غافر ٢٤
ترجمه
| غافر ٢٣ | آیه ٢٤ | غافر ٢٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«فِرْعَوْنَ وَ هَامَان وَ قَارُونَ»: فرعون، سمبل حاکم ظالم، هامان، مظهر درباریِ حیله‌گر و طرّاح طرحها و نقشه‌های شیطانی، و قارون، نمونه ثروتمند مستکبر و بی‌باور.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۲۱ - ۵۴ سوره مؤ من
- داستان ارسال موسى عليه السلام به سوى فرعون و گفتگوى فرعون درباره كشتن او
- موسى عليه السلام از شرّ هر متكبرّ بى ايمان به روز حساب به خدا پناه مى برد
- مؤ من آل فرعون ، فرعونيان را از قتل موسى عليه السلام نهى و نسبت به تصميم بر آنتوبيخ مى كند و بدانان هشدار مى دهد
- اشاره به وجه تسميه روز قيامت به يوم التناد
- مقصود از فرعون از اينكه به وزير خود گفت : يا هامان ابن لى صرحا ابلغ الاسباب ...
- بيان اركان دين حق و سبيل رشاد در سخنى كوتاه از مؤ منآل فرعون
- نفى شريك براى خداى سبحان با بيان اينكه شريك ادعايى فرعونيان براى خدا، نه دردنيا و نه درآخرت دعوتى ندارد
- اشاره به مقامات سه گانه عبوديت : توكل ، تفويض و تسليم
- نكاتى درباره كيفيت و مراحل تعذيب فرعونيان در عالم برزخ و قيامت
- محاجه ضعفاء آل فرعون با اقوياءشان درباره آتش جهنم و پاسخ آنها
- التماس دعاى دوزخيان از خزنه جهنم در خصوص تخفيف پاره اى از عذاب
- وجه اينكه خزنه جهنم در جواب التماس دعاى دوزخيان مى گويند: فادعوا و ما دعاءالكافرين الا فى ضلال
- رواياتى درباره ، تقيه ، تفويض امر به خدا، و اينكه فرعونيان هر صبح و شام برآتش عرضه مى شوند
نکات آیه
۱ - فرعون، هامان و قارون، در قلمرو رسالت موسى(ع) (و لقد أرسلنا موسى ... إلى فرعون و همن و قرون)
۲ - فرعون، هامان و قارون، سه عنصر سرشناس، با نفوذ و نیرومند در عصر رسالت موسى (ع) (و لقد أرسلنا موسى ... إلى فرعون و همن و قرون)
۳ - فرعون، هامان و قارون، در اختیار دارنده همه امکانات اجتماعى (اقتصادى، سیاسى و فرهنگى) و مانع اصلى بر سر راه هدایت مردم (کانوا هم أشدّ منهم قوّة و ءاثارًا ... و لقد أرسلنا موسى ... إلى فرعون و همن و قرون) برداشت یاد شده از آن جااست که این آیه، در صدد بیان نمونه و مصداقى از مردمى است که قدرت سیاسى و اقتصادى فزون تر از کافران صدر اسلام داشتند و مانع تبلیغ و رسالت پیامبر الهى بودند.
۴ - نقش کلیدى و کارساز هامان و قارون، در دستگاه حکومتى فرعون (إلى فرعون و همن و قرون) یاد شدن هامان و قارون در کنار فرعون (بدون ذکر دیگر اقشار جامعه)، حاکى از مطلب یاد شده است.
