مريم ٤٧

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۴:۰۲ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

(ابراهیم) گفت: «سلام بر تو! من بزودی از پروردگارم برایت تقاضای عفو می‌کنم؛ چرا که او همواره نسبت به من مهربان بوده است!

|[ابراهيم‌] گفت: سلام بر تو، به زودى من از خدايم براى تو آمرزش مى‌طلبم، كه او با من بسيار مهربان است
[ابراهيم‌] گفت: «درود بر تو باد، به زودى از پروردگارم براى تو آمرزش مى‌خواهم، زيرا او همواره نسبت به من پر مهر بوده است،
باز ابراهیم گفت: سلامت باشی، من از خدای خود برای تو آمرزش خواهم خواست، که او بسیار در حقّ من مهربان است.
ابراهیم گفت: سلام بر تو، به زودی از پروردگارم برای تو آمرزش می خواهم؛ زیرا او همواره نسبت به من بسیار نیکوکار و مهربان است.
گفت: تو را سلامت باد. از پروردگارم برايت آمرزش خواهم خواست. زيرا او بر من مهربان است.
[ابراهیم‌] گفت سلام بر تو، زودا که از پروردگارم برایت آمرزش خواهم که او به من مهربان است‌
گفت: با تو بدرود مى‌كنم، از پروردگارم براى تو آمرزش خواهم خواست كه او به من مهربان است،
(ابراهیم به آرامی و مهربانی) گفت: (پدر) خداحافظ! من از پروردگارم برای تو آمرزش خواهم خواست. چرا که او نسبت به من بسیار عنایت و محبّت دارد.
(ابراهیم) گفت: «درود بر تو! به زودی از پروردگارم برایت پوشش می‌خواهم، او همواره نسبت به من پُر مهر و لطف بوده است.»
گفت سلام بر تو زود است آمرزش خواهم برای تو از پروردگار خویش همانا او بوده است به من مهربان‌


مريم ٤٦ آیه ٤٧ مريم ٤٨
سوره : سوره مريم
نزول : ٦ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٠
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«سَلامٌ عَلَیْکَ»: خداحافظ. سلام در چنین مواردی برای تودیع و متارکه است (نگا: قصص / ، رخرف / ، فرقان / ). «حَفِیَّاً»: گرم و مهربان. مبالغه کننده در پرسش از حال کسی و عنایت بدو (نگا: اعراف / .

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱- ابراهیم(ع) پس از برخورد خشن و غیر منطقى آزر، به بحث و گفت وگو با او در باره توحید و شرک پایان داد. (قال سلم علیک) از موارد کاربرد «سلام علیک» جایى است که طرف بحث مى خواهد به بحث پایان دهد و دیگر آن را ادامه ندهد، مانند آنچه در آیه «إذا خاطبهم الجاهلون قالوا سلاماً» آمده است. در گفت وگوى حضرت ابراهیم(ع) با آزر نیز ظاهراً «سلام» از همین نوع باشد.

۲- حضرت ابراهیم(ع) با وجود برخورد خشن و تهدیدهاى آزر، با او گفتارى ملایم و برخوردى مهربانانه داشت. (قال سلم علیک سأستغفر لک ربّى)

۳- حضرت ابراهیم(ع) پس از پایان گفتوگو با آزر، به او وعده داد که آمرزش گناه شرک او را به زودى از خداوند خواهد خواست. (قال سلم علیک سأستغفر لک ربّى) ابراهیم(ع) به قرینه «أخاف» در آیات قبل، آزر را مشرکى که قابل بخشش نباشد و به تعبیر برخى آیات «دشمن خدا» نمى دانست; بنابراین به بخشش گناه شرک او امیدوار بود، لذا نه عذاب او را قطعى دانست و نه به او وعده مغفرت حتمى داد، بلکه با اطمینان به مهرورزى خداوند به او، اظهار امیدوارى کرد که استغفارش تأثیر بخشد.

۴- ابراهیم(ع) به هدایت شدن آزر، در عین اصرار و تعصب او بر بت پرستى امیدوار بود. (سأستغفر لک ربّى) ممکن است مراد ابراهیم(ع) از طلب مغفرت، طلب مقدمات مغفرت (ترک بت پرستى) باشد، زیرا آن حضرت از هدایت یافتن آزر ناامید نشده بود و لذا سعى در رام کردن او از طریق برانگیختن احساسات وى داشت.

۵- حضرت ابراهیم(ع) با وعده استغفار به آزر، سعى در متمایل ساختن او به توحید و درمان سرسختى او داشت. (قال سلم علیک سأستغفر لک ربّى) نرمى پاسخ ابراهیم(ع) و وعده استغفار به او، ممکن است به جهت متنبه ساختن و نرم کردن دل او براى دست برداشتن از بت پرستى باشد.

۶- استغفار پیامبران و بندگان گران قدر خداوند براى دیگران، داراى اثر ویژه و مقرون به اجابت است. (سأستغفر لک ربّى إنّه کان بى حفیًّا) اگر حضرت ابراهیم(ع) به این جهت وعده استغفار مى دهد، که مطمئن است استغفار او تأثیر مخصوص دارد.

۷- استغفار براى دیگران (شفاعت در استغفار)، امرى مجاز و روا است. (سأستغفر لک ربّى)

۸- ابراهیم(ع) استغفار براى برخى از مشرکان را مجاز مى دانست. (سأستغفر لک ربّى)

۹- ابراهیم(ع)، شرک برخى از مشرکان را قابل بخشش مى دانست. (سأستغفر لک ربّى)

۱۰- آمرزش گناهان، به دست خدا و در اختیار او است. (سأستغفر لک ربّى)

۱۱- قبول درخواست آمرزش، مقتضاى ربوبیت خداوند است. (سأستغفر لک ربّى)

۱۲- برخورد ابراهیم(ع) با بت پرستان، همراه با شکیبایى و سعه صدر بود. (سلم علیک سأستغفر لک ربّى)

۱۳- خوش گفتارى، برخورد نیک و سعه صدر با جاهلان، بدگویان و مخالفان، شیوه اى نیکو و روشى ابراهیمى است. (قال سلم علیک سأستغفر لک ربّى) بیان عمل و گفتار حضرت ابراهیم(ع) و امر به یادآورى آن، دلالت بر نیکویى آن عمل و روش دارد.

