القلم ١
ترجمه
| سوره القلم | آیه ١ | القلم ٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«ن»: از حروف مقطّعه است (نگا: بقره / . «الْقَلَمِ»: خامه (نگا: علق / . «یَسْطُرُونَ»: مینویسند. می‌نگارند. سوگند خوردن خدا به خامه و نوشتار، بیانگر عظمت صاحبان قلم، و حرمت نوشته‌ها در آئین اسلام است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ (۱)
الذِّکْرِ (۰) هٰذَا کِتَابُنَا يَنْطِقُ عَلَيْکُمْ... (۰) (۰) اقْرَأْ وَ رَبُّکَ الْأَکْرَمُ (۰) عَلَّمَ الْإِنْسَانَ مَا لَمْ... (۰) هُوَ الَّذِي خَلَقَ لَکُمْ مَا فِي... (۰) (۰)
تفسیر
- آيات ۱ - ۳۳، سوره قلم
- محتويات سوره مباركه قلم و محل نزول آن
- محتويات سوره مباركه قلم و محل نزول آن وجوهى كه درباره قسم به ((قلم )) و ((مايسطرون )) گفته شده است
- مراد از نعمت در آيه : ((و ما انت بنعمة ربك بمجنون ))
- معناى اينكه فرمود پيامبر اجر غير ممنون دارد و بر ((خلق عظيم )) است
- نهى خداوند پيامبر را از مداخله و مماشات با كفار و اطاعت از آنان
- تهديد تكذيب گران نبوت رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم كه به آن حضرتتهمت جنون مى زند
- اشاره اى به يك داستان براى تشبيه برائى كه بر سر مكذبان پيامبر مى آيد
- رواياتى درباره مراد از ((ن ))، ((قلم )) و ((ما يسطرون ))
- رواياتى درباره مراد از ((خلق عظيم ))، مراد از((كل حلاف مهين ....)) و...
- ماجراى صاحبان باغى كه به عذاب الهى نابود گشت
نکات آیه
۱ - سوگند خداوند، به قلم و ابزار نوشتن (و القلم)
۲ - سوگند خداوند، به قلم زدن و نویسندگى (و ما یسطرون) «ما» در «ما یسطرون» یا مصدریه (یعنى «و سطرهم») و یا موصوله (یعنى «الذى یسطرونه») است. برداشت یاد شده مبتنى بر احتمال نخست است.
۳ - سوگند خداوند، به کتاب ها و نوشته ها (و ما یسطرون)
۴ - تشویق خداوند، به نویسندگى و نوشتن مطالب (و القلم و ما یسطرون) مطلب یاد شده، از سوگند خداوند به دست مى آید.
۵ - تشویق خداوند، به سوادآموزى و کسب علم و معرفت (و القلم و ما یسطرون)
۶ - کتاب و اهل قلم، داراى ارزش و جایگاه ویژه در پیشگاه خداوند (و القلم و ما یسطرون) برداشت یاد شده، با توجه به این نکته است که سوگند به هر چیزى، نشانگر عظمت و ارزشمندى آن در نگاه سوگند یادکننده است; به ویژه آن که در این جا، سوگند یادکننده، خداوند بزرگ است.
۷ - «دانش و سوادآموزى» و «دانش پژوه و دانش آموز»، برخوردار از ارزش و جایگاه ویژه در پیشگاه خداوند (و القلم و ما یسطرون)
۸ - مبارزه با بى سوادى و ترغیب به دانش آموزى و نوشتن و خواندن، داراى اولویت نخست در برنامه هدایتى و تربیتى جامعه اسلامى (و القلم و ما یسطرون) برداشت یاد شده، با توجه به این حقیقت است که این آیه، در دوره نخستین بعثت در مکه نازل شده است.
موضوعات مرتبط
- بى سوادى: مبارزه با بى سوادى ۸
- تعلم: ارزش تعلم ۷; تشویق به تعلم ۵
- تعلیم: تشویق به تعلیم ۸
- خدا: تشویقهاى خدا ۴، ۵; سوگندهاى خدا ۳
- سوگند: سوگند به قلم ۱; سوگند به کتاب ۳; سوگند به کتابت ۲
- علم: ارزش علم ۷
- فرهنگ: اولویتهاى فرهنگى ۸
- قرآن: سوگندهاى قرآن ۱، ۲
- کتاب: ارزش کتاب ۶
- کتابت: تشویق به کتابت ۴، ۸
- متعلمان: ارزش متعلمان ۷
- نویسندگان: ارزش نویسندگان ۶
