غافر ٤٢
ترجمه
| غافر ٤١ | آیه ٤٢ | غافر ٤٣ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«أُشْرِکَ بِهِ مَا ...»: (نگا: حجّ / ).
تفسیر
- آيات ۲۱ - ۵۴ سوره مؤ من
- داستان ارسال موسى عليه السلام به سوى فرعون و گفتگوى فرعون درباره كشتن او
- موسى عليه السلام از شرّ هر متكبرّ بى ايمان به روز حساب به خدا پناه مى برد
- مؤ من آل فرعون ، فرعونيان را از قتل موسى عليه السلام نهى و نسبت به تصميم بر آنتوبيخ مى كند و بدانان هشدار مى دهد
- اشاره به وجه تسميه روز قيامت به يوم التناد
- مقصود از فرعون از اينكه به وزير خود گفت : يا هامان ابن لى صرحا ابلغ الاسباب ...
- بيان اركان دين حق و سبيل رشاد در سخنى كوتاه از مؤ منآل فرعون
- نفى شريك براى خداى سبحان با بيان اينكه شريك ادعايى فرعونيان براى خدا، نه دردنيا و نه درآخرت دعوتى ندارد
- اشاره به مقامات سه گانه عبوديت : توكل ، تفويض و تسليم
- نكاتى درباره كيفيت و مراحل تعذيب فرعونيان در عالم برزخ و قيامت
- محاجه ضعفاء آل فرعون با اقوياءشان درباره آتش جهنم و پاسخ آنها
- التماس دعاى دوزخيان از خزنه جهنم در خصوص تخفيف پاره اى از عذاب
- وجه اينكه خزنه جهنم در جواب التماس دعاى دوزخيان مى گويند: فادعوا و ما دعاءالكافرين الا فى ضلال
- رواياتى درباره ، تقيه ، تفويض امر به خدا، و اينكه فرعونيان هر صبح و شام برآتش عرضه مى شوند
نکات آیه
۱ - مردم مصر (قبطیان و فرعونیان)، مؤمن آل فرعون را به کفر و شرک به خدا فراخواندند. (تدعوننى لأکفر باللّه و أشرک به)
۲ - کفر به خدا و شریک قرار دادن براى او، عامل دوزخى شدن انسان (تدعوننى إلى النار . تدعوننى لأکفر باللّه و أشرک به) جمله «تدعوننى لأکفر باللّه...» بیان براى جمله «تدعوننى إلى النار» در آیه پیش است.
۳ - ایمان به خداى یکتا، عزیز و غفار، عامل نجات انسان (مالى أدعوکم إلى النجوة و تدعوننى إلى النار ... وأنا أدعوکم إلى العزیز الغفّ-ر)
۴ - شرک، عقیده اى غیر علمى و فاقد برهان و دلیل (تدعوننى لأکفر باللّه و أشرک به ما لیس لى به علم)
۵ - جهان بینى و اعتقادات مؤمن آل فرعون، بر علم و شناخت اطمینان بخش استوار بود. (تدعوننى لأکفر باللّه و أشرک به ما لیس لى به علم)
۶ - خدایى جز «اللّه»، در جهانِ هستى وجود ندارد. (تدعوننى لأکفر باللّه و أشرک به ما لیس لى به علم)
۷ - لزوم مبتنى بودن جهان بینى و اعتقادات دینى انسان، بر علم و شناخت اطمینان بخش (تدعوننى لأکفر باللّه و أشرک به ما لیس لى به علم)
۸ - شرک، در واقع کفر به خدا و انکار او است. (تدعوننى لأکفر باللّه و أشرک به) برداشت یاد شده به خاطر این نکته است که پیش از طرح مسأله شرک به خدا، مسأله کفر به خدا مطرح گشته و دعوت به شرک، دعوت به کفر به خدا دانسته شده است.
۹ - مردم مصر (فرعونیان و قبطیان)، منکر یکتایى خدا و مشرک بودند. (تدعوننى لأکفر باللّه و أشرک به)
۱۰ - علم، در میان تمامى ملل و اقوام در گذشته تاریخ، حجت و مسؤولیت آفرین بود. (و أشرک به ما لیس لى به علم) احتجاج و استدلال مؤمن آل فرعون با مردم مشرک مصر، به این که نسبت به شریک داشتن خداوند علم ندارم و به این دلیل آن را قبول نمى کنم، دلیل بر آن است که مردم مصر، پذیرفته بودند که اعتقادات دینى انسان باید مبتنى بر علم و آگاهى اطمینان بخش باشد.
