک شدگان به «مسرفان»، مى تواند مشعر به علیت و تأثیر این وصف در هلاکت آنان باشد. ۱۰- پیروزى

عوامل طبیعى ۵ قوم لوط: جرم قوم لوط ۳; کیفر قوم لوط ۳; هلاکت قوم لوط ۲ گناه: آثار اجتماعى گناه ۴ گناهکاران: زمینه هلاکت گناهکاران ۴ مجرمان :۳ ملائکه: ملائکه عذاب ۲

مسلمانان باشند. ۷- هلاکت و شکست کافران و دین ستیزان و پیروزى مؤمنان، از آیات الهى است. (سأُوریکم ءایتى ) برداشت یاد شده به خاطر این است که از هلاکت کافران و پیروزى

پندارند؟ امتها: هلاکت امتها ۴ انبیا: آثار تکذیب انبیا ۱ ; عذاب مکذبان انبیا ۱، ۳ ; عقیده مکذبان انبیا ۲، ۳ ; فرجام مکذبان انبیا ۵ ; هلاکت مکذبان انبیا ۴

آیات شامل این کلمه «فازَ» از مادّه «فَوز» در اصل به معناى نجات از هلاکت و رسیدن به محبوب است. فوز (۲۹ بار) وَ فَقَد فَوْزا رَسُولَه إِنّا عَظِيما مَا الْجَنّة

«لَیُزْلِقُونَکَ» از مادّه «زلق» به معناى لغزیدن و بر زمین افتادن و کنایه از هلاکت و نابودى مى باشد. زلق‌ (۲ بار) ک‌ (۱۴۷۸ بار) ل‌ (۳۸۴۲ بار) وَ کَفَرُوا بِأَبْصَارِهِم

دأب قوم نوح ... و الذین من بعدهم) ۶ - آگاهى کامل مؤمن آل فرعون، از سرگذشت هلاکت بار قوم نوح، عاد، ثمود و اقوام پس از آنان (إنّى أخاف علیکم مثل ... دأب قوم

اصحاب فیل ۱; شدت هلاکت اصحاب فیل ۵; شگفتى هلاکت اصحاب فیل ۲; عبرت از قصه اصحاب فیل ۷; قصه اصحاب فیل ۱، ۲، ۱۱; کیفر اصحاب فیل ۴، ۷، ۹; منشأ هلاکت اصحاب فیل ۳;

آیات شامل این کلمه «مَثْبُور» از مادّه «ثبور» به معناى «هلاکت» است. ثبر (۵ بار) هلاكت. [فرقان:14] امروز يك دفعه و اثبورا و واهلاكا نگوئيد و واثبوا را بسيار

قوم عاد ۱; علم به هلاکت قوم عاد ۲; فرجام قوم عاد ۲ کافران: تهدید کافران ۸; تهدید کافران مقارن بعثت ۷; قدرت بر تهدید کافران ۸; قدرت بر هلاکت کافران ۸ محمد(ص):

فرعونیان: تهدید به فرجام فرعونیان ۳; هلاکت فرعونیان ۶ قرآن: تهدید مکذبان قرآن ۳ قوم ثمود: تهدید به فرجام قوم ثمود ۳; هلاکت قوم ثمود ۶ کافران: آثار لجاجت کافران

اقوام پیشین ۵; علم به فرجام اقوام پیشین ۳; علم به هلاکت اقوام پیشین ۳; فرجام شوم اقوام پیشین ۱، ۲، ۸; هلاکت اقوام پیشین ۴ تاریخ: تشویق به مطالعه تاریخ ۹; فواید

۵; عفو از گناه ۵ گناهکاران: زمینه هلاکت گناهکاران ۳; عوامل کیفر گناهکاران ۳ لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۶ هلاکت: منشأ هلاکت ۲

مؤمنان: حامى مؤمنان ۵; نجات مؤمنان ۳ مجرمان: کیفر مجرمان ۳; هلاکت مجرمان ۲ مسرفان: کیفر مسرفان ۳; هلاکت مسرفان ۲ نظام کیفرى :۳

امتهاى پیشین ۱; عوامل انقراض امتهاى پیشین ۲; عوامل هلاکت امتهاى پیشین ۲; مهلت به امتهاى پیشین ۳; هلاکت امتهاى پیشین ۱ انسان: فرجام انسان ها ۶ بازگشت به خدا

ثمود ۴; فرجام قوم ثمود ۵; محرومیت قوم ثمود ۴; هلاکت قوم ثمود ۴ کم فروشى: آثار کم فروشى ۳ هلاکت: زمینه هلاکت ۳

تاریخ تورات ۳; تورات از کتب آسمانى ۲; هدایتگرى تورات ۲ فرعون: هلاکت فرعون ۳ فرعونیان: هلاکت فرعونیان ۳ موسى(ع): اعطاى تورات به موسى(ع) ۳، ۴; کتاب آسمانى

کیفر عقر شتر صالح(ع) ۱۷; کیفر هلاکت شتر صالح(ع) ۸; گناه عقر شتر صالح(ع) ۹; مکذبان صالح(ع) ۱; منشأ هلاکت شتر صالح(ع) ۵; هلاکت شتر صالح(ع) ۲، ۴، ۷ عذاب: زمینه

نجات یافتگان از خطر ۱; غرق نجات یافتگان از خطر ۳ هلاکت: زمینه هلاکت دنیوى ۸; عوامل هلاکت ۱۰; منشأ هلاکت ۹

کافران ۲; هلاکت کافران ۱ مردگان: حتمیت احیاى مردگان ۳ مشرق: مربى مشرق ۵ معاد: دلایل معاد ۵; معاد جسمانى ۴; معاد روحانى ۴ مغرب: مربى مغرب ۵ هلاکت: تهدید به

احکام :۴ امور: امور شگفت آور ۳ توطئه گران: هلاکت توطئه گران ۲ حق: شگفتى حق ناپذیران ۳; لعن بر حق ناپذیران ۴; هلاکت حق ناپذیران ۲ دین: شگفتى دین ستیزى ۳; لعن

افتادن است. و این که بعضى آن را به «هلاکت و انحطاط» تفسیر کرده اند، در واقع لازمه آن است. تعس‌ (۱ بار) ف‌ (۲۹۹۹ بار) هلاكت. (قاموس) در مجمع گفته: آن لغزشى

نجات از مرگ ۸ نجات یافتگان: انذار نجات یافتگان از خطر ۱ هلاکت: خطر هلاکت ۳; محدوده نجات از هلاکت ۲

۲; مراد از اصحاب رس ۶، ۸; مساحقه در اصحاب رس ۷; هلاکت اصحاب رس ۱ اقوام پیشین: تاریخ اقوام پیشین ۱; هلاکت اقوام پیشین ۳، ۴، ۵ امتها: تاریخ امتها ۳، ۴، ۵

اقوام پیشین ۴; هلاکت اقوام پیشین ۲ ظالمان: اضطراب ظالمان ۳; ترس ظالمان ۳; ظالمان هنگام عذاب ۱، ۳; عذاب تدریجى ظالمان ۴; فرار ظالمان ۱; هلاکت ظالمان ۲ عذاب:

ستیزان ۲; لعن بر دین ستیزان ۴; هلاکت دین ستیزان ۲ عذاب: اهل عذاب ۲; عذاب شدید ۲ کافران: عذاب کافران ۲; لعن بر کافران ۴; هلاکت کافران ۲ لعن: لعن جایز ۴ لعن خدا:

قوم نوح ۵; اهمیت هلاکت قوم نوح ۶; تاریخ قوم نوح ۴، ۵; حق ناپذیرى اکثریت قوم نوح ۴; کفر اکثریت قوم نوح ۴; کمى مؤمنان قوم نوح ۵; هلاکت قوم نوح ۱ مشرکان:

