الأنعام ٢٠
ترجمه
| الأنعام ١٩ | آیه ٢٠ | الأنعام ٢١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یَعرِفُونَهُ»: پیغمبر را از روی صفات مذکور او در کتابهای آسمانی، و بینش و نگرش عقلانی می‌شناسند.
تفسیر
- آيات ۲۰ - ۱۹، سوره انعام
- انذار و تخويف ، در دعوت نبوت مؤ ثرتر از تبشير و تطميع بوده است .
- جمله : (( لا نذركم به و من بلغ )) شاهد بر ابدى و جهانى بودن رسالت پيامبر اسلام(ص ) مى باشد.
- بيان روايتى از امام رضا عليه السلام درباره سه مذهب و مسلك مردم در توحيد.
- رواياتى در ذيل جمله : (( و من بلغ )) و درباره معرفت اهل كتاب نسبت به پيامبر اسلام (ص ).
نکات آیه
۱- اهل کتاب، پیامبر اکرم (ص) را، همچون فرزندان خویش، مى شناختند. (الذین ءاتینهم الکتب یعرفونه کما یعرفون أبناءهم) مرجع ضمیر «یعرفونه»، به قرینه آیه قبل (أوحى إلىّ ... ) پیامبر اکرم (ص) است.
۲- کتب آسمانى پیشین، بیانگر اوصاف پیامبر اکرم (ص) و پیشگویى رسالت آن حضرت (قل أى شىء أکبر شهدة ... الذین ءاتینهم الکتب یعرفونه کما یعرفون أبناءهم)
۳- کتب آسمانى پیشین مشتمل بر گواهى خداوند بر حقانیت پیامبر (ص) (قل أى شىء أکبر شهدة قل اللّه ... الذین ءاتینهم الکتب یعرفونه) چون در آیه قبل شهادت خداوند مطرح شده و قرآن نیز به عنوان شاهد ذکر گردیده و در پى آن از آشنایى اهل کتاب با پیامبر (ص) سخن رفته است، مى توان دریافت که اولاً منبع آگاهى آنان کتب آسمانى بوده و ثانیاً آن کتب نیز شاهدى بر حقانیت پیامبر (ص) هستند.
۴- خداوند حجت را بر اهل کتاب در مورد رسالت پیامبر (ص) به وسیله کتب آسمانى آنان تمام کرده است. (الذین ءاتینهم الکتب یعرفونه کما یعرفون أبناءهم ... فهم لا یؤمنون) با توجه به اینکه منبع و منشأ شناخت اهل کتاب به پیامبر (ص) تورات و انجیل بوده و آنها منکر رسالت آن حضرتند، پس تورات و انجیل وسیله اتمام حجت الهى است.
۵- کفر اهل کتاب به پیامبر (ص) و اسلام، بهانه مشرکان صدر اسلام براى گریز از ایمان (لتشهدون أن مع اللّه ءالهة أخرى ... الذین ءاتینهم الکتب یعرفونه) روى اصلى سخن در این آیه با مشرکان و علل ایمان نیاوردن آنان است. مطرح کردن اهل کتاب مى تواند براى پاسخگویى به سؤالى باشد که براى مشرکان مطرح بوده و آن اینکه اگر پیامبر (ص) حق است، چرا اهل کتاب که آنان نیز دین آسمانى دارند به او ایمان نیاورده اند.
۶- عناد و لجاجت اهل کتاب در مخالفت با پیامبر (ص)، در عین آگاهى کامل از حقانیت آن حضرت (الذین ءاتینهم الکتب یعرفونه کما یعرفون أبناءهم ... فهم لا یؤمنون)
۷- اهل کتاب، مورد توبیخ خداوند به جهت کتمان حقانیت پیامبر (ص) و ایمان نیاوردن به او (الذین ءاتینهم الکتب ... الذین خسروا أنفسهم فهم لا یؤمنون)
۸- اهل کتاب، قرآن و حقانیت آن را، همانند فرزندان خود، مى شناختند. (و أوحى إلىّ هذا القرءان ... الذین ءاتینهم الکتب یعرفونه کما یعرفون أبناءهم) از احتمالات مطرح در مورد مرجع ضمیر «یعرفونه» قرآن است که در آیه قبل به صراحت به عنوان شاهد بر نبوت و توحید ذکر گردیده است.
