المائدة ٨
ترجمه
المائدة ٧ | آیه ٨ | المائدة ٩ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«قَوَّامِینَ»: کسانی که مجدّانه در انجام واجبات میکوشند و بر آنها دوام دارند. تلاشگران راه عدل و داد. «شُهَدَآءَ بِالْقِسْطِ»: گواهانی که دادگرانه گواهی میدهند و از این و از آن جانبداری نمیکنند. «لا یَجْرِمَنَّکُمْ»: شما را بر آن ندارد. «شَنَآنُ»: دشمنانگی. بغض.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
نکات آیه
۱- مؤمنان باید همواره براى خدا قیام کنند و بر اساس حق، شهادت دهند. (یأیها الذین ءامنوا کونوا قومین للّه شهداء بالقسط) «قوّام» صیغه مبالغه است و دلالت بر دوام دارد، یعنى عادت شما باید قیام براى خدا باشد. و «قسط» به معناى عدل و حق است.
۲- اعمال انسان باید براى خدا باشد. (یأیها الذین ءامنوا کونوا قومین للّه) مراد از «قیام» مى تواند انجام تمامى اعمالى باشد که خداوند به آنها امر کرده است.
۳- مؤمنان باید همواره مجریان عدالت باشند. (کونوا قومین للّه شهداء بالقسط) بر مبناى باب تنازع مى توان گفت که «بالقسط» علاوه بر تعلق به کلمه «شهداء»، به کلمه «قوامین» نیز ارتباط دارد. آیه ۱۳۵ از سوره نساء، این معنا را تأیید مى کند.
۴- لزوم رعایت قسط و عدالت به هنگام اداى شهادت (کونوا قومین للّه شهداء بالقسط)
۵- شهادت به قسط، در گرو عادت آدمى به انجام اعمال براى خداوند است. (کونوا قومین للّه شهداء بالقسط) تقدیم ذکرى «قومین» بر «شهداء» اشاره به این حقیقت دارد که شهادت به قسط، متفرع بر قیام للّه است.
۶- شهادت به قسط و تلاش در جهت برپایى عدالت، باید براى جلب رضایت خداوند باشد.* (کونوا قومین للّه شهداء بالقسط) در برداشت فوق کلمه «للّه» براى «شهداء»، به قرینه «قومین للّه»، در تقدیر گرفته شده است.
۷- لزوم نظارت مؤمنان بر اجراى قسط در جامعه* (کونوا قومین للّه شهداء بالقسط) «شاهد» در لغت به معناى حاضر آمده است. بنابراین حضور مؤمنان به قسط، به معناى نظارت آنان بر اجراى قسط است.
۸- دشمنى و کینه با یک گروه، نباید مانع اجراى عدالت نسبت به آنان گردد. (و لایجر منکم شنئان قوم على الا تعدلوا) در برداشت فوق مصدر (شنئان) اضافه به مفعول (قوم) گرفته شده و فاعل آن حذف شده است. یعنى شنئانکم لقوم.
۹- بى عدالتى حتى در مورد دشمنان، ناپسند و حرام است. (و لایجر منکم شنئان قوم على الا تعدلوا)
۱۰- اهتمام اسلام به لزوم اجراى عدالت و قسط، حتى در مورد دشمنان (شهداء بالقسط و لایجر منکم شنئان قوم على الا تعدلوا اعدلوا هو اقرب للتقوى)
۱۱- لزوم رعایت عدالت در روابط خارجى (و لایجر منکم شنئان قوم على الا تعدلوا)
۱۲- احساسات، زمینه انحراف از عدالت (و لایجر منکم شنئان قوم على الا تعدلوا)
۱۳- احساسات باید تحت الشعاع عدالت باشد. (و لایجر منکم شنئان قوم على الا تعدلوا اعدلوا)
۱۴- عدالت، حتى نسبت به دشمنان، نزدیکترین راه براى تحصیل تقوا (اعدلوا هو اقرب للتقوى) نزدیکتر بودن عدالت به تقوا، نسبت به سایر طاعات است. یعنى رعایت عدالت از دیگر طاعات براى نیل به تقوا نزدیکتر است، نه اینکه عدالت از بى عدالتى به تقوا نزدیکتر باشد.