محمد(ص) ۴; مبارزه با محمد(ص) ۴ مسرفان :۵ مشرکان: تهدید مشرکان ۳ هلاکت: تهدید به هلاکت ۳

منتهى به هلاکت مى شود. بعضى از ارباب لغت نیز، آن را به معناى «قطع کردن» تفسیر کرده اند، و این شاید به خاطر آن است که زیان مستمر و منتهى به هلاکت طبعاً سبب

نکته است که علت هلاکت دنیوى و عذاب اخروى آنان ظلم خود آنها بوده است. آیات خدا: ظلم تکذیب آیات خدا ۷; عذاب اخروى مکذبان آیات خدا ۸; هلاکت مکذبان آیات خدا

امتها ۴; تاریخ امتها ۲; هلاکت امتها ۲ انبیا: تاریخ انبیا ۲ تاریخ: عبرت از تاریخ ۱ تبلیغ: روش تبلیغ ۵ خدا: تشویقهاى خدا ۴ دشمنان: هلاکت دشمنان ۳ ذکر: آثار ذکر

احترام ویژه اى قائل شدند. اصحاب فیل: آثار هجوم اصحاب فیل ۴; آثار هلاکت اصحاب فیل ۵; منشأ هلاکت اصحاب فیل ۵ خدا: آثار حمایتهاى خدا ۶; نعمتهاى خدا ۳ قریش: امنیت

پیشین ۴; مالکیت سرزمین انبیا ۴ صبر: آثار صبر ۱۲ ظالمان ۱۰: حتمیت هلاکت ظالمان ۱۰ ۷; هلاکت ظالمان ۱۰ ۸، ۱۴ ظلم: موارد ظلم ۱۱ عصیانگران: اتمام حجّت با عصیانگران

جهنّمیان ۱: ظالمان: ظالمان در جهنّم ۱، ۲; عذاب ظالمان ۲; هلاکت ظالمان ۱ منحرفان: منحرفان در جهنّم ۱، ۲; هلاکت منحرفان ۱ مجمع البیان، ج ۶، ص ۴۷۴; نورالثقلین، ج

أهلکنها) ۲- عذاب و هلاکت اقوام پیشین، به خاطر ایمان نیاوردن به معجزات الهى بود. (فلیأتنا بایة ... ماءامنت قبلهم من قریة أهلکنها ) ۳- هلاکت، سرنوشت امت هاى

فرعونیان ۲; هلاکت فرعونیان ۳ قوم ثمود: دشمنى قوم ثمود ۱، ۲; عبرت از فرجام قوم ثمود ۵; فرجام شوم قوم ثمود ۳; فرجام قوم ثمود ۴; لجاجت قوم ثمود ۲; هلاکت قوم ثمود

تتبیب) «تتبیب» در لغت به معانى خسارت دیدن ، خسارت زدن ، هلاکت ساختن و نیز نفرین و درخواست هلاکت و خسارت ، آمده است. ۱۵- استمداد از خدایان دروغین نه تنها

لامیه باشد; یعنى، هلاکت فرعون براى دیگران، هم نسبت به دنیاى آنان و هم نسبت به آخرتشان مایه عبرت بود. در این صورت، مراد از «أخذه اللّه» هلاکت فرعون و غرق شدن

۸; مکر علیه دین ۱; هلاکت دشمنان دین ۲ کافران: بى تأثیرى مکر کافران ۴; تنبه اخروى کافران ۱۱; نشانه هاى بى تأثیرى مکر کافران ۵; هلاکت کافران ۵، ۶

مدین ۱، ۷; کیفیت هلاکت اهل مدین ۱۱، ۱۲; گروههاى اجتماعى اهل مدین ۳; لجاجت اهل مدین ۱; موحدان اهل مدین ۳; وقت عذاب اهل مدین ۱۳; وقت هلاکت اهل مدین ۱۳; ویژگیهاى

منکر: مراتب نهى از منکر ۳، ۶ هشیارى: اهمیت هشیارى ۱۰ هلاکت: عوامل مصونیت از هلاکت ۱۵ ; موجبات هلاکت ۱۳، ۱۶، ۱۸

به این است که آنها با فرار مى خواهند پناهگاهى براى خود انتخاب کنند که از هلاکت مصون بمانند، ولى بر عکس، پناهگاه آنها جهنم مى شود، نه تنها در جهان دیگر،

۷; دنیاطلبى منافقان ۷; سوگند دروغ منافقان ۱۱; منافقان و غزوه تبوک ۳ هلاکت: عوامل هلاکت ۱۱ تفسیر کشف الاسرار. تفسیر قمى، ج ۱، ص ۲۹۰; نورالثقلین، ج ۲، ص ۲۲۲،

طبیعى: عمل عوامل طبیعى ۶ فرعونیان: عوامل هلاکت فرعونیان ۵; غرق فرعونیان ۳، ۵، ۱۰، ۱۳; فرعونیان وبنى اسرائیل ۱; هلاکت فرعونیان ۴، ۱۱، ۱۳

نوح(ع) از درگاه الهى، مبنى بر افزودن هلاکت و بدبختى ستمگران حق ناپذیر (و لاتزد الظلمین إلاّ تبارًا) «تبار»، به معناى هلاکت و نابودى است. ۱۴ - شرک، بت پرستى

خود را به دیار هلاکت رهسپار کردند؟ آیا کسانی را که [شکر] نعمت خدا را به کفران و ناسپاسی تبدیل کردند و قوم خود را به سرای نابودی و هلاکت درآوردند، ندیدی؟

دار البوار . جهنّم یصلونها) ۲- جهنّم، سراى هلاکت و نابودى (دار البوار . جهنّم یصلونها) «بوار» به معناى هلاکت است. ۳- سردمداران کفر و شرک عامل اصلى دوزخى

به گونه اى است که در هر عصر قابل مشاهده و یا اکتشاف است. ۶- نابودى دیار کافران و هلاکت ایشان، نمودى از ذلت آنان و پوچى فرجامشان* (فتعسًا لهم و أضلّ أعملهم ... دمّر

نه تنها بر صفحات تاریخ که بر صفحه روی زمین نیز نمایان است. تفسیر آیات ۱ - هلاکت و نابودى گروه هاى بسیارى از تکذیب کنندگان دین در گذشته (ألم نهلک الأوّلین)

قوم شان نجات یافتند. (إذ نجّینه و أهله أجمعین) ۲ - قوم لوط، گرفتار عذاب هلاکت بار الهى شدند. (و إنّ لوطًا لمن المرسلین . إذ نجّینه و أهله) نجات حضرت لوط

ربّک لهو العزیز الرحیم) با توجه به بیان سرگذشت صالح(ع) و ثمودیان و فرجام هلاکت بار آنان در آیات پیشین و تعریض آیه قبل به حق ناپذیرى اکثریت مشرکان صدر اسلام،

۲; وعده کیفر دین ستیزان ۲; وعده هلاکت کافران مکه ۱ وعده هاى: وعده هاى خدا ۱، ۲ وعیدهاى: وعیدهاى خدا ۱، ۲ هلاکت: وعده هلاکت کافران مکه ۱

است. اصحاب فیل: آثار پیروزى اصحاب فیل ۳; آثار هلاکت اصحاب فیل ۱; منشأ شکست اصحاب فیل ۵ اصحاب کهف: آثار هلاکت اصحاب کهف ۷ خدا: افعال خدا ۱ شکر: شکر نعمت ۹

الأرض) ۹- هشدار موسى(ع) به فرعون نسبت به فرجام هلاکت بار وى (و إنى لأظنّک یفرعون مثبورًا) «ثبور» به معناى هلاکت و فساد است. ۱۰- مقابله به مثل و حقیقت گویى،

