الأنعام ٥٨
ترجمه
الأنعام ٥٧ | آیه ٥٨ | الأنعام ٥٩ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«لَقُضِیَ الأمْرُ»: کار خاتمه میپذیرفت. کار یکسره میشد و فیصله پیدا میکرد.
تفسیر
- آيات ۷۳ - ۵۶، سوره انعام
- حكم تكوينى ، مختص به خدا و حكم تشريعى ، همانند امور ديگر، بالاصالة و مستقلا منتسب به خداى تعالى است .
- معنا و تفسير (ان الحكم الا لله ) و (يقص الحق و هو خير الفاصلين ).
- افراط و تفريط دو گروه از مسلمين در مساءله حسن و قبح و رابطه آن با تشريع .
- شرايع و احكام الهى ، معلل به جهات حسن و مزاياى مصالح است ولى نه آنچنانكه افعال و احكام بشرى چنين است .
- عقول بشرى از درك تمام حقائق عاجز است .
- جهات حسن و مصلحت نسبت به احكام و افعال ما حاكميت دارند ولى خداوند محكوم به اين جهات نيست .
- وجه ارتباط اين آيه با ماقبل خودش .
- معناى خزائن غيب و مراد از (( مفاتح الغيب )) .
- مراد از (( كتاب مبين )) .
- فرق (( كتاب مبين )) با (( مفاتح غيب )) .
- عموميت علم خداوند و نامتناهى بودن آن (يعلم ما فى البرّ و البحر... )) .
- حقيقت انسان كه از آن به (( من )) تعبير مى شود، همان روح انسانى است و بس .
- جهت و هدف از گماشتن ملائكه (( حفظه )) براى آدمى تا زمان مرگ .
- ريشه فطرى توجه انسان به خدا و وعده شكر و طاعت دادن او به هنگام گرفتارى هاىشديد.
- تهديد امت به نزول عذاب از ناحيه خداى تعالى .
- وجوهى كه در معناى (( عذاب از فوق )) در آيه شريفه گفته شده است .
- پيشگوئى تفرقه امت و درگيرى هاى بين آنها پس ازرسول خدا (ص ).
- مردم از قوم رسول خدا كه براى نخستين بار نفاق ورزيده ، مخالفت و اعتراض كردند وراه مخالفت را براى سايرين باز كردند.
- آنچه بر سر امت اسلام پديد آمده همه زاييده اختلافات و مشاجرات بعد از رحلت پيامبراست .
- پيغمبر (ص ) معصوم از فراموشى است و خطاب (( ينسينك )) در حقيقت خطاب به امت است .
- آميزش با گناهكاران و حضور در مجلس معصيت ، خطر وقوع در معصيت را براى انسان افزايش مى دهد.
- معناى (بسل ) و مراد از (و ذكر به اءن تبسل نفس ).
- استدلالفاسد و عجيب برخى ، به بعضى آيات براى اثبات اين ادعا كه پيغمبران قبل از بعثت كافر بوده اند.
- معناى اينكه هدايت خدا هدايت است (ان هدى الله هوالهدى ).
- وجه وجهت اثبات ملك و سلطنت براى خداى تعالى در روز قيامت .
- چند نكته :
- رواياتى در ذيل آيه مربوط به نزول بلا بر امت محمد (ص ) و بيان اختلاف و عدم اعتباراين روايات .
- چند روايت در ذيل آيه نهى از نشستن با كسانى كه در آيات خدا خوض مى كنند.
نکات آیه
۱- اگر نزول عذاب در اختیار پیامبر (ص) بود، کار آن حضرت با مشرکان زمان خود سریعاً فیصله مى یافت. (قل لو أن عندى ما تستعجلون به لقضى الأمر بینى و بینکم)
۲- نزول عذاب بر کافران و مشرکان در اختیار پیامبر (ص) نیست. (قل لو أن عندى ما تستعجلون)
۳- مشرکان مکه خواهان تحقق سریع عذاب موعود پیامبر (ص) بر خویش بودند. (قل لو أن عندى ما تستعجلون به)
۴- پیامبر (ص) مأمور به ترسیم مرز اختیارات خود در زمینه تحقق معجزات براى مردم (قل لو أن عندى ما تستعجلون به لقضى الأمر) حرف شرط «لو» غالباً براى افاده امتناع «جزا» به جهت امتناع «شرط» به کار مى رود. در این مورد جمله «لو أن ما عندى» نفى اختیار تعذیب و پیامبر (ص) مأمور اعلام آن است.
۵- تحقق معجزات ویژه، بدان صورت که مشرکان مى خواستند، در اختیار پیامبر (ص) نبود. (قل لو أن عندى ما تستعجلون به)
۶- ارائه هرگونه معجزه مورد درخواست مردم، اگر در اختیار پیامبر (ص) بود، کار آن حضرت با مشرکان زمان خود سریعاً با نزول عذاب خاتمه مى یافت. (لو أن عندى ما تستعجلون به لقضى الأمر بینى و بینکم) مراد از «ما تستعجلون»، به قرینه آیات گذشته همین سوره، مانند آیه ۷ و ۳۷، مى تواند نزول معجزات مورد درخواست کافران باشد. بر فرض نزول این گونه معجزات، عذاب مشرکان و مخالفان در پى آن صورت خواهد گرفت.
۷- خداوند آگاهتر از هر کس به اینکه در چه زمان و شرایطى مشرکان و منکران پیامبر (ص) را عذاب کند. (لقضى الأمر بینى و بینکم و الله أعلم بالظلمین)
۸- خداوند داناترین کس در مورد شناخت ستمگران است. (و الله أعلم بالظلمین)
۹- مشرکان و منکران رسالت پیامبر (ص) ستمگرند. (و الله أعلم بالظلمین) چون آیات گذشته در مقام احتجاج با مشرکان است، مصداق مورد نظر از ستمگران، آنان هستند.
موضوعات مرتبط
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱
- خدا: اختصاصات خدا ۷، ۸; علم خدا ۷، ۸
- ظالمان: هشدار به ظالمان ۸
- عذاب: درخواست تسریع در عذاب ۳; منشأ نزول عذاب ۱، ۲، ۶، ۷
- کافران: نزول عذاب بر کافران ۲
- محمّد (ص): تاریخ محمّد (ص) ۱; ظلم مکذّبان محمّد (ص) ۹; عذاب مکذّبان محمّد (ص) ۷; محدوده اختیارات محمّد (ص) ۱، ۲، ۴، ۵، ۶; محمّد (ص) و مشرکان صدر اسلام ۱، ۶; مسؤولیت محمّد (ص) ۴
- مشرکان: خواسته هاى مشرکان ۵; شرایط عذاب مشرکان ۷; ظلم مشرکان ۹; نزول عذاب بر مشرکان ۲
- مشرکان مکه: خواسته هاى مشرکان مکه ۳
- معجزه: زمینه معجزه ۴; معجزه اقتراحى ۵; منشأ معجزه ۵، ۶