۱۵- تقوا، ملاک ارزشگذارى در پیشگاه خداوند (اعدلوا هو اقرب للتقوى) چون خداوند براى ترغیب به عدالت آن را وسیله اى براى نیل به تقوا به شمار آورده، معلوم مى شود هدف اصلى از اوامر الهى رسیدن انسانها به تقواست.
۱۶- عدالت، جلوه و نشانه اى از تقوا (اعدلوا هو اقرب للتقوى)
۱۷- لزوم رعایت تقوا و پرواداشتن از خداوند (و اتقوا اللّه)
۱۸- قیام براى خدا، شهادت به حق و برپا داشتن قسط، نشانه و جلوه اى از تقوا (کونوا قومین للّه شهداء بالقسط ... و اتقوا اللّه)
۱۹- آگاهى همه جانبه خداوند به تمامى اعمال آدمى (إنّ اللّه خبیر بما تعملون)
۲۰- خداوند، خبیر است. (إنّ اللّه خبیر)
۲۱- هشدار و تهدید خداوند نسبت به کسانى که به حق شهادت ندهند و براى خدا قیام نکنند. (کونوا قومین للّه شهداء بالقسط ... و اتقوا اللّه إنّ اللّه خبیر بما تعملون)
۲۲- هشدار الهى به مؤمنان نسبت به عدم اجراى عدالت، حتى در مورد دشمنان (اعدلوا ... و اتقوا اللّه إنّ اللّه خبیر بما تعملون)
۲۳- اعتقاد به آگاهى خدا از اعمال انسان، زمینه قیام براى خدا، شهادت به قسط، اجراى عدالت و تحصیل تقواست. (کونوا قومین للّه شهداء بالقسط ... و اتقوا اللّه إنّ اللّه خبیر بما تعملون)
موضوعات مرتبط
- احکام:۴، ۹
- ارزش: ملاک ارزش ۱۵
- اسماء و صفات: خبیر ۲۰
- انحراف: زمینه انحراف ۱۲
- انسان: عمل انسان ۲، ۱۹
- ایمان: به علم خدا ۲۳ ; متعلق ایمان ۲۳
- ترس: از خدا ۱۷
- تعصب: آثار تعصب ۱۲
- تقوا: ارزش تقوا ۱۵ ; اهمیت تقوا ۱۷ ; زمینه تقوا ۱۴، ۲۳ ; نشانه هاى تقوا ۱۶، ۱۸
- جامعه: عدالت در جامعه ۷
- خدا: تهدید خدا ۲۱ ; رضایت خدا ۶ ; علم خدا ۱۹ ; هشدار خدا ۲۱، ۲۲
- دشمنان: حقوق دشمنان ۱۰، ۲۲ ; ظلم به دشمنان ۹
- دشمنى: آثار دشمنى ۸
- روابط بین الملل: عدالت در روابط بین الملل ۱۱
- ظلم: حرمت ظلم ۹
- عدالت: آثار عدالت ۱۴ ; انحراف از عدالت ۱۲ ; اهمیّت اجراى عدالت ۳ ; اهمیّت عدالت ۱۰، ۱۳، ۱۴، ۱۶، ۲۲ ; برپایى عدالت ۶، ۱۸، ۲۳ ; موانع عدالت ۸
- عمل: اخلاص در عمل ۲، ۵
- عواطف: کنترل عواطف ۱۳
- قیام در راه خدا:۱، ۱۸، ۲۱، ۲۳
- گواهى: احکام گواهى ۴ ; شرایط گواهى ۴ ; عدالت در گواهى ۴، ۵، ۶، ۲۳ ; گواهى به حق ۱، ۱۸ ; گواهى ناحق ۲۱
- محرمات:۹
- مؤمنان: گواهى مؤمنان ۱ ; مسؤولیت مؤمنان ۱، ۳، ۷ ; هشدار به مؤمنان ۲۲
- نظارت عمومى:۷