فرجام اقوام پیشین ۸; عذاب اقوام پیشین ۱; عوامل هلاکت اقوام پیشین ۳; ویرانى شهرهاى اقوام پیشین ۹; هلاکت اقوام پیشین ۱ تاریخ: منشأ تحولات تاریخ ۲ تکبر: آثار

ترس ۲، ۳، ۴; عظمت قدرت خدا ۱، ۲; قدرت خدا ۳، ۴ قوم ثمود: هلاکت قوم ثمود ۱، ۲ گناهکاران: هلاکت گناهکاران ۴

زمینه کیفر اقوام پیشین ۵; عوامل هلاکت اکثریت اقوام پیشین ۴ انبیا: آثار تکذیب انبیا ۷; دشمنان انبیا ۳; مکذبان انبیا ۱; هلاکت مکذبان انبیا ۶; هماهنگى انبیا

پیشین ۲۱; عذاب اقوام کافر ۲۱; عوامل هلاکت اقوام ۱۶; فرجام اقوام پیشین ۲; کافران اقوام پیشین ۱۳; هلاکت اقوام پیشین ۷; هلاکت اقوام کافر ۵، ۷، ۱۲، ۱۶ انبیا: آثار

۲; عوامل هلاکت اقوام پیشین ۲ تاریخ: عبرت از تاریخ ۵; منشأ تحولات تاریخ ۴ خدا: آثار اراده خدا ۴; توصیه هاى خدا ۵; زمینه غضب خدا ۲ ظالمان: هلاکت ظالمان ۱

۵، ۶ ; عذاب کافران قوم ثمود ۳، ۴ ; هلاکت کافران قوم ثمود ۱، ۳، ۴، ۵ کفر: کیفر اصرار بر کفر ۵ ; کیفر کفر به صالح ۶ هلاکت: با رعشه ۱ کافى، ج ۸، ص ۱۸۹، ح ۲۱۴ ;

البته فتح و فیروزی بر حسب وعده ما نصیب رسولان خداست) و نصیب هر ستمگر جبار هلاکت و حرمان است. و پیامبران [از خدا] درخواست گشایش و پیروزی کردند، و هر سرکش

شعیبًا ... فکذّبوه) ۲ - به دنبال تکذیب شعیب(ع) از سوى مردم مدین، زلزله اى هلاکت بار، آنان را فراگرفت و از پا درآورد. (فکذّبوه فأخذتهم الرجفة فأصبحوا فى دارهم

مشرکان مکه ۱۲ ; هلاکت مشرکان مکه ۱۲ نعمت: تبدیل نعمت ۱، ۹ ; صلاحیت براى نعمت ۴، ۶ ; موجبات جلب نعمت ۸ ; موجبات سلب نعمت ۵، ۶، ۹ هلاکت: عوامل هلاکت ۱۲

به هلاکت فرعونیان و حاکمیت بنى اسرائیل بر سرزمین مصر امیدوار ساخت. (عسى ربکم أن یهلک عدوکم و یستخلفکم فى الأرض) ۵- موسى(ع) در عین امیدوارى به هلاکت فرعون

مى‏سازد به عبارت ديگر ضالّ ممكن است بی‏هدف باشد یا در راه هلاکت ولی غوایت آن است که فقط در راه هلاکت باشد طبرسى ذيل آيه [بقره:256]. فرموده: «غَوى يَغْوى غَيّاً

«بُعداً» از مصدرهایى است که همواره بجاى فعل مى آید. ۱۰ - افول تمدن ها و هلاکت جوامع کفرپیشه، نمودى است از خشم و نفرین الهى در حق آنان (فأتبعنا بعضهم بعضًا

ظاهر طرح و برنامه خود آنان بود; اما از آن جا که خداوند زمینه هاى چنین تصمیم هلاکت بارى را پدید آورده بود، خروج فرعونیان را فعل خود قلمداد کرده است. ۴ - سرزمین

در حقيقت، براى هر كس كه [از خدا] بترسد، در اين [ماجرا] عبرتى است. تا به هلاکت او اهل ترس از خدا عبرت گیرند. بی تردید در این سرگذشت برای کسی که [از عذاب

می‌شوند، اما آنها که از زیر این پوشش خارجند اعمالشان حبط و نابود و عاقبت کارشان هلاکت است. تفسیر آیات ۱- سعادت و نیک فرجامى مؤمنان، معلول ولایت و سرپرستى خداوند

۳ - هلاکت تمامى قوم لوط با عذاب الهى; به جز شخص لوط(ع) و خاندان او (إنّا أرسلنا علیهم حاصبًا إلاّءال لوط) ۴ - نجات یافتن خاندان لوط، از سرنوشت هلاکت بار

لجوج ۱; محمد(ص) و مؤمنان ۵; مسؤولیت محمد(ص) ۵; هشدارهاى محمد(ص) ۱ هلاکت: تهدید به هلاکت ۱

ظالمان  : عصیان ظالمان ۲; نجات از ظالمان ۵; هلاکت ظالمان ۵ کافران: تهدید کافران ظالم ۳; تهدیدهاى کافران ۳; هلاکت کافران ۳ مظلوم: حامى مظلوم ۲ معنویات: آثار

فعل مقدر «أهلکنا» است. ۲ - خانه هاى بازمانده از دو قوم عاد و ثمود، نشانِ هلاکت و نابودى آنان به عذاب الهى است. (و عادًا و ثمودًا و قد تبیّن لکم من مسکنهم)

برداشت یاد شده بدان احتمال است که «رحیم» صفت «عزیز» باشد و نه خبر دوم. ۴ - هلاکت قوم نوح، نمود عزت و قدرت قاهر خداوند (ثمّ أغرقنا بعد الباقین ... و إنّ ربّک

خداوند مردم آبادیها را از سر ظلم به هلاکت نمى رساند. نسبت دادن هلاکت به آبادیها، گویاى این نکته است که مراد از هلاکت، هلاکت دنیوى و عذاب استیصال است. ۲- رفتار

پیشین - که فرعونیان را به دلیل رفاه مندى و اسرافگرى، حق ناپذیر و محکوم به هلاکت معرفى کرده است - مى توان علت و انتخاب بنى اسرائیل را براى دریافت آیات و معجزات،

گسترش حاکمیت مسلمانان ۱ موجودات: عجز موجودات ۷ نظام جزایى: ۹، ۱۰ هلاکت: تهدید به هلاکت ۴ مجمع البیان، ج ۵، ص ۴۶۱ ; نورالثقلین، ج ۲، ص ۵۲۱، ح ۲۰۲.