۱۴- گذشت از خطاکاران و دعا براى آنان، خصلتى نیکو و از صفات پیامبران است. (لأرجمنّک واهجرنى ... سأستغفر لک ربّى)

۱۵- خصوصیت هاى زمانى، در اجابت دعا و درخواست آمرزش و رحمت دخیل است. (سأستغفر لک ربّى)

۱۶- تأخیر استغفار، مانع پذیرش آن از سوى خداوند نیست. (سأستغفر لک ربّى)

۱۷- توجه به ربوبیت خدا، از آداب دعا و استغفار است. (سأستغفر لک ربّى)

۱۸- حضرت ابراهیم(ع)، پیوسته مشمول نیکى و لطف ویژه خداوند بود. (إنّه کان بى حفیًّا) «حفىّ» یعنى کسى که کمال نیکى و گرامیداشت را در حق دیگرى دارد (برگرفته از «لسان العرب») و «کان» در این موارد، مفید ثبوت و دوام است، لذا مضمون جمله چنین است که خداوند همواره مرا مورد عنایت و لطف خویش قرار داده است. از معانى «حفىّ»، «عالم» نیز مى باشد، ولى آنچه ذکر شد، با آیه تناسب بیشترى دارد.

۱۹- پیامبران و بندگان محبوب خداوند، مشمول نیکى و لطف بسیار او هستند. (إنّه کان بى حفیًّا)

۲۰- حضرت ابراهیم(ع)، لطف و عنایت ویژه خداوند به خود را، پشتوانه پذیرش استغفار خود مى دانست. (سأستغفر لک ربّى إنّه کان بى حفیًّا)

۲۱- مهربانى و لطف خداوند به حضرت ابراهیم(ع)، بى نیازکننده او از خانه و کاشانه آزر و محبت او (قال سلم علیک ... إنّه کان بى حفیًّا) جمله «إنّه کان بى حفیّاً» پاسخ ابراهیم(ع) به برخورد ناشایست آزر نیز مى باشد; یعنى اگر چه تو مرا از خانه طرد کرده و به رجم تهدید مى کنى، ولى لطف و عنایت خداوند براى من کافى است.

موضوعات مرتبط

  • آزر: استغفار براى آزر ۲۰; بى منطقى آزر ۱; ترک احتجاج با آزر ۱; تهدیدهاى آزر ۲; خشونت آزر ۱، ۲; زمینه هدایت آزر ۵; فلسفه وعده استغفار به آزر ۵; وعده استغفار به آزر ۳; هدایت آزر ۴
  • آمرزش: منشأ آمرزش ۱۰
  • ابراهیم(ع): ابراهیم(ع) و بت پرستان ۱۲; استغفار ابراهیم(ع) ۳; امیدوارى ابراهیم(ع)۴; بینش ابراهیم(ع) ۲۰; روش برخورد ابراهیم(ع) ۲، ۱۲، ۱۳; روش هدایتگرى ابراهیم(ع) ۵; زمینه قبول استغفار ابراهیم(ع) ۲۰; شرح صدر ابراهیم(ع) ۱۲; صبر ابراهیم(ع) ۱۲; عوامل بى نیازى ابراهیم(ع) ۲۱; فضایل ابراهیم(ع) ۱۲، ۱۸; قصه ابراهیم(ع) ۱، ۳، ۴; مهربانى ابراهیم(ع) ۲; نرمى سخن ابراهیم(ع) ۲; وعده هاى ابراهیم(ع) ۳، ۵
  • احکام ۷، ۸:
  • استغفار: آثار تأخیر استغفار ۱۶; آداب استغفار ۱۷; احکام استغفار ۷، ۸; استغفار براى دیگران ۷; شرایط استغفار ۱۶; عوامل قبول استغفار ۱۱; قبول استغفار ۱۶; وقت استغفار ۱۵
  • انبیا: آثار استغفار انبیا ۶; اجابت دعاى انبیا ۶; صفات انبیا ۱۴; فضایل انبیا ۶، ۱۹
  • جاهلان: روش برخورد با جاهلان ۱۳
  • خدا: آثار ربوبیت خدا ۱۱; آثار لطف خدا ۲۰، ۲۱; اختیارات خدا ۱۰
  • خطاکاران: دعا براى خطاکاران ۱۴; عفو خطاکاران ۴
  • دعا: آداب دعا ۱۷; وقت دعا ۱۵
  • ذکر: ذکر ربوبیت خدا ۱۷
  • زمانها: تفاوت زمانها ۱۵
  • شرک: آمرزش شرک ۹; گناه شرک ۹; مراتب شرک ۹
  • صفات: صفات پسندیده ۱۴
  • لطف خدا: مشمولان لطف خدا ۱۸، ۱۹، ۲۱
  • محبوبان خدا: اجابت دعاى محبوبان خدا ۶; استغفار محبوبان خدا ۶
  • مخالفان: روش سعه صدر با مخالفان ۱۳
  • مشرکان: استغفار براى مشرکان ۸
  • معاشرت: آداب معاشرت ۱۳

منابع

برگرفته از «https://www.alketab.org/index.php?title=مريم_٤٧&oldid=111107»