الأعراف ١٩
گسترشکپی متن آیه |
---|
ترجمه
الأعراف ١٨ | آیه ١٩ | الأعراف ٢٠ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«حَیْثُ»: هرجا. «الشَّجَرَةَ»: درخت. بوته گیاه (نگا: صافّات / . خداوند نوع درخت یا گیاه مورد نظر را مشخّص نفرموده است.
تفسیر
- آيات ۱۰ - ۲۵ سوره اعراف
- معناى تمكين انسان در زمين، در جمله: «وَ لَقَد مَكَنَّاكُم فِى الأرض»
- سجده ملائكه، بر جميع بنى آدم بوده است
- ابليس با ملائكه بوده، و همه مأمور به سجده شدند
- تكبّر و خودخواهى، سرچشمه تمامى گناهان است
- ملاك برترى در تكوينيات، بستگى دارد به بيشتر بودن عنايات الهى
- كبريا، خاص خداى سبحان است و از غير او، تكبّر پسنديده نيست
- درخواست مهلت ابلیس، از خدای تعالی
- معنای محاصره چهارجانبۀ انسان توسط شيطان، در آیه شریفه
- مراد از «مُخلَصين» و «شاكرين»، كه شيطان نمى تواند ايشان را بفريبد
- مراد از جملۀ «إلَّا أن تَكُونَا مَلَكَين»، در خطاب شیطان به آدم و حواء
- گفتاری در باره شیطان و عمل او
- اشاره به اهمال و قصور مفسران و حقایق دینی و تکوینی مربوط به آن
- چگونگی تصرفات شیطان در ادراك و عواطف انسان
- ولايت شيطان بر آدميان، ولایت در ظلم و گناه است
- خلاصه بحث درباره شيطان و وسوسه های او
- بحث عقلى و قرآنى: (مناظره بين ابليس و ملائكه)
- حکمت آفريدن خلايق و كفارى كه نتيجه خلقتشان، خلود در آتش است، چیست؟
- تكليف بندگان، براى خدا چه سودى دارد؟!
- چرا خداوند انسان را بدون اين كه مكلّف نمايد، كامل نيافريد؟
- تكليف ابليس و ملائكه به سجده بر آدم، براى چه بود؟
- پاسخ به شبهه پنجم و ششم
- جملۀ: «لَا يُسئَلُ عَمَّا يَفعَلُ وَ هُم يُسئَلُونَ»، از نظر فلسفه و برهان و وحى
- بحث های طولانی متكلّمان اشاعره و معتزله، درباره افعال خدا
- جميع احكام عقلى، از فعل خداوند گرفته شده است
- اشكالاتى كه بر رأى اشاعره، در احكام نظری عقل وارد است
- جريان احكام عقلى عملى، در افعال خداى تعالى
- عقل عملى، در جستجوى مصالح و مفاسد و حُسن و قبح افعال در احكام تشريعى
- آيات تأیید کننده جریان عقل نظرى و عقل عملى، در ناحيه پروردگار
- بحث روايتى: (رواياتى ذیل آیات گذشته)
- بهشت آدم، از باغ هاى دنيا بوده است
- ملائكه و شياطين، به تغيير ذات خود قدرت ندارند و به شکل های مختلف در نمی آيند
- بررسی روايات مربوط به كيفيت تصرفات ابلیس، در شعور آدمى
- ماجراى شگفت انگيز گفتگوى حضرت يحيى «ع»، با ابليس
- بررسى گفتگوى ابليس با پيامبران الهى
نکات آیه
۱- خداوند به آدم (ع) و همسرش فرمان داد تا در بهشت سکونت گزینند. (و یأدم أسکن أنت و زوجک الجنة)
۲- خداوند تمام خوردنیهاى بهشت را براى آدم و همسرش مباح کرد. (فکلا من حیث شئتما)
۳- خداوند، خوردن از درختى مخصوص را بر آدم و حوا تحریم کرد. (و لا تقربا هذه الشجرة فتکونا من الظلمین) مراد از «لا تقربا ... » به قرینه فراز قبل (فکلا ... ) و نیز (فلما ذاقا ... ) در آیه ۲۲- ، نهى از خوردن بوده است نه مجرد نزدیک شدن.
۴- خداوند هر گونه استفاده از شجره نهى شده را بر آدم و حوا ممنوع کرد.* (و لا تقربا هذه الشجرة) نهى «لا تقربا» مى تواند کنایه از حرمت هر گونه استفاده باشد.