اهمیت نهى ازمنکر ۶; نهى ازمنکر در ادیان ۷ واجبات: واجبات در ادیان ۷ هلاکت: عوامل هلاکت ۲

از فرجام کافران ۵ کتب آسمانى: نقش کتب آسمانى ۲ معجزه: نقش معجزه ۲ هلاکت: عوامل هلاکت ۶

(قل سیروا فى الأرض فانظروا کیف کان عقبة المجرمین) ۶ - جرم و تبه کارى، عامل هلاکت جوامع پیشین (فانظروا کیف کان عقبة المجرمین) ۷ - مخالفان پیامبر(ص) متشکل از

یاد شده بدان احتمال است که «الرحیم» صفت «العزیز» باشد، نه خبر دوم آن. ۴ - هلاکت فرعونیان، نمود عزّت و قدرت پیروزمند خداوند (ثمّ أغرقنا الأخرین ... و إنّ

أخذنا مترفیهم بالعذاب إذا هم یجئرون) ۳ - رفاه و برخوردارى کافران، سبب ساز هلاکت و نگون بختى آنان است، نه نشان سعادت و نیکبختى. (أیحسبون ... نسارع لهم فى

معنا لحاظ شده است. ۲ - هلاکت قوم ثمود، بازتاب ظلم و حق ستیزى خود آنان (فتلک بیوتهم خاویة بما ظلموا) قید «بما ظلموا» بیان علت هلاکت قوم ثمود است; یعنى، آنان

و یوم القیمة) ۵- قوم عاد ، بر اثر کفر و نافرمانى خدا و پیامبران ، سزاوار هلاکت و دورى از رحمت الهى شدند. (ألا بُعدًا لعاد قوم هود) «بُعداً» (هلاک گشتن یا

صفات ابابیل ۵ اصحاب فیل: قصه اصحاب فیل ۱، ۵; هجوم پرندگان بر اصحاب فیل ۱; هلاکت اصحاب فیل ۵ اطاعت: اطاعت از خدا ۲ پرندگان: انقیاد پرندگان ۲; نقش پرندگان

سرزمینها: وارثان سرزمین مصر ۲ مستضعفان: منشأ حاکمیت مستضعفان ۳ مستکبران: منشأ هلاکت مستکبران ۳

مى‏سازد به عبارت ديگر ضالّ ممكن است بی‏هدف باشد یا در راه هلاکت ولی غوایت آن است که فقط در راه هلاکت باشد طبرسى ذيل آيه [بقره:256]. فرموده: «غَوى يَغْوى غَيّاً

ناپسند مسلمانان ۵ مشکلات اجتماعى: منشأ مشکلات اجتماعى ۵ ولایت: ناپسند ۲ هلاکت: زمینه هلاکت ۲ تفاسیر جامع البیان و ابوالشیخ.

خواسته هاى کافران مکه ۳، ۴; زمینه عذاب کافران مکه ۸; زمینه هلاکت کافران مکه ۵; زمینه هلاکت کافران مکه ۸; فلسفه ردّ خواسته هاى کافران مکه ۶; کافران مکه

کافران ثمود (أنّا دمّرنهم و قومهم أجمعین) ۵ - نقش سردمداران کفر و فساد در هلاکت و بدبختى تمامى جامعه (أنّا دمّرنهم و قومهم) ضمیر «هم» به گروه هاى نُه گانه

خداوند، گمانى واهى و نادرست است. (فلاتحسبنّ الله مخلف وعده رسله) ۲- عذاب و هلاکت ستم پیشگان و پیروزى رسولان، وعده خداوند به آنان (و أنذر الناس یوم یأتیهم

«فعقروا الناقة» در آیه ۷۷ است. ۲- صالح (ع) با دریغ و دلسوزى بر ثمودیان مشرف به هلاکت از میان آنان رفت. (فتولى عنهم و قال یقوم) لحن آیه و نیز اضافه کلمه «قوم»

را به عذاب و هلاکت می‌افکنیم از جایی که فهم آن نکنند. و کسانی که آیات ما را تکذیب کردند، به تدریج ازجایی که نمی دانند [به ورطه سقوط و هلاکت می کشانیم تا

اتحاد برادران یوسف ۱; برادران یوسف و محافظت ازیوسف(ع) ۴; برادران یوسف و هلاکت یوسف(ع) ۵; برادران یوسف و یعقوب(ع) ۳، ۵; بینش برادران یوسف ۵; تکبر برادران

ناپذیرى اکثریت فرعونیان ۴; عبرت از قصه فرعونیان ۱; کفر اکثریت فرعونیان ۴; هلاکت فرعونیان ۶ کافران: اکثریت کافران صدراسلام ۸; حق ناپذیرى کافران صدراسلام ۸;

ظالمان ۱; تفاخر ظالمان ۱; عجب ظالمان ۱ عمروبن عبدود: عجب عمروبن عبدود ۵; هلاکت عمروبن عبدود ۵ عمل: عمل ناپسند ۲ غزوه خندق: قصه غزوه خندق ۵ معاد: بینش مکذبان

پایانى این سوره، در مقام نتیجه گیرى از آیات گذشته است که به تفصیل سرنوشت هلاکت بار کافران گذشته تاریخ را بیان داشته است. از این نکته استفاده مى شود که تعبیر

از «یجادلنا»، «یجادل رسلنا» باشد. ۴- ابراهیم(ع)، از پیشگاه خداوند درباره هلاکت قوم لوط شفاعت کرد و خواهان نازل نشدن عذاب بر آنان شد. (یجدلنا فى قوم لوط)

مشرکان: عقیده مشرکان ۷ ; مشرکان و محمد(ص) ۷ ; موضعگیرى مشرکان ۷ هلاکت: رضایت به هلاکت ۸ کتاب کشکول از علامه حلى. تفاسیر على بن ابراهیم و برهان. تفسیر جامع

جهرة) ۵ - قوم موسى در پى کفر به او و تقاضاى ناروایشان (دیدن خداوند)، به هلاکت رسیدند. (لن نؤمن لک ... فأخذتکم الصعقة) «اخذ» (مصدر اخذت) به معناى گرفتن

نبوت موسى(ع) ۲; موقعیت شناسى موسى(ع) ۶; همانندسازى معجزه موسى(ع) ۲ هلاکت: عوامل هلاکت ۵

در دعا به معناى تضرع و واگذارى کار به خدا است. و اگر آن را گاهى به معناى هلاکت و لعن و دورى از خدا گرفته اند نیز به خاطر این است که رها کردن و واگذار کردن

(فلاتدع مع اللّه إِلهًا ءاخر فتکون من المعذّبین) ۷ - شرک ورزى، از عوامل هلاکت امت هاى پیشین (فتکون من المعذّبین) «ال» در «المعذّبین» اشاره به اقوام هلاک

۵ ; نابودى شرک ۲ غزوه بدر: اهمیت پیروزى غزوه بدر ۲ کافران: جرم کافران ۵ ; هلاکت کافران ۳ کفر: گناه کفر ۵ ; نابودى کفر ۴ گناه: موارد گناه ۵ مجرمان:۵ مسلمانان:

صدا می‌زنند: «مگر ما با شما نبودیم؟!» می‌گویند: «آری، ولی شما خود را به هلاکت افکندید و انتظار (مرگ پیامبر را) کشیدید، و (در همه چیز) شکّ و تردید داشتید،

مى دانند. ۲- عده اى دیگر آن را نیابت و جانشینى اقوام هلاکت شده و یا شکست خورده مى شمرند که با هلاکت و یا شکست آنان مؤمنان نیکوکار جانشین آنها در اداره سرزمین هایشان

گرفتارى در موقعیتى دشوار که هر کس، فریاد هلاکت خواهى و آرزوى مرگ سر خواهد داد. (فسوف یدعوا ثبورًا) «ثبور» به معناى هلاکت و تباهى است.(مفردات راغب) ۳ - دریافت

مشرکان ۱۳; عذاب روحى مشرکان ۱۳; فرجام مشرکان۱۱; مشرکان در حهنّم ۱۱، ۱۲، ۱۳; هلاکت مشرکان ۱۲ نیازها: نیاز به هشدار ۹ والدین: اجتناب از بى احترامى به والدین

خدا اعمالشان را ضایع و باطل سازد. و بر کافران هلاکت و نابودی باد و [خدا] اعمالشان را باطل و تباه ساخت. هلاكت و شوربختى باد بر كافران. خدا اعمالشان را باطل

نزول عذاب الهى بر متجاوزان و یا به هلاکت رسیدن ایشان به دست خدا (اللّه مهلکهم أو معذبهم عذاباً شدیداً) ۶- اطمینان به هلاکت متجاوزان ایله و یا گرفتارى آنان

