التوبة ١٥
ترجمه
التوبة ١٤ | آیه ١٥ | التوبة ١٦ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«غَیْظَ»: خشم و کینه فراوان. در اینجا بیشتر مراد خشم و کینه نهان در دل مؤمنان عاجز و ناتوان است (نگا: نساء / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ مَا جَعَلَهُ اللَّهُ إِلاَّ... (۲) أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ... (۰) فَإِذَا لَقِيتُمُ الَّذِينَ کَفَرُوا... (۱)
تفسیر
- آيات ۱۶ - ۱، سوره توبه
- اشاره به اختلاف در اينكه سوره توبه سوره اى مستقليا ملحق به سوره انفال مى باشد
- اعلائم برائت در: (( برائة من الله و رسوله ... )) صرف تشريع نيست بلكه انشاء حكم و قضاء بر برائت است
- عهد شكنى مشركين ، مجوز مقابله به مثل به آنان بوده است
- اقوام مفسرين درباره مراد از چهار ماه در آيه : (( فسيحوا فى الارض اربعة اشهر ))
- مراد از (( يوم الحج الاكبر )) در آيه : (( و اذان من الله و رسوله ... )) و اقوال مختلف در اين مورد
- عهد و پيمانى كه با مشركينى كه به پيمان خود وفادار بوده اند منعقد شده تا پايان مدت محترم است
- امر به از ميان برداشتن مشركين پيمان شكن و منقرض ساختن آنان بعد از انقضاء مهلت چهار ماهه، مگر آنكه توبه كنند...
- چنانچه مشركين توبه كردند آنان را رها كنيد
- امر به امان دادن به مشركى كه امان مى طلبد تا به بحث و بررسى درباره دين حق بپردازد
- هشت مطلب كه از بيانات گذشته معلوم مى گردد
- حكم وجوب امان دادن براى استماع كلام خدا، قابل نسخ نيست
- پذيرش دين حق بايد با اختيار باشد و در اصول اعتقادى بايد علم يقينىحاصل شود
- مشركين به هيچ ميثاق طبيعى يا قراردادى در برابر مؤ منين وفادار نيستند هر چند چربزبانى كنند.
- برادر خوانده شدن مؤ منين در قران كريم به نحو مجاز و استعاره نيست بلكه آثارى بر آنمترتب است
- تحريك و تشويق مسلمين به قتال و كارزار با بيان اينكه جهاد صحنه آزمون است و...
- حديث مزبور از مصادر اهل سنت
- اعلام برائت چند حكم ديگر را نيز اعلام نمود
- علاوه بر اين وظيفه اعلان برائت ، على (ع ) در آن سال اميرالحاج نيز بوده است
- پيامبر اسلام (ص ) امير المؤ منين (ع ) را با چهار پيغام براى مشركين روانه مكه مى كند
- سخن مغرضانه ابن كثير كه گفته است مخصوص به حكم برائت است و احكام ديگر راابوبكر و ابوهريره رساندند و...
- نقد و رد آن گفته ها
- خود عبارت (لا يودى عنك الا انت او رجل منك ) اشتراك در رسالت را مى رساند
- سخن صاحب المنار در مورد ابلاغ آيات برائت و بدگوئى او از شيعه و كوششى كه براىاثبات افضل بودن ابوبكر به عمل آورده است
- اشكالات وارده بر گفته هاى صاحب المنار
- موضوع امارت حاج با مساءله وحى آسمانى كه احدى حتى رسول خدا (ص ) هم حق مداخله و دخل و تصرف در آن را نداشته است فرق دارد
- اضطراب و اختلاف روايات راجع به اعلان آيات برائت
- خدشه اى كه صاحب المنار خواسته است بر يكى بودن نفس پيامبر (ص ) و على (ع ) كه ازجمله وحى استفاده مى شود وارد كند و جواب او
- اشكال سوم بر سخن صاحب المنار
- اشكال چهارم بر سخن صاحب تفسير المنار
- رواياتى درباره اينكه اعلام كننده آيات برائت على (ع ) بوده است