۹- زیانکارى و تباه کردن خویشتن، مانع ایمان است. (الذین خسروا أنفسهم فهم لا یؤمنون)
۱۰- ایمان نیاوردن اهل کتاب به پیامبر (ص)، ناشى از تباه کردن جانهایشان است. (الذین ءاتینهم الکتب یعرفونه ... الذین خسروا أنفسهم فهم لا یؤمنون)
۱۱- آنان که سرمایه جان به خسارت از کف داده اند، رسالت پیامبر (ص) را انکار مى کنند. (الذین خسروا أنفسهم فهم لا یؤمنون)
۱۲- کتمان کنندگان حقانیت پیامبر(ص) از اهل کتاب، ایمان نخواهند آورد. (الذین ءاتینهم الکتب یعرفونه ... فهم لا یؤمنون)
روایات و احادیث
۱۳- عن أبى عبداللّه (ع) قال: هذه الآیة نزلت فى الیهود و النصارى یقول اللّه تبارک و تعالى: «الذین آتیناهم الکتاب یعنى التوراة و الإنجیل یعرفونه یعنى رسول اللّه (ص) ... لأن اللّه عز و جل قد أنزل علیهم فى التوراة و الإنجیل و الزبور صفة محمّد (ص) ... و مبعثه ... .[۱]
موضوعات مرتبط
- اتمام حجت: بر اهل کتاب ۴
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱
- اهل کتاب: و اسلام ۵ ; اهل کتاب و قرآن ۸ ; اهل کتاب و کتمان حق ۶، ۷، ۱۲ ; اهل کتاب و محمّد (ص) ۱، ۵، ۶، ۱۰، ۱۲، ۱۳ ; دشمنى اهل کتاب ۶ ; سرزنش اهل کتاب ۷ ; کفر اهل کتاب ۵، ۷، ۱۲ ; لجاجت اهل کتاب ۶ ; موانع ایمان اهل کتاب ۱۰، ۱۲
- ایمان: موانع ایمان ۹
- خدا: اتمام حجّت خدا ۴ ; سرزنشهاى خدا ۷ ; گواهى خدا ۳
- خود: آثار اضرار به خود ۹، ۱۰، ۱۱ ; تباهى سرمایه خود ۱۰، ۱۱
- زیان: موارد زیان ۱۱
- قرآن: حقّانیت قرآن ۸
- کتب آسمانى: پیشگویى کتب آسمانى ۲ ; تعالیم کتب آسمانى ۲ ; گواهى کتب آسمانى ۳
- کفر: به اسلام ۵ ; کفر به محمّد (ص) ۵
- محمّد (ص): حقّانیت محمّد (ص) ۶ ; دشمنان محمّد (ص) ۶ ; دلایل حقّانیت محمّد (ص) ۱۳ ; عوامل تکذیب محمّد (ص) ۱۱ ; کتمان حقّانیت محمّد (ص) ۷، ۱۲ ; گواهان حقّانیت محمّد (ص) ۳ ; محمّد (ص) در انجیل ۱۳ ; محمّد (ص) در تورات ۱۳ ; محمّد (ص) در زبور ۱۳ ; محمّد (ص) در کتب آسمانى ۲، ۳، ۴
- مشرکان: بهانه جویى مشرکان صدر اسلام ۵ ; موانع ایمان مشرکان ۵
منابع
- ↑ امام صادق (ع) فرمود: این آیه درباره یهود و نصارا نازل شده، خداوند تبارک و تعالى مى فرماید: «کسانى را که به آنان کتاب آسمانى یعنى تورات و انجیل دادیم، او را یعنى رسول خدا را مى شناسند ... چون خداوند عز و جل براى ایشان در تورات، انجیل و زبور نشانه محمّد (ص) ... و (نشانه) بعثت آن حضرت را ذکر کرده است ... .