نابودى او انجامید. (و ما کید فرعون إلاّ فى تباب) «تباب» به معناى خسارت و هلاکت است. ۱۵ - کار ساز نبودن مکر و حیله فرعون در ساختن بناى بلند، به بهانه اطلاع یافتن

برداشت فوق استفاده مى شود. ۱۰- لزوم دقت در سرنوشت پیشینیان و دریافت علل هلاکت آنان ، به منظور درس آموزى و عبرت گیرى (مثل ما أصاب قوم نوح ... و ما قوم لوط

الإنس) ۱۵ - مخالفان پیامبران، مردمانى زیان کاراند. (إنّهم کانوا خسرین) ۱۶ - هلاکت و نابودى جوامع شرک پیشه، نمودى از زیانبارى و خسران آنان (و حقّ علیهم القول

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

زنیم (و آنها را به قتل می‌رسانیم؛) سپس به ولیّ دم او می‌گوییم: ما هرگز از هلاکت خانواده او خبر نداشتیم و در این گفتار خود صادق هستیم!» |گفتند: بياييد به

۷; عذاب کافران ۷; فرجام کافران ۴; مهلت به کافران ۹; وعده عذاب کافران ۵; هلاکت کافران ۴ معجزه: آثار معجزه ۹ نهى ازمنکر: آثار ترک نهى ازمنکر ۱۰ نیازها: نیاز

ما او را از خانواده تو به حساب نمى آوریم. ۴- فسادپیشگى فرزند نوح ، موجب هلاکت وى در حادثه طوفان (فکان من المغرقین ... إنه لیس من أهلک إنه عمل غیر صلح)

مایه حیات آدمى و شرک، موجب هلاکت واقعى وى (لیهلک من هلک عن بینة و یحیى من حى عن بینة) برداشت فوق مبتنى بر این است که مراد از هلاکت در «لیهلک» و «هلک» کفر و

درخواست نجات از فرعون ۷، ۸; درخواست نجات از کارگزاران فرعون ۱۰; درخواست هلاکت فرعون ۱۳; دعاى همسر فرعون ۷، ۸، ۱۰، ۱۳; دیندارى همسر فرعون ۲; روش برخورد

با محمد(ص) ۱، ۴ مسلمانان: غفلت مسلمانان ۹; نزاع مسلمانان صدراسلام ۶ هلاکت: عوامل هلاکت ۱۱ کتاب ربیع الابرار از زمخشرى. تفسیر مجمع البیان. تفسیر ابوحمزه ثمالى

به او گفت: عجله کن، جبرئیل گفت: باشد. لوط گفت: عجله کن، جبرئیل گفت: «موعد هلاکت آنها صبح است، آیا صبح نزدیک نیست؟»... پس بال خود را به زیر زمین آن دیار فرو

خروج روح و هلاكت و بطلان و غيره گفته است. در مجمع نيز هلاكت و بطلان است. صحاح و قاموس اضمحلال را از جمله معانى آن شمرده‏اند ابن اثير نيز هلاكت و موت و خروج

مکذبان محمد(ص) ۲; منشأ وحى به محمد(ص) ۹; نقش قلب محمد(ص) ۶; وحى به محمد(ص) ۶; هلاکت مخالفان محمد(ص) ۱۵ مشرکان: خداشناسى مشرکان ۴; عقیده مشرکان ۴ وحى: عوامل محرومیت

مشرکان قریش ۲ ; قدرت نظامى قریش ۳ ; کاروان تجارتى قریش ۱، ۲، ۴، ۵ کافران: هلاکت کافران ۷، ۸ کفر: عوامل شکست کفر ۱۲ ; مبارزه با کفر ۹ ; نابودى کفر ۹، ۱۳ کنترل

خود نجات بخشيديم و آنان را از عذابى سخت رهانيديم. و چون فرمان (قهر) ما (به هلاکت قوم) در رسید ما به فضل و رحمت خود هود و کسانی را که با او ایمان آوردند نجات

تکرار در قرآن: ۶(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... هلاكت. تردّى: قرار گرفتن در معرض هلاكت. (مفردات). [طه:16]. تو را آن كه به قيامت ايمان ندارد و تابع

(که برای آزمایش مهلت یابند) نبود البته اختلافاتشان خاتمه یافته و حکم به هلاکت کافران داده می‌شد. و مردم [بر محور یکتاپرستی] جز امت واحدی نبودند؛ پس [چیزی

چیزى مى باشد. اصل معناى آن بازگشت به کم بود است و با ضمّه «حاء» به معناى هلاکت خواهد بود (لسان العرب). فعل «یحور» از هر کدام مشتق باشد، برداشت یاد شده قابل

دیار است بهتر آگاهیم، ما او را با همه اهل بیتش غیر زن وی که در میان اهل هلاکت باقی ماند البته نجات خواهیم داد. گفت: لوط در آنجاست. گفتند: ما به کسانی که

همانا این کافران آمدند و دیدند آن دیار (قوم لوط) را که بر آن باران عذاب و هلاکت ببارانیدیم، آیا اینان به چشم خود دیار خراب آنها را ندیده‌اند؟ (آری دیدند)

سرایم به حالت ایمان درآمد و برای (کل) مردان و زنان باایمان بپوشان و جز بر هلاکت ستمکاران میفزای.» تفسیر آیات

را که (از غرور) هوای نفسش را خدای خود ساخته؟ آیا تو حافظ و نگهبان او (از هلاکت) توانی شد؟ آیا کسی که هوای [نفسش] را معبود خود گرفته دیدی؟ آیا تو می توانی

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

ثمودیان، پس از کشتن ناقه صالح (فعقروها فأصبحوا ندمین . فأخذهم العذاب) ۳ - هلاکت ثمودیان با عذاب استیصال، آیتى بزرگ و عبرت آموز براى دیگران (فأخذهم العذاب

أسفًا) «باخع نفسه» به کسى گفته مى شود که از شدت هیجان و ناراحتى، خود را به هلاکت بیندازد در «مقاییس اللغة» آمده: آنگاه گفته مى شود: که «بخع الرجل نفسه» که

ارباب تفسير آن را كشتى نوح گفته‏اند، نا گفته نماند ما قبل دو آيه فوق درباره هلاكت عاد و ثمود و قوم فرعون و قوم لوط است و ما بعد آنها مطلقاً درباره قيامت و

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

به وسیله فرعون - به گفتار هشداردهنده خود ادامه داد و فرعونیان را از پیامد هلاکت بار قتل موسى(ع) آگاه ساخت. (یقوم لکم الملک ... قال فرعون ما أریکم إلاّ ما

نمازگزاران، گرفتار نفرین خداوند و سزاوار عذاب و هلاکت اند. (فویل للمصلّین) «ویل» - که در اصل به معناى عذاب و هلاکت است - کلمه اى است که براى تهدید به عذاب به

خروج روح و هلاكت و بطلان و غيره گفته است. در مجمع نيز هلاكت و بطلان است. صحاح و قاموس اضمحلال را از جمله معانى آن شمرده‏اند ابن اثير نيز هلاكت و موت و خروج

مشارإلیه اش دلالت دارد - نکته بالا را مى رساند. ۷ - فرستادگان خدا، براى هلاکت قوم لوط خود، مباشرِ در آن بودند. (و لمّا جاءت رسلنا إبرهیم ... قالوا إنّا

عنقريب بررسى خواهدشد. مَهلِك: (بروزن مغرب) مصدر ميمى است به معنى هلاكت. [كهف:59]. براى هلاكت آنان وعده‏اى قرار داديم. [نمل:49]. سپس به ولى و جانشين او مى‏گوييم:

مى‏گويد: دمار به معنى هلاكت است «دَمَّرَهُ وَ دَمَّرَ عَلَيْهِ» هر دو به يك معنى است. طبرسى تدمير را هلاك كردن و راغب ادخال هلاكت در شى‏ء گفته است در اقرب

عنقريب بررسى خواهدشد. مَهلِك: (بروزن مغرب) مصدر ميمى است به معنى هلاكت. [كهف:59]. براى هلاكت آنان وعده‏اى قرار داديم. [نمل:49]. سپس به ولى و جانشين او مى‏گوييم:

مى‏گويد: دمار به معنى هلاكت است «دَمَّرَهُ وَ دَمَّرَ عَلَيْهِ» هر دو به يك معنى است. طبرسى تدمير را هلاك كردن و راغب ادخال هلاكت در شى‏ء گفته است در اقرب

بيضاوى گويد: «او» در آيه براى تنويع است نه ترديد. يعنى مراد دو نوع عذاب است: هلاكت و خوارى. معنى آيه چنين است: خداوند شما را در «بدر» يارى كرد تا طرفى و قسمتى

بيضاوى گويد: «او» در آيه براى تنويع است نه ترديد. يعنى مراد دو نوع عذاب است: هلاكت و خوارى. معنى آيه چنين است: خداوند شما را در «بدر» يارى كرد تا طرفى و قسمتى

آيه 27 بقره آن را هلاكت، در صحاح ضلالت در قاموس ضلالت و زيان نقل شده است. على هذا معنى [اسراء:82] آن است كه: قرآن ظالمان را جز هلاكت و ضلالت نمى‏افزايد

انبعث اشقاها). «اشقی» (شقی‌ترین) اشاره به همان کسی است که ناقه ثمود را به هلاکت رساند. در بعضی از روایات آمده است که پیغمبر اکرم صلّی اللّه علیه و آله به

آنها در اثر عذاب آسمانى هلاك شده و از بين رفته‏اند و ما بعد آيات درباره هلاكت آنها صريح است. به نظر مى‏آيد مراد از رّس رودخانه ارس فعلى است كه در شمال

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

پذیرفت و عملى گردید». ۲ - ترغیب مردم از سوى خداوند، براى تأمل در سرنوشت هلاکت بار قوم عاد (کذّبت عاد ... فکیف کان عذابى و نذر) ۳ - ابتلاى قوم عاد به عذاب

آیات شامل این کلمه هن‌ (۲۰۷ بار) وبق‌ (۲ بار) (بروزن فلس) هلاكت. و ايباق به معنى هلاك كردن است [شورى:34]. ايباق به معنى حبس كردن نيز آمده چنانكه در قاموس

تکرار در قرآن: ۲(بار) لیست کلمات مشتق شده در حال بارگیری... (بروزن فلس) هلاكت. و ايباق به معنى هلاك كردن است [شورى:34]. ايباق به معنى حبس كردن نيز آمده

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

(چنان نبود که ایمان بیاورند) استفاده می‌شود که خداوند تنها آن گروهی را به هلاکت کیفر می‌دهد که امیدی به ایمان آنها در آینده نیز نباشد، و به این ترتیب اقوامی

غرق شدن و هلاکت کفرپیشگان قوم نوح ، سرنوشتى حتمى براى آنان (إنهم مغرقون) تأکید جمله «إنهم مغرقون» با حرف إنّ، حکایت از قطعى بودن نزول عذاب و هلاکت کفرپیشگان

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

است. ۲ - ناباورى کافران نسبت به کیفر الهى، على رغم یادآورى آنان به فرجام هلاکت بار مجرمان گذشته تاریخ (فانظروا کیف کان عقبة المجرمین ... و یقولون متى هذا

فرستاده الهی را ناخوش دارند، پس اعمالشان را تباه [و بی‌ارزش‌] گرداند اين [هلاكت و نگونسارى‌] از آن روست كه آنچه را خدا فروفرستاده است ناخوش داشتند، پس كردارهاشان

تفعيل متعدى و به معنى هلاك كردن آمده است. [نوح:28]، تبار اسم مصدر و به معنى هلاكت است و ظالمان را جز نابودى مى‏افزاى. [اعراف:139]، حقّا آنچه اينان در آنند

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

آیا سوی کسانی که (شکر) نعمت خدا را به کفر تبدیل کردند و قوم خود را به سرای هلاکت فرو آوردند، ننگریستی‌؟ جهنم را گیرانه‌اند و (آنجا) چه بد قرارگاهی است. و

گويند، به قولى آن براى تفأل است و به قولى آن به معنى مهلكه است كه فوز به معنى هلاكت نيز آمده است در اقرب گفته «فازَ الرَّجُلُ ماتَ و هَلَكَ» در مصباح گفته: مفازه

تَقْتُلُوا أَنفُسَکُمْ»: خودکشی نکنید. با مخالفت اوامر خدا خویشتن را به هلاکت میندازید. قُلْ‌ تَعَالَوْا أَتْلُ‌ مَا حَرَّمَ‌... (۲) لَيْسَ‌ عَلَى‌ الْأَعْمَى‌

نیاید، مگر اینکه او را به مسخره می‌گرفته‌اند. پس حمله‌‌ورتر از اینان را به هلاکت رسانیدیم و همانند (و نماد) پیشینیانِ گذشته است. و بی‌گمان اگر از آنان بپرسی:

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

کجاست مبادا از سر چشمه آلوده‌ای تغذیه شود و روح و جان او را بیمار کند یا به هلاکت افکند. تفسیر آیات ۱ - نگاه به خوراکى ها و توجّه به روند تولید و مصرف آن،

یاد شده اند. ارتباط این اوصاف، بیانگر مطلب یاد شده است. ۵- مراتب شدید و هلاکت بار عذاب دوزخ، متوجه گناه پیشگان مغرور و پیشوایان کفر و نه همه گنه کاران*

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

انتظر) متعلق «إنتظار» در آیه، بیان نشده است. احتمال دارد که مراد از انتظار، هلاکت کافران و در نتیجه پیروز شدن مؤمنان باشد که در آیه بیست و هشت - بنابر احتمالى

كرده اولى قول زجّاج است كه حرام سبب استيصال زجّاج است كه حرام سبب استيصال و هلاكت است. دوّمى قول جبائى كه در حرام بركتى نيست و مستأصل شده ريشه كن مى‏گردد.

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

و بی‌اعتنایی به جهان پس از مرگ بود. تفسیر آیات ۱ - جهنمیان، که در آرزوى هلاکت ناله سر مى دهند، روزگارى در کنار خویشاوندان خود، دنیایى شاد و زندگى خرّمى

حافظ و مدافع (انسان) باشد» (وَ کَفی بِاللَّهِ وَکِیلًا). اگر هزار دشمن قصد هلاکت تو را دارند، چون من دوست و یاور توام از دشمنان باکی نداشته باش. گر چه مخاطب

ص117 تفسیر آیات ۱- سنت خداوند بر امهال کفرپیشگانِ تکذیب کننده و تأخیر در هلاکت و عذاب ایشان است. (و أملى لهم إن کیدى متین) املاء (مصدر اُملى از ماده ملاوة)

شدند يك‌ فرقه‌ ‌در‌ نجات‌ و هفتاد ‌در‌ هلاكت‌، و نصاري‌ ‌که‌ هفتاد و دو فرقه‌ يك‌ فرقه‌ ‌در‌ نجات‌ و بقيه‌ ‌در‌ هلاكت‌، فرق‌ مسلمين‌ ‌که‌ هفتاد و سه‌ فرقه‌

باد رفت و از دید آنان ناپدید شد اينانند كه خويشتن را زيان زدند- خود را به هلاكت انداختند- و آنچه به دروغ مى‌بافتند از آنها گم شد. آنان کسانیند که خویشتن