- در روايات شيعه روز حج اكبر، روز عيد قربان دانسته شده است
- روايتى درباره چهار ماه مهلت دادن به مشركين در ذيل آيات گذشته
- چند روايت در ذيل آيه (( فقاتلوا ائمة الكفر... ))
- چند روايت در ذيل آيه شريفه : (( الا تقاتلون قوما نكثوا ايمانهم ... ))
- بررسى و ريشه يابى انعقاد عقود و معاهدات (به معناى اعم ) بين اشخاص
- نياز اجتماعات به پيمانها و معاهدات
- اعتبار معاهدات در اسلام و لزوم احترام به آنها
- نقض ابتدائى عهد جايز نيست ولى مقابله به مثل تجويز شده است
- مقايسه بين اسلام و جوامع متمدن غير دينى از لحاظ احترام به پيمانها و تعهدات
- در ذيل جمله : (( قاتلوهم يعذبهم الله بايديكم ))
- انتساب افعال به اسباب طولى در قرآن كريم
- استدلال اشاعره به آيه : (( قاتلوهم يعذبهم الله بايديكم ... )) براى اثبات جبر و اينكهافعال انسان و آثار آن فقط مستند به خدا است
- جواب به اشاعره و بيان اشكال عمده مذهب آنان كه اصل عليت مى باشد
- سخن جبرى مذهبان از ماديون و پاسخ بدان
- جواب معتزله به اشاعره و اختيارشان قول به تفويض و استقلال انسان در اعمالش را
- رد مذهب تفويض و بيان اينكه عناوين گناه منسب به داوند نيست
نکات آیه
۱ - دلهاى مؤمنان صدر اسلام نسبت به مشرکان پیمان شکن، آکنده از خشم بود. (ألا تقتلون قوماً نکثوا أیمنهم ... و یشف صدور قوم مؤمنین. و یذهب غیظ قلوبهم)
۲ - مرگ و ذلت مشرکان متجاوز، فرونشان شعله هاى خشم در سینه هاى مؤمنان صدر اسلام (قتلوهم یعذبهم اللّه ... و یذهب غیظ قلوبهم)
۳ - تذکر خداوند به باز بودن راه بازگشت به اسلام، براى مشرکان پیمان شکن (ألا تقتلون قوماً نکثوا أیمنهم ... و یتوب اللّه على من یشاء)
۴ - خداوند، فراخوان کفار و مشرکان به توبه (ترک آیین شرک و پذیرش اسلام) (ألا تقتلون قوماً نکثوا أیمنهم ... و یتوب اللّه على من یشاء)
۵ - پذیرش توبه از سوى خدا، منوط به مشیّت اوست نه استحقاق توبه کنندگان. (و یتوب اللّه على من یشاء)
۶ - پذیرش توبه مشرکان و کفار و قبول اسلام آنان از سوى خداوند، برخاسته از علم و حکمت اوست. (و یتوب اللّه على من یشاء و اللّه علیم حکیم)
۷ - جنگ با دشمنان پیمان شکن و دعوت آنان به توبه و بازگشت به دامن اسلام، دستورى برخاسته از علم و حکمت خداوند (قتلوهم ... و یتوب اللّه على من یشاء و اللّه علیم حکیم)
۸ - خداوند، علیم (دانا) و حکیم (کاردان) است. (و اللّه علیم حکیم)
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱ ; دعوت از دشمنان اسلام ۷ ; دعوت به اسلام ۳، ۴، ۷
- اسماء و صفات: حکیم ۸ ; علیم ۸
- تذکر: تذکر به مشرکان ناقض معاهده ۳
- توبه: دعوت به توبه ۴، ۷ ; شرایط قبول توبه ۵
- جنگ: جنگ با دشمنان ۷ ; جنگ با ناقضان معاهده ۷
- خدا: حکمت خدا ۶، ۷ ; دعوتهاى خدا ۴ ; علم خدا ۶، ۷ ; مشیّت خدا ۵ ; ویژگیهاى اوامر خدا ۷ ; ویژگیهاى دعوتهاى خدا ۷
- شرک: دعوت به ترک شرک ۴
- کافران: دعوت از کافران ۴ ; قبول اسلام کافران ۶ ; قبول توبه کافران ۶
- مؤمنان: عوامل سرور مؤمنان ۲ ; عوامل کظم غضب مؤمنان ۲ ; غضب مؤمنان صدر اسلام ۱
- مشرکان: آثار ذلت مشرکان ۲ ; آثار مرگ مشرکان ۲ ; توبه مشرکان ۳ ; دعوت از مشرکان ۴ ; قبول اسلام مشرکان ۶ ; قبول توبه مشرکان ۶ ; مشرکان ناقض معاهده ۱