۵- هشدار خداوند به آدم و حوا که در صورت خوردن از شجره نهى شده از ستمکاران خواهند بود. (و لا تقربا هذه الشجرة فتکونا من الظلمین)
۶- زن و مرد، هر دو، مکلف و مسؤول در پیشگاه خداوند هستند. (و لا تقربا هذه الشجرة)
۷- حضرت آدم داراى مقامى برتر در پیشگاه خداوند، نسبت به همسرش حوا (و یأدم أسکن أنت و زوجک الجنة) محور قرار گرفتن آدم در خطاب الهى، مى تواند نشان برترى وى نسبت به همسرش باشد.
روایات و احادیث
۸- حسین بن میسرقال: سألت أبا عبدالله (ع) عن جنة آدم (ع) فقال: جنة من جنان الدنیا تطلع فیها الشمس و القمر و لو کانت من جنان الآخرة ما خرج منها أبدا.[۱] حسین بن میسر گوید از امام صادق (ع) درباره بهشت آدم سؤال کردم، فرمود: باغى از باغهاى دنیا بود که خورشید و ماه در آن طلوع مى کرد و اگر از باغهاى بهشتى بود، هرگز آدم (ع) از آن خارج نمى شد.
۹- عن أبى جعفر (ع) فى قوله: «و لا تقربا هذه الشجرة» یعنى لاتأکلا منها.[۲] از امام باقر (ع) درباره آیه «و لا تقربا ... » روایت شده است: «به این درخت نزدیک نشوید»، یعنى از میوه آن نخورید.
۱۰- و اختلفوا فى الشجرة التى نهى الله آدم عنها ... و روى عن على (ع) أنه قال: شجرة الکافور.[۳] از امیرالمؤمنین (ع) روایت شده است: (درختى که آدم (ع) از نزدیک شدن به آن نهى شد)، درخت کافور بود.
۱۱- عبدالسلام بن صالح الهروى قال: قلت للرضا (ع): یابن رسول الله أخبرنى عن الشجرة التى اکل منها آدم و حوا ما کانت؟ فقد اختلف الناس فیها فمنهم من یروى انها الجنیة و منهم من یروى انها العنب و منهم من یروى انها شجرة الحسد، فقال (ع): کل ذلک حق. قلت: فما معنى هذه الوجوه على اختلافها؟ فقال: یا أباالصلت ان شجرة الجنة تحمل انواعا فکانت شجرة الحنطة و فیها عنب و لیست کشجرة الدنیا ... .[۴] عبدالسلام بن صالح هروى گوید: به امام رضا (ع) گفتم: یابن رسول الله (ص) مرا آگاه کنید، درختى که آدم و حوا از آن خوردند چه بوده؟ مردم درباره آن اختلاف دارند ; عده اى مى گویند: آن، درخت گندم بوده، عده اى گویند: درخت انگور بوده و بعضى دیگر مى گویند: آن، درخت حسد بوده، آن حضرت فرمود: تمامى اینها درست است. گفتم: این وجوه مختلفى که گفته شده چه معنایى دارد؟ فرمود: اى اباصلت، درخت بهشتى چند نوع ثمره دارد ; یعنى درخت گندم انگور هم مى دهد و مانند درختان دنیا نیست ... .
موضوعات مرتبط
- آدم (ع): در بهشت ۱، ۲ ; آدم (ع) و درخت ممنوعه ۳، ۴ ; ارزش مقام آدم (ع) ۷ ; صفات بهشت آدم (ع) ۸ ; قصه آدم (ع) ۱، ۲، ۳، ۴، ۵ ; هشدار به آدم (ع) ۵
- بهشت: خوردنیهاى بهشت ۲ ; صفات درختان بهشت ۱۱
- حوا: ارزش مقام حوا ۷ ; حوا در بهشت ۱ ; حوا و درخت ممنوعه ۳، ۴ ; قصه حوا ۱، ۳، ۴، ۵ ; هشدار به حوا ۵
- خدا: اوامر خدا ۱ ; نواهى خدا ۳، ۴ ; هشدار خدا ۵
- درخت کافور:۱۰
- درخت ممنوعه: استفاده از درخت ممنوعه ۵ ; حقیقت درخت ممنوعه ۱۰، ۱۱ ; نهى از درخت ممنوعه ۳، ۴، ۹
- زن: مسؤولیت زن ۶
- ظالمان:۵
- مرد: مسؤولیت مرد ۶
منابع