نيست معنى آيه چنين مى‏شود: چه بسيار مردمانى كه پيش از آنها هلاك كرديم هنگام هلاكت ناله و استغاثه كردند ولى آن وقت مهلت و نجات نيست. وَ مِن إِلَى فِي حَتّى

بمؤمنين‌ ‌که‌ اسباب‌ هلاكت‌ ‌آنها‌ ‌را‌ فراهم‌ كنند، و اصحاب‌ اخدود يكي‌ ‌از‌ مصاديق‌ ‌اينکه‌ اطلاق‌ ‌است‌ و فتنه‌ ‌هم‌ مجرد هلاكت‌ و احراق‌ نيست‌ بلكه‌

هلاك او سبقت يافته و خبر داده شده كه ايمان نخواهد آورد. الميزان نيز وعده هلاكت گفته است. *** تَقَوُّل: گفتن چيزى است كه حقيقت ندارد «تَقَوَّلَ عَلَيْهِ

نيست معنى آيه چنين مى‏شود: چه بسيار مردمانى كه پيش از آنها هلاك كرديم هنگام هلاكت ناله و استغاثه كردند ولى آن وقت مهلت و نجات نيست. هم من ل ف فى ها ه کم الى

زدن و انحراف كفار است از پيروى حضرت صالح «عليه السلام» و غرض از مكر دوم هلاكت و عذاب آنهاست كه همگى از بين رفتند و مكر خدا نتيجه طبيعى مكر آنها بود چنانكه

نابودشان کردیم، محال است که [در قیامت به سوی ما] باز نگردند. و قريه‌اى را كه به هلاكت رسانده‌ايم محال است كه بازگشتى داشته باشند. و بر اهل هر شهری که ما نابودش

‌با‌ اختيار ‌خود‌ شربت‌ گوارا ‌را‌ رها نموده‌ و سم‌ّ مهلك‌ ‌را‌ بياشامد آيا هلاكت‌ لازمه‌ عمل‌ ‌او‌ و مترتب‌ ‌بر‌ فعل‌ ‌او‌ نخواهد ‌بود‌! و آيا نتيجه سويي‌

مرگ خویش اند. * (و یقولون یویلتنا مال هذا الکتب) «ویلة» و «ویل» به معناى «هلاکت» است و مؤنث بودن «ویلة» مفید مبالغه است. منادا قرار گرفتن «ویل» از سوى مجرمان،

پروردگار تو نسبت به شهرها و آبادیهایی که ستم می‌کردند هنگامی که آنها را تسلیم هلاکت کرد» (وَ کَذلِکَ أَخْذُ رَبِّکَ إِذا أَخَذَ الْقُری وَ هِیَ ظالِمَةٌ). ج2،

آنها در اثر عذاب آسمانى هلاك شده و از بين رفته‏اند و ما بعد آيات درباره هلاكت آنها صريح است. به نظر مى‏آيد مراد از رّس رودخانه ارس فعلى است كه در شمال

گويند، به قولى آن براى تفأل است و به قولى آن به معنى مهلكه است كه فوز به معنى هلاكت نيز آمده است در اقرب گفته «فازَ الرَّجُلُ ماتَ و هَلَكَ» در مصباح گفته: مفازه

ایشان بود. (و لولا أن ... لعذّبهم فى الدنیا) ۴ - قضاى الهى، عامل تبدیل حکم هلاکت بنى نضیر، به تبعید آنان از مدینه (و لولا أن کتب اللّه علیهم الجلاء لعذّبهم

هلاك او سبقت يافته و خبر داده شده كه ايمان نخواهد آورد. الميزان نيز وعده هلاكت گفته است. *** تَقَوُّل: گفتن چيزى است كه حقيقت ندارد «تَقَوَّلَ عَلَيْهِ

او ابدا براى خودش و پيروانش مؤثّر و مفيد نشد بلكه موجب خسارت و زيانكارى و هلاكت گرديد و مؤمن آل فرعون باز مشغول بموعظه و نصيحت مردم گرديد و گفت اى قوم و

دعوت كرد و پيام وحى را به آنان رساند. ابولهب كه عموى حضرت بود گفت: «تبا لك» هلاكت بر تو باد. اين سوره نازل شد و گفتار او را به خودش ردّ كرد. از آنجا كه اين

بيم دهد هر كه را زنده- با فهم و خردمند يا مؤمن- باشد و آن گفتار- عذاب و هلاكت- بر كافران سزا گردد. (هدف از فرو فرستادن آن، این است که) تا افراد زنده (ی

function. آيات ۱ - ۱۲ سوره الحاقه نامگذاری قيامت به «حاقّه» و «قارعه» اشاره به هلاكت اقوامى كه «قیامت» را تكذيب كردند كيفيت عذاب قوم عاد كه زنده اى را باقى نگذاشت

دعوت كرد و پيام وحى را به آنان رساند. ابولهب كه عموى حضرت بود گفت: «تبا لك» هلاكت بر تو باد. اين سوره نازل شد و گفتار او را به خودش ردّ كرد. از آنجا كه اين

كه مشركين مى‏گفتند: اينان ما را به خدا نزديك مى‏كنند [زمر:3]. آيه در باره هلاكت مشرك قبل از اسلام است كه خدايان ياريشان نكردنديعنى: چرا خدايان و آنها كه

سرب مذاب است رجوع شود به «نفذ». [فصّلت:16]. [قمر:19]. اين هر دوآيه در باره هلاكت قوم عاداند كه در «ريح» و «صرصر» توضيح داده شد مراد از «اَيَّامٍ نَحِساتٍ»

لسان العرب) و در مجمع البیان آمده «عَقْر» به جراحتى گفته مى شود که مایه هلاکت گردد. ۲- کافران قوم ثمود با پى کردن ناقه صالح، فرمان خداوند را سرپیچى کردند

آنان راست آوردیم، پس آنها و هر که را خواستیم نجات دادیم و افراط‌کاران را به هلاکت رساندیم. همانا به راستی کتابی سویتان نازل کردیم که یادِ شما در آن است. آیا

الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ «74» و به ياد آوريد هنگامى كه خداوند شما را پس از (هلاكت) قوم عاد، جانشينان (آنان) ساخت و در زمين شما را جايگاه (مناسب) داد. از قسمت‌هاى

‌از‌ آتش‌ ‌ يا ‌ مشمول‌ رحمت‌ ‌ يا ‌ شفاعت‌ ‌ يا ‌ بموت‌ جلد 6 - صفحه 360 و هلاكت‌ و غافل‌ ‌از‌ اينكه‌ شمول‌ رحمت‌ قابليت‌ محل‌ لازم‌ دارد و ‌آن‌ ايمان‌ ‌است‌

اصلاح‌کننده باز می‌شناسد.» و اگر خدا بخواهد (در این باره) شما را به دشمنی هلاکت‌باری می‌اندازد. به‌راستی خدا عزیزی با حکمت است. در دنیا و آخرت و پرسندت از

ملائكه عذاب قوم لوط، بر ابراهيم«ع» آيتى كه خداوند با عذاب و هلاکت قوم لوط، بر جاى گذاشت اشاره به هلاكت قوم عاد، ثمود و قوم نوح «ع» معناى آيه: «وَ السّمَاء بَنَينَاهَا

۲ - تهدید خداوند به دچار کردن کافران تکذیب گر صدراسلام، به سرنوشت شوم و هلاکت بار باغداران یمنى (إنّا بلونهم کما بلونا أصحب الجنّة) ۳ - ثروت و مکنت کافران

پروردگارا! فرزندم از خاندان من است (و تو وعده فرمودی که خاندان مرا از طوفان و هلاکت رهایی بخشی) و وعده تو در مورد نجات خاندانم حقّ است. و تو از همه حکم کنندگان

