الرعد ٤٢
ترجمه
الرعد ٤١ | آیه ٤٢ | الرعد ٤٣ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«مَکَرَ»: حیلهگری و چارهجوئی کرد. توطئه کرد و نقشه کشید. «الْمَکْرُ»: مراد مشاکله است (نگا: آلعمران / ، انفال / ، اعراف / .
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
وَ مَکَرُوا مَکْراً وَ مَکَرْنَا مَکْراً... (۲)
وَ إِذْ يَمْکُرُ بِکَ الَّذِينَ... (۳) فَانْظُرْ کَيْفَ کَانَ عَاقِبَةُ... (۴) فَتِلْکَ بُيُوتُهُمْ خَاوِيَةً بِمَا... (۲)
تفسیر
- آيات ۴۲ - ۳۶، سوره رعد
- توضيحى در مورد خوشحال شدن اهل كتاب از نزول قرآن
- وجوه ديگرى كه در بيان مراد از: ((و الذين آتيناهم الكتاب يفرحون بماانزل اليك )) گفته شده است
- نهى شدن پيامبر (صلى الله عليه و آله ) از پيروى خواسته هاىاهل كتاب
- انبياء (عليهم السلام ) در آوردن آيه و معجزه داراى اختيار واستقلال نبوده اند
- معناى جمله ((يمحو اللّه ما يشاء و يثبت ))
- مراد از جمله ((و عنده ام الكتاب )) در دنباله آيه
- خلاصه مضمون آيه ((يمحو اللّه ما يشاء و يثبت )) و نكاتى كه از آن استفاده مى شود
- معناى آيه شريفه : ((اولم يروا انّا ناءتى الارض ننقصها من اطرافها))
- بحث روايتى
- رواياتى درباره محو و اثبات احكام و قضاياى الهى درذيل جمله : ((يمحوا لله ما يشاء و
- رواياتى در مورد ((بداء)) و توضيحى در مورد اينكه حصول بداء مستلزم تغير علم خداى تعالى نيست
- چند روايت در مورد اينكه : ((انّا ناءتى الارض ننقصها من اطرافها)) اشاره به مرگ علما واختيار است
نکات آیه
۱- امتهاى پیشین علیه پیامبران و برنامه هاى الهى ، توطئه مى کردند و براى مقابله با آنها به مکر و حیله مى پرداختند. (و قد مکر الذین من قبلهم)
۲- خداوند، مکرهاى پیشینیان علیه پیامبران و برنامه هاى الهى را بى اثر ساخت و توطئه گران را به هلاکت رسانید. (أولم یروا أنَّا نأتى الأرض ... و قد مکر الذین من قبلهم فللّه المکر جمیعًا) نمى توان جمله «لله المکر جمیعاً» را متفرع بر «قدمکرالذین ...» دانست ; زیرا بر مکر کردن کافران این نتیجه مترتب نمى شود که مکرها از آنِ خداست. بنابراین «فاء» در «فللّه ...» فصیحه است و دلالت بر جمله اى مقدّر دارد. کلام با تقدیر آن چنین است: «قد مکر الذین من قبلهم فأبطله الله فللّه المکر جمیعاً». جمله «أولم یروا ...» قرینه بر این نکته است که خداوند با هلاک سازى آنان مکرشان را باطل ساخت.
۳- همه نقشه ها و طرحهاى پنهانى از آنِ خداوند است. (فللّه المکر جمیعًا)
۴- خداوند ، مکرهاى کفرپیشگان را بى نتیجه مى سازد. (و قد مکر الذین من قبلهم فللّه المکر جمیعًا)
۵- نابودى کفرپیشگان توطئه گر در طول تاریخ ، نشانه بى اثر بودن مکر آنان در برابر برنامه هاى الهى است. (أولم یروا أنّا نأتى الأرض ننقصها ... و قد مکر الذین من قبلهم فللّه المکر جمیعًا)
۶- نابودى کفرپیشگان توطئه گر، دلیل اقتدار خدا بر طرح نقشه ها و برنامه هاى پنهانى (أولم یروا ... و قد مکر الذین من قبلهم فللّه المکر جمیعًا)
۷- خداوند ، به عملکرد و دستاورد هر انسانى آگاه است. (یعلم ما تکسب کل نفس)
۸- آگاهى خداوند به عملکرد و دستاورد انسانها ، زمینه ساز اقتدار او بر خنثى کردن مکرها و توطئه هاى ایشان علیه پیامبران و برنامه هاى الهى (فللّه المکر جمیعًا یعلم ما تکسب کل نفس) جمله «یعلم ...» به منزله تعلیلى است براى «فللّه المکر جمیعاً» و اشاره به ریشه و خاستگاه این حقیقت دارد که مکرها و توطئه هاى کافران علیه برنامه هاى الهى بى اثر است و همه برنامه ها در اختیار خداوند است ; یعنى، چون خداوند از اعمال و رفتار انسانها آگاه است، مکر و نقشه هاى ایشان بر او مخفى نمى ماند و لذا به خوبى مى تواند آنها را خنثى سازد.
۹- دنیا، داراى عاقبت و فرجامى نیک است. (لمن عقبى الدار) «ال» در «الدار» عهد حضورى و اشاره به حیات دنیا دارد. مراد از فرجام حیات دنیا بهشت و نعمتهاى آن است.
۱۰- فرجام نیک از آنِ پیامبران الهى و پیروان ایشان است. (و سیعلم الکُفّ-ر لمن عقبى الدار)
۱۱- کفرپیشگان - در قیامت و یا پس از مرگشان - درخواهند یافت که فرجام نیک از آنِ پیامبران و پیروان ایشان است. (و سیعلم الکُفّ-ر لمن عقبى الدار)
موضوعات مرتبط
- امتهاى پیشین: امتهاى پیشین و انبیا ۱; امتهاى پیشین و دین ۱; بى تأثیرى مکر امتهاى پیشین ۲; توطئه امتهاى پیشین ۱; مکر امتهاى پیشین ۱
- انبیا: بى تأثیرى مکر علیه انبیا ۲; حسن فرجام انبیا ۱۰، ۱۱; حسن فرجام پیروان انبیا ۱۰، ۱۱; دشمنان انبیا ۱; دفع توطئه دشمنان انبیا ۸; دفع مکر دشمنان انبیا ۸; مکر علیه انبیا ۱; هلاکت دشمنان انبیا ۲
- انسان: عمل انسان ها ۷
- توحید: توحید افعالى ۳
- خدا: آثار علم خدا ۸; افعال خدا ۲، ۴; دلایل قدرت خدا ۶; زمینه قدرت خدا ۸; علم خدا ۷; مکر خدا ۳، ۶
- دشمنان: بى تأثیرى توطئه دشمنان ۲
- دنیا: حسن فرجام دنیا ۹
- دین: بى تأثیرى مکر علیه دین ۲، ۵; دشمنان دین ۱; دفع توطئه دشمنان دین ۸; دفع مکر دشمنان دین ۸; مکر علیه دین ۱; هلاکت دشمنان دین ۲
- کافران: بى تأثیرى مکر کافران ۴; تنبه اخروى کافران ۱۱; نشانه هاى بى تأثیرى مکر کافران ۵; هلاکت کافران ۵، ۶