۱۱ - مؤمن آل فرعون، مردم مصر را به خداى عزیز و غفار خواند. (و أنا أدعوکم إلى العزیز الغفّ-ر)
۱۲ - خداوند، عزیز (پیروز شکست ناپذیر) و غفار (آمرزنده) است. (العزیز الغفّر)
۱۳ - ترس از خدا و امید به او، بخشى از دعوت و تبلیغات مؤمن آل فرعون (و أنا أدعوکم إلى العزیز الغفّ-ر) یادآورى دو صفت عزت و آمرزندگى خداوند براى کسانى که هنوز دست از کفر بر نداشته اند - ولى امید به هدایتشان مى رود - مى تواند به منظور مطلب یاد شده باشد.
۱۴ - لزوم دل بستن به لطف و گذشت خداوند، در عین حساب بردن و واهمه داشتن از قدرت و عزت مندى او (و أنا أدعوکم إلى العزیز الغفّ-ر)
۱۵ - توبه و بازگشت از گناهِ کفر و شرک، مورد پذیرش خداوند (و أنا أدعوکم إلى العزیز الغفّ-ر)
۱۶ - گذشت از خطاها در عین توانمندى بر انتقام و کیفر، کارى است شایسته و خداپسندانه. ( أنا أدعوکم إلى العزیز الغفّ-ر) برداشت یاد شده به خاطر این نکته است که خداوند در عین این که عزیز و شکست ناپذیر است، با گذشت و آمرزنده نیز مى باشد و همه بندگان گناه کارش را به توبه فرامى خواند; در حالى که توانایى هرگونه انتقام گرفتن از آنان را دارد.
۱۷ - عزت مندى و آمرزندگى خداوند، نشانه استحقاق انحصارى او براى الوهیت و عبادت (تدعوننى لأکفر باللّه و أشرک به ... و أنا أدعوکم إلى العزیز الغفّ-ر) برداشت یاد شده به خاطر این نکته است که مؤمن آل فرعون، در رد آیین شرک و بت پرستى، به معرفى خدایى پرداخت که دو صفت عزت مندى و آمرزندگى را دارا است و این خود نوعى استدلال بر بطلان شرک و اثبات حقانیت عقیده توحیدى مى باشد.
۱۸ - عزت مندى و آمرزندگى خداوند، از دانستنى هاى مهم در معارف توحیدى (أنا أدعوکم إلى العزیز الغفّ-ر) از این که مؤمن آل فرعون در شناساندن خدا و توحید ربوبى او، از دو صفت عزت مندى و آمرزندگى او یاد کرده است، مى توان مطلب یاد شده را به دست آورد.
موضوعات مرتبط
- آل فرعون: دعوت از مؤمن آل فرعون ۱; دعوتهاى مؤمن آل فرعون ۱۱، ۱۳; ویژگیهاى عقیده مؤمن آل فرعون ۵; یقین مؤمن آل فرعون ۵
- اسماء و صفات: عزیز ۱۲; غفار ۱۲
- امیدوارى: اهمیت امیدوارى به خدا ۱۳، ۱۴
- انتقام: عفو از انتقام ۱۶
- ایمان: آثار ایمان به توحید ۳; آثار ایمان به خدا ۳
- ترس: اهمیت ترس از خدا ۱۳، ۱۴
- توبه: قبول توبه ۱۵
- توحید: توحید ذاتى ۶; دلایل توحید ذاتى ۱۷; دلایل توحید عبادى ۱۷; مکذبان توحید ۹
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۶; علم در جهان بینى ۷; ملاک جهان بینى ۷
- جهنم: موجبات جهنم ۲
- خدا: آثار عزت خدا ۱۷; آمرزشهاى خدا ۱۷; اهمیت علم به آمرزشهاى خدا ۱۸; اهمیت علم به عزت خدا ۱۸; توبه پذیرى خدا ۱۵; دعوت به خدا ۱۱
- خطا: عفو از خطا ۱۶
- شرک: آثار شرک ۲; بى منطقى شرک ۴; توبه از شرک ۱۵; حقیقت شرک ۸; دعوت به شرک ۱
- عفو: ارزش عفو ۱۶; عفو هنگام قدرت ۱۶
- عقیده: علم در عقیده ۷; مبانى عقیده ۷; ملاک عقیده ۷
- علم: اهمیت علم ۷; تاریخ حجیت علم ۱۰
- عمل: عمل پسندیده ۱۶
- فرعونیان: دعوت از فرعونیان ۱۱; دعوتهاى فرعونیان ۱; شرک فرعونیان ۹; کفر فرعونیان ۹
- کفر: آثار کفر ۲; توبه از کفر ۱۵; دعوت به کفر ۱; کفر به خدا ۸
- مسؤولیت: عوامل مسؤولیت ۱۰
- مشرکان: ۹
- نجات: عوامل نجات ۳