دانسته و به آنان تعرض نمى کردند. ارتباط این سوره با سوره قبل، بیانگر نقش هلاکت اصحاب فیل، در پیدایش امنیت براى کعبه و در نتیجه براى قریش است. ۱۱ - شکست

للّه» اقرار به مالکیت خدا بر خود مى کنیم و با گفتن «إنا إلیه راجعون» بر هلاکت و مرگ خود اقرار داریم». ۹ - ابوامامه گوید: «انقطع قبال النبى(ص) فاسترجع فقالوا:

مى شود مقصود از اقامه دين و تفرقه نكردن در آن چیست؟ طرح يك سؤال در بارۀ هلاکت اقوام گذشته و پاسخ آن عمل هرچه باشد، از انجام دهنده اش، تجاوز نمى كند مقصود

تمام‌ كفار و مشركين‌ و معاندين‌ و مخالفين‌ ‌در‌ خسران‌ و زيانكاري‌ ‌به‌ هلاكت‌ ابدي‌ و عذاب‌ دائمي‌ گرفتار هستند، لكن‌ ‌اينکه‌ مشركين‌ ‌که‌ نمروديان‌ باشند

زدن و انحراف كفار است از پيروى حضرت صالح «عليه السلام» و غرض از مكر دوم هلاكت و عذاب آنهاست كه همگى از بين رفتند و مكر خدا نتيجه طبيعى مكر آنها بود چنانكه

قضاى خدا اقتضاى هلاكت و يك قضاى ديگر خدا اقتضاى مهلتشان را داشته باشد و به حكم قضاى دوّمى مهلتشان دهد و هلاكشان نكند، بلكه منشاء اين هلاكت يك قضاى سومى بود

ابراهيم شدند در ضمن صحبتهائى كه شد و در سور سابقه ذكر گرديد گفتند ما براى هلاكت و نابود نمودن اهل آبادى سدوم آمده‌ايم چون اهل آن بلد ستمكار بر خود و خلق

هود دو احتمال در معناى : ((ابناء القرى )) مراد از اينكه آلهه مشركين جز بر هلاكت و تباهى خوانندگان خويش نيفزودند اشاره به وجود ارتباط بين اعمال سابق ولا حق

دوام‌ داشته‌ ‌باشد‌ ‌که‌ مورث‌ خرابي‌ و سيل‌ و هلاكت‌ شود و ‌ يا ‌ نبارد ‌که‌ مورث‌ قحطي‌ و غلا و هلاكت‌ گردد و ظاهرا ‌هر‌ دو قسمت‌ ‌باشد‌ ‌که‌ ‌به‌ مقتضاي‌

سخن گفته است - با جمله «و ما یغنى عنه ماله إذا تردّى» مصداق «عسرى» را زمان هلاکت شخص و بى فایده بودن مال معرفى کرده است که بر جهان آخرت تطبیق مى کند. بنابراین

کنیم (چه) زیر و زبر کردنی. و چه بسیار از نسل‌ها را (که) ما پس از نوح به هلاکت رساندیم. و (همین) کمال آگاهی و بینایی پروردگارت به گناهان پیامددار بندگانش

بى پایه و نشان نابخردى است. (لذى حجر ... الّتى لم یخلق مثلها فى البلد) خبر از هلاکت قوم عاد با وجود تمدن پیشرفته آنها - پس از سوگندهایى که خردمندان را مخاطب

بر اثر تکذیب انبیا و مداومت بر اعمال ناپسند به عذاب الهى مبتلا شدند و به هلاکت رسیدند. (و لکن کذبوا فأخذنهم بما کانوا یکسبون) مراد از «ما کانوا یکسبون»

السلام است كه فرشتگان از يكسو بشارت فرزند به او دادند، و از سوى ديگر خبر هلاكت قوم لوط را. «ضَيْفِ» هم به يك مهمان گفته مى‌شود و هم به چند مهمان. خداوند

رَبّك» معناى اين كه فرمود: خدا را وكيل بگير تهديد تكذيب كنندگان صاحب نعمت هلاكت فرعون بر اثر نافرمانى فرستاده خدا، هشداری برای کافران نمونه هايى از شدّت

بِاَيْديكُم اِلَى التَّهْلُكَةِ» باشد مفعول حذف شده به جهت دلالت بر عموم زيرا نه هلاكت خويشتن جايز است و نه ديگران و اگر «انفسكم» ذكر مى‏شد دلالت بر عموم نمى‏كرد

حَرَضاً أَوْ تَكُونَ مِنَ الْهَالِكِينَ»: كلمه «حرض و حارض » به معناى مشرف بر هلاكت است ، و بعضى گفته اند: به معناى كسى است كه نه ، مرده تا از يادها برود، و

واقعى و حقيقى فقط او است و زندگى ساير موجودات عارضى و از جانب غير است و حكم هلاكت بر آنها عموميّت دارد [قصص:88]. اگر گويند: چه مى‏گوئيد در خلود قيامت كه اهل

ميكشيم و بعدا هر كس قيام بخونخواهى او نمود از بازماندگانش ميگوئيم ما در وقت هلاكت كسان او حاضر نبوديم و از مرتكب قتل خبر نداريم چه رسد بآنكه‌ جلد 4 صفحه 156

اَلْهِدايَةُ» قول صحاح و قاموس و اقرب و نهايه نيز قول راغب است. و اينكه بعضى هلاكت، و گم شدن، باطل و فضيحت را از معانى ضلال شمرده‏اند، اين‏ها لازم معناى اوّلى

که به جای خدا(ی حقیقی) می‌خواندند هرگز بی‌نیازشان نکردند، و ایشان را جز هلاکت و دور کردن (از خدا) نیفزودند. و این‌گونه است برگرفتن پروردگارت، وقتی جمعیت‌ها

اطلاق ميشود و كلمه ويل و ويله بمعنى هلاكت است كه اضافه بياء متكلم ميشود و بدل بالف ميگردد و در موقع تحير و مخاطره هلاكت استعمال مينمايند و بعضى از مفسرين

اَلْهِدايَةُ» قول صحاح و قاموس و اقرب و نهايه نيز قول راغب است. و اينكه بعضى هلاكت، و گم شدن، باطل و فضيحت را از معانى ضلال شمرده‏اند، اين‏ها لازم معناى اوّلى

مانند كوه‏اند و اگر باد نيايد از حركت مى‏مانند و «يو بِقْهُنَّ» را به معنى هلاكت و غرق شدن كشتيها گرفته‏اند، ولى حق همان است كه گفتيم. در ردّ قول مفسّران

كفار بر مى گردد، و اگر از ايشان به ظالمين تعبير كرده، براى اين بوده كه سبب هلاكت آنان همان ظلمشان بوده است، كه مى گويند: «تعليق حكم بر وصف، مشعر به عليت وصف

حكم بحرمت شرعيه آن نمود و الا بادله خاصه از قبيل دليل حرمت القاء نفس در هلاكت و غيرها از اخبار ائمه اطهار بايد تمسك كرد چنانچه فقهاى اماميه هم بطور مسلم

ثالثاً؛ پيروزى علمى و منطقى و عقلى را فراموش نكنيم. جلد 8 - صفحه 71 رابعاً؛ هلاكت و قهر الهى درباره مخالفان را از ياد نبريم. خامساً؛ عمر جهان تمام نشده و با

مانند كوه‏اند و اگر باد نيايد از حركت مى‏مانند و «يو بِقْهُنَّ» را به معنى هلاكت و غرق شدن كشتيها گرفته‏اند، ولى حق همان است كه گفتيم. در ردّ قول مفسّران