۵ - مبارزه با عوامل و سردمداران کفر و فساد و اصلاح نظام اجتماعى حاکم، سرلوحه رسالت موسى(ع) و مرحله نخستین نهضت او (لقد أرسلنا موسى ... إلى فرعون و همن و قرون)
۶ - تهمت سحر و دروغ گویى به موسى(ع)، از سوى فرعون، هامان و قارون (فقالوا سحر کذّاب)
۷ - موضع گیرى واحد فرعون، هامان و قارون در چگونگى و شیوه مبارزه با موسى(ع) (فقالوا سحر کذّاب)
۸ - برخوردارى از قدرت و توانایى سیاسى و اقتصادى، از زمینه هاى طغیان، حق گریزى و دین ستیزى (کانوا هم أشدّ منهم قوّة و ءاثارًا ... إلى فرعون و همن و قرون فقالوا سحر کذّاب)
۹ - امکان اتحاد و موضع گیرى واحد صاحبان زر و زور، در برابر تعالیم پیامبران الهى (چون پیامبر اسلام) (کانوا هم أشدّ منهم قوّة و ءاثارًا ... إلى فرعون و همن و قرون فقالوا سحر کذّاب)
۱۰ - رسالت موسى، داراى محتوایى ضد استکبارى و مخالف منافع صاحبان زر و زور (ولقد أرسلنا موسى ... إلى فرعون و همن و قرون فقالوا سحر کذّاب) اعزام موسى(ع) از سوى خداوند به سوى مستکبران و صاحبان زر و زور (مانند فرعون، هامان و قارون) و مخالفت شدید آنان با آن حضرت حاکى از مطلب یادشده است.
۱۱ - داستان فرعون، هامان و قارون، عبرت آموز و نمونه اى از سرگذشت انسان هاى بدفرجام و نابودشده (أَوَلم یسیروا فى الأرض فینظروا کیف کان عقبة الذین کانوا من قبلهم ... فأخذهم اللّه بذنوبهم ... إلى فرعون و همن و قرون)
موضوعات مرتبط
- استکبار: مبارزه با استکبار ۱۰
- امکانات مادى: آثار امکانات مادى ۸
- انبیا: هماهنگى دشمنان انبیا ۹
- ثروت اندوزان: مبارزه با ثروت اندوزان ۱۰
- ثروتمندان: هماهنگى ثروتمندان با قدرتمندان ۹
- حق: زمینه حق ناپذیرى ۸
- دین: زمینه دین ستیزى ۸
- رهبران: مبارزه با رهبران کفر ۵
- طغیان: زمینه طغیان ۸
- عبرت: عوامل عبرت ۱۱
- فرعون: امکانات دنیوى فرعون ۳; تهمتهاى فرعون ۶; روش مبارزه فرعون ۷; شخصیتهاى مؤثر در حکومت فرعون ۴; شهرت فرعون ۲; عبرت از قصه فرعون ۱۱; فرجام شوم فرعون ۱۱; قدرت فرعون ۲; نقش فرعون ۳; هماهنگى فرعون با قارون ۷; هماهنگى فرعون با هامان ۷
- قارون: امکانات دنیوى قارون ۳; تهمتهاى قارون ۶; روش مبارزه قارون ۷; شهرت قارون ۲; عبرت از قصه قارون ۱۱; فرجام شوم قارون ۱۱; قدرت قارون ۲; نقش قارون ۳، ۴
- قدرت: آثار قدرت ۸
- محمد(ص): هماهنگى دشمنان محمد(ص) ۹
- موسى(ع): اصلاح طلبى موسى(ع) ۵; تاریخ دوران موسى(ع) ۲; تهمت جادوگرى به موسى(ع) ۶; تهمت دروغگویى به موسى(ع) ۶; رسالت موسى(ع) ۱۰; ظلم ستیزى موسى(ع) ۵، ۱۰; قصه موسى(ع) ۵، ۶، ۷; کفرستیزى موسى(ع) ۵; محدوده رسالت موسى(ع) ۱; موسى(ع) و فرعون ۱; موسى(ع) و قارون ۱; موسى(ع) و هامان ۱; مهمترین رسالت موسى(ع) ۵; هماهنگى مخالفان موسى(ع) ۷
- هامان: امکانات دنیوى هامان ۳; تهمتهاى هامان ۶; روش مبارزه هامان ۷; شهرت هامان ۲; عبرت از قصه هامان ۱۱; فرجام شوم هامان ۱۱; قدرت هامان ۲; نقش هامان ۳، ۴
